جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1955
ضرورت تربیت اجتماعی از دیدگاه آیت‎الله جوادی آملی
نویسنده:
محمد نجفی ، اعظم شاه رجبیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف این پژوهش بررسی مبانی تربیت اجتماعی و ضرورت آن از منظر علامه جوادی آملی است. این پژوهش از نوع کیفی است و با استفاده از روش اسنادی−تحلیلی انجام شده است. بدین منظور، اندیشه‎های اجتماعی علامه که بر ایدۀ «انسان به‎عنوان حیّ متألّه» استوار است بررسی و براساس آن ادله ضرورت تربیت اجتماعی استنباط شد. حی بودن انسان، جایگاه خلیفه الهی، وجود طبقات گوناگون در جامعه و وجود اختلافات و خودخواهی‎ها مباحثی است که در این قسمت مطرح شد. همچنین مشخص شد بر اساس دیدگاه علامه جوادی اگر تربیت اجتماعی صبغۀ الهی داشته باشد، می‎تواند انسان را در حیات متألهانه تا رسیدن به مقام خلیفه اللهی رشد دهد و بالا ببرد. در غیر این صورت، عاملی برای انحطاط نزول وجودی انسان خواهد بود. لذا شناخت تربیت اجتماعی و عناصر آن و نیز شناخت مؤلّفه‎های ارتقاء سطح تربیت اجتماعی، براساس آموزه‎های دینی (تربیت متألّهانه) ضرورت می‎یابد. با توجه به این نکته مبانی به دست آمده عبارتند از: حب‎ذات، غایتمندی انسان، هدایت‎مند بودن انسان و نیز مسئله گزینش اجتماع یا همان هجرت که در قرآن کریم به آنها اشاره شده است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 121
طرح کلی اسلام از منظر آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
رضا خانجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ارائه طرح کلی دین از ضروریات فهم نسبتاً جامع از مبانی و اصول و امتداد‌های دین در عرصه حیات فردی و اجتماعی انسان محسوب می‌شود. از منظر آیت‌الله جوادی آملی، دین مجموعه عقاید و باورها، اخلاق و نظام ارزشی، و احکام و نظام رفتاری می‌باشد. بر این اساس الهیات توحیدی ایشان در قالب شناخت مبدا و توحید در عرصه نظر و عمل و نیز تربیت موحد، دسته‌بندی می‌شود و در مسئله قلمرو دین نیز ایشان قایل به بسط قلمرو دین در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی و تشکیل حکومت با همه ابعاد و حیثیات آن می‌باشند. نقش مردم در این نظام سیاسی بسیار تعیین‌کننده و قوام‌بخش حرکت توحیدی اسلام به سمت اهداف عالیه آن می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 93
فلسفة الدين [علی‌اکبر رشاد]
نویسنده:
علی اکبر رشاد، تعریب: موسی ظاهر
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: مرکز الغدیر للدراسات و النشر و التوزیع,
چکیده :
اين كتاب از هشت مقاله به ‌شرح زير تشكيل شده است: ديباچه‌اي بر منطق فهم دين ؛ نهادهاي راهنماي فهم قرآن ؛ آب حيوان به ظلمت بردن ( پيامدهاي فلسفي كلامي نظريه‌ تكثرگرايي ديني) ؛ پلوراليسم ديني و چالش معيار (مباحثه با پروفسور جان هيك) ؛ نسبت دين و ايدئولوژي ؛ فلسفه‌ فرج، فلسفه‌ جهان برتر ؛ و فرجام قدسي تاريخ.
