جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
عالم مثال ها
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 19
عنوان :
جغرافیای عرفانی
نویسنده:
محمد رضا یوسفی , الهه حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تأویل
,
جهان طبیعت
,
جغرافیای عرفانی
,
عرفان اسلامی
,
جابلقا
,
جابرصا(جابلسا)
,
هورقلیا
,
طور سینا
,
کوه قاف
,
مدینه قیروان
کلیدواژههای فرعی :
حضرت موسی (ع) ,
هانری کربن ,
حکمت اشراق ,
عالم مثال ها ,
قاضی سعید قمی ,
حکمت خسروانی ,
وطن اصلی آدمی ,
جغرافیای عرفانی طبیعی ,
مشرق و مغرب در عرفان ,
جستجوی خاور ,
شهرهای عرفانی ,
قیروان ,
نگاه عرفانی به افلاک ,
جهان شناسی ایران قدیم ,
خورنه ,
جغرافیای عرفانی قرانی ,
کوه قاف ,
کوه طور ,
مجمع البحرین ,
جغرافیای عرفانی انتزاعی ,
هورقلیا ,
اقلیم هشتم ,
عالم بالا ,
ناکجا آباد ,
جابلقا و جابلسا ,
شابک (isbn):
2345-3761
چکیده :
در جغرافیای عرفانی با سه نوع اصطلاح جغرافیایی روبرو هستیم. یکسری مقولاتی که در جغرافیای طبیعی ما بإزای خارجی دارند مثل جهات چهارگانه، نام شهرها، اقالیم و ممالک که البته در جغرافیای عرفانی تأویلپذیرند و نقش نمادین و رمزگونه به خود گرفتهاند. دستۀ دوم مقولاتی جغرافیایی که منشأ قرآنی دارند همانند قاف، عرش، کعبه، طور و مجمع البحرین که آنها نیز بر مشرب عرفا تفسیر و تأویل میشوند. دستۀ سوم که فقط در جغرافیای انتزاعی سخن از آنها رفته، نه در طبیعت و نه در قرآن یافت میشود، بلکه سخن از مکانهایی است که ساختۀ ذهن خلّاق عارفان است. برخی از این مکانها ریشه در آموزههای اسلامی دارد و برخی از حکمت خسروانی ایرانی سرچشمه گرفته است. در این جغرافیا عالم بالا، جهانی سراسر نور و لطیفتر از جهان ماده است. عالم مثال فضایی است میانۀ عالم روح و عالم ماده بین ملکوت و ناسوت که روح و جسم پدیدهها و موجودات در این برزخ به هم متصل میشود. از این رو عالم مثال مظهر تمامیت، کلیت و جمع اضداد است. در این مقاله با تکیه بر تحقیقات عرفان پژوهان، جغرافیای عرفانی در سه محور جغرافیای عرفانی طبیعی، جغرافیای عرفانی قرآنی و جغرافیای عرفانی انتزاعی در آثار و اندیشۀ عرفای بزرگ ایرانی و اسلامی بررسی گردیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جوهر و تطور آن در حکمت سینوی
نویسنده:
جعفر شانظری , مهدی گنجور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جوهر (منطق)
,
عرض
,
موجود
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
عالم مثال ها ,
مجرد ,
مقسم جوهر و عرض ,
شبهه عرض بودن جوهر در وجود ذهنی ,
جواهر پنج گانه ,
جوهریت خدا ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
ماهیت نداشتن خداوند ,
ترکیب ماده و صورت ,
موضوع مابعدالطبیعه ,
ذره گرایی ,
مقولات ده گانه ارسطویی ,
ترادف ماهیت و موجود ,
واژه شناسی جوهر ,
سعه مفهومی جوهر ,
قبول ضد ,
نفسی بودن جوهر و عرض ,
خلط جوهر و مبدا عالم ,
جوهر افلاطونی ,
