جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

آنچه در این پایان نامه مطرح می شود نقد و بررسی نظریه مازلو در باره نیاز های انسان در قرآن می باشد.انسان موجودی است جسمانی وروحانی با نیازهای مادی و معنوی.ابتدایی ترین نیاز که هر فرد در اولین وهله آن را می یابد نیازهای مادی است. نیازهای مادّی آن نیازهایی هستند که فقدان آنها یا اختلال در آنها، بقا و سلامت مادی و ظاهری انسان را مخدوش می کنند؛ اما در ادامه حیات انسان به گروهی دیگر از نیازها با عنوان نیازهای معنوی نیازمند می گردد. رمز موفقیت یک مکتب در این است که با همه جانبه نگری، از یک سو واقعیات ملموس و بظاهر پیش افتاده زندگی را نادیده نگیرد و از سوی دیگر بهجنبه های معنوی زندگی انسان بپردازد، و راهکارهای لازم را ارائه دهد. مازلو روانشناس آمریکایی نیازهای اساسی انسان را در یک هرم جای داده است که دارای 5 طبقه است. طبقات پایین‌تر هرم نیازهای حیاتی‌تر و ساده‌تر و طبقات بالاتر نیازهای پیچیده‌تر ولی کمتر حیاتی را نشان می‌دهند. نیازهای طبقه‌های بالاتر فقط وقتی مورد توجه فرد قرار می‌گیرند که نیازهای طبقه‌های پایین‌تر برطرف شده باشند. در این پژوهش ابتدا نظریه مازلو را بیان کرده، سپس نیازهای انسان بر اساس آیات را بیان کردیم و در پایان به نقد و بررسی نظریه مازلو بر اساس آموزه های قرآن و این که مازلو نیازهای انسان را تنها به صورت کلی بیان کرده و خودشکوفایی و کمال انسان را محدود دانسته است و حرفی از فطرت به میان نیاورده است، پرداختیم. اهتمام آموزه های دینی به نیازهای مادی و معنوی، واقع نگری اسلامی را به نمایش می گذارد؛ قرآن کریم از یک سوبه نیازهای مادی توجه داشته و غفلت ننموده و از سوی دیگر نیازهای معنوی را مطابق فطرت در جهت رشد و کمال بیان کرده است. و این از ویژگی های همه جانبه نگری دین آسمانی اسلام می باشد.

کل نظام خلقت، براساس نیاز و احتیاج به‌‌وجود آمده استو از طرف دیگر انسان به عنوان یک مخلوق در این نظام، موجودی نیازمند است. به لحاظ دو مبدأ در آفرینش انسان، دو گرایش هماهنگ با دو مبدأ نیز در درونش نهاده شده است. 1- مبدأ ملکوتى انسان گرایش به اصل خود یعنى عالم ملکوت دارد؛ لذا کشش‌هاى فطرى انسان همواره به سوى خدا بوده و خواسته‏هاى بى‏نهایت فطرت انسان به سوى شناخت و پیوند با اصل خویشتن است‏. انسان از این بعد به شناخت و پرستش خدا مفطور شده است. 2- در مقابل بعد ملکوتی، بعد طبیعى وجود دارد که گرایش به اصل خود یعنى عالم ملک و عالم ماده دارد؛ همان‌طور که فطرت گرایش به ملکوت دارد، طبیعت انسان گرایش به فجور دارد و انسان به هر دو گرایش وجودى خویش آگاه است. انسان در وجود خود دوگونه نیاز دارد: نیازهای مادی از قبیل نیاز به نان، آب، مسکن و...، و همچنین نیازهای معنوی از قبیل نیاز به پرستش، عبادات، محبت و اموری از این قبیل. هر دوی این نیازها در همه‌ی انسان‌ها وجود دارد. نیازهای مادی، نیازهایی موقت هستند و نیازهای معنوی، نیازهایی هستند که به طور کلی به سه بخش معرفتی(شناختی)، اعتقادی و اخلاقی تقسیم می‌شود و انسان را در جهت رسیدن به یک زندگی آرام و الهی راهنمایی و شخصیت فرد را تشکیل می‌دهند و همچنین هدف نهایی برآوردن آن نیازها رسیدن به قرب الهی و کمال است، مثلا «ذکر و یاد خدا» به عنوان یک نیاز معنوی محسوب می‌شود که باعث آرامش روحی و روانی انسان می‌شود.عبادت نیز به عنوان یک نیاز معنوی مطرح می‌شود؛ خداوند متعال همه موجودات را برای عبادت کردن آفریده است. از آیات و روایات مختلف نیز این برداشت می‌شود که نیازهای معنوی به اموری گفته می‌شود که انسان را در جهت زندگی بهتر و رسیدن به کمال هدایت می‌کند. هدف این پژوهش، بررسی اهمیت انسان‌شناسی، ویژگی‌های انسان، انواع نیازهای معنوی و آثار آن در زندگی است.کلیدواژه‌ها: معنویت، ماهیت انسان, نیازهای معنوی، آثار معنویت، روانشناسی