بررسی تطبیقی میزان سازواری و کنش‌های انگار‌ه‌های نظریه «اصالت واقع انتقادی» ایان باربور با تفسیر علمی روشمند با محوریت دیدگاه آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
سید عبدالله اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر علمی که در عصر پست‌مدرنیسم دوران پختگی و کمال خود را تجربه می‌کند، افزون بر روش‌شناسی خاص و معیارهای معتبر، به تناسب توسعه دانش‌های بشری، به ویژه در حوزه فلسفه علم، نیازمند تبیین کنش‌های تاثیرگذارترین دیدگاه‌های نوین فلسفه علم بر حوزه مبانی و قواعد این شیوه تفسیری است. دستاورد مقاله حاضر که به روش توصیفی، تحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگارش یافته، پس از بررسی نقادانه نظریه «رئالیسم انتقادی» ایان باربور با محوریت مناظر آیت‌الله جوادی آملی، تبیین چیستی کنش‌ها و میزان سازواری نظریه وی با مبانی و قواعد تفسیر علمی به شرح ذیل است: هم‌عرض دانستن خداوند با سایر پدیده‌های هستی، محدودسازی اصل علیّت در حدّ پدیده‌های طبیعیت؛ تقدّم معرفت تجربی بر معرفت دینی؛ یکسان‌پنداری روش‌شناسی علم با دین؛ این‌که هیچ «نظریه نهایی» را نمی‌توان «حقیقت غایی» دانست و حقیقت نهایی هیچ چیز قابل درک نیست؛ شکاکیت و سفسطه به عنوان نتیجه منطقی «نسبیت فهم»؛ دیدگاه‌هایی از ایان باربور است که در ناسازگاری با فلسفه دین و مبانی تفسیر علمی قرآن است؛ لیکن تلاش وی در تنش‌زدایی بین علم و دین که زمینه مساعد وحدت علم و دین را در غرب تمهید نموده، با مصالح دین و آموزه‌های قرآنی سازگار بوده، پذیرش واقعیات خارجی و جهان‌بینی علمی به عنوان واقعیتی مسلّم، معتبر و اطمینان‌بخش، مورد پذیرش فلسفه دین و سازگار با دیدگاه مفسران علمی قرآن مبنی بر جواز استناد قضایای طمأنینه‌بخش تجربی به قرآن در قالب «استناد احتمالی» است.
صفحات :
از صفحه 287 تا 313
شناسایی بایسته های معرفت شناختی اخلاق باور از دیدگاه آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
علی آقائی ، اکبر صالحی ، علیرضا محمودنیا ، سعید بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ویژگی مهم انسان این است که باورهایی دارد و در شرایطی باورهایش را تغییر می‌دهد؛ این فعل آدمی که به قوای معرفتی او مربوط می‌شود را فرآیند «باورسازی وتنظیم باور» می‌نامند. با کاربرد اخلاق در معرفت شناسی، این فرآیند هویت جدیدی یافته است. «اخلاق باور» اولین بار در قرن نوزدهم توسط کلیفورد مطرح و زمینه ساز پژوهش‌های بسیاری شد. با این حال می‌توان پیشینه آن را در فلسفه اسلامی نیز، تحت مفاهیم خاصی مانند «اخلاق درتفکر» و «بینش در مرحله کسب اعتقاد قلبى و ایجاد باور» پیدا کرد. هدف این مقاله شناسایی بایسته‌های معرفت شناختی اخلاق باور، در دیدگاه اندیشمند معاصر، آیت الله جوادی آملی، به روش تحلیل مفهومی و قیاس نظری است. ما با بررسی آثار ایشان به شش بایسته متلازم، دست یافته ایم: تلازم اراده و تکلیف معرفتی، تلازم قرینه و شهود، تلازم شاهدگرایی و اعتمادگرایی در توجیه باور، تلازم توجیه معرفتی با توجیه اخلاقیِ باور، تلازم حسن فاعلی با حسن فعلیِ باور و تلازم شبکه باور با عمل فردی و اجتماعی.
