جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 7
ابوالحسن فروغی (۱۲۷۰ش. در تهران - ۱۳۳۸ش. در تهران)
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
● نام و نام خانوادگی : ابوالحسن فروغی ● تاریخ و محل تولد : سال ۱۲۷۰ ه.ش - تهران ● تاریخ و محل وفات : ۱۳۳۸-تهران ● تخصص : فیلسوف و ادیب ● آثار : مهم‌ترین آثار استاد ابوالحسن فروغی عبارتنداز: - سرمایه سعادت یا علم وآزادی، - مجموعه اشعار، - اوراق مشوش یا مقالات مختلفه ، - سرمایه سعادت یا علم و آزادی ، - تاریخ‌شعرا ( بامشارکت محمد علی فروغی)، - نمایشنامه منظوم شیدوش و ناهید، - تحقیق درحقیقت تجدد و ملیت و تناسب این دو معنی با یکدیگر. وی سه کتاب نیز در ارتباط بافلسفه غرب و حکمت به زبان فرانسه تألیف کرد: Civilisation et Synthese, Paris, ۱۹۳۶ -۱ Systeme de Philosophie et Sagesse, Paris, ۱۹۴۰ -۲ Philosophie des Sciences, Paris, ۱۹۴۰ -۳ ● زندگی نامه : ابوالحسن فروغی فیلسوف و ادیب معاصر در سال ۱۲۷۰ ه.ش در تهران و در خانواده‌ای بافضل و کمال به دنیا آمد. پدر وی میرزا محمد حسین فروغی اصفهانی ملقب به ذکاءالملک، از رجال دانشمند عهد ناصر الدین شاه بود. فروغی زبان و ادبیات فارسی و عربی را در نزد پدر و زبان فرانسه را نزد برادرش‌محمد علی فروغی ذکاءالملک دوم فراگرفت. وی برای تکمیل زبان فرانسه خود درمدرسه آلیانس(Aliance) تحصیل کرد و پس از فراغت از تحصیل در همان مدرسه به تدریس پرداخت. ابوالحسن چندی نیز در مدرسه سیاسی و دارالفنون که از مراکز معتبرعلمی آن روزگار بود عهده دار تدریس فرانسه، جغرافیا، تاریخ و علوم طبیعی شد. فروغی در سال ۱۲۹۸ اولین کتاب ادبی خود به نام ( سرمایه سعادت یا علم وآزادی) را منتشر ساخت و بااین کتاب قدرت نویسندگی خود رابه نمایش گذاشت. ابوالحسن فروغی از مؤسسین مدرسه عالی دارالمعلمین بود و این مرکز عالی در سال‌۱۲۹۸ به ریاست وی افتتاح شد و شیوه نوین تدریس دانش‌آموزان در آن آغازگردید. دارالمعلمین بعدها تبدیل به دانشسرای عالی شد و ابوالحسن فروغی سالیان طولانی در این مرکز قرآن و تاریخ و ملل مشرق را تدریس کرد. فروغی علاوه بر تأسیس دارالمعلمین مجله اصول تعلیم را منتشر نمود و پس ازمدتی مجله فروغ تربیت را دایر کرد که البته به علت فراهم نبودن ابزار و وسایل لازم پس ازچهار شماره تعطیل شد. ابوالحسن در سال ۱۳۰۶ ه.ق برای تکمیل و توسعه مطالعات فلسفی و علمی خودعازم اروپا شد و پس از بازگشت در سال ۱۳۰۸ ه.ق به دعوت دولت شوروی در جشن‌یکصدمین سال تولد تولستوی شرکت کرد و سخنرانی جالبی در مورد ادبیات فارسی ایران ایراد نمود. ابوالحسن فروغی یک بار نیز در کنگره خاور شناسان که در شهر خار کف تشکیل‌شده بود شرکت کرد و چند سال نیز عهده دار نمایندگی ایران در جامعه ملل و وزیر مختارایران در سویس بود. در طی این مدت وی اثر معروف خود به نام CivilisationetSynthese را به رشته تحریر درآورد. ابوالحسن فروغی چند سال در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران تدریس کرد و دراواخر عمر خود نیز چند اثر فاضلانه را چاپ و منتشر کرد. وی در سال ۱۳۳۸ در تهران درگذشت. استاد فروغی از معدود دانشمندان و نویسندگان ایرانی بود که تسلط بی مانندی درزبان و ادبیات فرانسه داشت و به این زبان کتاب نوشت . وی در ادبیات فارسی و عربی هم استاد بود و طبع شعر روانی داشت و به قول دکتر ابوالقاسم جنتی عطائی (در زمره کسانی بود که سالها از عمر خود جلوترند) منابع : ۱ -آرین پور، یحیی: از نیما تا روزگار ما، تهران، انتشارات زوار، ۱۳۷۶ - ۲ -برقعی، سید محمد باقر: سخنوران نامی معاصر، (ج ۲)، تهران، ۱۳۳۰ ۳- مرسلوند، حسن: زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، تهران، الهام، ۱۳۷۵
پروژه نوشریعتی‌ها به‌جایی نمی‌رسد؛ احمد زیدآبادی از اندیشه‌های علی شریعتی و میراث‌بران او می‌گوید:
نویسنده:
فرزاد نعمتی
نوع منبع :
مقاله , مقالات روزنامه‌ای
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
روزنامه هم میهن,
چکیده :
در ماه‌های اخیر مجموعه نشست‌هایی با عنوان «امکان و امتناع روشنفکری دینی» در «کافه تاریخ»، واقع در «موزه تصاویر معاصر»، با تدریس احمد زیدآبادی برگزار شد. در نشست‌های نخست، زیدآبادی بحث خود را با بحث درباره چیستی دین، روشنفکری و عقل آغاز کرد. در ادامه او به بحثی دقیق‌تر درباره اهمیت امکان یا امتناع مفهوم روشنفکری دینی پرداخت و از دریچه اختلاف آرایی که در حوزه‌های علم و فلسفه درباره چیستی و امکان وجود خدا جریان دارد، به این موضوع ورود کرد و این ایده را تشریح کرد که عقل و علم هیچ‌کدام نه می‌توانند جایگزینی مناسب برای نیاز روحی انسان‌ها به خدا باشند، نه توانایی پاسخ به بود و نبود خدا را دارند. ازنظر زیدآبادی بدون اعتقاد به وجود خدا، اخلاق ناممکن می‌شود. در مرحله بعدی او اما سراغ بازخوانی اندیشمندان مسلمان در این زمینه رفت. نخست افکار اقبال لاهوری را بررسی کرد و در ادامه آرای علی شریعتی را مورد مداقه قرار داد. در ادامه، گزارش «هم‌میهن» از این نشست‌ تقدیم خوانندگان خواهد شد.
نواندیشی دینی، دفاعیه‌ها و اعتراض‌ها
سخنران:
سیدصادق حقیقت
نوع منبع :
صوت , سخنرانی , فیلم , مناظره،گفتگو و میزگرد
چکیده :
از نواندیشی دینی که حرف می‌زنیم از چه حرف می‌زنیم؟ نواندیشی دینی یک جریان است یا گفتمان؟ گفتمان‌های رقیب آن چیست و چه وجه تمایزی با آن‌ها دارد؟ چه نقدها و چالش‌هایی پیش روی آن است؟
نهضت نواندیشی دینی؛ از تجددخواهی تا تجدیدنظرطلبی دینی (بررسی ماهیت، کارکردها، سیر تطور، ادبیات و گفتمان رایج)
نویسنده:
سهراب مقدمی‌شهیدانی, میثم عبداللهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی,
چکیده :
در بررسی تحریفات و انحرافات دینی و در بازخوانی خاستگاه، مبانی و ریشه‌های شکل‌گیری افراط‌گرایی دینی، ضرورتاً می‌بایست نهضت نواندیشی دینی در بازه تاریخی دو قرن اخیر- از سید جمال‌الدین اسدآبادی و سر احمدخان هندی تا عصر حاضر- مورد بررسی و مداقه علمی ‌قرار گیرد. بررسی ره‌آورد آموزه‌های مستشرقین در شکل‌گیری پدیده‌ای به نام «قرآن‌گرایی» و «قرآن‌بسندگی» و در نهایت «سلفی‌گری»، و نیز مشارکت جریان «منورالفکری» و بعدتر جریان «روشنفکری دینی» باید در کنار فعالیت‌های فکری