حصر عقلی تقسیمات جوهر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
از مسائل و مباحث مهم فلسفی که قدمتی بیش از دو هزار سال دارد و از آغاز پیدایش حکمت در یونان باستان مطرح بوده است، مسأله جوهر است. برخی اصل بحث در مقوله جوهر را فکری ارسطویی دانسته اند و ریشه این انتساب را در رویکرد ارسطو به وجود و نسبت آن با جوهر و ماهیت اشیا می دانند. زیرا بر مبنای تفکر ارسطویی، شناخت وجود چیزی جز شناخت ماهیت و جوهر اشیا نیست، لذا در نظر معلم اول، واژه موجود و جوهر مترادف است. اما سرنوشت جوهر در حکمت سینوی به برکت تمایز وجود و ماهیت دگرگون شده و یکباره راه خود را از وجود جدا کرده است. ابن سینا برخلاف ارسطو، مقسم جوهر و عرض را ماهیت اشیا دانسته و مقولات ارسطویی را بر ماهیت اشیای موجود تطبیق داده است. نوشتار حاضر با توجه به جایگاه و اهمیت بحث جوهر در تفکر ابن سینا و سیر تحول تاریخی آن در فلسفه، با رویکردی مسأله محور، به بررسی ابعاد و زوایای مختلف این مقوله در حکمت سینوی می پردازد. بدین ترتیب، با توجه به عدم اتفاق بر تعریف واحد و با عنایت به سیر تنوع معنایی جوهر در حکمت سینوی بدیهی است کاوش از چیستی و تطوّر معرفتی جوهر، بیان مقسم جوهر و اعراض، چگونگی حصر تقسیمات جوهر، و موضع خاص ابن سینا در باب جوهریت واجب تعالی، مهمترین مسائلی است که در این نوشتار مورد پژوهش قرار می گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 159 تا 185
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روابط حکمت اشراق و فلسفهء ایران باستان
نویسنده:
هانري كوربن
نوع منبع :
کتاب , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
16. کلام عقلی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
آموزههای زردشتی (ادیان ایران باستان)
,
حکمة الاشراق: سهروردی
کلیدواژههای فرعی :
عالم مثال ها ,
مثل افلاطون در حکمت متعالیه ,
عالم فرشتگان ,
ملائکه ,
اجسام فرشتگان ,
چکیده :
کتاب حاضر در اصل سخنرانی هانری کربن. ایران شناس شهیر فرانسوی و برجستهترین مفسر غربی حکمت معنوی ایران و فلسفه اسلامی است که در سال ۱۳۲۴ به دعوت "انجمن ایران شناسی"، در موزه ایران باستان ایراد شده است. موضوع کتاب شناخت رابطه حکمت اشراق با فلسفه ایران باستان و به عبارتی باز شناساندن بن مایههای زرتشتی در فلسفه سهروردی است. نویسنده برای این منظور درباره سه بن مایه مشخص بحث میکند. نخست مقوله فرشته شناسی مزدایی (تفسیر فرشتگانی و مزدایی) نظریه مثل افلاطونی را در فلسفه اشراق سهروردی شرح میدهد سپس از "خورنه" به معنی "حضور درخشان" و به عنوان سرچشمه فره شهریاری و قدسی در فلسفه سهروردی سخن میگوید. سرانجام از مقوله "من ازلی" بحث میشود که پیوند برقرار شده میان موجودات از طریق قدرت کیهانی این تشعشع و پرتوافکنی قدسی است. "آثار سهروردی که آکنده از این سه محرک و بن مایه اصلی هستند احتمالا به ما امکان خواهند داد تا تمامت حضور و وجود ایران را به گونهای اجمالی مشاهده کنیم...