صفحات :
از صفحه 141 تا 169
بررسی بازتاب نظریه «تفسیر انسان به انسان» آیت الله جوادی آملی بر راه‌کارهای تحقق سلامت معنوی
نویسنده:
امید آهنچی ، یحیی صباغچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
افزایش کیفیت زندگی و دستیابی به سلامت در همه ابعادش همواره ذهن بشر و خصوصاً اندیشمندان را به خود مشغول کرده است. بیش از سه دهه است که سلامت معنوی به عنوان یکی از ابعاد سلامت در سازمان‌ بهداشت جهانی مطرح شده است ولی همچنان دارای زوایای پنهانی می‌باشد که حصول آن را برای جوامع بشری دشوار نموده است. به واسطه تاثیرپذیری فراوان سلامت معنوی از قیود حاکم بر جوامع انسانی، لازم است هر جامعه بنا بر اقتضائات خود به تحلیل این مفهوم بپردازد تا به نتایجی ملموس و قابل اجرا دست یابد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات پذیرش نظریه «تفسیر انسان به انسان» بر راه‌کارهای تحقق سلامت معنوی سامان یافته است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی است. از منظر هدف نیز پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی است؛ زیرا هدف از انجام آن، توسعه دانش کاربردی درخصوص راه‌کارهای دستیابی به سلامت معنوی است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که براساس این نظریه و همچنین پذیرش تعریف انسان به «حی متاله»، راه دست یافتن به سلامت معنوی بازگرداندن متشابهات انسان به محکمات وجودیش (فطرت الهی‌) و همچنین تأسی به انسان کامل عینی و در نهایت تحقق «نگاه توحیدی» است. با توجه به آثار آیت الله جوادی آملی می‌توان چنین استنباط نمود که نگاه توحیدی منشا پیدایش چهار اصل مهم است: توجه کامل به مقام خلیفه الهی، تحقق نگاه آیه‌ای به هستی، هدفمند دانستن آفرینش انسان و جهان و در نهایت باریافتن به مقام عبودیت الهی و فهم فلسفه حیات انسانی؛ که با توجه به این اصول چهارگانه می‌توان به راه‌کارهای تحقق سلامت معنوی از منظر آیت الله جوادی آملی دست یافت.
صفحات :
از صفحه 69 تا 102
گذشت بزرگوارانه؛ تحلیل چیستی «صفح» در قرآن، با تأکید بر دیدگاه علامه جوادی آملی
نویسنده:
علی مدبر (اسلامی)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
صفح، از آموزه‌های معاشرت اسلامی است که قرآن کریم در چندین آیه به آن دعوت کرده است. گرچه برخی از واژه‌پژوهان و مفسران، صفح و عفو را هم‌معنا دانسته‌اند، به نظر برخی دیگر از لغت‌دانان و بسیاری از مفسران، از جمله علامه جوادی آملی، صفح که در قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم-السلام به «جمیل/زیبا» وصف شده، معنایی متفاوت با عفو دارد و برتر از عفو و برخاسته از کرامت نفسانی ویژه‌ای است، زیرا عفو به معنای ترک انتقام؛ ولی صفح، به معنای صرف نظر کردن از اصل تبهکاری، زدودن کینه و ناراحتی از دل، و صفحه‌گردانی کریمانه و ندیدن صفحه‌ای از خاطرات خود که خطا و زشتی و تجاوز دیگران بر آن نقش بسته، و چشم‌پوشی از آن و گشودن صفحه‌ای زیبا و فراموش کردن خطای خطاکار است که از آثار آن نه تنها ترک انتقام، بلکه ترک نکوهش و سرزنش شخص خطاکار است. ادلّه و شواهد دیدگاه دوم عبارت‌اند از: تصریح برخی واژه‌پژوهان و کتاب‌های فروق ‌اللغه؛ هماهنگی معنای اصطلاحی یادشده با معنای لغوی؛ شاهد قرآنی؛ شاهد روایی و آرای مفسران، به ویژه مفسران ادیب. در این مقاله این ادله و شواهد به تفصیل بررسی می‌شوند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 37
معیار علم دینی: فایده مندی یا تطابق
نویسنده:
فرح رامین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مسائل بنیادین در رابطه با اسلامی کردن علوم انسانی، «چیستی علم دینی»است. در گفتمان فرهنگی بین تمدن های مادی و غیر مادی با گفتمان های الهی یا اسلامی، ظرفیت های فراوانی برای استفاده حداکثری از این امکانات با توجه به مقتضیات امر وجود دارد؛ از جمله می توان به مسأله تعارض یا عدم تعارض میان علم و دین اشاره کرد که صاحب نظرانی چون مطهری و جوادی املی با نقطه نظرات متفاوتشان یک نوع هم افزایی مشترک را برای تبیین رابطه علم و دین مشخص نموده‌اند. مطهری هیچ تعارضی بین علم و دین قائل نیست و علم و دین را مکمل یکدیگر دانسته و معتقد است دین با ساز و کارها و مبانی خویش خطوط کلی تعالی انسان را ترسیم می کند و کار علم و عقل حرکت در این خطوط است. استاد جوادی آملی که به نظر می‌رسد قائل به رابطه تداخل بین علم و دین است، بیان می‌دارد علم هیچ‌گاه در مقابل دین قرار نگرفته، بلکه علم حقیقی در چارچوب دین است و از آن‌جا که علم در حقیقت فعل یا قول خداوند است، لاجرم الهی و دینی است. این مقاله، با روش توصیفی- تحلیلی، برآن است که به بازخوانی و مقایسه نظریه های «فایده‌مندی» و «تطابق» درباره معیار دینی بودن علوم بپردازد. دیدگاه شهید مطهری و علامه جوادی آملی در باب چیستی علم و دین و چگونگی رابطه این دو، منجر به اختلاف این دو متفکر در معیار علم دینی می‌گردد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هردو نظریه به نتیجه یکسانی دست می‌یابند
صفحات :
از صفحه 113 تا 128
جایگاه واعتباربطن درتفسیرازدیدگاه علامه جوادی آملی
نویسنده:
محمد شریفی ، لیلا رمضان نیا
نوع منبع :
نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مباحث مهم علوم قرآن و تفسیر، مسأله «بطن» است که از گذشته مورد توجه بوده‏ و آیت الله جوادی آملی نیز از جمله مفسرانی است که در زمینه باطن قرآن کریم دیدگاهی قابل تحلیل و تأمل ارائه‏کرده‏است. در این مقاله که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده ماهیت بطون قرآن و اعتباربطن درتفسیر از نگاه ایشان و مؤلفه‏هایی که برای دیدگاه خود ارائه کرده‏اند، تبیین و ارزیابی شده است. نتیجه پژوهش، گویای این است که ایشان وجود بطن در آیات قرآن را به عنوان مبنای تفسیری خود قلمداد کرده و آن را به عنوان یکی از شیوه‏های تفسیری اهل بیت(ع) و رمز جاودانگی قرآن، پذیرفته‏ا‏ست. مهم‏ترین شاخصه‏های اعتبار بطن از دیدگاه وی شامل همگانی بودن فهم قرآن، ذومراتب بودن قرآن، جواز استعمال لفظ در بیش از یک معنا،تفاوت ظرفیت‏ها در فهم قرآن،هم‏سویی معارف ظاهری با معارف باطنی و تعدد سطوح معنایی است. ایشان همچنین طهارت باطنی و استمداد ازسنت اهل بیت(ع) را، دوبال نیرومند برای دست‏یابی به معارف باطنی قرآن می‏داند.
معناشناسی واژه «هلوع» با نگاه تطبیقی از منظر شهید مطهری و آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
محمد شریفی ، رقیه براریان مرزونی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان، موجودی است که وجود او آکنده از اوصاف غریزی و فطری است. صفت «هلوعیت»، از جمله این اوصاف است که آیه­ 19 سوره معارج به آن اشاره می­کند و مسأله حساسیت انسان نسبت به خیر و شر را مطرح می­نماید. بین مفسران در تفسیر این آیه، اختلاف دیدگاه وجود دارد. این نوشتار که به روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته، به بررسی آرای دو تن از مفسران معاصر، یعنی شهید مرتضی مطهری و آیت­الله جوادی آملی پرداخته و این نتیجه به دست آمده که دیدگاه هر دو مفسر، هم­سو با دیدگاه مفسرانی است که آیه را در مقام وصف خلقت انسان می­دانند. اگرچه شهید مطهری، اصل خلقت انسان بر پایه­ «صفت هلوعیت» را برای او کمال می­داند، آیت­الله جوادی آملی معتقد است کمالی که فقه و دین آن را به رسمیت می­شناسد، در تقرب به خدا و مظهریت انسان برای ذات اقدس اله است. با این حال، دیدگاه­های دو مفسر در تعارض با یک­دیگر نیست؛ زیرا مراد شهید مطهری از این نوع کمال، کمال آلی و مقدمی است؛ اما آیت­الله جوادی آملی به کمال حقیقی اشاره کرده است.
صفحات :
از صفحه 231 تا 243
  • تعداد رکورد ها : 1955