جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. برخی عناوين و موضوعاتی كه در اين جلد به آن پرداخته شده است عبارتند از: تتمة کتاب السماء و العالم، تتمة أبواب الصید و الذبائح، أبواب النباتات، أبواب البقول، أبواب الحبوب، أبواب ما یعمل من الحبوب، أبواب الحلاوات و الحموضات، أبواب آداب الأکل و لواحقها، أبواب الأشربة المحللة و المحرمة و آداب الشرب، أبواب الأشربة و الأوانی المحرمة و...

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

در این پایان نامه آیات علمی قرآن گردآوری و درچهار فصل با عناوین ذیل تبیین و تفسیر شده اند. فصل اول به زمینه های مباحث علمی در قرآن اختصاص داردو در آن پیشینه پرداختن به آیات علمی قرآن گزارش شده است. فصل دوم درباره کیهان شناسی است و در آن از آیات مربوطه به اوضاع افلاک، گردش ستارگان وخورشید و ماه و پیدایش شب و روز بحث شده است.فصل سوم با عنوان پدیده های ارضی به بررسی زمین وموجودات آن نظیر کوهها، گیاهان، حیوانات و آدمیان در آیات قرآن پرداخته شده است فصل چهارم در موردپدیده های جوی است و در آن ابرها، بادها، رعد و برق و باران و تگرگ در آیات قرآن بررسی شده اند.

شعور و ادراک موجودات و همه ذرات هستی یکی از مسائلی است که مورد توجه و مطالعه بشر قرار گرفته است. پس از ظهور اسلام و نزول آیات الهی که در آن به تسبیح، نطق، حشر، گواهی و... تمامی موجودات اشاره شده، مباحث گسترده‌ای میان مفسران، متکلمان، فلاسفه و علمای طبیعت در حقیقی و مجازی ـ قالی و حالی بودن تسبیح و همچنینشعور و جانمندی ذرات هستی آغاز گردید تا جایی که امروزه برخی فیزیکدان‌ها از شعور الکترون‌ها، اتم‌ها وتک سلولی‌ها سخن به میان آورده و عده‌ای از آنها این شعور و حیات را سر منشاء آفرینش می‌دانند. آیات و روایات نورانی قرآن و اهل بیت(ع) در پی اثبات شعورمندی موجودات بوده و تسبیح و نطق و... آنها را حقیقی می‌پندارند و با این وسیله در پی متذکر ساختن انسان‌ها به توحید ربوبی و رسالت و ولایت انبیاء و اولیاء او می‌باشند؛ادراک و شعور، جاری و ساری در تمامی مخلوقات حتی جمادات هستند، اگر چه ما از این مسئله غافل باشیم و وجود ادراک و شعور را برای جماد متوجه نشویم و درک نکنیم. در هر حال ادراک و شعور برای تمامی جمادات بالفعل موجود است. کما اینکه آن دو برای نباتات و حیوانات موجود می‌باشند، نهایت امر این است که ادراک و شعور در انسان قوی‌تر و آشکارتر از حیوان و در حیوان قوی‌تر و روشن‌تر از نبات و در نبات قوی‌تر و واضح‌تر از جماد می‌باشد. پس هر مخلوقی را که خداوند ایجاد فرموده مناسب با حالش ادراک و شعور عطا فرموده است. بر اساس آیات نورانی قرآن و روایات درربار اهل بیت(ع)حقیقت شعور و آگاهی موجودات عبارت است از: خود یابی و شناخت خالق و صانع، شناخت انبیاء و اوصیای الهی، علم و آگاهی از تسبیح و نماز خود، علم به عظمت و بزرگی حضرت حق جل و علاء و سر فرود آوردن و خم شدن در برابر او، تسلیم و سر سپردگی در مقابل فرامین الهی، آشنایی به وظایف و تکالیف و مأموریت‌های خود، تأثیر پذیری از گفتار و نگاه و رفتار موجودات اطراف خود، ارتباط با سایر موجودات، دریافت و ضبط اتفاقات پیرامون خود، حضور در دادگاه الهی و ادای شهادت و گواهی.اعتقاد به شعور موجودات آثار و کارکردهایی نظیر؛ آثار تربیتی مانند: تواضع و فروتنی، ادب و حیا، خلوص ویکتا پرستی؛ آثار بهداشتی مانند: بهداشت روح و روان، بهداشت جسم؛ آثار حقوقی مانند: حقوق حیوانات، حقوق نباتات و جمادات؛ و آثار علمی مانند: آثار پزشکی و درمانی و آثار تعلیمی می‌تواند داشته باشد.

