جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب “الرد علی المتعصب العنید المانع من ذم یزید” توسط ابن جوزی به رشته تحریر در آمده است. ابن جوزی می نویسد: گوینده ای از من پرسید: آیا لعن یزید بن معاویه به خاطر جنایتی که مرتکب شده جایز است یا نه؟ گفتم: علمای پرهیزگاری نظیر امام احمد، لعن او را روا دانسته اند. نویسنده این کتاب در صدد اثبات جواز لعن یزید توسط بزرگان و علما می باشد. این کتاب شامل مقدمه و چند بخش می باشد. در بخش های ابتدایی زندگی نامه ی ابن جوزی و سبب تالیف کتاب را بیان می کند. در بخش های دیگر مساله لعن یزید و روایتی که در بحث لعن یزید قابل بحث است را بررسی می کند. نویسنده پس از بررسی لعن یزید به این نتیجه می رسد که همچنان از كلام علما و بزرگان اهل‏سنت استفاده می شود و يزيد را مستحق لعن و بيشتر از لعن مى‏دانند و اگر برخى از لعن او جلوگيرى كرده‏اند، در واقع به نوعي مصلحت‏انديشى نموده‏اند.

«الامامه و السیاسه» یکی از قدیمیترین و موثقترین آثار نوشته شده به زبان عربی است. این کتاب بخشهایی از آن را در تاریخ طبری و کامل ابن اثیر می توان دید. کتاب‌ پس‌ از خطبه‌ ، با ذکر فضایل‌ دو خلیفه نخست‌ آغاز می‌شود، سپس‌ به‌ مسأله سقیفه‌ و خلافت‌ ابوبکر می‌پردازد، اما به‌ طور کلی‌، اخبار و روایات‌ مربوط به‌ دوره خلافت‌ ابوبکر و عمر بسیار مختصر و تنها با اشاره‌های گذرا آمده‌ است‌. مؤلف در این کتاب تنها به بیان رویدادها پرداخته است و تقریباً در هیچ جای کتاب - مثلاً آنجا که به موضوع جانشینی رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می پردازد - دست به داوری و قضاوت نزده است. نویسنده‌ از دوره خلافت‌ امیرالمؤمنین‌ علی‌ (علیه السلام) روایات‌ متعدد و مفصلی‌ آورده‌ است. مولف که فردی سنی ماجرای سقیفه و رویدادهای دوران امام علی (علیه السلام) را به آن خوبی به تصویر می کشد و در جای جای کتاب خود حق رابه جانب آن امام می دهد و حتی در یک مورد واژه «امام» را درباره امیر المومنین به کار می برد. البته در این مورد نیز باید توجه داشت که مؤلف از عالمان اهل سنت شمرده می شود و در بیان پاره ای از وقایع تاریخی راه احتیاط پیموده است و چنان که باید آنها را به تصویر نکشیده و از نقل پاره ای از حوادث خودداری ورزیده است. اما به یقین می توان گفت که وی از آن حوادث بی اطلاع نیست چرا که برخی از آن موارد را در کتاب «المعارف» آورده است. ذکر حوادث‌ مربوط به‌ ادوار خلفای بنی‌امیه‌ تا واپسین‌ ایشان‌، به‌ اختصار ادامه‌ می‌یابد. موضوع‌ ظهور عباسیان‌ را مؤلف‌ با عنوان‌ «بدء الفتن‌ و الدولة العباسیه‌» آغاز کرده‌ است‌. در این‌ بخش‌ نیز همچون‌ بخش‌ نخست‌، مؤلف‌ به‌ اختصار، به‌ ذکر حوادث‌ دوران‌ حکومت‌ چند خلیفه نخست‌ عباسی‌ پرداخته‌ است‌ و در پایان‌ ذکر وقایع‌ خلافت‌ هارون‌الرشید می‌گوید که‌ در نقل‌ اخبار مربوط به‌ خلافت‌ عباسی‌، پس‌ از هارون‌الرشید، سودی نمی‌بیند، زیرا از این‌ پس‌ « زنادقة عراق‌ » بر خلافت‌ استیلا یافتند. با این‌همه‌، در کوتاه‌ترین‌ عبارات‌ از ماجرای جانشینی‌ مأمون‌ و جنگ‌ او با امین‌ بر سر خلافت‌ یاد کرده‌ است‌. جلد دوم مربوط به دوران خلافت یزید معلون تا دوره حکومت مامون عباسی می باشد

کتاب «وقعة الطف» بازسازی شده اخبار لوط بن يحيى ازدی غامدی كوفی درباره واقعه کربلا و برگرفته از کتاب تاریخ طبری است که محقق معاصر استاد یوسفی غروی آن را جمع آوری و تحقیق کرده است. طبری اخبار مقتل امام حسین علیه‌السّلام را از افراد دیگری نیز نقل کرده و ترتیب و نظم خاصی به آنها نداده است لیکن مؤلف کتاب «وقعة الطف» خبرهای ابومخنف را منظم کرده و بر اساس ترتیب تاریخی وقوع، جمع آوری و ارائه می‌ کند.آنچه در این کتاب آمده از هلاکت معاویه و بیعت خواهی یزید از امام حسین علیه‌السّلام شروع و به بازگشت اهل بیت آن حضرت از شام به مدینه پایان می‌ یابد. همانگونه که محقق کتاب در مقدمه یادآور شده ابومخنف اولین کسی است که واقعه کربلا را گزارش کرده و گزارش‌ های او در دست است.

«مع الركب الحسيني من المدينة إلی المدينة» اثر جمعی از نویسندگان و پژوهشگران معاصر به نام‌‌ های علی شاوی، شیخ نجم‌ الدین طبسی، شیخ محمدجواد طبسی، شیخ عزت‏ اللَّه مولایی، شیخ محمدجعفر طبسی و شیخ محمدامین ‏پور‌ امینی است و علی شاوی پژوهش همه همکاران را نقد و بررسی کرده و با یک قلم به نگارش درآورده است. ششمین و آخرین جلد مجموعه با کاروان حسینی از مدینه تا مدینه، با عنوان کاروان امام حسین (ع) در شام و حرکت به‌ سوی مدینه منوره، به قلم شیخ محمدامین پور امینی می‏ باشد. دست‌ مایه اصلی این جلد، تشریح و تبیین رسالت جاودانه پیروزمند کاروان حسینی در میان مردم شام و نیز توده امت بزرگ اسلامی پس از شهادت آن حضرت است و بیان می‏ دارد که چگونه معادله دگرگون شد و چرا یزید به‌ ظاهر گریست و از پسر مرجانه بیزاری جست و کاروان را به مدینه بازگرداند. در واقع نویسنده در خلال حوادث و رخدادهای کاروان در شام و مدینه به مهم‌ ترین و زیر بنایی‌ ترین مأموریت کاروان حسینی به رهبری امام سجاد (ع) و زینب کبری می‏ پردازد. وی در سرآغاز کتاب، شام، بنی ‏امیه، نقش معاویه و یزید را معرفی می‏ کند و در فصل نخست در خلال بیان حوادث در شام، نقش اهل‌بیت (ع) در شام را برای خواننده به تصویر می‏ کشد. فصل دوم کتاب به حرکت پیروز مندانه کاروان از شام و بازگشت به کربلا اختصاص دارد. در فصل سوم مسائل مربوط به رسیدن کاروان به مدینه را تشریح می ‏کند که کاروان بدون امام حسین (ع) و یارانش به مدینه باز می‏ گردد. در همین فصل وضعیت این شهر پس از شهادت امام و نیز نقش امام سجاد (ع) و زینب کبری در استمرار رسالت و پیام عاشورا بررسی و تبیین شده است.

الشيعة في موكب التاريخ، نوشته آيت‌الله جعفر سبحانى (متولد تبريز 1308ش) است كه به بررسى تحليلى و مستندِ پيدايش و سير تاريخى تشيع از دوره پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) تا دوران خلافت عباسى مى‌پردازد. اين كتاب، نام كاملش «الشيعة في موكب التاريخ (دراسة موضوعية في نشئة الشيعة في ضوء الكتاب و السنة و التاريخ)» است. اين كتاب از يك مقدمه كه ناشر نوشته است و سه بخش (بحث در مورد پيدايش تشيع، پندارهاى مطرح‌شده درباره تشيع و تشيع در دوره اموى و عباسى) تشكيل شده است.