فرقه‌های انحرافی و یا سازمان‌های نخبگانی زیرزمینی- مانند فراموشخانه‌ها و کلوپ‌های روتاری و لاینز و…- در کنار هم مورد بررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد پژوهشی که این منظومه گفتمانی در جهان اسلام را در یک منظر مورد بررسی قرار ندهد، ناقص و ناتمام خواهد بود. در این نوشتار برآنیم، با بررسی گفتمان فکری و نیز سیر تطور نهضت نواندیشی دینی به جایگاه‌شناسی اندیشه افراط و انحراف بپردازیم و در نهایت نقش مجتهدین نواندیش را در مواجهه با این پدیده فکری، مورد بررسی قرار داده‌ایم. مقاله حاضر با بررسی تحولات اندیشه دینی در جهان اسلام به ارایه تقسیم‌بندی جدیدی در گفتمان نواندیشی دینی پرداخته است که در آن، نواندیشی دینی با چهار رویکرد الحادی، ارتجاعی، التقاطی و اجتهادی مورد بررسی مستند و مستدل قرار گرفته است.
گزارشی از گفت‌وگوی سروش و ملکیان درباره‌ی «روشنفکری و حقیقت»
نویسنده:
محسن آزموده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه انصاف,
چکیده :
محسن آزموده در گزارشی برای روزنامه‌ی اعتماد نوشت: گفت‌وگوي عبدالكريم سروش و مصطفي ملكيان در «كلاب هاوس» براي مخاطبان انديشه در ايران، رويدادي قابل توجه و حائز اهميت است. دو روشنفكر اثرگذار در سال‌هاي پس از انقلاب به ويژه در دهه‌هاي۷۰ و ۸۰ خورشيدي كه هر دو از بستر جريان نوانديشي ديني برآمدند، اگرچه سروش در اين ۴ دهه همواره از تعبير مناقشه برانگيز «روشنفكري ديني» دفاع كرده، در حالي كه ملكيان از همان ابتدا از «پارادوكسيكال بودن» آن سخن گفته و در تطور فكري خود حتي از جريان «نوانديشي ديني» نيز فاصله گرفته است. حالا اين دو روشنفكر، سروش در ۷۶ سالگي و ملكيان در ۶۵ سالگي رودر روي هم قرار گرفتندتا از نسبت روشنفكري و حقيقت سخن بگويند. ملكيان كماكان از تعريف مشهور خودش براي روشنفكري يعني «تقرير حقيقت و تقليل مرارت» دفاع كرد و لوازم آن را بر شمرد، در حالي كه سروش معتقد است مفاهيم «روشنفكري» و «حقيقت» مبهم و كثيرالمعاني هستند و بايد دركاربرد آنها و ارايه تعريف براي آنها- اگر تعريفي ممكن باشد- بسيار محتاط بود. اين گفت‌وگو كه شنبه شب، چهارم ارديبهشت ۱۴۰۰ ساعت ده و نيم به وقت تهران در صفحه كلاب هاوس «حلقه ديدگاه نو» برگزار شد، مخاطبان بسياري داشت و با پرسش و پاسخ‌هاي آنها با اين دو روشنفكر پايان گرفت. آنچه مي‌خوانيد، گزارشي از ۱۰۰ دقيقه آغازين است كه شامل گفتارهاي ملكيان و سروش است. در پايان اين بخش، ملكيان درباره سروش گفت:«هر كسي كه منصف باشد، قبول دارد كه در جريان روشنفكري بعد از انقلاب ايران اعم از روشنفكري ديني و روشنفكري غيرديني، موثرترين فرد دكتر سروش است بنابراين اينگونه مباحث به قصد اسائه ادب نيست. با تمام وجودم براي ايشان احترام قائلم. شخص من از ايشان چيزها آموخته‌اند. اين بحث‌ها دانشجويانه و حقيقت‌طلبانه است.» سروش هم در پاسخ به او گفت:«البته لحن شما بسيار دوستانه، صميمانه، مشفقانه و عالمانه است. به فرض هم كه متضمن عتابي باشد كه اصلا چنين نبود در مقام گفت‌وگوست اما خيلي خشنودم كه افق‌هاي فكري و ديد ما به هم نزديك است.»
واکاوی رویکرد روشنفکران معاصر در مورد خاتمیت
نویسنده:
الهام آقایی ابرندآبادی، طیبه ماهروزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برخی روشنفکران معاصر اسلامی، به طرح پرسش‌های فکری در باب اصل خاتمیت و مباحث مرتبط با آن یعنی جامعیت و جاودانگی دین و مسائل مربوط به وحی، پرداخته‌اند. در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، کوشش شده که آرای روشنفکران معاصر اعم از سنت‌گرا نظیر مطهری و نصر و تجددگرا مانند لاهوری، شریعتی، سروش و ابوزید پیرامون سه جنبه خاتمیت، جامعیت اسلام و وحی مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که می‌توان رویکرد روشنفکران معاصر نسبت به خاتمیت را در دو دسته عمده نیازگرایانه و علت‌گرایانه طبقه‌بندی کرد. در رویکرد نیازگرایانه می‌توان از شهید مطهری و حسین نصر یاد کرد و در رویکرد علت‌گرایانه دیدگاه‌های لاهوری، شریعتی، سروش و ابوزید قابل بررسی هستند. در رویکرد اخیر، میان روشنفکران تجددگرای معاصر اختلاف‌نظر وجود دارد. هرچند لاهوری و شریعتی، به اصل نیاز انسان امروزی به آخرین دین و کتاب آسمانی با وجود تکامل و بلوغ عقلی اذعان دارند؛ اما سروش و ابوزید با نظر به نظریه جانشینی تجربه‌های دینی و عقل جمعی و دیدگاه استغناگرایانه مدعی‌اند که خاتمیت به معنای اعتبار مطلق عقل و امکان نقد وحی است که در پرتو آن بشر جدید از مکتب وحی بی‌نیاز می‌شود که لازمه آن، سکولاریسم و عقب‌نشینی دین در برابر عقل خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 9 تا 34
بررسی دیدگاه دکتر علی شریعتی درباره عرفان و تصوف
نویسنده:
فاطمه سلیمانی کوشالی، عظیم حمزئیان، محمودرضا اسفندیار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
دکتر علی شریعتی یکی از اثرگذارترین متفکران و روشنفکران دینی ایران در قرن حاضر بود که نقش برجسته­ای در عرصه­های دینی، سیاسی و اجتماعی عصر خود و پس از خود ایفا کرد. یکی از عناصر اصلی تفکر شریعتی، توجه به عرفان و تصوف بوده که در آثارش بارها بر نقش آن در عروج روح آدمی و نیز شکل­گیری ایدئولوژی مورد نظر خود که متشکل از سه گانة عرفان، برابری، آزادی است؛ تأکید داشته است. نگاه شریعتی به عرفان، هم سو با بسیاری از روشنفکران آن دوره، نگاهی منتقدانه بود تا بتواند با پالایش این میراث پر بها، از آن به نفع اهداف اجتماعی سازنده بهره گیرد. این رویکرد سبب شد تا او ضمن ارج نهادن به بسیاری از دست­آوردهای ارزشمند عرفانی و عارفان برجسته، به بیان نقاط منفی این میراث عظیم نیز بپردازد. نگاه تطبیقی شریعتی به ادیان و به تبع آن به عرفان و تصوف و نیز تأثیر وی از نهضت پروتستان و جریان اومانیسم، او را به خوانشی از عرفان رساند که در آن دغدغه­های انسان قرن بیستمی که از یک سو به دنبال اثبات جایگاه خود در هستی و تکیه بر اراده، آزادی و اختیار اوست و از سوی دیگر در جستجوی معنا نیز هست، پاسخ گفته شود.
صفحات :
از صفحه 232 تا 253
  • تعداد رکورد ها : 7