زییائی محض، نهفته در حقیقت مطلق است که به واسطه سمبل‌ها و نمادها در قالب شعر و ادبیات و عرفان قابل کشف است؛ تضادها و تفاوت‌هائی در طبیعت وجود دارد که هماننددیگر پدیده‌های زشت و زیبا، خوب و بد، خوشایند و ناخوشایند به چشم می‌آید؛ همین تفاوت‌هاست که جهان خلقت را دلنشین و خواستنی نموده است چرا که حقیقتِ نمادی را متبلورمی‌سازند که گویای جمال و جلال ذات باری تعالی است به عبارت دیگر طبیعت و مخلوقات خدا، صفات گوناگون حق تعالی را متجلی می‌سازند.جلوه‌های طبیعت، رازهای نهفته‌ای است حاوی مفاهیم معرفتی که باید آن‌ها را کشف کرد. نوعی بینش و نگرش ماورایی می‌خواهد که به کنه و ذات اشیاء برسد که حتی از پست‌ترین و حقیرترین اشیاء و پدیده‌ها عمیق‌ترین حکمت‌ها و معارف را بیرون بکشد؛ این بینش، بینش نمادین است که با زبان بی‌زبانی عظمت آفرینش را در پس معانی بلند حکمی و عرفانی به تصویر می‌کشاند. دو تن از عارفان و شاعران بنام فارسی زبان که دارای این بینش می‌باشند، عطار و مولوی هستند که آثار آن‌ها از لحاظ تاریخی اوج شعر عرفانی است. آن‌ها با تکیه بر جهان‌بینی عرفانی و فرهنگ‌های پیشین و آموزه‌های اسلامی و همچنین ذوق و ادب فارسی خود نمادهایی را به تصویر کشیده‌اند که از پست‌ترین و حقیرترین اشیاء‌ و پدیده‌ها، عمیق‌ترین حکمت‌ها و معارف را بیرون کشیده‌اند. البته در این بین مولوی دارای جایگاه و شأن ویژه‌ای است چون حتی او بر پنهانی‌ترین لایه‌های عناصر خاک و رستنی‌ها تعمق نموده و کنه ذات پدیده‌ها را به نظاره نشسته است و حکمت و معرفت در لوای تصویرهای عادی و معمولی را نشانه و سمبل برای حقایق معنوی قرار داده است و با ذوق هنری خود دشوارترین تجربه‌های عرفانی را در سمبل‌ها و نمادهای برگرفته از زندگی عادی بیان می‌کند.جنبه رمزی و سمبلیک در آثار عطار و مولوی نسبت به دیگر شاعران پیشین برجسته‌تر است. زیرا این ویژگی در آثار آن بزرگواران را در زمره آثار عرفانی قرار داده است اما نمادپردازی در آن‌ها به گونه‌ای نیست که آثار گذشتگان مشاهده می‌کنیم که مفاهیم تکراری بر نمادهای طبیعی حتی بر زیباترین تصاویر، آثارشان را ملال‌آور نموده است بلکه عطار و مولوی با تکیه بر ذوق هنری خود، سمبل‌های زیبائی را آفریدند که خاص تعابیر خود آنهاست و اگر تکرار و تشابهی هم مشاهده می‌شود، آن‌ها آن نماد تکراری را به طرزی زیباتر و هنری‌تر دوباره بازآفرینی کرده‌اند. آن‌ها نمادهای خاک و رستنی‌ها را برای زیبا جلوه دادن و احساسی نمودن آثارشان به کار نبرده‌اند، بلکه آن نمادها را صرفاً برای بیان حقیقت درونی خود و همچنین انتقال حکمت و معرفت و معانی بلند عرفانی و مخاطب تشنه خود ارائه کرده‌اند. عطار و مولوی هر یک دارای تجربه‌های روحانی خاص خود می‌باشند که بینش نمادین را در آن‌ها ایجاد نموده است اما تجربه‌های روحانی آن‌ها از نوع تجربه‌های عادی و مشترک میان افراد نیست؛ بلکه تجربه‌های روحانی آن‌ها ناشی از قابلیت‌های روحی هر یک است که در وحی و الهام و رویا و عوالم روحانی فعلیت می‌یابد. با این تفاوت که عطار با «درد» این واقعه را تجربه کرده است اما مولوی با «عشق». اما درد و عشق از یک سنخند: کسی که دردمند است عاشق است و کسی که طعم عشق را چشیده است طعم تلخ درد را نیز خواهد چشید. چنین انسانی می‌تواند جایگاه خود را در عالم و کل کائنات بیابد و به دیگران نیز جایگاه‌شان را متذکر شود. بنابراین یکی از ابزارهای معرفتی، نماد و نمادپردازی است؛ ابزاری که از حقیقت و هستی شیء سخن می‌گوید و معنای نهفته در آن را آشکار می‌سازد، به اشیاء روح می‌بخشد و آن را متعالی می‌سازد؛ ذهن و روح انسان را به کمال می‌رساند و او را به خالق یکتا پیوند می‌دهد و جهان و طبیعت را همچون ظهور و نشانه خداوند معرفی می‌کند. چرا که هدف از خلقت شناخته شدن ذات باریتعالی بوده است و خداوند خود این آیات و نشانه‌ها را برای درک اسرار در انسان به ودیعه گذاشته است و به انسان متذکر می‌شود که در وادی سرگردانی پرسه نزنند و عمل‌کنندگان به حکمت و معرفتی باشند که زیبائی گفتارشان شده است تا اینکه رستگار شوند.

