جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «توحید و شرک در نگاه شیعه و وهابیت» تالیف احمد عابدی، به بررسی و نقد افترائات دکتر ناصر بن عبدالله بن علی قفاری از علمای وهابی عربستان بر مذهب شیعه پرداخته است. در بخش اول، ابتدا به تبیین دیدگاه شیعه در مسأله توحید عبادی پرداخته و سپس به نقد و بررسی فصل اوّل از باب دوم کتاب اصول مذهب الشیعه می‌ پردازد. مهم ترین مسأله‌ ای که موجب شده وهابیان در برابر سایر مسلمانان اعم از شیعه یا اهل‌ سنت موضع‌ گیری کنند بحث از «توحید عبادی» است و به گفته برخی از نویسندگان این مسأله کلید اصلی تمام اختلافات مسلمانان است. دستاویز وهابیان برای مباح دانستن خون شیعیان و نسبت کفر و شرک به دیگران دادن تفسیری است که آنان از توحید عبادی دارند. محمد بن عبدالوهاب حرکت خود را این‌گونه شروع کرد که اسباب و مظاهر شرک همه بلاد اسلامی را فرا گرفته است. او تفسیر جدیدی از «توحید در الوهیت» ارائه می‌ کرد و معتقد بود که هر کس تحلیل و تفسیر او را از توحید نپذیرد او کافر یا مشرک است و اکنون پیروان او نیز همین‌ گونه عمل می‌ کنند.

قفاری از جمله افراطیون وهابی لست که به گمان خود کتابهای زیادی در رد شیعه نوشته است. نویسنده در این مقاله نظرات قفاری را مورد نقد و چالش قرار داده است. در این اثر درباره جایگاه رفیع امامت که از اصول است و معنا و مفهوم امام مطالب ارزنده ای دارد.

‫نوشتار حاضر، به بررسي بخشي از ديدگاه‌هاي ناصرالدين قفاري، يکي از عالمان اهل سنت با گرايش‌هاي وهابي‌گري مي‌پردازد. و نقدهاي وي در اعتقادات شيعه اماميه در زمينه امام و ويژگي‌هاي او و مباني و اصول حاکم بر امامت را ارزيابي مي‌کند. نويسنده در پنج فصل ابعاد مختلف امامت را از منظر شيعه اماميه اثبات کرده و شبهه‌هاي قفاري در اين زمينه را پاسخ مي‌گويد. فصل اول به کليات تحقيق اختصاص دارد. در فصل دوم ابتدا تعريفي از امامت در لغت و اصطلاح ارائه شده، سپس نياز و ضرورت وجود امام، صفات اصلي امام از منظر شيعه اثناعشري، مانند افضليت، علم، عصمت امام همراه با ادله قرآني، روايي و عقلي مبتني برآن‌ها مطرح شده و اشکال‌هاي قفاري درمفهوم امامت و امام، منشأ پيدايي شيعه و افسانه عبدالله بن سبأ نقد گرديده است. پاسخ ايرادهاي قفاري در زمينه مقام و موقعيت ويژه امام معصوم( و نقد ديدگاه‌هاي وي در تقيه، از ديگر مندرجات اين بخش محسوب مي‌شود. در فصل سوم به تبيين حصر امامت در دوازده امام از منظر شيعه پرداخته شده و شبهه هاي قفاري مطرح و ادله انحصار امامت در علي( و فرزندان معصوم آن حضرت به وسيله نص صريح و صحيح ذکر شده است. در فصل چهارم حکم منکر امامت و کفر وي از منظر اعتقادات شيعه و ديدگاه ائمه مذاهب چهارگانه اهل سنت مطرح و نقد مي‌گردد. تکفير صحابه از سوي شيعه و تصريح اهل سنت بر عدالت صحابه، اثبات ارتداد و عدم عدالت برخي صحابه، شروط عدالت آنان و نقد ديدگاه‌هاي قفاري، از ديگر مطالب همين فصل به شمار مي‌آيد. در فصل پنجم به بحث در اين مسأله مي‌پردازد که: تنها راه شناخت امام معصوم، نص صريح و صحيح است و با اجماع، انتخاب و شورا نمي‌توان امام را تعيين کرد. نويسنده در اين موضوع نيز به اشکال‌هاي قفاري پاسخ مي‌دهد.

‫ناصربن عبدالله قفاري يکي از علماي سلفي، و از استادان دانشگاه ام‌القري مدينه است. او پيرامون مباني فکري مکتب اهل بيت‌( و انديشه‌هاي ابن‌تيميه به‌صورت تطبيقي مطالعه گسترده‌اي انجام داده، و همواره تلاش کرده تا کفر شيعيان را اثبات نموده و آنان را خارج از دين اسلام معرفي کند. پژوهش حاضر کوشيده است تا با روش توصيفي و تحليلي، انديشه‌هاي قفاري را درباره جايگاه ائمه‌(، بر اساس آن‌چه در کتاب خود با عنوان "اصول مذهب الشيعه الاثناعشريه" آورده است، مورد نقد و بررسي قرار دهد. او در راستاي ديدگاه سلفيه و برداشت خاص آنان از مباحث توحيد و شرک، هرگونه توجه، فروتني، تعظيم، کمک طلبيدن، واسطه قرار دادن انبيا و اولياي الهي به درگاه خداوند، و طلب حاجت از غيرخدا را شرک معرفي کرده و از دايره توحيد خارج مي‌داند. قفاري همانند ساير علماي اهل سنت، امامت را تنها يک مقام سياسي و اجتماعي مي‌داند که توسط مردم و به‌عنوان جانشين رسول خدا‌( انتخاب مي‌شود. او همچنين به تبعيت از سلفيه، به جسمانيت خدا معتقد است و لوازم و آثار اين اعتقاد را نيز مي‌پذيرد. وي در پنداري نادرست، توحيد افعالي را به‌گونه‌اي تفسير مي‌کند که توحيد در خالقيت، حاکميت و مالکيت را نيز شامل مي‌شود؛ علاوه بر اين مسأله، او به‌دليل عدم برخورداري از درکي روشن درباره تمايز ميان تفسير آيه و تطبيق آن بر يک مصداق، مي‌نويسد که شيعيان آيات توحيد را به ولايت ائمه‌( تفسير کرده‌اند و درصدد نابودي اساس دين اسلام هستند. مهم‌ترين روش قفاري آن است که وي براي انکار حقايق، کينه‌توزانه موضع‌گيري مي‌کند، در نقل روايات، کاملاً گزينشي و سليقه‌اي عمل مي‌کند، و براي معرفي مذهب اماميه از خبرهاي ضعيف به نفع خود بهره مي‌برد. به‌علاوه، او ميان تفسير و تأويل قرآن فرقي نمي‌گذارد. بر اين اساس، پژوهش حاضر به چهارده ايراد قفاري درباره جايگاه ائمه اهل بيت‌( در مکتب تشيع به‌تفصيل پاسخ داده است.

مع الدكتور ناصر القفاري في أصول مذهبه، تألیف ابوالفضل اسلامی در پاسخ به اتهامات ناصر قفاری در کتاب «أصول مذهب الشيعة الاثنی عشرية» نوشته شده است. در این اثر یک جلدی به زبان عربی شبهات مطرح‌شده با استناد به آیات و روایات و اقوال علما مورد نقد قرار گرفته است. کتاب، مشتمل بر مقدمه نویسنده و متن اثر است که بدون دسته‌بندی خاصی شبهات قفاری را پاسخ گفته است. اساس بحث نویسنده در نقد عبارات «الشيعة قائلون بالتحريف» یا «الشيعة تعتقد بتحريف القرآن» است؛ یعنی شیعه قائل به تحریف قرآن کریم است. وی در ابتدای متن کتاب به 15 مورد از سخنان ناصر قفاری که در آنها شیعه را در موضوعات مختلف مورد اتهام قرار داده، اشاره کرده است. سپس از موارد فوق 10 اتهام او را استخراج و لیست کرده است. سپس تأکید می‌کند که مهم‌ترین موضوعی که همه کتاب‌هایی از این دست آن را نوشته و در پخش و انتشار آن اصرار دارند، این است که «شیعه قائل به تحریف قرآن کریم است. سپس در مقام تبیین عظمت قرآن و جایگاه رفیع آن در مذهب تشیع برآمده و می‌نویسد: شیعیان از جنبه‌های مختلف اعتقادی، فکری، رفتاری و... از اهل‌بیت (علیهم السلام) که عدل (هم‌سنگ) قرآن کریم هستند تبعیت می‌کنند. اهل‌بیت (علیهم السلام) بر اهتمام به قرآن تأکید کرده و امت را به آن ارجاع داده‌اند پس از آن، از هریک از چهارده معصوم (علیهم السلام) روایتی را در رابطه با قرآن کریم نقل کرده است.