آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

هستی و زمان را می‌توان پاسخی به سلطه‌ی نظریه‌ی شناخت بر فلسفه‌ی مدرن دانست که از زمان دکارت شروع شد. هایدگر پرسش‌ها در باب شناخت را کنار گذاشت و مستقیماً به مطالعه‌ی هستی موجودات روی آورد… تبیین هستی در این کتاب در تضاد شدید با یکی از فرض‌های اصلی جریان غالب فلسفه‌ی غرب قرار می‌گیرد: این فرض که هستی را باید همچون چیزی اندیشید که پایدار و ‌تغییرناپذیر است. هایدگر معتقد است که هستی در زمان گشوده می‌شود؛ در واقع هستی خودِ زمان است… هستی و زمان با پرسشی آغاز می‌شود که به گوش ما بسیار غریب می‌آید: معنای هستی چیست؟ طرح هایدگر بازاندیشی پرسش هستی است؛ اما باید توجه داشت که پرسش وی درباره‌ی حس ما نسبت به واقعیت است و لذا تبیینی کامل از نحوه‌ی هستی انسان یا دازاین (نامی که هایدگر بر انسان می‌نهد) را لازم می‌آورد./ این کتاب بخشی از مجموعه‌ای‌ با عنوان «متون محوری فلسفه» است که بناست با توضیحاتی کوتاه و روشن، گرچه نه‌ ابتدایی، مهم‌ترین آثار تاریخ فلسفه را به خوانندگان معرفی و آن‌ها را برای مواجهه با خود این متون آماده و ترغیب کند.

محور اساسی این کتاب، دو سخنرانی هیدگر درباره زمان است. نخست سخنرانی هیدگر در سال 1924 در جمع اصحاب الهیات تحت عنوان «مفهوم زمان» و دومی، سخنرانی شایستگی او به سال 1915 در دانشگاه فرایبورگ به مناسبت انتصابش به عنوان استادیار دانشگاه در ذیل عنوان مفهوم زمان در علم تاریخ. این دو سخنرانی حاوی مطالبی است که پای ارسطو و سنت توماس آکوئیناس را به میان می کشد. به جهت روشن ساختن مطالب هیدگر و فهم بهتر مطالب او، دو بخش از نوشته های این دو فیلسوف درباره ی زمان را در این دو کتاب آورده ایم؛ باشد که از این رهگذر خوانندگان طرفی بندند و مطالب این کتاب آنان را به کار آید.

هایدگر را در کنار ویتگنشتاین از بزرگترین فیلسوفان قرن بیستم دانسته‌اند. هایدگر زادۀ منطقۀ روستایی «جنگل سیاه» در آلمان بود و تا انتهای عمر دلبستگی شدیدی به زادگاه خود داشت. برخلاف زندگی نسبتاً بی‌ماجرای این فیلسوف آلمانی، که جز همکاری رسوایی‌آمیز او با نازی‌ها، داستانی برای تعریف‌کردن ندارد، راه طولانی تفکر او، بسیار رنگارنگ و غنی است. مسیری که از مسیحیت آغاز شد، به بی‌خانمانی و فناوری اندیشید، به یونان باستان هجرت کرد و در آخرین سرمنزل خود در آیین دائو سکونت گزید.

این مقاله درصدد توضیح پاره ای از کلی ترین ویژگی های تفسیر هستی شناختی هایدگر از نقد عقل محض کانت است. این تفسیر، کاملا در تعارض با همه تفسیرهای معرفت شناختی رایج از این اثر عظیم فلسفی دوران جدید تاریخ تفکر غربی است. نگاهی کلی به شاخصه ها و تمایزات این دو گونه تفسیر از کانت ما را هم در فهم فلسفه کانت و هم در فهم اندیشه های هایدگر یاری می رساند.