جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حکمت اشراق
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 47
عنوان :
الاهیات عرفانی از دیدگاه علاء الدوله سمنانی و بوناونتوره
نویسنده:
قاسم کاکایی، حمید محمودیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
عرفان اسلامی
,
شناخت عرفانی خداوند از نظر علاء الدوله سمنانی
,
شناخت عرفانی خداوند از نظر بوناونتوره
کلیدواژههای فرعی :
وحدت وجود ,
حکمت اشراق ,
کمال انسان ,
تشبیه ,
تنزیه ,
کشف و شهود ,
اشراق الهی ,
قرآن ,
وحدت شهود ,
لطایف سبعه ,
انسان نورانی ,
لطیفه خفیه ,
نسبت نص و عقل ,
سفر روح به سوی خدا ,
لطیفه روحیه ,
عسیای وجود تو ,
محمد وجود تو ,
لطیفه حقه ,
هفت وادی عطار ,
هفت مقام بوناونتوره ,
تهذیب نفس ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
این مقاله درصدد است به اجمال، نظریات دو عارف در دو سنت دینی را مورد بررسی تطبیقی قرار دهد؛ یکی شیخ علاء الدوله سمنانی، عارف و متکلم قرن هشتم هجری، که نظریه وی در برابر نظریه «وحدت وجود» ابن عربی به «وحدت شهود» مشهور شد و سپس در آرای کسانی هم چون سید محمد گیسو دراز و احمد سرهندی بسط پیدا کرد و دیگری قدیس بوناونتوره، الهی دان و عارف قرن سیزدهم میلادی از فرقه فرانسیسیان که رابطه جهان، انسان و خداوند را در آثار خویش به ویژه در کتاب سفر روح به سوی خداوند به گونه ای تبیین کرده است که بی شباهت با نظریه «وحدت شهود» نیست. در الاهیات به طور کلی و الاهیات سلبی به نحو خاص شباهت های قابل تاملی بین این دو عارف مسلمان و مسیحی وجود دارد که این مقاله به آن می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت نور و تحقق تبعی ظلمت در اندیشه سهروردی
نویسنده:
محمود هدایت افزا، عباس شیخ شعاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت اشراق
,
اصالت نور
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
نور (حکمت اشراق)
,
نورشناسی سهروردی
,
ظلمت شناسی سهروردی
,
تحقق تبعی ظلمت
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
حکمت متعالیه ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
المشارع و المطارحات ,
حکمت مشاء ,
حکمت یونان باستان ,
اصالت ,
موجود بالذات ,
مجعول بالذات ,
اتحاد عرضی وجود و ماهیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
قرآن ,
ترکیب انضمامی ,
اسماعیلیه ,
بالتبع ,
بالعرض ,
فلسفه یونان ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
ماهیت ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
ترکیب انضمامی ,
تشکیک در وجود ,
مجعول بالعرض ,
مقوله بندی اشراقی موجودات ,
موجود بالتبع ,
تعالیم زردتشت ,
اصالت عام ماهیت ,
غنای ذاتی نور ,
مجعول بالتبع ,
اعتباریت اخص وجود ,
تشکیک در نور ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
شیخ اشراق در برخی آثار خود ـ علاوه بر نور ـ بر تحقق ظلمت در عالم خارج نیز تصریح نموده است. در نوشتار پیش رو ضمن اشاره به تلقی سهروردى از نور و ظلمت، مقولهبندى اشراقی موجودات، تصریحات شیخ اشراق بر تحقق تبعی ظلمت، پیشینه تفکر وى و توجه به معانی مختلف مفاهیم «اصیل» و «اعتباری»؛ نسبت بین نور و ظلمت در اندیشه شیخ اشراق و فرآیند تطبیق این دو بر مفاهیم وجود و ماهیت مورد تحلیل قرار گرفته است. در این راستا مشخص گردیده که معنای نور نزد سهروردی، أخص از معنای وجود نزد ملاصدرا است و به همین دلیل گاه از سوی صدرا و برخی شارحان وی نسبت تناقضگویی به سهروردی داده مىشود؛ اما لحاظ معانی وجود و ماهیت در اصطلاحات شیخ احسائی و تطبیق آن بر نور و ظلمت سهروردی، تفسیر نوینی از «اصالت وجود» در پیش روی ما قرار مىدهد که در پرتو این نگرش، نظام فلسفی سهروردی، قدرى منسجمتر و پویاتر به نظر میرسد. در این تفسیر نور یا وجود «موجود بالذات» و ظلمت یا ماهیت، «موجود بالتبع» ـ و نه بالعرض ـ به شمار مىرود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 143 تا 172
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تحلیل حکمت های تجربی در آثار منثور فارسی صوفیه تا قرن هشتم
نویسنده:
سعید بزرگ بیگدلی , فرزاد کریمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کشف المحجوب
,
حکمت تجربی
,
مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه تصوف
,
صوفیان (صوفیه)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
کتب صوفیه
,
علم(حصولی و حضوری)
,
تعالیم تصوف
,
کتاب مرصاد العباد
کلیدواژههای فرعی :
حکمت اشراق ,
معرفت دینی ,
عقل عملی ,
ادبیات تعلیمی ,
نثر عرفانی فارسی ,
ادبیّات فارسی ,
ادبیات عرفانی فارسی ,
نثر عرفانی ,
نثر فارسی قرن پنجم ,
نثر صوفیانه ,
تاریخ تصوف ,
مقام زهد ,
ایده آلیسم ,
ویژگی سبکی کشف المحجوب ,
ویژگی های سبکی مرصادالعباد ,
نثر فارسی در قرن هفتم ,
نثر فارسی در قرن هشتم ,
چکیده :
تاکنون درباره ادبیات تصوف مطالب بسیار گفته و تحقیقاتی گوناگونی انجام شده و درباره حکمت های موجود در آن نیز پژوهش هایی انجام گرفته است. در این مقاله، ویژگی های گونه ای خاص از حکمت بررسی شده است. این حکمت ها، که از آنها به «حکمت تجربی» یاد می شود، بیش از آنکه بر پایه اصول دینی یا مسلکی باشند، برگرفته از تجارب زیستی بشر در طی نسل ها هستند. تتبع در تحقیقات انجام شده بر آثار صوفیه، فقدان بحث و بررسی در این زمینه را به روشنی نشان می دهد. در پژوهش پیش رو، وضعیت این گونه از حکمت در سه اثر عمده صوفیه کشف المحجوب هجویری، مرصادالعباد نجم رازی و مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه عزالدین محمود کاشانی از نظر کمی و کیفی بررسی شده است. گذشته از اینکه این آثار از مهم ترین مکتوبات اهل تصوف اند، سیر تحولات حدود چهار قرن، از قرن پنجم تا قرن هشتم هجری، یعنی دوره اصلی رواج تصوف و ادبیات مربوط به ایشان را دربر می گیرند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بحران های انسان امروز و پاسخ حکمت اشراق به آنها
نویسنده:
حسینعلی قبادی,مریم عاملی رضایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
بحران معنویت
,
حکمت اشراق
,
از خود بیگانگی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
ماتریالیسم
,
عقلانیت جدید
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مراتب وجود(خاص)
,
عقل(قوه عاقله)
,
علم زدگی(اصطلاح وابسته)
,
آثار سهروردی
,
عشق در اندیشه سهروردی
کلیدواژههای فرعی :
خود محوری ,
انسان شناسی عرفانی ,
نظام نور و ظلمت ,
رسائل رمزی و تمثیلی سهروردی ,
03. انسان شناسی Human nature ,
02. جهان شناسی Religious cosmology ,
تساهل و تسامح ,
حکایات تمثیلی ,
مصرفگرایی ,
رسائل عرفانی سهروردی ,
حکیم الهی ,
مسایل جدید انسان شناسی ,
مقام سکینه ,
وجود در فلسفه سهروردی ,
عقل و دل ,
منفعت طلبی ,
ترک تعلقات دنیوی ,
