جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
help
مرور > مرور کلید واژه ها
>
خلفای عباسی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 15 
1 2 3 4 5
تاریخ نگاری اسلامی در روایت اهل حدیث نمونه موردی: تاریخ خلیفه بن خیاط
نویسنده:
غلامرضا ظریفیان شفیعی,زهیر صیامیان گرجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
بررسی متون تاریخ نگاری اسلامی، می تواند به عنوان مسیری برای فهم شیوه تفکر مسلمانان درباره گذشته در سده های نخست اسلامی تلقی شود. برای این امر می توان با انتخاب... ب رویکرد نظری تفسیرگرایی و ره یافت معناکاوی، منظری متفاوت به این متون داشت. بر این مبنای نظری، داده های مولفان این متون، «گزارشی از واقعه» بر مبنای تفسیر و درک آن ها از رویدادهای گذشته است که در قالب «گزارش واقعه» - با ادعای برابری با عینیت رویداد - به مخاطب منتقل می شود. بر این اساس، شیوه گزارش دادن آن ها از رویدادهای گذشته، نشان دهنده نظام ارزشی و باورهای ایشان و آن مقوله ای است که به یک معنا ایدئولوژی مورخ نامیده می شود. بدین ترتیب، این نگاه ایدئولوژیک از گذشته، تصویری خاص و معنایی ویژه از آن را به مخاطب منتقل می کند و تاریخ گذشته در این بازنمایی/بازسازی، معنایی دیگر به خود می گیرد. این عمل – آگاهانه یا غیر آگاهانه – بر اساس درک ضرورت و نیازهایی در زمانه و زمینه ای که مورخ در آن قرار دارد، انجام می شود. بدین سان، با بازشناسی معنا و مضمون بازنمایی مورخ از گذشته، می توان به درک دشواره/مساله وی نزدیک شد،که محرک او برای مراجعه به تاریخ و نگارش آن بر اساس نگرش و روش معینی بوده است. از آن جا که هر مورخ، متعلق به یک بافت فکری و نیروهای اجتماعی باورمند به آن است، بنابراین، منافع و باورهای عقیدتی/سیاسی آن نیروها نیز در بازنمایی گذشته در نظر گرفته می شود. بنابراین، تاریخ از منظر روایتی که نیروهای اجتماعی از گذشته دارند، بازخوانی و بازنمایی می گردد.در این مقاله، کتاب تاریخ خلیفه بن خیاط، به عنوان نخستین نمونه تاریخ عمومی اسلام، بر اساس این رویکرد بررسی می شود. یافته های مقاله نشان می دهد، ابن خیاط بر مبنای شیوه تفکر اهل حدیث به تاریخ گذشته خلافت اسلامی نگریسته و به همین دلیل به حاشیه رانی، غیریت سازی و طرد خوارج، ایرانیان و ترکان در تاریخ خلافت پرداخته و هویت عربی/اسلامی و اقتدارگرایی خلافت اسلامی را برجسته ساخته است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 109 تا 136
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
زمینه ها و ماهیت بحران در خلافت عباسی در دوره خلافت مقتدر (295 - 320ه‍.ق)
نویسنده:
محمد احمدی منش
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
اين نوشتار به مساله انحطاط دولت عباسيان در آغاز سده چهارم هجری قمری می پردازد که با تصرف بغداد به دست معزالدوله (334ه‍.ق) به نهايت خود رسيد. يکي از مراحل مهم د... در روند انحطاط اقتدار سياسي - نظامي اين دولت، در زمان مقتدرباله روي داد و آن، بر هم خوردن تعادل و توازن ميان اجزاي نظام عباسی بود. در اين نوشتار با ايجاد پيوند ميان سطوح تحليلی زمان مند (تاريخی) و هم زمانی (ساختاری)، عوامل و زمينه هايی که به مختل شدن کارايی نظام سياسی عباسيان انجاميد، در سه سطح زمان تاريخی تشريح می شوند. تمرکز اين نوشتار بر مرحله هايی از فرايند پيش گفته است که در دوره خلافت مقتدر روی داد. به عنوان نتيجه می توان گفت تنگناهای اقتصادی ای که عوامل آن در درازمدت شکل گرفت و تداوم يافت، به همراه تحول در ساختارهای نظامی و اداری، سرانجام به ايجاد بحران انجاميد. عدم کارامدی ديوان سالاری، و عدم توانمندی کنش گران غيرنظامی در مهار کردن آن، منجر به بر هم خوردن تعادل و توازن ميان اجزای نظام حکومتی عباسيان، و نهايتا ناکارامدی آن در رويارويی با چالش های پيشِ رو منتهی گرديد. اين امر راه را برای دخالت گسترده نظامی پيشگان و ايفای نقش فعال از سوی آنان گشود.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 11 تا 36
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
نقش دبیران ایرانی در تحول نظام اداری عباسیان
نویسنده:
فهیمه فرهمندپور ,محبوبه فرخنده زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
سقوط امپراتوری ساسانی و ورود مسلمانان عرب به ایران، سبب اختلاط طبقات مختلف جامعۀ ایرانی با جامعۀ اسلامی گردید. یکی از این طبقات مهم، دبیران اند که حامل رسوم و ...  سنت های سرزمین خود خاصّه در زمینۀ امور اداری و نهادهای سازمانی و حکومتی بودند. با نفوذ ایرانیان در دستگاه خلافت عباسی، خلفای آن سلسله، از آداب و سنن ایرانی الگو گرفته و آن را در ادارۀ حکومت خود به کار بستند. از این رو موالی و ایرانیان نو مسلمان در رأس تشکیلات اداری و سازمان دولت عباسی قرار گرفتند. آنان که در دورۀ اموی فعالیت خود را در تشکیلات حکومتی آغاز کرده بودند، در دوران عباسی، جایگاه ویژه ای در ادارۀ حکومت به دست آوردند. در حقیقت، حرکتی که موالی ایرانی با عنوان کتّاب در دورۀ اموی آغاز کرده بودند، با روی کار آمدن خاندان های دیوانی در عهد عباسی ادامه یافت. شکل گیری منصب وزارت، تأکید بر همسانی دین و دولت و در نهایت انتقال وظایف و اختیارات وزراء به کتّاب، از تحولات و دگرگونی های منصب کتابت در دورۀ عباسی بود. این پژوهش بر آن است تا بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و به استناد منابع و مآخذ تاریخی فرایند حضور کاتبان را در تشکیلات اداری عباسیان بررسی کرده و نقش آنان را در تحوّل و تطوّر نظام اداری آن دولت بیان نماید.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 99 تا 121
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
جایگاه و توانمندیهای سیاسی نهاد شرطه بغداد (از تاسیس تا اوایل عصر بویهی)
نویسنده:
سیدهاشم آقاجری ,علیرضا اشتری تفرشی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
یکی از مهم ترین نهادهای حکومتی در عهد خلافت عباسیان، شرطه بغداد بود، این مقاله می کوشد تا ضمن اشاره به چگونگی شکل گیری این نهاد و برخی از ویژگیهای خاص آن، به ا... انگیزه های جریانها و چهره های مختلف سیاسی برای در اختیار گرفتن نهاد شرطه بغداد، تاثیر صاحبان قدرت و سیاستمداران مختلف بر آن نهاد و بازشناسی سیاستهای ایشان در این راه و نیز زمینه ها و نحوه تاثیر تحولات و رقابتهای سیاسی بر برخی از راهکارهای رایج برای اداره نهاد شرطه بغداد همچون نحوه انتخاب فرماندهی آن و یا حوزه فعالیتها و وظایف آن نهاد، بپردازد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 73 تا 87
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
خلفای نخستین عباسی و فلسفه و کلام
نویسنده:
محبوب مهدویان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
قدرت یافتن عباسیان تحولاتی بنیادین در ساختار حکومت پدید آورد و مشارکت اقوام و ملل مختلف در امور جای انحصار طلبی اعراب را گرفت. این دگرگونی ها، به ویژه نفوذ ایر... رانیان بر دستگاه خلافت، به رویکرد نخستین خلفا به اخذ و نشر علوم انجامید که در نهضت ترجمه متجلی گردید و این رهگذر زمینه گسترش اندیشه های فلسفی و کلامی فراهم شد، از سوی دیگر این خلفا، خاصه مامون، با انگیزه کسب و جمع اقتدار سیاسی و مرجعیت دینی در نهاد خلافت به حمایت از معتزله برخاست و در زیر لوای صیانت از دین به سرکوب مخالفان پرداخت، اما این حرکت که در توسعه اندیشه های فلسفی و کلامی بسیار موثر افتاد، به دلیل حمایتها و فشارهای حکومتی از آن با عکس العمل اهل حدیث و عامه مردم روبرو شد و با ظهور کلام اشعری و سلطه اهل سنت و جماعت متوقف گردید.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 37 تا 72
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
بررسی مناسبات بین سلاطین دهلی و خلفای عباسی
نویسنده:
محسن معصومی ,سعید شیرازی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
سلاطین دهلی مانند اکثر سلاطین مسلمان، برای کسب مشروعیت، خود را وفادار به خلافت عباسی نشان می دادند. انجام اعمال نمادین چون ضرب نام خلیفه بر سکه و آوردن نام خلی... یفه در خطبه، به توسط اکثر سلاطین دهلی، که مذهب رسمی حکومتشان حنفی بود، این واقعیت را آشکار می سازد که این سلاطین از لحاظ نظری، خود را وفادار به دستگاه خلافت می دانسته اند و برخی از ایشان با توجه به شرایط سیاسی روزگار خود، برای برتری بر رقیبان و جلب حمایت مسلمانان شبه قاره هند که غالبا حنفی مذهب بودند، با خلفای عباسی در بغداد و قاهره رابطه برقرار کردند و از آنان منشور و اجازه سلطنت گرفتند. در این نوشتار به بررسی روابط بین سلاطین فوق با خلفای عباسی بغداد و قاهره و فراز و فرودهای این روابط و انگیزه ها و دلایل دوسویه سلاطین و خلفا در برقراری این روابط پرداخته شده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 117 تا 134
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
چگونگی تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها در سیره امام صادق (ع)
نویسنده:
طیبه عاصمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دوران امامت امام صادق(ع) یکی از دوره های مهم و سرنوشت ساز در تاریخ امت اسلامی می باشد. فضایی که جامعه شیعه و اندیشه های آن، با تهدید های فراوانی مواجه بود.این ...  تهدیدها ابعاد مختلفی همچون، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی داشت.به لحاظ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، پارادایم حاکم برخلافت، چه اموی وچه عباسی، بستر مناسبی برای تهدیدسازی علیه شیعه ایجاد کرده بود.تأمل برانگیزترین بعد تهدیدها، عوامل فکری و فرهنگی بود.تهدیدهایی که آسیب های حاصل آن نه فقط زمانه خود، بلکه حیات اندیشه های اسلامی و شیعی رابرای همیشه تاریخ، متأثرمی ساخت.با این وجودامام(ع)راهی را برگزیدکه پیامدهای درازمدت آن برای همیشه، حیات شیعه را تضمین کرد. اینک شناسایی این تهدیدها واین که امام صادق(ع)چه راهبردها و راهکارهایی را برای تبدیل تهدیدها به فرصت ها در جهت رشد و اعتلای اندیشه های شیعی برگزیدند، عمده ترین مسئله ای است که این پایان نامه به آن اهتمام خواهد نمود.شیوه ای که این پژوهش براساس آن سازمان یافته، کتابخانه ای به روش توصیفی تحلیلی و برپایه منابع دست اول روایی شیعه استواربوده ودر موارد لزوم ازمنابع اهل سنت نیز بهره برداری شده است.نگارنده در تحلیل مطالب از تحقیقات معتبرعلمی و مقالات علمی پژوهشی در راستای عناوین مختلف پژوهش نیز، غافل نمانده است.یافته های این بررسی نشان می دهد که امام صادق(ع)با اتخاذ تدابیری همچون تقیه در همه ابعاد آن، پرهیز از مبارزه مسلحانه، ایجاد نهضت علمی، اتخاذ مواضع شفاف و قاطع در برابر گروه های افراطی، ایجاد تشکیلات گسترده در قلمرو ولایت، تهدیدهای فوق را به فرصت تبدیل ساختند.   بیشتر
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
چه قیام‌ها و شورش‌هایی در زمان امامت امام هادی(ع) اتفاق افتاد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
دوره امامت حضرت هادی(ع) که هم‌زمان با حکومت چند خلیفه عباسی بود، دوره‌ای پرتنش و آشوب به‌شمار می‌آمد. به طور کلی درباره این دوران باید گفت که برخوردهای اعتقادی، مناقشه‌های علمی، تبعیض‌های قومی، فشارهای اقتصادی و سیاسی و ...، قلمروی اسلامی را به صحنه بیشتر ...
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
آیا مأمون عباسی شیعه بوده است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
کلیدواژه‌های اصلی :
خلفای عباسی , خلفای بنی عباس
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
تعامل خلفای نخستین عباسی (از منصور تا مامون)با فرق کلامی و واکنش ائمه ع
نویسنده:
جعفر رحمیی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:تاریخ‌نگاری از دغدغه‌های مهم اندیشمندان سلف بوده است از این روی مورخین، بسیاری از وقایع مهم تاریخی را مضبوط کرده‌اند. با وجود اینکه آنان در ضبط وقایع تار... ریخی زحمات فراوانی متحمل گشته‌اند، متأسفانه در نگارش تاریخ اندیشه، کوتاهی بزرگی صورت گرفته است، به طوری‌که باید اذعان کرد کتابهای تاریخی، خصوصاً مصادر اولیه از تاریخ اندیشه تهی‌اند.خاندان‌های بزرگی مانند امویان که حدود یک قرن و بنی العباس که قریب به پنج قرن عهده‌دار حاکمیت و خلافت جامعه اسلامی بودند، هر کدام گرایش‌های عقیدتی متفاوتی را داشتند. در درون آنها نیز تفاوتهای عمد? عقیدتی مشهود است، شخصیتی مانند معاویه بن ابی سفیان کاملاً جبری مسلک است و در مقابل، یزید بن ولید بن عبدالملک، خلیفه اموی، خود از مقتدرترین و نامدارترین رهبران فرقه قدریه به شمار می‌آید. همچنانکه عمر بن عبدالعزیز با سران قدریه دوستی عمیقی ایجاد کرده بود. انصاف حکم می‌کند در نسبت دادن عقیده‌ای به یک خاندان تأمل کنیم و گرفتار این اشتباه نشویم که همه آنان دارای عقیده واحد بوده‌اند و نباید عقید? معاویه و یزید بن معاویه را به تمامی امویان تسری داد.خاندان بنی العباس نیز گرایشات متفاوتی داشته‌اند. گاهی تفاوت عقیدتی آنان به اندازه‌ای عمیق می‌شود که نمی‌توان دو خلیفه عباسی را در محدود? فرقه واحد جای داد. شخصیتی مانند منصور عباسی، جبری مسلک، گریزان از مباحث کلامی، علاقمند به اهل حدیث، مخالف سرسخت شیعه خصوصاً شاخه حسنی آن است و با شاکله اصلی شیعه نیز رفتاری خصمانه داشته است. او در مسأل? امامت نظریه‌ای بر خلاف شیعه و حتی اهل سنت مطرح می‌کند و چهارچوب عقیدتی بنی العباس را بر همین اساس پایه‌ریزی می‌کند. در همین خاندان شخصیت بزرگ تاریخی، مأمون عباسی به خلافت می رسد. او متکلمی زبردست، اهل مناظره و مباحثات کلامی است. رفتار او با شیعه کاملاً متفاوت با رفتار خلفای قبلی است تا جایی که امام شیعیان را به عنوان ولی عهد منصوب می‌کند و در زمان خلافتش شیعیان با آسودگی زندگی می‌کنند. او از جبر گریزان و جایگاه عقل را شناخته، قائل به خلق قرآن است. خلفای عباسی با شیعیان خصوصا شاخه حسنی آن رابطه تندی داشته‌اند و با زیدیه همواره در حال جنگ بودند. در مقابل آنان رابطه خوبی با معتزله برقرار کردند و در ادامه حکومتشان یعنی پس از سفاح و در زمان منصور کم کم به تفکر اهل حدیث نزدیک شدند. هر چند ائمه شیعه با بنی العباس در برخی موارد درگیری سیاسی نیز داشته‌اند، اما اختلافات اعتقادی ایشان با خلفای عباسی از اهمیت فراوانی برخوردار است. ائمه شیعه توانستند آراء و اندیشه‌های کلامی اهل بیت را به مردم معرفی کرده علاوه بر این میراث گرانقدری از احادیث اعتقادی برای آیندگان به جای گذاشتند. آنان موفق شدند در مقابل اندیشه‌های مخالف زمانشان،آراء و عقاید اهل بیت را بیان کنند و با تصحیح، رد یا قبول اندیشه‌ها در برابر مخالفین واکنش نشان می‌دادند.   بیشتر
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 15