جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شناخت اسامی و اوصاف روز قیامت از مهم‌ترین راه‌های شناسایی این روز عظیم است. توجه به پیوستگی این اسامی و اوصاف چهره‌ای روشن از قیامت ارائه می دهد و مضامین نهفته در این اسامی و اوصاف را جهت هدایت و بهره‌گیری از این معارف در زندگی دنیا، آشکار می کند. تعداد اسامی قیامت که به طور صریح در قرآن از آن‌ها یاد شده بیست و یک نام است. برخی از این اسامی مانند القارعۀ ناظر بر حوادث قیامت است. برخی دیگر مانند یوم الحسرۀ حاکی از حالات مواجهه‌ی انسان با پدیده‌های قیامت است. شماری از اسامی مانند الحاقۀ ناظر بر برخی از اسماء و صفات خداوند سبحان است. قرآن از طریق هر یک از اسامی روز قیامت، بُعدی از ابعاد این روز عظیم را برای مخاطب خویش ترسیم می‌کند از کنار هم گذاردن این اسامی تصویر کاملی از روز قیامت به دست می‌آید. اوصاف روز قیامت، حوادث واقع در روز قیامت، احوال گوناگون انسان‌ها و سرانجام کار نیکوکاران و تبه‌کاران در آن روز را بیان می‌کند. اوصاف قیامت، به شرح و بسط حقایق و رویدادهایی می‌پردازد که اسامی به آن اشاره دارد. به این ترتیب عناوین و اوصاف قیامت هم‌چون یک مجموعه‌ی به هم پیوسته هستند که با یکدیگر تناسب و ارتباط دارد. پیوستگی میان آیات مشتمل بر اسامی و اوصاف روز قیامت با آیات پیشین و پسین خود بُعد دیگری از پیوستگی است که این تحقیق بدان پرداخته است. اغلب این آیات به اثبات معاد می پردازد. پر بسامدترین برهان مطرح شده، برهان قدرت است. برهان حقیقت و برهان حکمت نیز بسیار مورد تاکید است.

این کتاب، مجموعه ای از شکل صحیح نام ها، نسب ها و نسبت های مختلف و دشوار است. اسامی به ترتیب حروف الفبا در دو جلد گردآوری شده است. مولف، برای ضبط نام ها از سه روش استفاده کرده است که عبارتند از: 1. قرار دادن اعراب بروی حروف برای ضبط اسامی 2. قرار دادن شکل لاتین در برابر هر کلمه 3. نوشتن ضم، فتح، کسر و سکون بر روی حروف هر کلمه. مولف برای این کتاب از روش سوم بهره برده است. تمامی تاریخ های موجود در متن و حواشی کتاب براساس تاریخ هجری قمری است. کتاب مذکور دارای فهارس در هر جلد و انتهای آن می باشد از جمله: فهرست آیات و روایات، اشعار عربی و فارسی، اسامی انبیا و معصومین، اعلام رجال و ... با این تفاوت که فهرست منابع و ماخذ در انتهای جلد دوم آمده است. همچنین دارای پاورقی جهت توضیح برخی واژه های متن می باشد.

«المقام الأسنی فی تفسیر الأسماء الحسنی» کتابی به زبان عربی اثر شیخ تقی الدین، ابراهیم بن علی کفعمی، عالم شیعی قرن نهم هجری است. این کتاب در موضوع تفسیر اسماء خداوند متعال نوشته شده است. مؤلف با توجه به کتاب‌ های موجود در این حوزه، با حذف اسامی تکراری به شرح و تفسیر اسماء الله پرداخته است. کفعمی در نگارش کتاب، از منابع متعددی در موضوعات مختلف بهره برده است. وی در این کتاب عبارت‌ های سه گانه ای را در بیان ۹۹ اسم از اسماء الهی آورده و با جمع میان آنها عبارت چهارمی را علاوه بر شرح و توضیح هر یک مطرح نموده است و آن را «المقام الأسنی» نامیده است. او در پایان این شرح عبارت پنجمی نیز در اسماء الهی به ترتیب حروف الفبا آورده است.