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سخنرانی درباره فلسفه و فیزیک
سخنران:
حمیدرضا آیت اللهی
نوع منبع :
سخنرانی , فیلم
منابع دیجیتالی :
فیلم
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم مثال ها
,
رابطه فیزیک و فلسفه
,
قوانین نیوتن
,
نیروی جاذبه
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا درباره جایگاه مثل در نظام هستی
نویسنده:
محمد ذبیحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظام هستی
,
ملاصدرا
,
حکمت اشراق
,
عالم مثال ها
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
مُثُل
,
مُثُل افلاطونی(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
ملاهادی سبزواری ,
علامه طباطبایی ,
افلاطون ,
منشأ هستی ,
قاعده امکان اشرف ,
وحدت در کثرت ,
عوالم هستی ,
عوالم چهارگانه شیخ اشراق ,
منشا حرکت انواع طبیعی ,
براهین ملاصدرا بر اثبات مثل ,
براهین شیخ اشراق بر اثبات مثل ,
اتحاد معنوی جوهر عقلانی و مادی ,
مبادی ثبات ,
رابطه مثل و حل مسئله شناخت ,
اتحاد ماهوی مثل و انواع ,
اثبات علیت مثل برای موجودات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شابک (isbn):
2345-3761
چکیده :
مثل افلاطونی از دو منظر هستی و شناخت آن مجادلات پردامنه ای را بین موافقان و مخالفان آن بر انگیخته است، سه فیلسوف بزرگ جهان اسلام، ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا نه تنها در مسأله مثل یکسان نمی اندیشند، بلکه دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا در تقابل جدی با نظر ابن سینا است، ملاصدرا که مدعی است تا کنون کسی را ندیدم که همانند به این امر پرداخته باشد و این فضل و تأیید الهی بر من است کوشیده است با طرح دلایل سه گانه، کاستی های دلایل اشراقی را جبران نماید . پژوهش پیش رو همراه با گزارش، نقد و بررسی دلایل شیخ اشراق و ملاصدرا درباره مثل افلاطونی درپی بیان این ادعا است که دلایل اشراقی و صدرایی هر دو ناتوان از پاسخی روشن برای این پرسش است که جایگاه مثل، نقش و کارکرد آن در نظام هستی چیست؟
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 51
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه تحلیلی دیدگاه ملاصدرا و طباطبایی در مسئله قضاء الاهی
نویسنده:
ابراهیم رستمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
علامه طباطبایی
,
ملاصدرا
,
قضاء الهی
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
علم الهی ,
حرکت جوهری ,
عالم عقول ,
عالم مثال ها ,
خلقت ,
وجوب غیری ,
علم عنایی ,
خلقت دفعی ,
صور مرتسمه در ذات ,
قضاء فعلی ,
حدوث و قدم ,
حدوث زمانی عالم ,
علم ذاتی حق ,
نظام علت و معلول ,
قضاء ثابت ,
قضاء اجمالی ,
قضاء تفصیلی ,
عقول طولی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
در مقاله حاضر قضاء که یکی از مراتب علم حق تعالی است بررسی میشود. قول مشهور حکما در مورد قضاء همان علم مجردات عقلی (عقول) به موجودات امکانی است که در مرتبه بعد از ذات حق تعالی قرار دارد. صدرالدین شیرازی در مورد قضاء الاهی تعبیراتی دارد که مُوهِم این است که قضاء همان علم ذاتی حق تعالی است. طباطبایی پس از تضعیف قول مشهور حکما و ملاصدرا به این نتیجه میرسد که قضاء بر دو گونه است: قضاء ذاتی و قضاء فعلی که یکی منطبق بر علم ذاتی و دیگری منطق بر علم فعلی است. در این مقاله، پس از بررسی رأی طباطبایی نشان میدهیم که ملاصدرا با همان نظر مشهور حکما در مورد قضاء موافق است. سپس با رأی طباطبایی در مورد تطبیق قضاء ذاتی و فعلی بر علم ذاتی و فعلی مخالفت کرده و نظر مختار خویش را در مورد قضاء بیان میکنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
راه حل فیلسوفان اسلامی برای مسأله رابطه نفس و بدن
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه نفس و بدن
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
بدن مثالی ,
ارواح ,
بدن ,
حکمت اشراق ,
عالم مثال ها ,
سنخیت ,
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
فلسفه اسلامی ,
روح بخاری ,
الاسفار ,
فلسفه ذهن (فلسفه) ,
حقیقت نفس انسانی ,
دوگانه انگاری ,
نور اسپهبد ,
هیولی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه اسلامی ,
روح بخاری ,
هیولی ,
بدن ,
بدن مثالی ,
بدن مثالی اخروی ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-1553
چکیده :
فلاسفه غرب در مساله رابطه نفس و بدن راه حل های مختلفی را ارائه کرده اند. فیلسوفان مسلمان نیز به سهم خود کوشیده اند تا راه حلی معقول برای این مساله ارائه دهند. راه حل آنان مبتنی بر طرح موجود واسط میان نفس و بدن است. بعضی از فلاسفه اسلامی (مانند ابن سینا و سهروردی) به واسطه ای به نام روح بخاری یا روح حیوانی قائل شده اند و بعضی نیز (مانند ملاصدرا) این واسطه را به تنهایی کافی برای حل مساله ندانسته و واسطه دیگری را هم به نام بدنی مثالی به آن افزوده اند. به نظر فلاسفه مسلمان، این وسایط از آن جهت می توانند معضل تعامل نفس و بدن را حل کنند که از سویی با بدن مادی و از سویی دیگر با روح مجرد سنخیت دارند. روح بخاری جسم لطیفی است که از طریق خون در تمام بدن سریان دارد. جسمیت آن، وی را با بدن و لطافت آن او را با روح هم سنخ می سازد. بدن مثالی هم بعضی از ویژگی های اجسام، مانند رنگ و شکل و مقدار را دارد ولی فاقد بعضی دیگر از این ویژگی ها، مانند هیولای اولی است. مقاله حاضر به معرفی راه حل فلاسفه مسلمان برای مساله رابطه نفس و بدن و نیز ویژگی های روح بخاری و بدن مثالی و چگونگی نقش این دو در حل مساله مزبور می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قضا در فلسفۀ صدرا: نقدی بر تلقی علامه طباطبایی
نویسنده:
مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
علامه طباطبایی
,
قضا
,
ملاصدرا
,
عالم مثال ها
,
سرنوشت
,
جبر و اختیار(کلام)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
علم ذاتی الهی ,
عالم عقول ,
عالم مثال ها ,
وجود رابط ,
عنایت الهی ,
صور مرتسمه در ذات ,
صور علمی حق ,
لوازم ذات واجب ,
علم حق در فلسفه مشاء ,
ماهیت عقول مجرده ,
ربط الربط ,
لوازم نامجعول ذات خدا ,
صور اسمای الهی ,
مثل افلاطون در حکمت متعالیه ,
علم منطوی در عقول ,
ملائکه مهیمه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
ملاصدرا در عبارتی از اسفار میگوید که قضا صورتهایی علمی است که (1) لازم ذات واجبالوجود، (2) نامجعول، (3) بیرون از عالَم، (4) عاری از امکان واقعی، (5) قدیم بالذات، و (6) باقی به بقای خداوندند. علامه طباطبایی در نهایةالحکمة بر آن است که «لازم» در (1) نمیتواند به معنای «بیرون از ذات» باشد وگرنه (1) با (2) تا (6) در تناقض خواهد افتاد. افزون بر این، اگر آن صورتهای علمیْ بیرون از ذات خدا باشند، آنگاه اگر معلومِ حضوری او باشند نظریۀ مُثُل، و اگر معلومِ حصولی او باشند نظریۀ صور مرتسمه صادق خواهد بود؛ درحالیکه ملاصدرا هر دو را کاذب میداند. پس این صورتهای علمی عین ذات واجبالوجودند و قضا نزد صدرا همان علم ذاتی خدا به تفاصیل خلقت است. به رای ما، اما، هم این مدعا ناروا است و هم آن دلایل نارسا. زیرا در فلسفۀ صدرا صورتهای علمیِ یادشده با عقول مجرّد اینهمانی دارند و عقول مجرّد به هر شش صفت یادشده موصوفاند بیآنکه تناقضی پدید آید. همچنین ملاصدرا، برخلاف ادعای عجیب علامه، وجود مُثُل را به عنوان محل قضای الهی میپذیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت وجود و نامگرایی در نظام فلسفی صدرایی
نویسنده:
احمد احمدی، محمد رصافی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختلاف تشکیکی
,
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
عالم مثال ها
,
کلی طبیعی
,
نامگرایی (نومینالیسم)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
اصالت تسمیه(فلسفه)
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
حرکت جوهری ,
هستی ,
وجود رابط ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
تشکیک در ماهیت ,
تشکیک خاصی ,
تشکیک عامی ,
نفی ماهیات ثابته ,
رابطه حرکت جوهری و نام گرایی ,
تشکیک در مفهوم وجود ,
نفی ماهیت ,
کثرت عرضی وجود ,
حقایق طولی ,
وجود جمعی اشیاء ,
نگاه ملاصدرا به ماهیت ,
وحدت حقیقی انواع ,
تشکیک تبعی ماهیت ,
ذاتباوری (دیدگاه فلسفی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
ادعا شده است که اصالت وجود و نظام تشکیکی وجود در اندیشه فلسفی ملاصدرا به نظریه نامگرایی میانجامد. این ادعا به بیانهای مختلف مطرح شده است. یکی از نتایج اصلی نامگرایی، نفی کلی طبیعی و نیز هر گونه امور مجرد، مانند مثل افلاطونی، است. اعتباریت ماهیت مهمترین دلیل کسانی است که معتقدند نظام صداریی فاصله چندانی تا نامگرایی ندارد و به کمک تشکیک خاصی و حرکت جوهری، این ادعا را تقویت میکنند. برخی از شارحان ملاصدرا نیز – بدون آنکه به ارتباط اصالت وجود و نامگرایی اشاره کنند– به گونهای سخن گفتهاند که گویا در نظام فلسفی ملاصدرا، کلی طبیعی هیچ جایگاهی ندارد و استفاده او از این اصطلاح در اثر رسوبات اندیشه اصالت ماهیت بوده که تا پیش از او رواج داشته و حتی خود او در ابتدا چنین میاندیشیده است. این مقاله، در مقابل، در پی رد این مدعاست. با بررسی دقیق نظام ملاصدرا، این نتیجه به دست میآید که استفاده ملاصدرا از اصطلاحاتی مانند کلی طبیعی، صورت نوعیه، ذات و ماهیت از رسوبات اندیشه اصالت ماهیت نیست، بلکه او با نگرشی متفاوت این اصطلاحات را به کار میبرد. علاوه بر آن، به مثل افلاطونی نیز معتقد است و آن را با قدری اصلاح و تعدیل در نظام فلسفی خود جای میدهد. بنابراین، ملاصدرا نه تنها نامگرا نیست، بلکه واقعگرایی است که بین نظریه افلاطون و ارسطو جمع کرده و در حقیقت علاوه بر مثل، صورت نوعیه، کلی طبیعی و ماهیت را نیز موجود میداند؛ هرچند نحوه وجود کلی طبیعی، ذات و ماهیت بالعرض یا بالتبع است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارتباط وجودشناسی با معرفتشناسی از منظر صدرالمتألهین
نویسنده:
لاله حقیقت، فاطمه صادقیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
حکمت متعالیه ,
علم حصولی ,
هیولا ,
عالم عقول ,
عالم مثال ها ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
نظام آفرینش ,
عالم ماده ,
مراتب وجود ,
تجرید عقل ,
ادراک حسی ,
تجرید صور معقول ,
مُثُل افلاطونی ,
حقیقت انطباق ,
عوالم وجود ,
صورت خیالی ,
وصف نفسانی ,
هستی شناسی ادراک ,
تکامل جوهری نفس ,
حالات نفسانی ,
ادراک وهمی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
وجود و معرفت دو محور بحث در حوزه ی فلسفی اسلام به شمار می روند که مقولات علم، اتحاد عقل و معقول و ظهورات وجود در ذیل آن مباحث مطرح می گردد. وجود علم وجودی خارجی است که اصالتا و به منزله ی وصفی نفسانی در فضای نفس جعل می شود و به تبع آن، ماهیت علم محقق می گردد و در ظل وجود علم، وجود ذهنی معلوم و به تبع آن، ماهیت معلوم نیز جعل می گردد. صدرالمتالهین معتقد است که در حقیقت، علم نحوه ای از وجود است؛ چراکه علم حق تعالی به اشیا و به ذات خود و علم نفس به ذات خویش و هم چنین تعقل جواهر مجرد کیف نفسانی نیست؛ بنابراین در علم به غیر، آن هم در علم انفعالی، صورت علمیه ملازم با فعل و انفعال نفسانی و اضافه ی به خارج است. نفس در تکامل جوهری، به اعتبار تجرد برزخی، به عالم مثال متصل شده، صور خیالی را شهود می نماید. سر مکاشفات، معراج جسمانی و حشر عوالم وجودی به همین مرتبه ی نفس ارتباط دارد. صور عقلی رشح وجود عقل مجردند و به طور مسلم، مرتسم در نفس نمی باشند. و نفس در مقام صعود به عالم مجردات، با عقل مجرد و مثال نوری متحد شده، در نتیجه ی این اتحاد، حقایق و معارف کلی را شهود می نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 175 تا 198
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 19
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید