جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 80
رابطه درجه تجرد نفس و ادراک زمان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
عوالم سه گانه وجود آدمی در ادعیه رسول اکرم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
نسبت روانشناسی و جامعه شناسی در نظریه «اصالت فطرت»
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
حقیقت انسان و امکان شناخت آن در مکتب صدرایی
نویسنده:
مرضیه اخلاقی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
آشنایی هر انسانی با من خویش و درک آن همواره ذهن بشر را مشغول می دارد. زیرا پاسخ آن سبب معنا بخشیدن به زندگی و حیات آدمی می شود. به عقیده صدرالمتالهین حقیقت انسان به دلیلی قابل شناخت نیست و از این رو آنچه را حکما بیان می کنند حقیقت او نیست اگرچه بیانگر ویژگی هایی از انسان است. صدرا راه های رسیدن به این معرفت را بیان می دارد. وی دو گونه تعریف ماهوی ارائه می دهد. در تعریف نخست اگر چه همانند فیلسوفان سلف از حیوان ناطق استفاده می کند اما با مبنا قرار دادن مبحث قوه و فعل و حرکت جوهری در روند تعریفی خود از پیشینیان فاصله می گیرد. در تعریف دوم به تبعیت از عرفا و کسانی که وی آنان را راسخان در علم می نامد تعریف ماهو انسان را بر اصولی چون وحدت حقیقت وجود و تشکیک در مراتب آن و جامعت انسان از همه عوالم و نشئات وجودی پایه گذاری می کند. مقاله حاضر با نگاه به مبانی قرآنی و روایی انسان شناسی صدرا به بررسی این مساله می پردازد.
صفحات :
از صفحه 241 تا 254
منشأ عصمت از گناه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
معاد جسمانی از دیدگاه مدرس زنوزی
نویسنده:
مهری چنگی آشتیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
صدرالمتالهین اولین کسی بود که بر اساس مبانی حکمت متعالیه توانست معاد جسمانی را تبیین عقلانی کند. طبق مبانی صدرایی، بدنی که بالذات تحت تدبیر نفس قرار دارد، یعنی بدن ما، نه این بدن متعین دنیوی، عنصری از شوون و بلکه نماد مرتبه ی نازله نفس است و عمل نفس در عالم واقع، به واسطه ی بدن صورت می گیرد. بنابراین بدن آلتی مستقل و بیگانه از نفس نیست، بلکه متجلی نفس است. بر این اساس، بدن در ارتکاب عمل، هم نقش مباشر را دارد و هم مسبب پیدایش عمل است و به همین دلیل، در آخرت، مستحق عذاب و پاداش می شود. طبق نظریه ی صدرا، بدن اخروی برآمده از خلاقیت قوه ی خیال است. یکی از مخالفان معاد صدرایی آقا علی مدرس است که بر اساس مبانی صدرایی، معتقد است که نفس در بدن و اجزایش ودایعی به جای می گذارد؛ بنابراین پس از مرگ، اجزا به سمت تشکیل بدن کاملی حرکت می کنند و این بدن در آخرت، دوباره به نفس ملحق می شود. وی معاد جسمانی را به معنای تعلق دوباره ی بدن دنیوی به نفس می داند.
صفحات :
از صفحه 103 تا 124
احوال النفس
نویسنده:
حسین بن عبدالله ابن سینا؛ محقق: احمد فؤاد اهوانی
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پاریس: دار بیبلیون,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله «احوال النفس» از تالیفات شیخ الرئیس ابو علی سینا و به زبان عربی می‌ باشد. موضوع کتاب را خود مؤلف، در مقدمه، به این صورت بیان می‌ نماید: «ان الرسالة تشتمل علی مخ ما تؤدی الیه البراهین من حال النفس الانسانیة و لباب ما اوقف علیه البحث الشافی من امر بقائها و ان انتقض المزاج و فسد البدن و الاطلاع علی النشئة الثانیة و الحالة المتادیه الیها فی العاقبة» و از آن جایی که خود بو علی اسمی را برای این رساله معین نکرده است، نساخ با توجه به همین جمله بو علی، اسم‌ هایی را برای این رساله تعیین کرده‌ اند که از آن جمله است: احوال النفس، رسالة فی علم النفس، رسالة فی النفس و بقائها و معادها و رسالة فی حقیقة النفس الانسانیة و معرفتها. شیخ الرئیس، درباره نفس، در آثار مهمی چون شفا و نجات که تقریبا خلاصه شفا می‌ باشد، مفصل سخن گفته است؛ به همین دلیل بعضی خیال کرده‌ اند که رساله حاضر، مستقلا توسط وی نوشته نشده، بلکه همان مبحث نفس کتاب نجات است که با افزودن فصولی به اول و آخر آن توسط شاگردانش، به صورت رساله‌ ای مستقل درآمده است.
حقیقت قلب در عرفان اسلامی
نویسنده:
حسن رمضانی,محسن پارسانژاد
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
حقیقت انسان تنها مرتبه روحی و کمال او، صرفاً تجرد از تعلقات مادی و تبدیل شدن به عقول و مجردات نیست، بلکه حقیقت انسان، قلب و هویت جمعی اوست که به واسطة احدیت جمعیت خود دریافت کنندة تجلیات جمعی کمال الهی می گردد.همة بحث های عرفان عملی در تبیین منازل و مقامات سلوک الی الله، توصیف حالات قلب است و اساس عرفان نظری، در توضیح هستی و تعینات آن، در حقیقت بیان قلب یا حقیقت انسان است که «من عرف نفسه فقد عرف ربه». قلب با حرکت و سلوک باطنی خود در مراتب وجود، می تواند به بالاترین و کامل ترین مرتبة ظهور برسد؛ یعنی تعین اول، که باطنی ترین تعین، منشأ و اصل همه ظهورات است و نهایت درجه معرفت حق تعالی در این مرتبه حاصل می گردد.نوع انسان به دلیل برخورداری از حقیقت قلبی، استعداد جمع تمام حقایق اسمایی را دارد. این قابلیت تنها در افرادی که از آنها با عنوان خلیفه و حجت خداوند یاد می شود، به فعلیت کامل می رسد. ازاین رو، درجه کمال و مقام هر فرد انسانی، وابسته به میزان فعلیت رساندن این استعداد و ابراز حقیقت انسانی خویش است.
حرکت جوهری و استکمال نفس پس از مفارقت از بدن
نویسنده:
عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در حکمت صدرایی با اثبات حرکت جوهری و خروج تدریجی طبیعت شیء از قوه به فعل، غیر از صورت و فعلیت شیء، ماده و هیولایی اثبات شد تا حامل این قوه باشد. معنای این ادعا آن است که نفس ناطقه انسان، پس از مفارقت از بدن، استکمالی نخواهد داشت. از طرفی در متون دینی به سیر استکمالی نفس در عالم برزخ و قیامت که نفس، بدن را رها کرده است، تصریح شده است. از آنجا که میان عقل و دین خالص از آن حیث که مخلوق خداوند حکیم هستند، تعارضی نمی تواند باشد؛ حکما ریشه این ناسازگاری را در محصول افکار انسانی دانسته اند. به همین جهت فحوای قطعی دین را مسلم گرفته و در پی حل مشکل کوشش کرده اند. برخی به تجدد امثال گرویده و برخی دیگر براهین مثبت هیولا را ناکارآمد دانسته اند. گروهی نیز تجرد را جز در مورد ذات حق روا ندانسته اند. این نکته را باید افزود که مقصد نفس ناطقه انسان، تقرب و وصول به وجود نامتناهی حق تعالی است. بدین ترتیب سیر استکمالی نفس نمی تواند محدود به حدود جسمانی باشد، بلکه پایانی برای آن متصور نیست و باید در عوالم دیگر تداوم یابد. این استکمال، همان گونه که از آیات و روایات نیز بر می آید، به شکل آنی و غیر تدریجی نخواهد بود. این نوشتار با بررسی برخی دیدگاه ها در خصوص امکان حرکت جوهری در نفس مفارق از بدن، مطلب اخیر را به عنوان راه حل دیگر در رفع ناسازگاری فوق، پیشنهاد میکند.
تجرد و فوق تجرد
نویسنده:
عطیه زندیه
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
بحث از تجرد نفس انسانی یکی از مهم ترین مباحث در انسان شناسی است. در این نوشتار، این مقوله از دیدگاه مؤسس حکمت متعالیه، صدرالمتالهین، و یکی از پیروان مکتب فلسفی او، امام خمینی، مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده پس از ذکر مباحث مقدماتی، براهین تجرد نفس را در دو حوزه «براهین عقلی» (در هشت برهان) و «براهین نقلی» (در 5 برهان) مورد بحث قرار داده است. امام خمینی در براهین عقلی بیشتر بر نظریات ملاصدرا تکیه می کند و تنها در بعضی موارد آرای شخصی خود را اظهار می دارد. برعکس، ایشان در براهین نقلی، رشته سخن را در دست گرفته و به شرح و تبیین این براهین می پردازد. به طور کلی، این دو حکیم، تجرد عقلی نفس ناطقه را که به توسط مشائیون اثبات گردیده بود، مورد تایید قرار می دهند. ملاصدرا تجرد برزخی نفس ناطقه را به اثبات می رساند و امام خمینی، علاوه بر تبعیت از وی در این موضوع، در براهین نقلی، در مورد مقام فوق تجرد نفس ناطقه بحث می کند.
  • تعداد رکورد ها : 80