جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
ابن رشد (فیلسوف), محمد بن احمد (Averroes؛ ابن رشد الحفید، فیلسوف ارسطویی), ۵۲۰ق. قرطبه (کوردوبای کنونی)، اندلس (اسپانیا) ۵۹۵ق. شهر مراکش، کشور مراکش (مغرب)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
تعداد رکورد ها : 452
عنوان :
تهافت ابن رشد في كتابه تهافت التهافت
نویسنده:
خالد كبير علال
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
الجزائر: دار کنوز الحکمة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
13. علم کلام
,
کتب فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) ,
جهان بینی ,
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی) ,
جهان بینی فلسفی ,
بعث اجساد ,
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
علم الهی ,
حقیقت نفس انسانی ,
علم الهی به جزئیات ,
انتقاد ,
مغالطات ,
صفات خدا ,
اثبات وجود خدا ,
فلسفه مادی ,
علیت ,
امور سماویه ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
برهان نفس انسانی ,
دفاعیه ها و ردیه ها ,
مکتب تهافت ,
چکیده :
کتاب «تهافت ابن رشد في كتابه تهافت التهافت» نوشته خالد كبير علال، نقدی است بر کتاب «تهافت التهافت» ابن رشد. تهافت التهافت، از بزرگترین آثار کلامی – فلسفی ابن رشد به عربی است و جوابیه ای به تهافت الفلاسفه که در آن به بیان پریشان گویی و تناقض آرای حکما پرداخته شده بود و در بیست مسئله ادله آنان را نقد و بررسی کرده است. ابوالولید محمد بن رشد کتاب "تهافت التهافت" را در پاسخ به "تهافت الفلاسفة" غزالی به رشته تحریر درآورده است، تا «نشان دهد که بیشتر آنچه غزالی در کتابش آورده است از ارزش تصدیقی و اقناعی برخوردارند و به مرتبه یقین و برهان نمی رسند». غزالی در بیست مسأله بر فلاسفه خرده گرفته در سه مورد حکم به تکفیر ایشان داده است. ابن رشد یک به یک این مسائل را طرح کرده و به مقابله با غزالی رفته است. او فحاشی های غزالی را با فحاشی پاسخ داده، اما آنجا که پای انتقاد و استدلال در میان است در بسیاری موارد به غزالی حق داده است و ابن سینا را به کج فهمی متهم کرده است. تهافت به معنای تناقض و تناقض گویی است و تهافت الفلاسفه یعنی تناقض گویی فلاسفه. مسائل بیست گانه ای که غزالی به نظر خود به فیلسوفان خرده گرفته و ابن رشد آنها را رد کرده می توان اینگونه تقسیم کرد: 1- اتصال خدا با عالم: شامل چهار مسئله اول کتاب (قدم عالم - ابدیت عالم و زمان – خدا فاعل و صانع عالم است - عجز فیلسوفان از اثبات وجود صانع) 2- یگانگی خدا و عجز فیلسوفان از اثبات آن (مسئله پنجم) 3- صفات خدا (از مسئله ششم تا دوازدهم را در بر می گیرد) 4- علم خدا به جزئیات (مسئله سیزدهم) 5- مسائل فلکی و طبیعی (از مسئله چهاردهم تا شانزدهم) 6- سببیت (مسئله هفدهم) 7- نفس انسانی (مسئله هجدهم و نوزدهم) 8- بعث اجساد و حشر ارواح (مسئله بیستم)
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحی و معجزه از منظر ابن رشد
نویسنده:
نادر سیفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
معجزه
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
نبوت
,
وحی
,
معارف اسلامی
,
فلسفه اسلامی
,
عقل فعال
,
عقل فعال
,
هنر و علوم انسانی
,
وحی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