این پژوهش با عنوان «گیاهان حماسی و ارزشهای نمادین آنها در شاهنامه» به انجام رسیده است. گیاهان از دیرباز در شعر و ادب فارسی، جایگاهی مهم و والا داشته و دمخوری فردوسی با نباتات زبانزد سخن شناسان است. نگارنده مقاله، پس از پرداختن به پیشینه اساطیری گیاهان، تداعی و تصویرهای توصیفی و نمادهای آنها را در اندیشه فردوسی جستجو کرده است. پیداست که بیان تصویرهای ذهنی شاعر نسبت به نباتات، با استناد به سرودهای خود او، مستدل گردیده است. گیاهان و نباتات در شاهنامه، تداعی گسترده ای را دارا هستند که گاهی حکیم بزرگ آنها را نمادی از رنگ خاص قرار می دهد. و در جایی دیگر با این نمادهای گیاهی، بین عالم ناسوت و برتر ارتباط ایجاد می کند.در این مقاله تلاش شده تا نشان داده شود که گیاهان شعر فردوسی فقط برای زیبا کردن شعر نیامده اند بلکه حاصل ادراک اصیل لحظه های هستی شاعرند و آنها از مفاهیم ضمنی و پوشیده ای برخوردارند.

گرده ها یکی از مهمترین عوامل آلرژی زا می باشند. در این بررسی 54 گونه آلرژی زا متعلق به 43 تیره از منطقه اسلام آباد غرب با روش« ارتمن» آماده و مورد بررسی میکروسکوپی نوری قرار گرفت. علاوه بر این 5 نمونه از آنها نیز برای مطالعات بیشتر، با میکروسکوپ الکترونی اسکنینگ(SEM )مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین به روش نمونه گیری« دورهام» نیز مطالعات گرده های اتمسفری در طی سالهای 1387- 1386 در این منطقه صورت گرفت.شکل، اندازه، تزئینات سطحی اگزین، وجود و یا فقدان و تعداد دریچه و شیار اطلاعات ارزشمندی برای تشخیص گونه ها از یکدیگر فراهم می آورد. اندازه دانه های گرده مورد بررسی از گستره 17 میکرون (سلمه تره) تا 120 میکرون (ختمی) می باشد.پراکنش انواع گرده ها در طول سال بسیار متفاوت است. بیشترین تنوع مربوط به اواخر فروردین ماه و نیمه اول اردیبهشت و کمترین تنوع در اواخر پاییز است. گرده افشانی گیاهان مورد مطالعه از بهمن ماه آغاز و تا اواخر پاییز ادامه دارد.پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان دست کاشت تزئینی یا باغی، درختان، درختچه ها، گونه های علفی است که گونه های مهم آن: افرا، اسفناج، پسته وحشی، بید، تاج خروس، توت، راش، زیتون، سرو، علف هفت بند، فرفیون، کاسنی، گل سرخ، گندم، نارون می باشند. با وجود آنکه این گیاهان بر اساس منابع بعنوان گونه های آلرژی زا هستند ولی تعداد کمی از آنها در سطح لام به روش دورهام مشاهده شد.از این رو این تحقیقات نشان دهنده تنوع زیاد ساختاری، گرده های آلرژی زا می باشد.