مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مطالب این کتاب در سه بخش سامان یافته است :در بخش نخست مخاطبان با مفهوم علم و فلسفه، ابعاد مختلف علم و فلسفه، تحول تاریخی علم و فلسفه و ارتباط این دو با یکدیگر آشنا می‌شوند .در بخش دوم، ارتباط میان دانش‌های مختلف از زوایای مختلف تبیین می‌شود .بخش پایانی نیز شرحی است بر ارتباط اخلاق با عرفان، فقه، علوم تربیتی و روان‌شناسی .

مجموعه مقالاتی پیرامون موضوع «اخلاق کاربردی» است. گروه پژوهشگران که همگی از اعضای هیات علمی دانشگاه قم هستند با انگیزه همگانی شدن تفکر اخلاقی در حل مشکلات عملی زندگی مقالات خود را ارایه کرده‎اند. مقالات کتاب بر اساس وظایف اخلاق کاربردی، ارزیابی اخلاقی عملکردهای اجتماعی، تعیین و وظایف اخلاقی و نیز حل معضلات اخلاقی به رشته تحریر درآمده است. به جز دو مقاله نخستین با موضوعات ماهیت اخلاق کاربردی و تصمیم‎گیری اخلاقی که در آن‎ها مسایل مبنایی مدنظر بوده، سایر مقالات به بررسی اخلاقی موضوعات مختلف از جمله محیط‎زیست، جنگ و صلح، سیستم‎های هوشمند، دانشگاه مجازی، آموزش و پرورش، حسابداری، کسب و کار و روش مادری و همسرداری پرداخته است. بررسی و تحلیل عوامل بروز مشکلات اخلاقی مرتبط با هر حوزه و ارایه راهکارهای عملی با رویکردهای مطرح در نظریه‎های هنجاری اخلاق و گاه با رویکردی دینی از جمله اموری است که عمدتا مورد توجه نویسندگان این کتاب بوده است.

کتاب حاضر درصدد است با طرح اهميت موضوع تربيت اخلاقي و ارائه يافته‌هاي پژوهشي محقق که با عنوان آسيب‌شناسي تربيت اخلاقي انجام گرفته است، به خوانندگان تفهيم نمايد که تربيت اخلاقي مسير گذار از وضعيت موجود به‌سوي قله کمال را باز مي‌کند و آدمي را آن‌گونه راه مي‌برد تا سيماي آرماني انساني و اخلاقي را در لوح وجود خويش نقش کند. تربيت اخلاقي تحقق عيني همه آموزه‌هايي است که دانش اخلاق بدان فرامي‌خواند.

موضوع اثر حاضر، توصیف و تبیین پدیده‌های اخلاقی و ارائة راه‌حل برای نزاع‌های اخلاقی است. نگارندة اثر، «موریس ماند لبام»، فیلسوف تحلیلی آمریکایی، کوشیده تا تمامی زوایای موقعیت‌های اخلاقی و نقش عامل یا ناظر اخلاقی را با معرّفی انواع موقعیت اخلاقی و بررسی احکام اخلاقی، بررسی کند. مطالب اثر در شش فصل سامان‌دهی شده که سه فصل آن، به موضوع پدیدارشناسی احکام اخلاقی و احکام مربوط به ارزش اخلاقی اختصاص یافته است. نگارنده، معتقد است که نخست باید چگونه به نظر رسیدن اخلاق را بررسی کرد و پس از آن، بدی و خوبی کارها را مورد تحلیل قرار داد. از این نظر، پدیدارشناسی در فلسفة اخلاق، اولویت روشی دارد.

اثر حاضر، ترجمه فارسي کتاب «بي‌طرفي در فلسفه اخلاق و فلسفه سياسي» تأليف خانم سوزان مندوس است. نويسنده کتاب، کوشيده است پاسخگوي مساله بي‌طرفي در فلسفه اخلاق و فلسفه سياسي باشد و با پي‌جويي استدلال اخلاقي فراگير پلي به نظم سياسي جامعه تکثرگراي ليبرال بزند. هدف فلسفه اخلاق بي‌طرفانه اين است که دليلي قانع‌کننده براي اخلاقي زيستن در دنيايي که زندگي معنايي فراتر از خود ندارد، بيابد. هدف فلسفه سياسي بي‌طرفانه اين است که نشان دهد چگونه مي‌توانيم براي عادل بودن و براي پرسش‌هايي که دائماً در خصوص مفهوم زندگي پرسيده مي‌شود، پاسخ‌هايي قاطع بيابيم. مباحث اين اثر در چهار فصل سامان يافته است. ابتدا بي‌طرفي در فلسفه سياسي مطرح شده است. سپس تقدم اخلاق بي‌طرفانه به بحث گذاشته شده است. در ادامه اجرايي کردن اخلاقيات بررسي شده است. در نهايت نيز به مبحث بي‌طرفي و سازگاري پرداخته شده است.

در اثر حاضر، نويسنده کوشيده است تا ريشه گرايشات و سمت‌گيري‌هاي اخلاقي انسان را بررسي کند و همين‌طور معلوم کند آيا دغدغه‌هاي اخلاقي افراد در تمامي فرهنگ‌ها يکسان است و اگر تفاوتي وجود دارد آيا اين تفاوت در کليات است يا جزئيات. همچنين، نويسنده با استناد به برخي شواهد مدعي شده خاستگاه اخلاقيات، بسيار کهن و دستکم بخشي از آن در تاروپود وجود ما ريشه دارد. به باور او، انسان تا اندازه‌اي واجد ظرفيتي ذاتي براي تميز خوبي از بدي، و امر اخلاقي از غيراخلاقي ست.