هستی شناسی سهروردی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ادبیات عرفانی ایرانی - اسلامی، گنجینه عظیمی از دستاوردهای فکری و روحانی انسان است که درجهان امروز می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات و آسیب های روحی و معنوی باشد. انسان امروز گرچه به پیشرفت های چشمگیری دست یافته، اما در حل بحران و چالش های روحی خویش چندان موفق نبوده است. این امر برآمده از جداسازی علم و معرفت از وجه قدسی آن و به فراموشی سپردن دیدگاه شهودی و عرفانی نسبت به هستی و عالم است. در این مقاله با تکیه بر دیدگاه عرفانی و شهودی سهروردی و حکایات تمثیلی وی و با در نظر گرفتن بحران های روحی انسان معاصر، به تناظر میان این بحران ها و حکمت اشراق پرداخته و چگونگی پاسخگویی معرفتی شیخ اشراق به مسائل انسان معاصر از خلال متون تمثیلی و عرفانی وی دنبال می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 155
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه نور در حکمت اشراق
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نورشناسی
,
حکمت اشراق
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
شخصیت ها
,
نور (حکمت اشراق)
کلیدواژههای فرعی :
غیاث الدین دشتکی ,
نور ,
فقه الانوار ,
جسم ,
ظلمت ,
ابو نصر فارابی ,
قطب الدین شیرازی ,
عالم انوار ,
ظهور واقعیت ,
نفس آدمی ,
نور و حقیقت ,
نور و ظهور ,
عالم مثال ها ,
ماهیت نور حسی ,
ظهورشناسی ,
عالم محسوس ,
برزخ میان نور و ظلمت ,
وجود اعتبار ذهن ,
المشارع و المطارحات ,
فرشته ,
نفس ناطقه ,
تشکیک ,
انوار قاهر ,
انوار مدبر ,
مشاء ,
ماهیت عقول ,
سلسله مراتب عالم ,
ابن سینا ,
هایدگر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
زبان فلسفی شیخ اشراق، زبان نمادها و استعار ه های اشراقی است. در این<br /> میان واژه ی نور از ویژگی خاصی برخوردار است. نور و واژه ی مقابل آن ظلمت، با<br /> ظرفیت معنایی زیاد خود بسیاری از معانی ناظر به خار ج و اعتبارات مربوط به آن<br /> در فلسفه ی رسمی (مشایی) را در خود جای داده است؛ معانی وجود، شیئیت،<br /> حقیقت و واقعیت در نور و معانی عدم، امکان، ماهیت و اعراض در ظلمت قابل<br /> اندراجند، اما آن چه در این جا مهم است دو مسأله است، اول این که با توجه به<br /> دیدگاه مشهور سهروردی – که وجود را از اعتبارات ذهن دانسته – آیا مراد او از<br /> نور یک معنای اعتباری (یعنی ساخته ی ذهن) است؟ و به همین ترتیب در معنای<br /> ظلمت نیز این سؤال تکرار می شود؛ دوم این که آیا نور تنها استعاره ای ناظر به<br /> معنای واقعیات خارجی است یا در مورد فاعل شناسا و جریان شناسایی (یعنی<br /> علم) هم به کار رفته است؟<br /> این مقاله ضمن بررسی معانی و کاربردهای نور به این دو مسأله پاسخ گفته<br /> است: در پاسخ سؤال نخست این مطلب مورد بحث قرار می گیرد که نور نزد<br /> سهروردی ظهور واقعیت است و نه تصور یا مفهوم واقعیت. و پاسخ سؤال دوم این<br /> است که نور با دو لحاظ هستی شناختی و معرفت شناختی مورد توجه سهروردی<br /> بوده و به همین دلیل شناخت (یعنی علم) و فاعل شناسا (یعنی نفس آدمی) هم با<br /> همان نور تعریف می شوند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قوه خیال و ادراک خیالى از دیدگاه ابن سینا و سهروردى
نویسنده:
میثم رزمگیر، محمد انتظام
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم البرزخ
,
مجرد
,
عالم ماده
,
ادراکات خیالی
,
قوای باطنی نفس
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت اشراق ,
مشاء ,
مراتب هستی ,
مجرد ,
هرم هستی ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
نظام نور و ظلمت ,
قوای ادراکی نفس ,
ادراک حسی ,
نورالانوار ,
قوه واهمه (وهم) ,
جهان شناسی فلسفی ,
انوار قاهره ,
ادراک عقلانی ,
جهان شناسی ابن سینا ,
جسمانی بودن خیال ,
محل قوه خیال ,
مراحل ادراک ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
قوه خیال در بین سایر قواى ادراکى چه نقش و وظیفه اى بر عهده دارد؟ آیا ادراک خیالى امرى مادى و مربوط به عالم محسوسات است یا امرى است مجرد؟ ابن سینا و سهروردى قوه خیال را به منزله یکى از قواى باطنى معرفى مى کنند و نیز خیال را یکى از مراحل ادراک مى دانند. در این مقاله نخست مبانى جهان شناسانه و سپس مبانى نفس شناسانه ابن سینا را بیان مى کنیم. ابن سینا با مشرب مشائى به بحث قوه خیال مى پردازد. وى قوه خیال را قوه اى مى داند که صورت هاى موجود در حس مشترک را در خود نگاه مى دارد و در جریان ادراک خیالى، خیال را به عالم حس محدود مى کند. سپس مبانى جهان شناسانه و نفس شناسانه شیخ اشراق را بیان مى کنیم. سهروردى نیز با مشرب اشراقى به بحث قوه خیال مى پردازد. وى همانند ابنسینا قوه خیال را مادى مى داند، اما در جریان ادراک خیالى، نظریه ابن سینا را نمى پذیرد و صورت هاى مشاهده شده در قوه خیال را صورى مى داند که در قوه خیال ظهور یافته اند. به نظر او یک عالم داریم غیر از عالم ماده که اصل همه چیز آنجاست و در جریان ادراک خیالى صور موجود در آن عالم در قوه خیال ظهور مى یابند. او این عالم را عالم مثال (صور معلقه) مى نامد. در قسمت پایانى مقاله نیز به اشتراک ها و اختلاف هاى دو فیلسوف مى پردازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 48
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فرجام نفوس انسانی پس از مرگ بدن در اندیشه ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا
نویسنده:
فروغ رحیم پور، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
حکمت اشراق
,
جاودانگی نفس
,
کمال نفس
,
اقسام نفوس
,
معاد(کلام)
,
ابن سینا
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
کلیدواژههای فرعی :
معاد جسمانی ,
بدن مثالی ,
حدوث نفس ,
ابو نصر فارابی ,
سعادت ,
الخلود فی الجنة و النار ,
حرکت اشتدادی نفس ,
سابقون ,
انوار اسپهبدیه ,
ارتباط نفس با عقل فعال ,
جاودانگی نفوس ناقص ,
کمالات ثانیه نفس ,
تقسیم بندی فارابی از نفوس ,
علت مباشر نفس ,
تبدیل نفس به جهان عقلی ,
مشاهده عالم نوری ,
اتصال نفس به عالم مجردات ,
مراتب نفوس بعد از مرگ ,
اصحاب شمال ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شابک (isbn):
6024-2251
چکیده :
مسئله سرانجام انسان پس از مرگ بدن (با توجه به گرایش به جاودانگی) و بقای نفوس انسانی یا پذیرش فنا و بطلان آنها با فنای بدن، یکی از مسائل مورد توجه در فلسفه است. فلاسفه ای همچون ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا در تبیین این مهم، مراتب و اقسام نفوس بعد از مرگ را ترسیم، و سرانجامِ هر یک را تبیین نموده اند. شیخ الرئیس پس از فارابی و مقدم بر سایر حکیمان مسلمان به تقسیم نفوس انسانی پس از مرگ اهتمام ورزید. تحلیل سهروردی و ملاصدرا در این مسئله - با وجود اختلاف تعابیر جزئی - مشابه تحلیل سینوی است. تکیه بر بقا و جاودانگی نفوس کامل در علم و عمل و نقش بی واسطه یا باواسطه عقول به ویژه عقل فعال در آنها، مورد وفاق هر سه فیلسوف است؛ اما در مورد نفوس ناقص، ابن سینا تعلق به اجرام فلکی، سهروردی حضور در عالم صور معلقه و ملاصدرا حضور در عالم خیال را مطرح می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 134
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله تشخص از منظر خواجه طوسی و ملاصدرای شیرازی
نویسنده:
عباس ذهبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فردیت
,
حکمت متعالیه
,
فردیت
,
تشخص
,
تشخص از نظر ملاصدرا
,
تشخص از نظر خواجه نصیر طوسی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت اشراق ,
اشارات و تنبیهات ,
حکمت مشاء ,
تمایز ,
ملاک تشخص ,
اصل عدم تناقض ,
اصل هوهویت ,
تفرد (تشخص) ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
ماهیت ,
تمایز ,
تشخص شی ء ,
تشخص وجودی ,
تشخص خارجی ,
تشخص به وجود ,
مبادی تصوری تشخص ,
مبادی تصدیقی تشخص ,
علت خارجی شئ ,
عوارض مادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
پرسش از تشخص در فلسفه اسلامی بر خلاف فلسفه مسیحی، در بستری کاملا فلسفی جوانه زد و آهسته آهسته رشد کرد. شکل ساده آن در آثار فارابی و ابن سینا دیده میشود و شکل کاملشده آن در نوشته بهمنیار. در ادامه، سهروردی با رویکردی کاملا متفاوت به آن نگریست و در مبنا و دلیل، از مشائیان فاصله گرفت. پس از سهروردی، مسئله تشخص، بیش از همه، در ذهن و زبان خواجه طوسی و ملاصدرای شیرازی بروز و نمود پیدا کرد. در بحث تشخص، اختلافات ملاصدرا و خواجه طوسی، بیش از مشترکات آنهاست. مجموعه مباحث تشخص را در چهار بحث زیر میتوان جای داد: مبادی تصوری تشخص، مبادی تصدیقی تشخص، ملاک تشخص، و توجیه این ملاک. هرچند خواجه نصیر و صدرالمتألهین در مبادی تصدیقی، تقریبا دیدگاهی مشترک دارند، در یکی از مبادی تصوری بحث تشخص، یعنی معقولات ثانوی، اختلافشان جدی است. در ملاک تشخص، خواجه به سه ملاک اشاره میکند و ملاصدرا آن سه را به پنج مورد افزایش میدهد؛ در میان سه ملاک مشترک بین خواجه و صدرالدین شیرازی، یک ملاک محل نزاع این دو حکیم را مبرهن میکند و آن ملاک، «ماهیت» است. بر مبنای نظر خواجه، ماهیت شایستگی آن را دارد که ملاک تشخص باشد، ولی به نظر ملاصدرا، این شأنیت از آن وجود است نه ماهیت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماهیت تاریخی امکان و تحقق فلسفه اسلامی
نویسنده:
نجیب الله شفق، محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
ماهیت تاریخی فلسفه اسلامی
,
امکان فلسفه اسلامی
,
تحقق فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
حکمت اشراق ,
حکمت مشاء ,
خداباوری (دئیسم) ,
اعتقاد به خدا ,
قرآن ,
جامع نگری ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
قرآن مجید ,
یقین محوری ,
نظریه توصیه ,
نظریه نیازمندی ,
نظریه استنباطی ,
نظریه تعین بخشی ,
نظریه تأثیرپذیری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
این مقاله به بررسی امکان فلسفه اسلامی، و توصیف ویژگیها و گرایشهای آن میپردازد. دیدگاه نویسندگان این است که مسئله امکان و تحقق فلسفه اسلامی اساسا ماهیتی تاریخی دارد؛ به این معنا که در پاسخ این پرسش که آیا فلسفه اسلامی امکان دارد، و اگر آری، آیا تحقق یافته است یا نه، باید فلسفه را دانشی سیال در نظر گرفت که از زمان ورود به جهان اسلام تحولاتی را به خود دیده، و در این روند تاریخی قبض و بسطی در مصادیق آن پدیدار گشته است؛ گرایشها، نظریهها، و مسائل متفاوتی در آن ظهور کردهاند، برخی از آنها اهمیت بیشتری پیدا کردهاند و برخی دیگر در انزوا قرار گرفتهاند. این تحولات سبب شده است که برای فلسفه اسلامی هویت متمایزی شکل بگیرد. جامعنگری، یقینمداری، و خدامحوری سه ویژگی عام و اساسی فلسفه اسلامی است. در این مقاله، مشخصههای کلی مکتب مشا، اشراق، و حکمت متعالیه توصیف میشوند و تحلیل گفتمانی به عنوان بهترین راهکار برای بیان مشخصههای گرایشهای فلسفی ارائه میشود. هدف اصلی این مقاله نشاندادن این نکته است که مفهوم فلسفه اسلامی منافی با سیر آزاد عقلانی نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 123
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث در نفسشناسی صدرالمتألهین : سال 5، شماره 2 : حکمت اسراء
نویسنده:
معصومه سادات سالک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عالم مثال
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
موجود مجرد مثالی
,
انسان شناسی فلسفی
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
شواهد الربوبیه ,
معاد جسمانی ,
حکمت اشراق ,
انسان شناسی ,
عالم مجردات ,
حکمت مشاء ,
عالم ماده ,
03. انسان شناسی Human nature ,
عالم جبروت ,
عالم شهادت ,
عالم ماده ,
عالم ملک ,
قرآن ,
قوس نزول ,
عالم عقل ,
قدم نفس ,
عالم ملک و ملکوت ,
حادث ,
عالم شهادت ,
فلسفه اشراقی ,
فلسفه مشاء ,
بدن ,
عقل فعال ,
معاد جسمانی ,
قرآن ,
هستی عقلی نفس ,
معاد جسمانی از نظر ملاصدرا ,
عالَم اسماء و صفات ,
سابقه ماده بدن ,
اتصال مثال در انفصال خیال ,
حدوث نفس ناطقه ,
سلسله تنزلات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
موجودات مثالی به رغم تجرد، از عوارض ماده (مقدار، اندازه و شکل) خالی نیستند؛ در حالیکه این عوارض، به گونهای در تعین شخصی و در نتیجه تفرد موجودات، نقش دارند و باعث جزئی شدن این صور میشوند. با فرض «مرتبه مثالی» برای نفس انسانی، میتوان سابقهای در این عالم برای انسان تصور کرد. در این تصور به تعداد افراد مادی کثرت عددی خواهیم داشت. بنا بر نظر ملاصدرا نفس انسانی، جسمانیة الحدوث است و سابقه چنین نفسی، به وجود جمعی عقلانی در صقع ربوبی و یا عالم مفارقات عقلی، ارجاع داده میشود. با این تفسیر، هم حدوث نفس انسان محفوظ میماند و هم پیامدهای عقلی محال و توالی فاسد قدم نفس، مجال بروز نمییابند. بنابراین سلسله تنزلات به ویژه مراتب قبلی وجودات تنزلیافته در قوس نزول، با مبنای حدوث جسمانی نفس، چندان قابل جمع به نظر نمیرسد و پیشینه وجود عقلی نفس ـ با وجود تأکید فراوان صدرالمتألهین بر وجود مثالی موجودات ـ تبیین چگونگی حدوث آن را از مرتبه عقلی به عالم ماده، دشوار میسازد. شاید بتوان این ناسازگاری را با فرض سابقۀ ماده بدن، به عنوان متحد صورت انسانی، حل کرد؛ اما ماده در فلسفه صدرایی نقش کماهمیتی دارد، و علاوه بر آن ابداعی است و نمیتواند در این مرتبه نقشی داشته باشد. بر اساس مبانی صدرایی، فرض پیوند مستقیم میان ماده متحد با صورت (در عالم ماده) با ماده مثالی، فرضی نادرست است. در پارهای از آثار عباراتی میتوان یافت که اعتقاد به مرتبه مثالی نفس انسانی را در سلسله نزولی نشان میدهد و وجه قدم نفس را تقویت میکند و بر ابهامات نظریه «جسمانیة الحدوث» میافزاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 47
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید