جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. برخی عناوين و موضوعاتی كه در اين جلد به آن پرداخته شده است عبارتند از: کتاب تاریخ الإمام الثانی عشر صلوات اللّه علیه، أبواب ولادته و أمّه و أسمائه و صفاته و الآیات المتأوله فیه، أبواب النصوص من الله تعالی و من آبائه علیه صلوات الله علیهم أجمعین سوی ما تقدم فی کتاب أحوال أمیر المؤمنین (ع) من النصوص علی الاثنی عشر (ع) و...

کَشْفُ الْاَسْتار عَنْ وَجْهِ الغائب عَنِ الْاَبْصار کتابی به زبان عربی درباره امام مهدی(ع) اثر عالم شیعه قرن چهاردهم قمری میرزا حسین نوری (متوفای ۱۳۲۰ق). سبب تألیف کتاب، قصیده‌ای از یک شاعر ناشناس در بغداد بود که به دست علمای نجف اشرف رسید و در آن تخطئه و استهزاء شیعیان به دلیل اختلاف درباره حضرت مهدی(ع) و ظهور آن امام وجود داشت. محدث نوری در صدد پاسخ به وی بر آمد و کتاب کشف الاستار را در سال ۱۳۱۸ق در دو فصل و یک خاتمه نگاشت. نوری کتاب را در سال ۱۳۱۸ق نوشته و در یک مقدمه، دو فصل و یک خاتمه، مرتب ساخته است. فصل اول: درباره اختلاف پیرامون ولادت امام مهدی است و تصریح می‌کند اعتقاد همه شیعیان بر امامت حجت بن الحسن العسکری است که در ۲۵۵ق متولد شده و دارای دو غیبت صغری و کبری است. او در ادامه این فصل، نام چهل تن از علمای اهل سنت را ذکر می‌کند که بر این اعتقاد شیعه صحه گذاشته‌اند. فصل دوم: پاسخ به شبهاتی است که قصیده بغدادیه در بر دارد. خاتمه: در خاتمه به ردّ اتهام درباره اعتقاد شیعه به غیبت امام زمان در سرداب و ظهور ایشان در همان جا پاسخ داده است. ملحقات: سه قصیده از سه عالم شیعه، محمد حسین کاشف الغطاء، شیخ محمد جواد بلاغی و سید محسن امین به همراه زندگی‌نامه آنان.

مجموعه رسائل اعتقادی، تألیف علامه محمدباقر مجلسی، مجموعه هفت رساله به زبان فارسی است با موضوعات مرتبط به کلام اسلامی، که در یک کتاب گردآوری شده است. محقق این اثر، سید مهدی رجائی است. کتاب، دارای مقدمه محقق و محتوای مطالب در هفت رساله به‌ترتیب زیر است: فرق میان صفات فعل و ذات؛ تحقیق مسئله بداء؛ جبر و تفویض؛ دفع شبهه حدیث جهل و معرفت؛ ترجمه چهارده ‎حدیث راجع به امام عصر علیه السلام و علائم ظهور و رجعت؛ بهشت و دوزخ؛ حکمت و فلسفه شهادت امام حسین علیه السلام

کتاب الغیبة، کتابی درباره غیبت امام دوازدهم شیعیان، اثر شیخ طوسی. این کتاب از منابع با اهمیت در زمینه شناخت امام زمان(ع) و مسئله غیبت است و در آن دیدگاه شیعه درباره حضرت مهدی(ع) ارائه شده و به شبهات و اشکالاتی که درباره غیبت آن حضرت مطرح بوده، با ادله قرآنی و روایی و عقلی جواب داده شده است. درباره نام کتاب، خود مؤلف نامی را اختیار نکرده، اما آقا بزرگ تهرانی آن را الغیبة نامیده است. وی کتاب غیبت شیخ طوسی را متضمن قوی‌ترین حجت‌ها و براهین عقلی و نقلی بر وجود امام زمان و علت غیبت آن حضرت و علائم ظهور در آخر الزمان معرفی می‌کند. کتاب الغیبة یکی از ده‌ها کتابی است که به این نام نوشته شده است. قدیمی‌ترین کتاب الغیبة مشخص نشده، اما کتب تراجم، مجموعه کتاب‌هایی را به این عنوان از قرن دوم به بعد ثبت نموده‌اند. از مهم‌ترین کتاب‌هایی که در این موضوع و به این عنوان قبل از کتاب شیخ طوسی نوشته شده، می‌توان به غیبت نعمانی متوفای حدودا ۳۶۰ق، غیبت شیخ مفید متوفای ۴۱۳ق و غیبت سید مرتضی متوفای ۴۳۶ق اشاره نمود. این کتاب در هشت فصل تنظیم شده است: - الکلام فی الغیبة: مولف در این فصل به طور عام، امامت امام غائبی را اثبات می‌کند که الزاما امام دوازدهم است. برای اثبات این امر، مؤلف مقدماتی مانند وجوب وجود امام در هر زمان، وجوب عصمت امام و حضور امام در بین مردم را اثبات می‌کند. در ادامه عقائد کیسانیه، ناووسیه، واقفیه، محمدیه، فطحیه و غیر اینها را در مورد امامت رد می‌کند. پس از آن به شبهاتی که با اعتقاد به غیبت پیش میآید، جواب داده و در پایان ادله غیبت صاحب الزمان و اینکه او امام دوازدهم و از ذریه امام حسین(ع) است را بیان و ادله منکرین را رد می‌کند. - ولادت حضرت حجة بن الحسن العسکری و اثبات ولادت آن حضرت با ادله و اخبار. - درباره کسانی است که امام زمان(عج)را دیده‌اند. - معجزات حضرت و بعضی از توقیعاتی که از جانب ایشان رسیده است. - موانع ظهور حضرت. - اخبار مربوط به سفراء و وکلای آن حضرت (اعم از وکلای ممدوح و مذموم)و ذکر اسامی و بیان ذم اشخاصی که به دروغ ادعای نیابت کرده‌اند. - مدت عمر حضرت و توجیه اخباری که دلالت بر فوت ایشان دارد؛ نامعلوم بودن وقت ظهور و توجیه اخباری که وقت خاص مشخص کرده‌اند؛ بیان علائم ظهور. - بیان بعضی از خصائص و صفات و سیره آن حضرت.

المهدى(عج) به زبان عربى اثر سيد‌‎صدرالدين صدر (1299- 1373ق) مى‌باشد. اثر، مجموعه روايات و احاديث از منابع اهل سنّت در تبيين انديشه مهدويّت و اوصاف امام دوازدهم است. مؤلف در مقدّمه، سبب تألیف را اين گونه بيان مى‌كند: در جلسه‌اى كه بعضى از برادران فاضل و دانشمند شركت داشتند، گفتگو درباره انواع و اقسام حديث مطرح شد تا اين كه ذكر مهدى منتظر به ميان آمد. بعضى از حاضرين در جلسه در خصوص نظر اهل سنت در اين باره جويا شدند كه آيا از طريق ايشان احاديثى وارد شده كه با اخبار و احاديث شیعیان موافق باشد؟ و آيا علماء آنان كتابى در اين موضوع تألیف نموده‌اند؟ شركت كنندگان در جلسه تقاضا نمودند كه شمارساله‌اى در اين باره تهيه و تنظيم نمائيد و اثر حاضر را در اجابت از درخواست آن عزيزان به نگارش درآوردم. پايان نگارش اثر، 14 صفر 1358ق در آخر كتاب رقم خورده است. فطرت بشرى، از ستم و بيدادگرى بيزار و دوست دار عدالت، خواهان عدل و انتظار برقرارى آن را دارد. و چيزى را كه همه افراد بشر جوياى آن هستند، به طور يقين وجود پيدا خواهد كرد و روزى خواهد آمد كه بشر به اين خواسته فطرى خود برسد. حال اين سوال مطرح مى‌شود، شخصى كه مى‌خواهد بشر را به اين هدف عالى برساند و اين رهبر عدل جهانى بايستى داراى چه شرايط و ويژگى‌هايى باشد؟ و اين شخص چه كسى مى‌باشد؟ اين همان مهدى موعود در فرهنگ اسلامى مى‌باشد كه خداى بزرگ او را ذخيره نگه داشته تا روزى كه اراده‌اش تعلّق گيرد، حضور پيدا كند و خواسته فطرى بشر را جامه عمل بپوشاند. مؤلف در يك مقدّمه، هشت فصل و يك خاتمه و ساماندهى مناسبى كه بين اجزاء اثر به وجود آورده با بهره‌گيرى از آيات، مستندات تاريخى و بخشى از احاديث شريف و روايات از رسول اكرم اسلام، اهل‌بيت گرامى ايشان(ع)، ياران و پيروان آن حضرت كه از طريق اهل سنّت نقل شده، هم چنين آثار و نقل قول‌هايى از علماى ايشان درباره امام عصر(عج) كوشيده تا سيماى امام زمان(عج) را از هنگام ولادت تا زمان غيبت كبرا و تا زمان ظهور به تصوير بكشاند. مؤلف در ابتدا با نظر اجمالى به منابع غير شيعى، مسئله مهدى(ع) را از مسائلى مى‌داند كه احاديث متواتر درباره آن وجود دارد. وى با مرورى بر آيات ناظر بر موضوع، به نقل روايات مربوط به نسب، پدران و نياكان امام زمان(ع)، داستان ازدواج امام حسن عسکری(ع) با نرجس خاتون و تولد امام زمان(ع) مى‌پردازد. در ادامه از صفات ظاهرى و اخلاقى، مقام و منزلت و طول عمر، اخبار وارده در غيبت، فلسفه غيبت و چگونگى بهره‌گيرى از امام(ع) سخن گفته مى‌شود. مؤلف در علل غيبت امام(ع)، دلايلى را از جمله تاديب و مجازات مسلمانان، آزاد بودن در دعوت و استقلال در كار، كامل نمودن نفوس و اصلاح آن و امتحان و آزمايش مردم ذكر مى‌كند. در ادامه، غيبت‌هاى مشابه غيبت امام عصر(عج) را از انبياى پيشين آورده است.در پايان ضمن بررسى سندى احاديث و اخبار مربوط به نشانه‌هاى آسمانى آخرالزمان و عصر ظهور، مسائل و بحران‌هاى اجتماعى و قيام‌هاى قبل از ظهور امام(ع)، روايات صحيح را انتخاب و برخى علائم قيام امام عصر(عج) را ذكر نموده است. در فصول پايانى، ظهور حضرت مهدى(ع) با طرح مباحث مربوط به آن چون انتظار، محل و چگونگى ظهور، ياران، سيره، اعمال اصلاحى، فتوحات و مدّت حكومت آن حضرت ادامه مى‌يابد. در خاتمه، مؤلف ليستى از كتب و منابعى كه در تألیف از منابع اهل سنّت سودجسته، براى اطلاع خوانندگان ارائه مى‌دهد.

کتاب «موسوعة أهل البیت علیهم السلام» نوشته علی آشور، که به بررسی زندگی چهارده معصوم در بیست جلد می پردازد. جلد بیستم این کتاب به موضوع امام مهدی علیه السلام می پردازد. برخی از عناوین مرتبط با جلد بیستم شامل: شمائل المهدی و اوصافه عجل الله فرجه، صفته و جماله عجل الله فرجه، سخاوة و کرمه و علمه عجل الله فرجه، دعاء القائم عجل الله فرجه المستجاب، تالیف القلوب، اقامة حدود الله، حمایته عجل الله فرجه للاسلام، حیاة الارض به عجل الله فرجه، قتل الشیطان الرجیم، خطبة البیان، انتظار فرج و غیره می باشد.

«المهدى (عج)» به زبان عربى اثر سيد صدرالدين صدر (1299- 1373ق) مى ‏باشد. اثر، مجموعه روايات و احاديث از منابع اهل سنّت در تبيين انديشه مهدويّت و اوصاف امام دوازدهم است. مولف در ابتدا با نظر اجمالى به منابع غير شيعى، مسئله مهدى (ع) را از مسائلى مى ‏داند كه احاديث متواتر درباره آن وجود دارد. وى با مرورى بر آيات ناظر بر موضوع، به نقل روايات مربوط به نسب، پدران و نياكان امام زمان (ع)، داستان ازدواج امام حسن عسگرى (ع) با نرجس خاتون و تولد امام زمان (ع) مى‏ پردازد. در ادامه از صفات ظاهرى و اخلاقى، مقام و منزلت و طول عمر، اخبار وارده در غيبت، فلسفه غيبت و چگونگى بهره ‏گيرى از امام (ع) سخن گفته مى ‏شود. مولف در علل غيبت امام (ع)، دلايلى را از جمله تاديب و مجازات مسلمانان، آزاد بودن در دعوت و استقلال در كار، كامل نمودن نفوس و اصلاح آن و امتحان و آزمايش مردم ذكر مى‏ كند. در ادامه، غيبت‏ هاى مشابه غيبت امام عصر (عج) را از انبياى پيشين آورده است. در پايان ضمن بررسى سندى احاديث و اخبار مربوط به نشانه ‏هاى آسمانى آخر زمان و عصر ظهور، مسائل و بحران‏ هاى اجتماعى و قيام‏ هاى قبل از ظهور امام (ع)، روايات صحيح را انتخاب و برخى علائم قيام امام عصر (عج) را ذكر نموده است. در فصول پايانى، ظهور حضرت مهدى (ع) با طرح مباحث مربوط به آن چون انتظار، محل و چگونگى ظهور، ياران، سيره، اعمال اصلاحى، فتوحات و مدّت حكومت آن حضرت ادامه مى‏ يابد. در خاتمه، مولف ليستى از كتب و منابعى كه در تاليف از منابع اهل سنّت سود جسته، براى اطلاع خوانندگان ارائه مى‏ دهد.

«الأمام المهدى عند اهل السنة» اثر مهدى فقيه ايمانى، به بررسى مجموعه‌ اى از كتب اهل سنت است كه در آنها به موضوع مهدويت اشاره شده است می پردازد. كتاب، با دو مقدمه از مؤلف آغاز شده و مطالب در دو جلد، در بردارنده شصت و هفت گفتار كوتاه، درباره حيات امام مهدى (عج)، اثبات مهدويت، ردّ مخالفين، روايات مربوط به مهدى (ع)، وجود واقعى امام و ظهور وى است كه از نگاشته‌ هاى علماى اهل سنت برگزيده شده است. جلد اول، گفتار اول، مربوط است به روايات و مطالبى كه عبدالرزاق بن همام نافع حميرى پيرامون حضرت مهدى (ع) در كتب خويش آورده است. او كه از اهالى صنعاء مى‌ باشد، از مشاهير محدثين بوده و بخارى از او نقل حديث كرده است. وى حدود هزار و هفده حديث روايت كرده و السنن فى الفقه، المغازى، تفسير القرآن، الجامع الكبير فى الحديث، از جمله آثار او مى‌ باشند.