جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق به منظور تبیین اهداف خلقت انسان و تبیین تکالیف مهم ارسال پیامبران، به توضیح و ارتباط این دو بُعد و مفاهیم مرتبط با آن از منظر آیات قرآن و روایات معصومین(ع) در راستای نگرش علم روان شناسی پرداخته است. روش: تحقیق به کار گرفته شده در این مقاله، پژوهش در حیطه تحقیقات توصیفی و از گونه تحلیل اسنادی به روش کتابخانه ای است که اطلاعات جمع آوری شده به واسطه تحلیل محتوا، به بررسی تحلیلی متون انتخابی از کتاب و سنت و پژوهش های روان شناختی پرداخته است. یافته ها: عقل مرکز ساختاری شناخت و قوای ادراکی است که توانایی ادراک و تشخیص نیکی ها و حقایق، تدبیر امور مربوط به مسائل دنیوی، اُخروی و... را دارد. علم، به عنوان مجموعه ای از معلومات و دانش هایی که به صورت اکتسابی یا به صورت حضوری وارد ذهن و عقل انسان شده و به عنوان محتوای آن سازمان در فرایند تعلیم، استعدادهای ساختاری و قوای شناختی عقل را از قوه به فعل تبدیل می کند. قلب نیز به عنوان یک جزء ساختاری از خلقت فطری و معنوی انسان، قوای عاطفی و تمایلات را به صورت محتوایی در فرایند تزکیه و تهذیب شکوفا می کند. تزکیه، به فرایند شکوفایی و تکاملی نگرشها و کشش های مثبت قلب با محتواهای عاطفی، همچون: رحمت، رافت، انس، الفت، ذکر، انابه و... اشاره دارد که انسان را به کمال و تعالی سوق می دهد. تهذیب، به پاک کردن و زدودن دل از تمایلات شهوانی و خواهش های نفسانی، با محتواهای منفی همچون: حرص، حسد، بخل، غیض، قساوت و... اشاره دارد که انسان را از حضیض ذلت و سقوط به سوی اسفل سافلین باز می دارد. نتیجه گیری: تزکیه و تهذیب، در دو بُعد نیاز قلب و نفس، به پاک کردن قلب از تمایلات شهوانی و زدودن نفس از گناهان و دل نبستن به مظاهر دنیوی و از بین بردن صفاتی همچون: کبر، غلظت، قساوت، ترس، اضطراب، حسرت و... از یک طرف و شکوفا و بارور کردن استعدادهای مثبت، آرزوها و امیدها در مسیر تقرب و کمال و دستیابی به خصوصیات مثبت و رشد دادن فضایل و کرامات اخلاقی در قلب، مانند صمیمیت، انس، الفت، انابه، آرامش، خشوع و... می پردازد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 66 تا 82

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عالم يبحث عن خلاص

نویسنده:

هادي مدرسي

نوع منبع :

کتاب , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

لبنان/ بیروت: دار البیان العربي,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

03. انسان شناسی Human nature , فاقد چکیده

کلیدواژه‌های فرعی :

حقیقت انسان , انسانیت , انسان شناسی اسلامی , ماهیت انسان در قرآن , انسان شناسی مادی (مسائل جدید کلامی) , جایگاه شناسی انسان (مسائل جدید کلامی) , هویت شناسی انسان (مسائل جدید کلامی) , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , آموزه‌ی مسیحی انسان (آموزه‎های مسیحی) ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مبانی قرآنی حضرات خمس در عرفان نظری

نویسنده:

مریم محمودی، علی اخلاقی، سمیرا قاسمی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

عالم ملکوت , وحدت وجود , اصطلاحنامه علوم قرآنی , عوالم (عرفان نظری) , عرفان نظری , حضرات خمس , عالَم جبروت((عالَم ارواح)، قسیم عالم لاهوت و ملک و ملکوت) , عالَم ملکوت(قسیم عالَم لاهوت و جبروت و ملک) , مرتبه انسان کامل

کلیدواژه‌های فرعی :

03. انسان شناسی Human nature , ماهیت انسان در قرآن , احکام وحدت , احکام کثرت , تجلی , تجلی الهی , تفسیر عرفانی , تجلیات الهی((اسمائی)، مقابل تجلیات ربوبی) , حضرت غیب مطلق , حضرت اعیان ثابته(مقابل حضرات اسماء) , حضرت جمع الجمع((واحدیت)، قسیم حضرت ظاهر و حضرت باطن) , حقیقت احدیت((تعین اول)، مقابل حقیقت واحدیت) , حقیقت واحدیت((تعین ثانی)، مقابل حقیقت احدیت) , عالَم شهادت((عام)، قسیم عالم غیب و انسانی) , عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) , عالَم امر , مرتبه انسان کامل ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , امام خمینی

چکیده :

بروز تفکرات ابن عربی و شاگردان و شارحین آثارش نحله فکری جدیدی در عرفان اسلامی به وجود آورد که محصول شش قرن تفکر عرفا، فلاسفه و حکما و اهل کلام بوده است. در سیر و تکمیل این تفکر عرفانی اصطلاحات جدیدی به وجود آمد که برخی آن را زاییده تفکرات عجیب ابن عربی دانسته و بعضی آن را برگرفته از تأویل و تفسیر آیات و احادیث و یا معجونی از آن دانسته‌اند. حضرات و یا عوالم خمس از اصطلاحات مهم و کلیدی این نحله فکری است که ماهیت قرآنی و کلامی دارد و بزرگانی چون ابن عربی با استناد به آیات قرآن و احادیث آن را طرح و بحث کرده‌اند. در این مقاله حضرات خمس از زبان عرفا شرح و با استناد به آیات و اقوال مفسرین و عرفای بزرگ جنبه قرآنی آن‌ها بررسی شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 147 تا 167

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

حقیقت انسان و سیر استکمالی

نویسنده:

محمد مهدی گرجیان، فرزانه فراهانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

03. انسان شناسی Human nature , اصطلاحنامه عرفان , تجلیات ربوبی(مقابل تجلیات الهی اسمائی) , حقیقت انسانی(عرفان نظری)

کلیدواژه‌های فرعی :

حیات طیبه , ماهیت انسان در قرآن , سالک , فنا , انسان شناسی سهروردی , انسان از دید ابن سینا ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

حقيقت انسان و جايگاه روح و نفس و حقيقت تجلی روح خدا در انسان و محجوب شدن كمالات وی به حجاب ها و كاستی ها از سعه وجودی اش، وجهه همت اين مقاله است. از آنجاكه هدف اصلی آفرينش رسيدن به كمال است، تعالی روح در قوس صعود و در مقام رجوع به حق تعالی و پيمودن منازل و مراحل گوناگون علو درجه شايسته او در گرو تنزل و هبوط و تعلق و تدبير بدن به عالم ماده است تا بتواند به حيات طيبه نائل شود و مجلای ظهور انوار الهی قرار گيرد. آنچه در اين مقاله بر آن تاكيد می كنيم اين است كه راه وصول و سلوك سالك، منوط به كسب معرفت و مجاهده و تهذيب نفس است تا در اين سير الی الله به مقام فنا رهنمون گردد و اين مهم تنها در گرو تبعيت از پروردگار، رسول الله(ص)، ائمه اطهار(ع) و پيروی از قرآن ميسور می باشد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 160 تا 179

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مبداء و منتهای تربیت انسان

نویسنده:

محمد شریفانی، محسن قمی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

03. انسان شناسی Human nature , کمال انسان , تربیت , قرب الهی

کلیدواژه‌های فرعی :

غایت آدمی , هدایت در قرآن , حیات طیبه , روش شناخت انسان , انسان در اسلام , فطرت(کلام) , عبادت , ماهیت انسان در قرآن , وحی الهی , آیه 72 احزاب , تقرب در قرآن , ضرورت انسان شناسی , ابزار شناخت انسان , کمال انسان از نظر اسلام , طهارت در قرآن ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , ابن سینا: ابوعلی سینا , امام خمینی

چکیده :

هدف این تحقیق، بررسی نقطه آغاز و فرجام تربیت انسان به عنوان موضوع اصلی تربیت و پرورش است؛ زیرا دانشگاه اسلامی، به عنوان یکی از اصلی ترین جایگاهها برای پرورش نسلهای آینده، نیازمند الگویی جامع و مبتنی بر پیش فرضها، نظریه ها و گزاره های دینی در تربیت انسان است تا خروجی آن، دانش آموخته ای مطابق با معیارهای دین باشد.روش: روش تحلیلی ـ توصیفی با تکیه بر متون فلسفی ـ تربیتی اسلامی و نیز منابع دینی (کتاب و سنت) است.یافته ها: تربیت انسان یک مصداق روشن از «حرکت» است؛ یعنی سیر تدریجی از قوه به فعل. این حرکت، واجد لوازمی است که آغاز و انجام حرکت، از جمله آنهاست. توجه به این ابتدا و انتها؛ یعنی نحوه ورود و خروج در امر تربیت، از مهم ترین ارکان تربیت انسان است که علاوه بر انگیزش بخشی، راه را می نمایاند و لازمه های مسیر را بیان می کند.نتیجه گیری: نقطه شروع این حرکت، شناخت انسان از راههای سه گانه شناخت علت، شناخت عناصر و شناخت آثار اوست که با چهار ابزار وحی، فطرت، حس و عقل به دست می آید. نهایت حرکت تربیتی نیز در دو دسته اهداف متوسط (نظری و عملی) و غایی (قرب) خلاصه می شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 103 تا 122

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

معنای ظلوم و جهول بودن انسان در قرآن چیست؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی

پاسخ تفصیلی:

با یک مرور اجمالی در قرآن کریم به این نتیجه خواهیم رسید که در ارتباط با انسان، به طور کلی با دو دسته از آیات مواجه هستیم: دسته ی اوّل آیاتی هستند که از انسان تجلیل به عمل آورده و از او به عظمت و بزرگی یاد کرده اند. نظیر این آیات: 1. «ما بنی آدم را بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ماهیت انسان در قرآن , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر قرآن , انسان شناسی قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

قرآن و انسان , ظلوم , جهول , جایگاه انسان در قرآن , انسان در قرآن ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

انسان خلیفةالله است یا خلیفه ربّ؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی

پاسخ تفصیلی:

سؤال فوق را این گونه طرح میکنیم: حضرت آدم (ع)، خلیفه چه کسی بود و انسان خلیفه کیست؟ و با توجه به این که خلیفه از آن جهت که خلیفه و جانشین است باید عهدهدار وظایف و کارهای مستخلفعنه (جانشین شده از طرف او ) و متصف به اوصاف او باشد، خداوند تا چه ان بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ماهیت انسان در قرآن , تفسیر قرآن , انسان شناسی قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

خلافت الهی , ماهیت انسان در قرآن , آیه 030 بقره , جایگاه انسان در قرآن , مصداق خلیفه الله , خلیفه ربّ ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

روان شناسی و اخلاق؛ تفاسیر مختلف از نفس و تفاوت ها در رویکرد اخلاقی

نویسنده:

حیدر علوی نژاد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

نفس در قرآن , خود , اخلاق در قرآن , 03. انسان شناسی Human nature , فطرت(کلام) , نفس لوامه , نفس مطمئنه , ناخودآگاه , هرم مزلو , ساختار شخصیت , ماهیت انسان در قرآن , روان شناسی انسان گرا , مسایل جدید انسان شناسی , مکاتب اخلاقی , علم نفس , رفتارگرایی((اصطلاح وابسته)، قسیم تفسیرگرایی و کارکردگرایی و بازنمون گرایی و ابزارگرایی و رفتارگرایی) , فراخود , فروید و انسان شناسی , تئوری شخصیت فروید , اضطراب اخلاقی , نقد بر نظریه فروید , عناصر تشکیل دهنده شخصیت , نفس ملهمه

کلیدواژه‌های فرعی :

نفس اماره , هدف بعثت پیامبر (ص) , یگانه انگاری نفس و بدن , آیه فطرت , شکل گیری شخصیت , روان شناسی انسان گرا , آرامش روحی , آیه 43 فرقان , آیه 260 بقره , آیه 18 یوسف , آیه 43 نجم , آیه 2 مائده , اصطلاحنامه اخلاق اسلامی , سکینه , هوای نفس , ویژگی های نفس انسانی , تسویل , آیه 30 مائده , آیه 40 نازعات , جبر روانی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

در این پژوهش تأثیر تفاسیر مختلف از نفس، روان یا ذهن بر رویکرد و جهت‌گیری اخلاقی، از دیدگاه سه مکتب و سه نفر به اختصار بررسی شده است که عبارتند از روان‌کاوی فروید، رفتارگرایی واتسون و انسان‌گرایی انسان خودشکوفای مزلو. نهاد، من و فرامن در دیدگاه فروید و نقش من در میانجی گری بین نهاد و فرامن و دیدگاه اخلاقی؛ نقش محرک و پاسخ در شکل‌گیری شخصیت و رفتار اخلاقی در رفتارگرایی، که جایی برای انتخاب و عمل اخلاقی، خارج از محرک‌های محیطی باقی نمی‌گذارد، و نظریه آلپورت که ابعاد هشتگانۀ من را بررسی کرده؛ و نظریۀ خودشکوفایی مزلو و همجوشی حقایق و ارزش‌ها. اما قرآن کتابی است که آفرینندۀ انسان آن را نازل کرده است؛ کسی که روان انسان، تواناییها و راه رشد و ضعف‌های او را میشناسد. بنابراین او روانشناس ترین روان‌شناسان است که دانش او بر تجربه و احتمال متکی نیست. او خصوصیات نفس انسان را بیان کرده و راهنمایی و تربیت او را بر عهده گرفته است. برای این مهم، رسولانی فرستاده است که از جانب خدا، کتاب و برنامه تربیت دارند: تعلیم حکمت، رشد و کمال، در محور ارزش‌های الهی.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 104 تا 133

مشخصات اثر

ثبت نظر