جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 8
بیان ناپذیری تجربه عرفانی با نظر به آرای مولانا در باب «صورت» و «معنا»
نویسنده:
منظر سلطانی,سعید پورعظیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
بیان ناپذیری تجربه عرفانی امری است که صوفیان با استعانت از رمزها و تمثیل های متعدد و یا به صراحت از آن سخن گفته اند. به عقیده آن ها، عظمت و کمال «معنی» به اندازه ای است که «صورت» ظاهر به هیچ رو نمی تواند آن را بیان کند. زبان عرفانی در بطن خود تناقض صورت و معنی را بازتاب می دهد؛ تناقضی که از ادراک صوفیان نسبت به «راز» سرچشمه می گیرد. «راز»ی در عمق «معنی» نهفته است که زبان نمی تواند آن را بیان کند و به مخاطب انتقال دهد. صوفی نیز می کوشد این راز را پنهان نگاه دارد. وسوسه بیان معنی از یک سو، و اصرار بر ناتوانی زبان در بیان معنی از سوی دیگر، بنیان بخش عمده ای از میراث سخن صوفیه است. بحث «صورت» و «معنی» در آثار مولانا نیز به شکلی گسترده مطرح شده است. تاکید مولانا بر محال بودن بیان تجربه عرفانی، سرانجام او را به ساحت «خاموشی» کشانده است. مقاله حاضر به این موضوع اختصاص دارد.
صفحات :
از صفحه 131 تا 159
بررسی چند صدایی و چند زبان گونگی جهد و توکل (مطالعه موردی دو داستان از مثنوی معنوی)
نویسنده:
لیلا میرزایی ,عبدالحسین فرزاد,محمود طاووسی,امیرحسین ماحوزی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
گفت و گوهای متعدد ميان جهد و توكل در مثنوی معنوی اهميت اين مفاهيم را در نزد مولانا نشان می دهد. نظريه چندصدايی باختين نيز بر پايه گفت گو استوار است. وی طرح انديشه های موافق و مخالف را در گونه های زبانی مناسب در صورت غالب نبودن يك صدا يا صدای راوی چندصدايی می نامد. اين نظريه می تواند معياری مناسب برای رسيدن به رويكرد مولانا به جهد و توكل باشد. در پژوهش حاضر، ايدئولوژی، جهان بينی و گونه زبانی شخصيت های دو داستان از دفتر نخست و پنجم مثنوی معنوی بر پايه نظريه چندصدايی باختين بررسی شده است. نتايج نشان می دهد در گفت و گوهای حاوی جهان بينی و ايدئولوژی، چند زبان گونگی بی فروغ است، ولی در گفت وگوهايی كه جهان بينی حضور و نقش ندارد، چند زبان گونگی پر رنگ است. راوی در گفت و گوها دخالت آشكار دارد و از دو داستان نتيجه يكسان می گيرد. در پي فاصله گرفتن داستان از چندصدايی، صداي راوی غلبه می يابد: وی معتقد است، در صورت نداشتن ثبات قدم و تقليدی بودن توكل، بازگشت كننده به مقام فرودين (جهد) درخور نابودی است.
صفحات :
از صفحه 279 تا 314
زبان و مسائل پیرامون آن در مثنوی معنوی
نویسنده:
سعید گراوند
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
توجه به زبان یکی از آرا و اندیشه های مولوی در مثنوی معنوی است. در تفکر عرفانی مولوی، حقیقت زبان نه چیزی از جنس لفظ که از جنس معنا است و آن معنا که سرچشمه اصلی کلمات است، "بانگ حق" است.بر اساس آنچه که در سنت عرفانی «زبان در مقام تحلیل» نامیده می شود، مولوی خلاف بسیاری از متفکران مسلمان درباره زبان رویکردی صرفا ظاهری و مبتنی بر قرارداد اتخاذ نمی کند، زیرا چنین تفسیری بیرون از عرصه آرا و اندیشه هایی است که او پیرامون زبان به دست می دهد.این مقاله می کوشد با نگاهی تازه، فلسفه زبان و مسائل پیرامون آن را از منظر عرفانی در قالب طرح بسیاری از پرسش ها بحث و بررسی کند.
صفحات :
از صفحه 135 تا 159
بررسی عناصر داستان «اعرابی و سبوی آب» در مصیبت نامه، مثنوی و دفتر هفتم مثنوی
نویسنده:
عبدالمجید یوسفی نکو ,حسن حیدری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
داستان «اعرابی و سبوی آب» از جمله داستان‌هایی است که در متون مختلف منظوم و منثور فارسی آمده است. در میان آثار منظوم، این داستان را در مصیبت‌نامه عطّار، مثنوی و دفتر هفتم مثنوی می‌توان دید. در این مقاله، به منظور شناختن قدرتِ خلّاقیت و داستان‌پردازی سرایندگان این آثار، برخی از عناصر این داستان چون پیرنگ، شخصیّت، گفت‌وگو، حقیقت‌نمایی و زاویه دید بررسی می‌گردد. تحلیل زاویه‌ دید بر اساس دیدگاه روایت‌شناسانی چون پرینس و ریمون- کنان، که آن را کانونی‌شدگی می‌نامند، نشان می‌دهد که تعداد شخصیّت‌های کانونی‌شده داستان در مثنوی مولوی بیشتر است. به نظر می‌رسد مولوی با گسترش دادن پیرنگِ داستان و نیز با افزودن بر تعداد شخصیّت‌ها و ایجاد گفت‌وگوهای طولانی، داستان و عمل روایت را جذّاب‌تر نموده است. نگارندگان این جُستار می‌کوشند با بررسی عناصر یادشده نشان دهند کدام‌یک از این سرایندگان در پرداخت این داستان موفق‌تر بوده‌اند. سراینده گُمنام دفتر هفتم، به‌‌رغم آنکه مثنوی را پیشِ رو داشته است، بهره‌ چندانی از شیوه‌های داستان‌پردازی مولوی نبرده است.
صفحات :
از صفحه 301 تا 329
ردپای عرفان و تصوف در تمثیل دو مار ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی
نویسنده:
فرناز هوشمندرجبی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
تمثیل عرفانی چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به ویژه تمثیل های عرفانی این متون، بازمی گردد. با وجود اینکه هیچ متن کاملی از این گنجینه ادبی بسیار غنی، باقی نمانده است، حکایت «دو مار سنگین بار و سبک بار» یکی از حکایات تمثیلی عرفانی به جا مانده از مجموعه دست نوشته های سغدی مانوی است. از سوی دیگر ادبیات کلاسیک ایرانی، به ویژه سبک عرفانی آن با ظهور گویندگان عارفی همچون مولانا، عطار، حافظ و ده ها شاعر و عارف دیگر، رنگ جدیدتری به خود گرفت. این مقاله کوشیده است به ارتباط و مقایسه میان این تمثیل عرفانی در ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی بپردازد.
صفحات :
از صفحه 187 تا 199
تمثیل، آیینه اجتماع (سیری در تمثیل های ادبیات عرفانی در آثار عطار و مولانا)
نویسنده:
مرضیه بهبهانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می آید. از آنجا که مشبه به در تمثیل معمولا حسی و ملموس است، می توان از ظاهر آن پی به واقعیت های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده ای از گنجینه ادبی ما را شامل می شود و عطار و مولانا کوه موج این دریای عظیم ادب عارفانه هستند. با نگاهی به تمثیل های این دو شاعر بزرگ می توان از ورای آموزه های عرفانی وبا دقت در ظاهر داستان های آنان، به واقعیت های جامعه قرن ششم و هفتم هجری پی برد. اگرچه محور ادبیات عرفانی، به ویژه در شعر این دو شاعر، برتری عالم غیب بر عالم شهادت است، باز هم می توان از ظاهر تمثیل ها و انتخاب موضوعاتی که پیام های عرفانی دارند، اجتماع شاعر را شناخت، زیرا اگر تمثیل را مشبه بهی ملموس برای مشبهی معقول بدانیم، شاعر ناگزیر است از حکایات و داستان هایی به عنوان مثل استفاده کند که برای مخاطبان او شناخته شده باشد؛ پس انتخاب چنین تمثیل هایی خواننده را به فهم اوضاع و احوال اجتماعی شاعر از ورای آموزه های عرفانی و تجربیات شخصی عارفانه نایل می کند.
صفحات :
از صفحه 43 تا 76
بازتاب تمثیلی نفس اماره در مثنوی مولوی
نویسنده:
طهماسبی فرهاد, ایامی بدرلو شهین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
چکیده :
مولوی در مثنوی بر اهمیت شناخت نفس تأکید کرده است. وی برای به تصویر کشیدن نفس که مفهومی مجرد، انتزاعی و دور از ادراک انسان است، از میان مواد سازنده صور خیال، از تمثیل بهره گرفته تا بین نفس انسان و عناصر طبیعت ارتباط برقرار کند. از مراتب و درجات نفس نیز به نفس امّاره بیشتر توجه داشته و کوشیده است زشتی ‏های آن را از طریق تمثیل‏ های حیوانی و استفاده از عناصر اربعه و جمادات در حکایت‏ ها بازگو کند و بدین وسیله، نکات تعلیمی و اخلاقی در باب تحذیر از نفس امّاره را با شیوه ‏ای غیر مستقیم و تأثیرگذار بر ذهن و روان مخاطب جاری سازد. هدف این پژوهش، بررسی مفهوم تمثیلی نفس امّاره در سه دفتر اول مثنوی معنوی است. بدین‏ منظور تمثیل ‏های نفس امّاره از سه دفتر اول استخراج و به دو گروه تمثیل‏ های حیوانی و موجودات خیالی و تمثیل‏ های عناصر اربعه و جمادات تقسیم شده‏ اند. بسامد و میزان استفاده از این تمثیل‏ها نیز از طریق نمودارها نشان داده شده است تا نتیجه تحقیق عینی‏ تر و ملموس‏ تر گردد. در تمثیل‏ های دسته اول، موجودات خیالی بیشترین بسامد را نسبت به حیوانات دارند و در تمثیل‏ های عناصر اربعه و جمادات، آتش بیشتر از عناصر دیگر در مفهوم نفس امّاره ظاهر گشته است.
صفحات :
از صفحه 183 تا 207
پیوند ابیات مثنوی بر مبنای تداعی و تمثیل
نویسنده:
جوکار نجف, جابری سیدناصر
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در این مقاله ضمن در نظر داشتن سبک قصه پردازی مولانا نخست ویژگیهای آن کلی همراه با برخی نظریات مثنوی شناسان و بعضی عناوین اطلاق شده بر آن به اختصار بررسی شده است. نظریات و عناوین مطرح شده غالبا به پیچیدگی و بعضا به بی نظمی مطالب مثنوی اشاره می کند در حالی که تامل در روابط ابیات نشان می دهد پیوند بیتها، تمثیلها و قصه ها از آنچه گفته اند، بیشتر است. ضمن اینکه امروزه محققان در این شیوه غالبا محاسن را جستجو می کنند و سبک مولانا را سبکی متفاوت و بر هنجارگریزی و ساختارشکنی مبتنی می دانند. بر این اساس در ادامه به نقش تداعی معانی و تمثیل به عنوان دو عامل موثر در شناخت پیوند ابیات پرداخته شده است. بررسی تداعی و تمثیل نشان می دهد، این دو مقوله ضمن ایجاد ابهام، سیالیت، گسست و گسسته نمایی در عین حال می تواند عناصری در جهت پیوند و انسجام متن نیزبه شمار آید. برای تبیین این موضوع مثالهایی انتخاب شده است که گسستگی و پراکندگی ظاهری در آنها مشهودتر است. ضمن بررسی دلایل پراکنده نمایی این موارد، نهایتا شیوه های پیوند حاکم بر آنها نمایانده شده است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 73
  • تعداد رکورد ها : 8