ابن رشد وحی را از جانب خداوند تبارک و تعالی میداند که بهواسطهی موجود روحانی که در شریعت از آن به ملک تعبیر میشود به برگزیدگان خاص او إعطاء میگردد. برخی فلاسفه از این موجود روحانی به نام عقل فعّال یاد کردهاند. در نظر ابن رشد عقل و برهان نوعی وحی و الهام است و از اقسام کلام الهی به شمار میآید؛ چرا که کلام الهی بر عالمانی که وارثان پیامبراند، بهواسطهی براهین القا میشود که میتواند انسان را به برخی از مراتب کمال برساند. از دیدگاه ابن رشد مقصود شرایع تعلیم جمهور یا تودهی مردم است و در واقع برای خواص حکمت جایگزین شریعت است؛ بدین جهت که حکمت راه شناساندن سعادت را به برخی از مردم عقل گرا نشان میدهد. زیرا شرایع به افعالی امر میکنند و بر علومی تنبه میدهند که شبیه معارف و اعمالی که با تعلیم و حکمت درک می-شود، نیست. لذا فیلسوفان و خواص میتوانند راه سعادت را از حکمت و نه از شریعت بگیرند و سعادت عوام جز از راه شریعت قابل وصول نیست. ابن رشد همه معجزات پیامبران را دلیل صدق نبوت و پیامبری آنان نمیداند، و معجزه را تنها در صورتی دلالت قطعی بر نبوت میداند که در علم و عمل (یعنی دستورات عملی و آموزههای نظری) معجزه باشد اما در غیر این موارد تنها شاهد و تقویت کنندهی نبوت خواهد بود. به دیگر سخن، ابن رشد به جز معجزه معرفتی و به تعبیر خودش معجزه اهلی که همان وحی و قرآن کریم باشد هیچ کدام را به طور مستقل شایسته اثبات نبوت نمیداند. ابن رشد معجزات را به «برّانی» و «مناسب» تقسیم میکند و معتقد است تصدیقی که از راه معجزهی برّانی حاصل میشود، تنها طریق جمهور است، و حال آنکه تصدیق حاصل از قبیل معجزهی مناسب میان جمهور مردم و عالمان مشترک است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و دین از نگاه ابن رشد
نویسنده:
نادر شکراللهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه و منطق
,
دین
,
علوم انسانی
,
قرآن
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
قرآن
,
فلسفه و منطق
,
hermeneutics
,
rationality
,
علم تأویل
,
Religion
,
philosophy
,
philosophy
,
philosophy
,
philosophy
,
philosophy
,
PHILOSOPHY
چکیده :
چکیده ندارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسائل أبی الولید ابن رشد المجلد 1
نویسنده:
محمد بن احمد ابن رشد؛ محقق: محمد حبیب تجکانی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
فهرست
وضعیت نشر :
بیروت: دار الجيل,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فقه
,
مسایل فقهی
کلیدواژههای فرعی :
17. فرق کلامی ,
زندگی نامه عبدالمجید سلیم ,
سوال و جواب (پرسش و پاسخ) ,
آثار و تالیفات سید جمال الدین اسدآبادی ,
احکام فقهی ,
مذهب مالکی ,
احکام عبادات ,
احکام معاملات ,
احکام سیاسات ,
احکام نکاح ,
فقه مالکی ,
احکام شرعی ,
فتاوی ,
مالکی (مذهب) ,
چکیده :
کتاب «مسائل ابن رشد» نوشته محمد بن احمد ابن رشد است. این کتاب، جواب ها و فتاوی ابن رشد به سؤالاتی است که از او پرسیده شده یا سؤالاتی که در محضر او طرح شده و جواب داده است. او در جواب سؤالات به فتاوی پیشینیان نیز نظر داشته و جواب می دهد. این کتاب در مجموع، 358 مسئله اصلی و گاهی فروعی دارد که ابن رشد به آنها جواب داده است. جلد اول در سه باب نوشته شده است: باب اول حیاة ابن رشد، باب دوم کتب ابن رشد و اتجاهاتها العامة و باب سوم مسائل ابن الولید ابن رشد است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسائل أبی الولید ابن رشد المجلد 2
نویسنده:
محمد بن احمد ابن رشد؛ محقق: محمد حبیب تجکانی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
فهرست
وضعیت نشر :
بیروت: دار الجيل,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فقه
,
مسایل فقهی
,
کتب فقه اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
17. فرق کلامی ,
سوال و جواب (پرسش و پاسخ) ,
احکام فقهی ,
مذهب مالکی ,
احکام عبادات ,
احکام معاملات ,
احکام سیاسات ,
احکام نکاح ,
فقه مالکی ,
احکام شرعی ,
فتاوی ,
مالکی (مذهب) ,
چکیده :
کتاب «مسائل ابن رشد» نوشته محمد بن احمد ابن رشد است. این کتاب، جواب ها و فتاوی ابن رشد به سؤالاتی است که از او پرسیده شده یا سؤالاتی که در محضر او طرح شده و جواب داده است. او در جواب سؤالات به فتاوی پیشینیان نیز نظر داشته و جواب می دهد. این کتاب در مجموع، 358 مسئله اصلی و گاهی فروعی دارد که ابن رشد به آنها جواب داده است. جلد دوم ادامه مسائل ابن الولید آمده است. این کتاب حاوی مسائل پنج گانه زیر است: نوازل قضائیه تتصل بنزاع معروض علی القضاء، تطلب فیه المشوره من لدن قاضی الموضوع، و هذه اغلبیه المسائل. نوازل غیر قضائیه و هی اما متصله بنزاع لم. شروح حول نصوص من الکتب المعتمده فی الفتوی و القضاء لدی المالکیه، یومذاک، کالمدونه، و العتبیه، و الواضحه، و النوادر، و التلقین، و الموازیه و المبسوطه، و الموطا، و احکام ابن سهل، کما تتناول شرح نصوص من القرآن و من السنه و ... مناقشات بین المذاهب الفقیه کالمالکیه و الحنفیه، او المالکیه و الظاهریه، او المالکیه و الشیعه، او مناقشات المذاهب الکلامیه کالمعتزله و الاشعریه او الشیعه ایضا. موضوعات ملخصه، و هخده اما مما کان یقدم به لدروس المدونه و لذلک فهو یوجد فی المقدمات ایضا و اما جمع لاحکام فی موضوعات معاصره ذات اهمیه خاصه.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نسبت فلسفه و دین نزد ابن رشد و اسپینوزا
نویسنده:
محمد شریفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
اسپینوزا
,
علوم انسانی
چکیده :
فیلسوفان اسلامی به وحدت بین دین و فلسفه اعتقاد دارند. اما فلاسفه قرون وسطی مثل توماس اکویناس بین دین و فلسفه به جدایی بین آنها اعتقاد دارند و برتری را به دین می دهند.همچنین ابن رشد در رابطه بین دین و فلسفه به نظریه تاویل توسل می جوید و معتقد است فلسفه در دینامری جایز می باشد. و بین سه طبقه از مردم تفاوت می گذارد که آن همان اهل خطابه که به ظاهر دین قناعت می ورزند و دیگری اهل جدل که مقدمات مورد استفاده آنها ظنی هستند و در آخر طبقه فلاسفه است که جزء به مقدمات و استدلالات یقینی توسل نمی جویند و آنها می توانند بعضی مسائل دین را تاویل کنند و به کسی جزء خود آشکار نکنند. اما اسپینوزا در رابطه فلسفه و دین نه فلسفه را خادم الاهیات می داند و نه الاهیات را خادم فلسفه، یعنی نمی توان دین را برای عقل یا عقل را برای دین بکار برد یا تفسیر کرد زیرا دو حوزه جدا از هم هستند. زمینه مشترک فلسفه و دین نزد اسپینوزا تنها در ترغیب دین به تفکر می با شد. اسپینوزا همچنین متن دینی را فقط بواسطه ی خود آن متن تفسیر می کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارزیابی انتقادی حکمت عملی ابن رشد
نویسنده:
محمدحسین موسوی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن رشد
,
حکمت
,
اخلاق
,
اخلاق هنجاری
,
معارف اسلامی
,
فیلسوف
,
شناخت شناسی
,
حکمت عملی
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت عملی
,
حکمت
,
اندیشه سیاسی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمد بن احمد
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
تدوین رساله "ارزیابی انتقادی حکمت عملی ابنرشد" با انگیزه رفع بخشی از کاستیهای موجود در تاریخ اندیشهی حکمت عملی یکی از فیلسوفانمسلمان در مغرب اسلامی به نام ابنرشد اندلسیانجام گرفته است. ابنرشد یکی از برجستهترینهای فلاسفهی غرب اسلامی است که آثار و اندیشههای او مورد توجه تمام فیلسوفان غربی قرار گرفته است. گستره معرفتی این اندیشمند مسلمان در فلسفه، مشتمل بر حکمت نظری و عملی است که اگرچه بخش عملی آن کمرنگ مینماید ولی در این رساله نشان داده خواهد شد که وی در حکمت عملی نیز تلاش فراوانی داشته و در این خصوص به تبیین فلسفه اخلاق، فلسفه سیاست و تدبیر منزل میپردازد.مولفههائی که سبب شدند تا ساختار رساله شکل بگیرد، دیدگاههای هنجاری، وجودشناختی و معرفت-شناختی ابنرشد به مسائل موجود در حکمت عملی بوده است. فائده پژوهش حاضر در این است که به ما مقدار تأثیرپذیری ابنرشد از اندیشههای یونانی و محورهائی که از آنان فاصله گرفته است، نشان میدهد. همچنین با این بررسیها مرز تعلقات ذهنی ابنرشد که انسانی فیلسوف، فقیه، طبیب، قاضی و ... بوده است، مشخص می-شود. و از همه مهمتر اینکه چگونه وی توانسته است، میان اخلاق، سیاست، فقه و شریعت، تلائم ایجاد کرده و چگونه آنها را به یکدیگر ارتباط میدهد؟برای رسیدن به دیدگاههای این فیلسوف مسلمان، با راهنمایی و مشاورههای سودمند اساتید، محتوای رساله را در قالب پنج فصل تنظیم کردم. فصل اول را به کلیات و مفاهیم، فصل دوم را به بررسی حکمت عملی، فصل سوم را به تبیین مباحث فرااخلاقی، فصل چهارم را به نظریه اخلاق هنجاری و فصل چهارم را به نظریه سیاسی ابنرشد اختصاص دادم. در فصل کلیات و مفاهیم، به مفهومشناسی، اقسام و فروع حکمت عملی و در بخش پایانی این فصل به زندگی و آثار ابنرشد پرداختم. پس از بررسی مفهومی، بیان شد که حکمت، نظری یا عملی است و حکمت عملی در فلسفه کاربردهای گوناگونی دارد. در بخش فروع به سه محور اصلی حکمت عملی که اخلاق، سیاست و تدبیر منزل باشد، پرداختم. در پایان فصل اول بخشهائی از زندگی و آثار ابنرشد معرفی گردید.در فصل دوم با بیان مقدمهای کوتاه، به طور تفصیلی به بررسی حکمت عملی در دیدگاه ابنرشد پرداختم. نکات مهم این فصل، تبیین ملاک تقسیم حکمت به نظری و عملی، رابطه عقل و حکمت عملی و تفاوتهای عقل عملی و نظری از دیدگاه ابنرشد بوده است. در بررسیهای انجام شده این نکته مشخص گردید که هرچند ابنرشد، تصریح به واژه حکمت عملی نکرده است لکن مفاد و محتوای حکمت عملی در اندیشههای فلسفی او مطرح بوده است. در این خصوص به تصریحات وی در تقسیم عقل به نظری و عملی استناد شده است.در فصل سوم هم با مقدمهای کوتاه، مباحث فرااخلاقی ابنرشد را در محورهای هستیشناسی اخلاقی، معرفتشناسی اخلاقی، انسانشناسی اخلاقی و اراده اخلاقی را مورد بررسی قرار دادم. در هستیشناسی اخلاقی، به دیدگاه و باور استدلالی وی به حسن و قبح ذاتی اشاره شد. در حوزه معرفتشناسی اخلاقی، پس از بررسی-های مفهومی، گزارههای اخلاقی، درک مسائل عملی دین و درک مسئله باید و هست از دیدگاه ابنرشد بررسی گردید. در ادامه فصل سوم به دیدگاه انسانشناسی اخلاقی و اراده اخلاقی پرداخته شد و بیان گردید که ابنرشد با توجه به مسئله نفس، برای انسان دو ساحت در نظر گرفت. نگارنده در ادامه با طرح مسئله اراده اخلاقی، آن را با شانس اخلاقی مقایسه نموده و به دیدگاه ابنرشد در خصوص اراده انسان و تأثیر امور بیرونی پرداخت. با پایان یافتن این بحث، فصل سوم به پایان رسید. در فصل چهارم، نظریه اخلاق هنجاری ابنرشد را متعرض شده و به سه مسئله مهم و تأثیرگذار در نظریه هنجاری ابنرشد مانند: سعادت، فضیلت و عدالت توجه کردم. در مسئله سعادت پس از معناشناسی، تبیین مشخصات صوری، مولفهها، پیشفرضها و انواع سعادت به تحقیق در اندیشههای ابنرشد در این موارد پرداختم. مسئله فضیلت و عدالت دو عنوان دیگری بودند که در این فصل از دیدگاه ابنرشد به آن پرداخته شد. فصل پنجم رساله که فصل پایانی رساله است، در باره نظریه سیاسی ابنرشد است. از مسائل مهمی که در این فصل مطرح گردید، بررسی منابع سیاست و جایگاه کتاب جمهوری افلاطون در نظریههای سیاسی ابنرشد است. نکته حائز اهمیت، وجود فلسفه سیاسی و علم سیاست در ابنرشد است که در این باره تحقیق صورت گرفت. در خصوص دیدگاه سیاسی ابنرشد میتوان ادعا کرد که عمده اندیشههای ابنرشد در کتاب الضروری فی السیاسه در سه بخش ارائه گردید.پس از مرور کوتاهی که از مباحث رساله ارائه شد، نوبت به بیان این نکته میرسد که یکی از مولفههای اساسی رساله،ارزیابی انتقادی است. این مولفه هنگام تصویب موضوع رساله به درستی توسط اساتید در عنوان رساله گنجانیده شد. پس از آنکه نگارش موضوع آغاز شد، مطالب فراوانی حول محور حکمت عملی ابنرشد استقصاء و نوشته شد. بنابراین، با توجه به بالا بودن سطح کمی مطالب بر اساس سرفصلهای مصوب، امکان ارزیابی همهجانبه از دیدگاههای ابنرشد در تمام بخشها وجود نداشت. به همین جهت، در ارزیابی موارد تتبع شده از ابنرشد در این رساله صرفاً به برخی از محورهای لازم در پایان هر فصل و بخش پرداختم. این بیان به معنای فقدان رویکرد انتقادی رساله نیست بلکه در تمام موضوعات رساله از آنجائی که در مقایسه با سایر اندیشمندان مطرح در این حوزهها میباشد، نگاه تطبیقی شکل میگیرد. شاید در ابتداء تتبع چنین حجمی در حکمت عملی از ابنرشد به ذهن خطور نمیکرد. بنابراین، با توجه به محدودیت نگارشی و نیز محدودیت زمانی که نگارنده داشته است، تمام تلاش خود را با کمک اساتید محترم مصروف داشته است تا با در نظر گرفتن سرفصلی با عنوان ارزیابی یا نتیجهگیری و نیز ارائه تطبیقات سایر اندیشمندان در درون متن رساله، جریان انتقادی رساله را فراهم آورد.نکته دیگری که ذکر آن را در ارزیابی انتقادی حکمت عملی ابنرشد لازم میدانم، پرداخت بیشتر وی به مباحث نظری در کنار مباحث عملی است. شاید یکی از علل کمرنگ بودن مباحث عملی ابنرشد در میان اندیشمندان بعدی، همین کمتر پرداختن ابنرشد به مباحث عملی است. مضافاً از آنجائی که عمده منابع عملی وی به نوعی شرح و تفسیر بر اندیشههای دیگران است، منابع مکتوب ابنرشد در حوزه عملی از انسجام در بحث برخوردار نیست. به تعبیر دیگر، شاید بتوان ادعا کرد که نوع نگارش محتوای مطالب، به شکل تعلیمی تدوین نشدهاند. و این امر سبب شده تا استقصاء تمام زوایای اندیشههای عملی ابنرشد با مشکل مواجه باشد. تنها راهی که در این رساله به خوبی، امکان تحقیق را بر اساس مبانی ابنرشد فراهم کرد، تأثرپذیری وی از دو گروه فیلسوفان است. لذا جنبه انتقادی رساله در ریشهایترین شکل خود، به تفاوتهای موجود در نظریات اخلاقی و سیاسی فیلسوفان مسلمان باز میگردد. فیلسوفان مسلمان در این دسته از نظریات به دو گروه تقسیم میشوند. گروهی تابع اندیشههای سقراطی افلاطونی و گروهی تابع اندیشههای ارسطوئی نوافلاطونی هستند. ابنرشد یکی از نمایندگان گروه ارسطوئی نوافلاطونی است. وی تلخیصی از جمهوری افلاطون دارد که در آن با تلفیقی که از سیاست و اخلاق ارائه میکند، اندیشههای ارسطوئی نوافلاطونیفارابی را نشان میدهد.تفسیر ابنرشد از جمهوری افلاطون بر اساس مبانی افلاطون نیست بلکه با توجه به آثار ارسطو است.نکته دیگری که در مباحث عملی ابنرشد قابل توجه است، پرداخت بیشتر وی به مباحث سیاسی نسبت به مباحث اخلاقی است. اساسیترین بحثهائی که در حوزه حکمت عملی به آن توجه میشود، مباحث مربوط به اخلاق و سیاست است. بر همگان روشن است که اندیشمندان مسلمان کمتر به مباحث حکمت عملی ابنرشد در برابر حکمت نظری ایشان پرداختهاند. همچنین در حوزه حکمت عملی از بین مباحث فلسفه اخلاق و فلسفه سیاست، بیشتر به فلسفه سیاسی ابنرشد توجه شده است و بر اساس عواملی، بررسیهای اخلاقی نسبت به مطالعات سیاسی به صورتی کمرنگ در بین اندیشمندان ارائه شده است.در این خصوص، یکی از ویژگیهای مثبت در بازیابی اندیشههای ابنرشد، علاوه بر توجه غربیها، وجود منابع فراوان در میان عرب زبانان است. در این خصوص، ابنرشد شخصیتی است که روشنفکران عرب، الگوی زندگی دینداران را در دوره جدید از او طلب میکنند. و بعضی بر این باورند که بعضی از اندیشههای محوری امروز غرب از ابنرشد سرچشمه میگیرد. اما متأسفانه چنان که بایسته و شایسته است در کشور ما به این بخش از متفکران اسلامی پرداخته نشده است. او جزء معدود متفکران اسلامی است که هم در فقه هم در فلسفه صاحبنظر است و به همین دلیل میتوان در کشف تعارضات بین عقل و دین در حوزه بایدها و نبایدها به الگوی فکری او توجه کرد.با توجه به نکاتی که بیان شد و بر اساس تحقیقات صورت گرفته، میتوان مدعی شد که این رساله، هرچند نتوانسته است گام به گام به تحلیل تمام مطالب ابنرشد بپردازد لکن واقعاً میتوان اعتراف کرد که تحقیق انجام شده در رساله، موضوع نو و بدیعی را مورد بررسی قرار داده است. نوآوری این رساله علاوه بر ارائه تدوینی منسجم از آراء و اندیشههای اخلاقی ـ سیاسی ابنرشد که تاکنون صورت نگرفته بود، عبارت است از پیدا کردن رد پای اندیشههای اخلاقی و سیاسی فیلسوفانی مانند ارسطو و افلاطون و دیگران و کشف چگونگی جمع عقل و دین در حوزه باید و نبایدها. این موضوع مهمترین نیاز کشورهای اسلامی در امور اخلاقی و سیاسی در دوره جدید است. بررسی اندیشه او میتواند ما را تا حدی به فهم دقیقتر این مسئله کمک کند.در پایان با توجه به فعالیتی که توسط نگارنده در حوزه عملی ابنرشد صورت گرفت و بر اساس مطالبی که در بخش ارزیابی تبیین گردید، چند پیشنهاد به نظر میرسد که مناسب است در اینجا بیان شود. اولاً از آنجائی که مسائل این حوزه بیش از حد انتظار بوده است، شاید حق نگاه انتقادی رساله را بخوبی برآورده نکرده است. لذا پیشنهاد میشود که هر یک از اجزاء رساله به صورت یک رساله مستقل در مقطع ارشد یا دکتری به دانشجویان پیشنهاد شود. دوم اینکه مناسب است اندیشههای ابنرشد به صورت تطبیقی با سایر اندیشمندان تأثیرگذار از حوزه سقراطی به بعد در غرب و اندیشمندان و فلاسفه اسلامی شاخص مورد بررسی قرار گیرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و دین در اندیشه سیاسی ابن رشد
نویسنده:
احمد بیکلری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن رشد
,
علوم انسانی
,
عقل و دین
,
حکمت عملی
,
حکمت عملی
,
اندیشه سیاسی
,
دین از تفکر ابن رشد
چکیده :
پس از ورود فلسفه یونانی و شکل گیری فلسفه اسلامی، مسأله و دغدغه اصلی متفکران مسلمان نسبت سنجی بین یافته های عقل بشری و آموزه های وحیانی و دینی، و رفع برخی تعارض ها بین آنها بوده است.ازاین رو، اندیشمندان مسلمان در این زمینه دچار اختلاف نظر شده، و هر دسته و گروهی کوشید تا به نحوی این مسأله را حل کند. البته عده ای در درون تمدن اسلامی، از همان ابتدا، صورت مسأله را پاک نموده، و به بی نیازی عقل بشر به وحی و دین حکم دادند. محمد ابن زکریای رازی از این دسته است. گروهی دیگر، یافته های عقل بشری از جمله علوم یونانی را تقسیم بندی کرده، و تنها آنهایی را که به نظرشان با مبانی دینی در تضاد نبود پذیرفتند. ابوحامد غزالی از این گروه است.اما دسته دیگری کوشیدند تعارض های به وجود آمده بین برخی از آموزه های دینی و عقل بشری را رفع کنند. ابن رشد از این دسته است. او تلاش کرده تا در ادامه کارهای دیگر فلاسفه و متفکران مسلمان، مسأله را به صورت تفصیلی مطرح و راه حل نهایی را ارائه دهد. اگر یافته های عقل بشری را به دو حوزه نظری و عملی تقسیم نماییم، فلاسفه ومتکلمان، بیشتر در جهت رفع تعارض در حوزه نظری تلاش کرده اند. این در حالی است که فقها عهده دار امور عملی بوده اند. از همین جا اهمیت چهره ابن رشد که هم فیلسوفی برجسته، و هم فقیهی شاخص و صاحب نظر در فقه اهل سنت و نیز فقه مقارن (تطبیقی)، و علاوه بر اینها عهده دار منصب قضاوت بوده است، و با این تعارض ها هم در حوزه نظری و هم در حوزه عملی مواجه می شده، آشکار می گردد. از این رو، در این پژوهش تلاش شده، با سیری در اندیشه های این فیلسوف و فقیه بزرگ مسلمان، مسأله نسبت بین فلسفه و دین در حوزه عملی، و به ویژ سیاست بررسی گردد.اکثر پژوهشهایی که درباره ابن رشد صورت گرفته، اندیشه های او را در حوزه حکمت نظری دنبال کرده و کمتر به مباحث مربوط به حکمت عملی پرداخته اند. از آنجا که ابن رشد علاوه بر فیلسوف، فقیهی برجسته نیز بوده است، مطالعه اندیشه هایش در حوزه عملی به ویژه سیاست از اهمیت بسیاری برخوردار است. همچنین یکی از مفروضات اصلی این تحقیق آنست که مسأله اصلی برای ابن رشد برقراری هماهنگی و سازگاری بین حکمت و شریعت بوده است. بنابراین، بررسی رویکرد او برای ایجاد سازگاری بین فلسفه و دین (حکمت و شریعت) در حوزه عملی ارزشمند خواهد بود. ابوالولید، محمد بن احمد بن رشد اندلسی فیلسوف و فقیه بزرگ قرن ششم هجری در زمان و مکانی می زیست که حیرت و سرگردانی در کسب معرفت از مشخصههای آن بود. این مسأله باعث شده بود که فیلسوفان آن دیار، تعیین نسبت میان مردم و عقل و شرع را در دستور کار خود قرار دهند و جایگاه و وظیفه عامه مردم، فیلسوف، متکلم و فقیه را در نسبت با حقایق دینی تعیین کنند.طی دو قرن مبارزه میان فقها، متکلمان و فلاسفه، به علت نفوذ سیاسی فقها در دولت مرابطین و دولت موحدین، پیروزی ظاهری از آنِ فقها بود. فتاوای تکفیر آنها متوجه فلاسفه بود. با این وجود، در عهد موحدین، فلسفه بزرگترین دستاورد خود یعنی اثبات هماهنگی بین عقل و شرع را به دست آورد. این اندیشه در آثار ابن رشد به طور بسیار گسترده مطرح شد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و ایمان از دیدگاه غزالی و ابن رشد
نویسنده:
مجتبی هژیر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
ذهن
,
استدلال
,
معارف اسلامی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ایمان
,
ابن رشد، محمد بن احمد
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن رشد، محمدبن احمد
چکیده :
رابطه بین ایمان و عقل همواره مورد توجه خرد ورزان عقل گرا و مومنا ن دین مدار بوده و هست. در جهان اسلام نیز این بحث از مهمترین مسائل مورد توجه اندیشمندان مسلمان خصوصاً غزالی و ابن رشد بوده است. غزالی در دفاع از دینداری به نقد عقل پرداخت.ابن رشد در دفاع از فلسفه و خرد ورزی به نقد غزالی و بیان ناتوانی او از فهم مقصود فلاسفه پرداخت و بر سازگاری و توافق ایمان و عقلتأکید نمود. آنچه در این پایان نامه مورد نظر است،این است که سعی کنیم تا به مقایسه دیدگاه دو اندیشمند و متفکر بزرگ اسلامی، یعنی ابو حامد غزالی و ابوالولید ابن رشد در خصوص رابطه عقل و ایمانبپردازیم. و تلاش ما بر آن است که این مقارنه و مقایسه، به دور از هر گونه پیشداوری و تعصب انجام گیرد. در این نوشتار نشان داده خواهد شد که تعارض بدوی در دیدگاه غزالی با رجوع به دین و برتری دادن ایمان در برابر عقل، قابل حل است.از دیدگاه ابن رشد، تأویل عقلانی متون دینی منطبق با برهان و استدلال منطقی که منحصراً توسط فلاسفه انجام گرفته باشد، عامل حل تعارض دین و فلسفه است. غزالی بر این باور است که اعتقاد و ایمان دینی را نمی توان با استدلال علمی و فلسفی فهمید، اگر هم چنین کنیم این ایمان علم زده و عقل زده است و کاری از پیش نمی برد جز اینکه بر شک و حیرت می افزاید. ابن رشد معتقد است که نظر برهانی در موجودات و جهان هستی حق است و شریعت بدان دستور داده، لذا هرگز به مخالفت با آنچه در شرع آمده، منجر نمی گردد، زیرا حق با حق معارضه ندارد بلکه همواره موافق با آن است و بدان شهادت می دهد. بدین طریق ابن رشد اثبات می کند که دین طالب نظر عقلی است و نظر عقلی همان فلسفه است.ابن رشد علاوه بر اینکه به پیوند و سازگاری بین عقل و ایمان پرداخت، معتقد بود که در پی بردن به حقایق عالم، باید عقل را در همه امور نسبت به ایمان برتری داد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابن رشد بين فرح انطون ومحمد عبده
نویسنده:
ميشال جحا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
حکمة من اجل اجتهاد ثقافی و فلسفی,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
تعداد رکورد ها : 452
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید