جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
راه های معرفت
>
تعقل(معرفت شناسی)
>
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 18
عنوان :
نقد حسن و قبح شرعی غزالی بر مبنای اخلاق کانت
نویسنده:
انشااله رحمتی ,سمانه خاکبازان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح شرعی
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
مکتب اخلاقی کانت
,
اخلاق غزالی
کلیدواژههای فرعی :
تکلیف از نظر کانت ,
امام محمد غزالی ,
کانت ,
معرفت شناسی کانتی ,
اندیشه کانت ,
عقل(قوه عاقله) ,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته) ,
اندیشه های احمد غزالی ,
اخلاق غایت انگارانه ,
اندیشه امام محمد غزالی ,
عقل در نظر کانت ,
خدا در اخلاق کانت ,
چکیده :
امام محمد غزالی معروف به حجت الاسلام (450-505 ه.ش) و کانت (1804-1734.م) دو چهره فلسفی بسیار مهم در تاریخ بشر هستند که با نوآوری در مهمترین مسائل اخلاقی تاثیرات فراوانی در تفکر جوامع خود پیرامون اخلاق بر جای گذاشته اند. هدف این دو اندیشمند که با فاصله زمانی قرن پا به عرصه جهان گذارده اند، حفظ و صیانت از دین بوده است. مقاله حاضر با بیان حسن و قبح شرعی از دیدگاه غزالی متکلم و عالم سنی و اشعری مذهب ایرانی و بررسی نتایج حاصل از پذیرش این دیدگاه و مقایسه آن با مبانی و اصول اخلاقی کانت، در صدد این مطلب است که دایره عمل اخلاق مبتنی بر حسن و قبح شرعی اخلاقی محدود بوده و در نهایت به ضدیت با مبانی شرع منتهی می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 79
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هنر و معرفت نزد افلوطین
نویسنده:
یحیی بوذری نژاد ,علیرضا غفاری ,سعید بینای مطلق
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زیبایی
,
احد
,
اقنوم
,
هنر
,
فلوطین
,
معرفت(ادراک جزئی)
,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
خودشناسی ,
ایده ,
صورت (form) ,
مکتب رواقی ,
طبیعت ,
صور عقلی ,
چکیده :
زیبایی و هنر در نظام فلسفی افلوطین (203-273 م.) جایگاه مهمی دارد. او در سه رساله از «نه گانه ها»ی خود به طور مستقل به مساله زیبایی و هنر پرداخته است: رساله ششم از نه گانه اول، رساله هشتم از نه گانه پنجم و رساله هفتم از نه گانه ششم. به دو گونه می توان نشان داد که هنر و معرفت در فلسفه افلوطین یکی هستند؛ آنجا که هنرمند برای نظاره زیبایی معقول، خود را باید زیبا کند و برای زیبا شدن همانند پیکرتراشان، پلیدی را از خود دور سازد. با دور ساختن پلیدی از خود، هنرمند به خود خویشتن باز می گردد و بدین ترتیب، زیبا می شود و به نظاره زیبایی عقل می پردازد.دیگر اینکه فعل هنرمندانه همانند فعل طبیعت، نفس و عقل است؛ همان گونه که آن ها با نظاره، زیبایی تولید می کنند، هنرمند هم با نظاره صورت های عقلی، زیبایی را خلق می کند. در این صورت، آنچه رهبر تمام تولیدات است، معرفت خواهد بود. پس در نظر افلوطین، زیبایی شناسی همان معرفت شناسی و هستی شناسی خواهد بود. در این تفکر، راه درک هستی، زیبا شدن و راه زیبا شدن، نیک شدن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 51
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازشناسی و امکان سنجی علم دینی بر مبنای نظریه علم مقدس سنت گرایان
نویسنده:
مسعود فکری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سید حسین نصر
,
سنت گرایی
,
علم دینی
,
رنه گنون
,
علم مقدس
,
فریتیوف شوئون
کلیدواژههای فرعی :
حکمت خالده ,
عقل شهودی ,
دین ,
علوم سنتی ,
فلسفه (خاص) ,
علوم اسلامی (سایر) ,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته) ,
نظریه حداکثری علم دینی ,
توجیه علم قدسی ,
نظریه حداقلی علم دینی ,
رویکرد تهذیبی ,
چکیده :
یکی از مبانی سنت گرایانی چون سیدحسین نصر، فریتیوف شوئون و رنه گنون، نظریه علم قدسی است. با استفاده از این مبنا می توان نظریه ای را در خصوص علم با وصف دینی به طور عام یا وصف اسلامی به طور خاص بازسازی و تبیین نمود. این بازسازی نشان می دهد که سنت گرایان را می توان در عداد طرفداران علم دینی تلقی کرد. در این مقاله، با توضیح مفاهیم همچون علم مقدس، سنت و سنت گرایی، به ملاک های طبقه بندی نظریات علم دینی اشاره شده، و تقسیم بندی نظریات علم دینی به صورت نظریات حداقلی، حداکثری و میانه، و نیز تقسیم بندی به صورت نظریات تهذیبی، تاسیسی و تلفیقی، تحلیل شده است. بازسازی دیدگاه سنت گرایان نشان می دهد که بنابر مبنای علم مقدس - در عین اختلافی که میان نظریه پردازان آن هست - می توان از علم دینی با رویکرد تهذیبی سخن گفت و علوم سنتی را به عنوان نمونه هایی از علم دینی نشان داد. به صورت خاص می توان گفت که در نگاه سیدحسین نصر، علوم با وصف اسلامی تحقق یافته اند و در دوره معاصر باید به آن ها توجه کرد، به عبارت دیگر، علوم اسلامی باید احیا گردند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حوزه معنایی اسم و صفت در ساخت نوع ادبی عرفانی (حدیقه سنایی)
نویسنده:
عباسعلی وفایی، فاطمه مرادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
متون عرفانی- ادبی
,
عرفان اسلامی
,
ادبیات عرفانی
,
عرفان نظری
,
حدیقه الحقیقه سنایی
,
نوع (عرفان)
کلیدواژههای فرعی :
انواع ادبی ,
سبک ادبی ,
حوزه های معنایی ,
مقام محبت ,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته) ,
تخصیص معنایی ,
ترفیع معنایی ,
تنزل معنایی ,
بررسی واژه سرای در حدیقه سنایی (عرفان) ,
بررسی واژه دل در حدیقه سنایی (عرفان) ,
بررسی واژه زندان در حدیقه سنایی (عرفان) ,
بررسی واژه عشق در حدیقه سنایی (عرفان) ,
بررسی واژه طاووس در حدیقه سنایی (عرفان) ,
بررسی واژه خاک در حدیقه سنایی (عرفان) ,
بررسی واژه عقل در حدیقه سنایی (عرفان) ,
بررسی واژه فردا در حدیقه سنایی (عرفان) ,
چکیده :
نوع (genre) در اساس اشاره به سنخ (type)های ادبی دارد. درواقع مجموعهای از قواعد انتزاعی است که نویسندگان در خلق آثارشان خود را ملزم به رعایت آن میدانند. از همین رو دستهای از متون ادبی که دارای شباهتهای ساختاری، محتوایی، بلاغی و... هستند نیز نوع ادبی نامیده میشوند. بخش عمدهای از عوامل موثّر در ایجاد نوع ادبی، مربوط به حوزههای معنایی است. در این زمینه، واژگان در قالب اسمها و صفات بهصورت ساده، مشتق یا مرکّب نقش اساسیای در خلق نوع ادبی و تمایز انها با یکدیگر دارند. یکی از انواع مهم در حوزه ادبیّات ایران، نوع عرفانی است. حدیقةالحقیقه سنایی از جملة آثاری است که در زیرمجموعه این نوع قرار میگیرد. ما در این مقاله در پی آن هستیم که ضمن بررسی 50 واژه در این کتاب، نشان دهیم که حوزههای معنایی (اسم و صفت) چگونه در ایجاد نوع عرفانی موثّرند. نتایج بهدست آمده نشان میدهد حوزههای معنایی غالب این دسته از واژگان با توجه به مطالعات درزمانی و همزمانی و همچنین تغییراتی که در دو سطح واژگانی و مفهومی آنها پیدا میشود، با بسامد بالا در خدمت نوع عرفانی قرار گرفتهاند؛ چنانکه از این میان، سهم اسمهای مکان، زمان و برخی واژگان دیگر که ما از آنها تحت عنوان واژگان خاص نام بردهایم، بیشتر است. این پژوهش کاملا نوآورانه است و با نگاهی جدید از حیث کمّی و کیفی به توصیف دقیق متن میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 36 تا 59
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظريۀ فطرت آيتالله شاهآبادي و كاركردهاي كلامي ـ اخلاقي آن
نویسنده:
مهدی دیناروند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصول دین
,
فطرت انسان
,
03. انسان شناسی Human nature
,
فطرت(کلام)
,
فطرت دینی
,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
خاستگاه دین ,
حجت الهی ,
دفائن العقول ,
فروع دین ,
فطری بودن ولایت ,
خود مطلق ,
دین الهی (در مقابل دین غیرالهی) ,
دین فطری (در مقابل دین اکتسابی) ,
آیات فطرت ,
اخلاقیات ,
حریت نفس ,
امور فطری ,
حریت ,
مراتب نفس رحمانی ,
حس(قوه حاسه) ,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته) ,
فطرت در قرآن و احادیث ,
فطرت حریت ,
فطری بودن توحید ,
فطری بودن امامت ,
عشق و علم ,
فطری بودن معاد ,
هفت شهر عشق ,
چکیده :
عارف کامل، حضرت علامه ميرزامحمدعلي شاهآبادي که از نوادر دوران و نوابغ زمان است و حقيقتاً ايشان را بايد مفسر جدي فطرتِ قرآني دانست، با نظريۀ فطرت خود، مبناي وثيقي در تبيين ارتباط ميان کتاب تکوين (انسان) و کتاب تدوين (قرآن) بنا نهاد. اينکه تمام دين با همۀ اصول و فروعش و با فقه و اخلاق و اعتقادياتش ريشه در فطرت بشري داشته باشد، ميتواند از نظريۀ فطرت علامه شاهآبادي قابل اصطياد باشد. لذا در اين مقاله به تبيين نظريۀ فطرت ايشان پرداخته و كوشيدهايم که فطري بودن تمام ارکان و اجزاي دين (توحيد، معاد، نبوت و امامت، اخلاق و احکام) را مبتني بر نظريۀ فطرت آيتالله شاهآبادي مورد بحث و بررسي قرار دهيم و به اثبات برسانيم. همچنين به برخي از نتايج حاصل از اين نظريه در حوزههاي گوناگون دين و اخلاق، از جمله استفادهاي که ميتوان از آن در اثبات «خالي نبودن زمين از حجت حق» کرد، اشاره شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازسازی و تحلیل چهار الگوی خداباوری در اندیشهی غزالی
نویسنده:
خالد زندسلیمی، حسین هوشنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی)
,
توجیه باور دینی
,
قرینه گروی مبتنی بر تجربه دینی
,
الگوهای خداباوری
کلیدواژههای فرعی :
سعادت ,
ذات الهی ,
صفات الهی ,
صوفیه (فرق کلامی) ,
علم لدنی(کلام) ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
وحی الهی ,
قرآن ,
13. علم کلام ,
ادراکات حسی(مقابل ادراکات عقلی) ,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته) ,
الگوی خداباوری پیامبران ,
الگوی خداباوری اولیا ,
الگوی خداباوری متکلمان ,
الگوی خداباوری عوام ,
باور دینی ,
چکیده :
غزالی از جمله اندیشمندانی است که به مسالهی توجیه باور به وجود خدا پرداخته است .وی برای خداباوری چهار الگوی مختلف مطرح میکند که عبارتند از؛ الگوی خداباوری پیامبران، الگوی خدا باوری اولیاء، الگوی خداباوری متکلمان و الگوی خداباوری عوام. او هر یک از این الگوها را مناسب برای گروهی خاص از مردم میداند. غزالی معتقد است در میان چهار الگوی ذکر شده بالاترین درجهی باور به خدا در الگوی خداباوری پیامبران و اولیاء حاصل میشود است که مبتنی بر شهود عرفانی هستند. این همان چیزی است که ما امروزه آن را تجربهی دینی مینامیم. لذا میتوان نظریهی او را نوعی قرینهگرایی مبتنی بر تجربه دینی تلقی کرد. لازم به ذکر است که میتوان الگوهای چهارگانهی غزالی را در قالب یک الگوی طولی و تشکیکی بازسازی کرد که در این قالب الگوی خداباوری انبیاء و اولیاء در بالاترین مرتبه و سایر الگوهای خداباوری در درجات دیگر قرار میگیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 134
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کارکردهای عقل در دین پژوهی
نویسنده:
سعیده حسینیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کارکردهای عقل
,
اقسام عقل
,
عقل و دین
,
دین پژوهی
,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
حجیت عقل ,
عقل در قرآن ,
محدوده عقل ,
حسن و قبح ,
مستقلات عقلی ,
عقل در روایات ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
غیر مستقلات عقلیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
چکیده :
عقل موهبتی است كه خداوند متعال در سرشت آدمی به وديعه نهاده و به واسطۀ آن امكان بازشناخت و هست و نيست حق از باطل را يافته است و هم از اين روست كه عقل در عرض ساير منابع دينی حجت الاهی و منبع مستقلی قلمداد شده است. در اين مقاله نقش عقل در انواع و حدود كاركرد آن در اثبات مبادی دين، اصول عقايد، آموزه های دستوری و احكام، همچنين تعاليم ارزشی و اخلاق بازكاوی و تبيين شده است؛ حاصل كوشش مولف نمايان شده چشم انداز كاربرد عقل در اجتهاد فراگير پيرامون معارف دينی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحدت گروی صدرا در تحلیل وجودی انسان : دوره 12، شماره 44 : قبسات
نویسنده:
اسحاق طاهری سرتشنیزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
وحدت قوای نفس
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
انسان شناسی صدرایی
,
وحدت هستی انسان
کلیدواژههای فرعی :
حقیقت نفس ,
اتحاد عاقل و معقول ,
تجرد نفس ناطقه ,
کمال انسان ,
عقل فعال ,
عقل هیولانی ,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
فلسفه وجودی صدرا، چه تحلیلی از هستی انسان دارد؟ این نوشتار به این پرسش پرداخته است. این مکتب فلسفی در سطوح مختلف تحلیل هستی انسان، نمودهای کثرت و دوگانگی را به وحدت و یگانگی باز میگرداند. دوگانگی نفس و بدن، با توجّه به علیت نفس برای بدن و بر اساس اصول فلسفی صدرا از جمله اصالت، وحدت، بساطت و تشکیک وجود، حمل حقیقت و رقیقت و کل الاشیاء بودن بسیط الحقیقه، سرانجام به وحدت میانجامد؛ کثرت قوای نفس، در وحدت ظلّی نفس محو میگردد و علم، عالم و معلوم واحد دانسته میشوند. در عالم درون، نفس هم مبدأ و هم غایت است و از این جهت نیز، هیچگونه دوگانگی در میان نیست. گسست و رهایی نفس انسان از قالبهای ماهوی، تبیین تجرد نفس را در مرتبهای متعالی قرار میدهد و در سطح عالی، یگانگی آن را با عقل فعال رقم میزند. در مجموع، آموزههای فلسفه صدرایی، هماهنگی و مشابهتهای عالم درون و عالم بیرون را به زیبایی به تصویر کشیده است. بر این اساس، می توان گفت با وجود استناد مسائل به کشف و شهود در این مکتب فلسفی- عرفانی، نظر به جمع و بررسی یافتههای دیگر مکتبهای فلسفی با شیوه منطقی و اخذ محکمات آنها، منزلت خود را به عنوان یک مکتب فلسفی حفظ کرده و از مزایای مکتبهای عرفانی نیز بهره جسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی ارتباط ایمان با مقومات ایمانی از دیدگاه مولانا و کییر کگور
نویسنده:
سعید رحیمیان، محبوبه جباره ناصرو
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مولانا
,
اراده
,
تسلیم
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
کی یرکگور
,
شور
,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
عشق ,
اختیار انسان ,
حضرت ابراهیم(ع) ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
عقل ستیز ,
عقل گریز ,
چکیده :
مقاله حاضـر بيـان كننـده برخی از مقومـات و مقـدمات ايمـان از ديـدگاه مولانـا و كی یركگور است. پس از غور و بررسی در آثار مولانا و كـی یركگـور در مـی یـابيم كه هر دو انديشمند تقريباً در اصولی ماننـد ايمـان و شـور، ايمـان و تـسليم، ايمـان و اختيار و ... به يك نقطه می رسـند و ايـن امـور را لازمـه لاينفـك ايمـان و ديـنداری می دانند . اما آنچه سبب اختلاف نظر اين دو انديشمند می شود، يكی، نحـوه رويكـرد آندو به اين مباحـث اسـت و ديگـر، بحـث ايمـان و عقـل اسـت كـه در ايـن زمينـه كی یركگور معتقد است عقل نه مقوم ايمـان اسـت و نـه مقدمـه آن، بلكـه خـارج از بحث ايمان است . بدين ترتيب مباحث دينی و ايمانی نه تنهـا خردپـذير نيـستند، بلكـه برخی از مباحث دينی خردگريز و برخی ديگر كه بيـشتر آنهـا را تـشكيل مـی دهنـد، خرد ستيزند؛ اما مولانا اولا، عقل را به عنوان مقدمه ايمان قبول دارد؛ ثانياً قائل به فـوق عقلانی بودن اين مباحث است، نه خرد ستيزبودن آنها. در اين جـستار كوشـش شـده است تا با استناد به آثار اين دو متفكر، تشابهات و مشتركات فكـری و اعتقـادی آنهـا در باب ايمان به صورت تطبيقی مورد واكاوی قرار گيرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 157 تا 186
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتبارسنجی ادراکات عقلی از منظر غزالی
نویسنده:
سیدباقر میرعبدالهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تقسیمات غزالی از عقل
,
ادراکات عقلی(مقابل ادراکات حسی)
,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته)
,
عقل از منظر غزالی
کلیدواژههای فرعی :
غزالی و فلسفه ,
علم الیقین ,
امام محمد غزالی ,
عقل و نقل ,
عقلانیت فلسفی ,
باطنیه ( شیعه ) ,
سطوح معرفتی ,
إلجام العوام عن علم الکلام ,
اندیشه امام محمد غزالی ,
نظریه معرفت غزالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله به موضوع اعتبارسنجی ادراکات عقلی و مراتب شناخت از نظر غزالی، که نقطه عزیمت نزاع او بافیلسوفان است، می پردازد. پرسش مقاله این است: وقتی عقل فلسفی (شناخت آزاد عقلانی) از محدوده معرفتی خود فراتر می رود و می کوشد با روش خود، مفهومی دینی را تبیین کند، اعتبارش تا چه حد است؟ غزالی معتقد است عقل برای شناخت چنین اموری اعتبار کافی ندارد، زیرا این امور فراتر از توان عقل اند. عقل باید برای شناسایی این قسم مفاهیم، به تعبیر او، منور به نور نبوت شود. عقل، در نظر او، منبع مستقل شناخت نیست و اگر بخواهد به طور مستقل در باب گزاره های دینی سخنی بیاورد، به ماورای مرز خود پاگذاشته است.غزالی بحث خود را از تبیین مفهوم «علم یقینی» آغاز می کند و سپس با انکار عقل فلسفی و تعیین حدود ارزش عقل، به معنایی که خود او از آن مراد می کند، و بیان تنگناهای کار فیلسوفان، متکلمان و صوفیه، بحث «ملاک های معرفت» را پیش می کشد. او در پایان نتیجه می گیرد که شناخت فلسفی ابزاری نیست که به دینداری ما یاری رساند یا اصلا ربطی به آن داشته باشد، زیرا عقل، در شناخت ماورای خود، دچار تناقض و شک است و واقع نما نیست. بنابراین، شرع در تعیین بایدها و نبایدها مستقل عمل می کند.این دیدگاه غزالی با ناسازگاری هایی روبه روست که در بخش پایانی مقاله به آنها پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 139
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 18
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید