شعر عربی از آغاز تا به امروز بستر مفاهیمی بوده که گاه، گفتن نشاید و شاعران، ترفندهایی را آزمودندکه در نهایت به فرآیند نمادگرایی انجامید. عرب‌ها از دیرباز، تجرب
... به‌های خطاب غیرمستقیمرا به صورت پراکنده در متون عرفانی از سرگذرانده اند؛ در شعر معاصر نیز به تبعیت از غربی‌ها برآمده و برای تصویر واقعیت‌های تلخ جوامع عربی به این فن روی آوردند. آن ها رمزهایشان را از حوزه های گوناگونی چون اسطوره‌ها برگزیدند. این دسته از سمبل ها پیشینه‌ای نمادین داشته و در ناخودآگاه شخصی و جمعی مردم حضوری پویا دارند. شاعران این صنعت را در سطوح مختلف کیفی به کار گرفتند که عالی‌ترین مرتبه‌اش در تلفیق شخصیتشان با شخصیت فراخوانده تجلی می یابد. شاعر مصری، أمل دنقل، از جمله مشهورترین شاعران نمادگراست که رسالت شعریش را در ارتباط با مردم می‌دانست. خاستگاه تجربه‌اش حوزه‌های دین، تاریخ، افسانه‌ها، ادبیات ملی و زندگی روزمره می‌باشد. وی با توجه به مضامین شعریش شاعر تمرد، انقلاب، آزادی و غیره نام گرفته و واقعیت‌ها را در قالبی نمادین عرضه نمود؛ تا آن‌جا که بسیاری از فنون بلاغی را نیز به خدمت طبع نمادگرایانه‌اش درآورد. او توانست بخشی از ایدئولوژی‌هایش را از ورای رمزهای غیرشخصیتی ابراز دارد؛ حجم انبوهی را نیز از زبان شخصیت‌های تاریخی یا اسطوره ای تصویر نماید. شخصیت‌های تاریخیش غالباً از میان وجوهی هستندکه در آگاهی جمعی مردم چهره‌ای آشنا بوده و به شکل جزئی یا کلی به خدمت درآمده‌اند . برخی از شخصیت‌های فراخوانده ، تصویری از وجدان و حالات روحیش هستند ؛ شماری نیز تنها برای القای مفاهیم ذهنیش مورد استفاده قرار گرفته‌اند. بیشترین نمادهای شخصیتی وی، از میان چهره‌های ملی است و این امر در کنار مضامین غالب ملیش، مصداق مناسبی برای یک شاعر ملی به شمار می‌رود . این رساله با تکیه بر این مشخصه اصلی شاعر و برخی وجوه دیگر به تحلیل نمادهای شخصیتیش پرداخته است.
بیشتر