جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

تردد راز آلودجایگاه وجود شناختی و معرفت شناختی عقل فعال در رساله‌های رمزی سهروردی

نویسنده:

طاهره کمالی زاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

02. جهان شناسی Religious cosmology , رب النوع , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , حکمت اشراق the School of Illumination , عقل فعال , طباع تام

چکیده :

عقل فعال، شخصیت محوری رساله‌های رمزی سهروردی است که در عالم مثال و در قالب مثالی پیر رازآموز متمثل گشته است. پژوهش حاضر، در صدد است نقش محوری عقل فعال را در رساله‌های رمزی سهروردی و در دو حوزه جهان‌شناسی و معرفت‌ شناسی بررسی نموده و تردد رازآلود این حقیقت متافیزیکی را در مراتب وجود و مراحل سلوک نفس، رمزگشایی نماید. حاصل این بررسی آن است که عقل فعال، عقل دهم مشائین و نور اقرب (عقل اول) در حکمت اشراق است و در عین حال روح القدس یا جبرئیل ادیان است که در رساله‌های رمزی سهروردی، به عنوان پیر و مرشد و راهنمای سالک حضور دارد و در مرتبه‌ای دیگر در سلسله انوار قاهر عرضی، حقیقت روح القدس یا «عقل فعال» در هنگام برقراری رابطه فردی با یک فرد خاص انسانی، در قالب «طباع تام» وی ظاهر می‌گردد. تردد راز آلود این حقیقت متافیزکی در سلسله مراتب انوار قاهر (طولی و عرضی) اشراقی مبتنی بر نظریه تشکیک حقیقت واحد نور در حکمت اشراق است.

صفحات :

از صفحه 119 تا 134

مشخصات اثر

عنوان :

مقایسۀ زیبایی‌شناختی مراتب هستی در فلسفۀ فلوطین و سهروردی

نویسنده:

محمدعلی سلطان مرادی، یحیی بوذری نژاد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

زیبایی شناسی , 02. جهان شناسی Religious cosmology , حکمت اشراق the School of Illumination , فلسفه نوافلاطونی

چکیده :

زیبایی در فلسفۀ فلوطین و سهروردی، دارای جنبه‏ های تطابق و تفاوت است. از دیدگاه فلوطین، هستی سه اقنوم دارد: احد که تمام زیبایی‏ ها از او ناشی شده‌اند. پس از او عقل که اعظمِ موجودات است، پس‌ از آن نفس؛ که این سه اقنوم در نظامی سلسله‌ مراتبی از یکدیگر ناشی می‌شوند. نقس از عقل ناشی می‌شود و عقل به نوبۀ خود از احد. نظریۀ شهاب‌الدین یحیی سهروردی، مؤسس فلسفۀ اشراق، ریشه در اندیشۀ حکمای ایران باستا، فیلسوفان اسلامی و فلسفۀ نوافلاطونی دارد. وی مراتب هستی را از نورالانوار آغاز می‌کند، سپس از انوار قاهره صحبت می‌کند و سپس در پایان از انوار مدبرۀ افلاک و ابدان سخن می‏ گوید. در این مقاله، پس از گزارش خطوط اصلی تفکر این دو فیلسوف در تعریف، مراتب و ادراک زیبایی، به مقایسۀ مراتب زیبایی به مقایسۀ زیبایی‌‌شناختی مراتب نور در نظام سهروردی با وجود در فلسفۀ فلوطین می‌پردازیم. در پایان نقاط قوت و ضعف هر دو دستگاه را بررسی می‌کنیم و نشان می‌دهیم چه ارتباطی بین زیبایی و کمال بشری در فلسفۀ‏ اشراق و فلسفه نوافلاطونی فلوطین وجود دارد.

صفحات :

از صفحه 113 تا 138

مشخصات اثر

عنوان :

بیبلیوگرافیا وصفیة للفلسفة الاشراقیة

نویسنده:

محسن کدیور؛ ترجمه به عربی: یونس أجعون

نوع منبع :

مقاله , ترجمه اثر , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

همسخنی عقل و وحی (نبوت در اندیشه سهروردی)

نویسنده:

حسن سید عرب

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

درسگفتار کتاب تلویحات سهروردی - آرشیو 97-96

مدرس:

محمدحسین حشمت پور

نوع منبع :

صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات

منابع دیجیتالی :

صوت

مشخصات اثر

عنوان :

سهروردی و قیاس تک‌مقدمه‌ای

نویسنده:

مهدی عظیمی

نوع منبع :

مقاله

وضعیت نشر :

تهران: منطق پژوهی,

کلیدواژه‌های اصلی :

منطق سینوی , حکمت اشراق the School of Illumination , فلسفه اسلامی , اصطلاحنامه منطق , استدلال مباشر , منطق اسلامی , منطق فلسفی , منطق قدیم , استدلال تک‌مقدمه‌ای , آنتی‌پاتر

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

سهروردی ادّعا می‌کند که قیاس تک‌مقدمه‌ای نمی‌تواند وجود داشته باشد، و بر این مدّعا دلیلی اقامه می‌کند. مسئلۀ جستار کنونی تبارشناسی تاریخی آن مدّعا، و ارزیابی منطقیِ این دلیل است. فرضیۀ ما این است که از نظر تاریخی، نزاع بر سر امکان یا امتناع استدلال تک‌مقدمه‌ای به رواقیان بازمی‌گردد: خروسیپوس رهبر مخالفان بود؛ و آنتی‌پاتر تراسوسی پیشوای موافقان. این نزاع رواقی به دست اسکندر افرودیسی وارد منطق مشائی گردید و با نظریۀ قیاس ارسطو درآمیخت و، در نتیجه، مسئلۀ رواقیِ «استدلال تک‌مقدمه‌ای» با مسئلۀ ارسطوییِ «قیاس تک‌مقدمه‌ای» خلط شد. ابن‌سینا واسطۀ انتقال این مسئله از اسکندر به سهروردی است. دلیل سهروردی، اگر ناظر به امتناع استدلال تک‌مقدمه‌ای باشد، بی‌شک، نادرست است؛ ولی اگر ناظر به امتناع قیاس تک‌مقدمه‌ای باشد، می‌تواند بهره‌ای از صحت داشته باشد.

صفحات :

از صفحه 124 تا 137

مشخصات اثر

عنوان :

بازنگری در نقدها و نوآوری های منطقی سهروردی در حکمة الاشراق

نویسنده:

محمدباقر ملکیان

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

متن

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت اشراق the School of Illumination

چکیده :

مشهور است که شیخ شهاب الدین سهرودی، در زمینه منطق ارسطویی نقدها و نوآوری هایی دارد. از جمله اینکه ایشان قاعده مشاییان در باب تعریف را نقض و نقدهای اساسی بر آن وارد کرد. همچنین ایشان همه قضایای موجهه را به قضیه ضروریه و نیز همه قضایای محصوره سالبه را به موجبه برمی گرداند. سهروردی نشان داد که میان سالبه محصله با موجبه معدوله تفاوتی نیست و تمامی ضروب انتاجی قیاسی را به ضرب اول از شکل اول ارجاع داد. وی همچنین نظر خاصی در مورد حدسیات دارد. در این مقاله برآنیم تا با مراجعه به بخش منطق کتاب حکمهْْ الاشراق سهرودی، این نقدها و نوآوری ها را بازخوانی کنیم تا روشن شود که آیا آن نقدها و نوآوری ها به واقع درست و ابتکاری اند؟

مشخصات اثر