جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش با استفاده از آیات و روایات ، آراآ فقها (امامیه ، عامه ) و نظرات صاحب نظران حقوقی به روش مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است روش پژوهش : استفاده از کتب مختلف فقهی و حقوقی با راهنمائی های اساتید محترم دانشگاهی ابزار اندازه گیری : نظر فقهای (امامیه و عامه ) طرح پژوهش : ابتدا معنای لغوی و اصطلاحی بیت المال ، مفهوم ، ماهیت ، میزان آن و پرداخت دیه از بیت المال ، مبانی و موارد پرداخت دیه از بیت المال ، موارد پرداخت دیه در فقه (امامیه و عامه ) و در قانون مورد بررسی قرار داده شده است نتیجه کلی : از آنجایی که بیت المال نقش بسزایی در نیازهای اقتصادی یک جامعه دارد باید در حفظ آن کوشا باشیم .

موضوع بررسی پایان نامه بررسی معیارهای صفات ذات و فعل از دیدگاه مفسران و فیلسوفان می باشد. ابتدا به معانی لغوی و اصطلاحی صفت پرداخته شده و تفاوت آن با اسم بیان گردیده است تا براساس آن بتوان شناختی از اسماء و صفات حق تعالی و تفاوت بین آنها بدست آورد. سپس امهات صفات حق تعالی را که عبارتند از علم و قدرت و حیات و اراده و کلام و سمع و بصر از دیدگاه فلاسفه و متکلمین مورد بررسی قرار دادیم که نظریات همگی آنها بر این بوده که صفات علم و قدرت و حیات و سمع و بصر از صفات ذاتند ولی در مورد صفات کلام و اراده اختلاف نظر وجود داشت که آیا آن دو از صفات ذاتند یا فعل. بعضی از فلاسفه و متکلمین آن دو را از صفات ذات و بعضی از صفات فعل قلمداد کردند. در اینجا راه حل نهایی داده شد و آن این بود که هر یک از دو صفت دارای دو مرتبه می باشد که یک مرتبه آن عین ذات و از صفات ذات می باشد و مرتبه دیگر آن صفات فعل بوده و از مرتبه فعل واجب انتزاع می شود در انتها نظریات فلاسفه و مفسرین آورده می شود و علاوه بر ذکر نظریات آنها جهات صحت و سقم آنها نیز مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت یک معیار کلی برای تشخیص صفات ذات و فعل ارائه گردیده است که براساس آن می توان صفات فعل را همیشه بر ذات حق صادق دانست/

عالم برزخ و مثال یکی از مسائل مهم فلسفی، عرفانی وکلامی است که از دور زمان تا بحال مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. عالم برزخ عالمی است روحانی که از سویی به دلیل تجرد از ماده شبیه عالم مجردات محض است و از سوی دیگر به خاطر دارا بودن بعضی از آثار ماده (مانند شکل و مقدار) شبیه عالم مادیات محض است. این عالم دارای دو نوع نزولی و صعودی است، برزخ نزولی برزخی است که در سیر نزول وجود بین عالم مجردات و عالم مادیات قرار گرفته است و برزخ صعودی برزخی است که در سیر صعودی وجود بین عالم ماده و عالم مجردات قرار می گیرد. آیات قرآن و روایات متعددی بر وجود هر دو نوع برزخ (صعودی و نزولی) دلالت دارند. نظریات در مورد برزخ نزولی وماهیت آن از سوی متفکرین اسلامی متفاوت بوده است چنانکه بعضی از حکمای اسلامی مانند شیخ اشراق و ملاصدرا معتقد به آن بوده اند و بر وجود آن برهان اقامه کرده اند. اما بعضی از حکما مانند حکمای مشاء و اتباع آنها مانند ابن سینا و فیاض لاهیجی به دلیل اینکه در هستی شناسی خود وجود عالمی نیمه مجرد را نپذیرفته اند منکر عالم برزخ نزولی شده اند و عمده دلیل آنها بر این مطلب عدم انفکاک بین صورت و ماده است. دلایل و براهین متعددی بر وجود برزخ نزولی اقامه شده است که از مهم ترین آنها می توان به قاعده امکان اشرف و لزوم واسطه بین مجرد مادی اشاره کرد. نظریات در مورد برزخ صعودی بین حکمای اسلامی نیز مانند نزولی مختلف بوده است شیخ اشراق و فیاض لاهیجی منکر چنین عالم شده اند چنانکه به عقیده شیخ اشراق نفوس انسانها پس از مرگ اگر در علم و عمل کامل باشند متصل به عالم عقول می شوند و در غیر این صورت با قالب های مثالی که از پیش در عالم مثل معلقه وجود دارند، همراه خواهند بود. و به نظر فیاض هیچ نفسی از انسانها پس از مرگ همراه با بدن نیست بلکه آنچه از انسانها باقی می ماند چیزی جز ارواح نامتجسد نیست. ملاصدرا معتقد به عالم برزخ بوده است. به عقیده ایشان تمام نفوس پس از مرگ در برزخ همراه با بدنهایی هستند که این بدنها ناشی از افعال و ملکات نفسانی انسانها است که در دنیا کسب کرده اند.

هدف از این نوشتار باز کاوی جایگاه حقیقی انسان و نقدی بر مهم ترین اندیشه در موردانسان شناسی - یعنی اومانیسم - و مؤلفه ها و مبانی آن است. و این نتیجه را در پی دارد که تفکر اومانیسم در حوزه های انسان شناسی، معرفت شناسی، هستی شناسی و جامعه شناسی قابل نقداست. با این اوصاف در طول حیات بشری،انسان شناسی و بازکاوی حقیقت آدمی از مهمترین دغدغه های اندیشمندان و دین پژوهان بوده است. صرفنظر از نگرش کلیسای قرون وسطی به این حقیقت، در عصر رنسانس شاهد بحرانی انسان شناسی هستیم که تمام عرصه های گردونه زندگی و ارتباطات اجتماعی جوامع بشری درگسترة وسیعی از مغرب زمین را در نوردید. این بحران که گفته می شود در مقابل جرم انگاری،خشونت طلبی، ثروت انبازی و دیگر عملکردهای ارباب کلیسای قرون وسطی و به تاراج رفتن کرامت و ارجمندی آدمی و گناه کارانگاری او پدید آمد، صاومانیسم نام گرفت، که در مسیربازیافتن کرامت و شأن و منزلت آدمی در دعاوی خویش، راه افراط را پیموده، و انسان را هسته مرکزی و خدایگان هستی می انگارد؛ به گونه ای که همه موجودات عالم، در گرداگرد و کمانه های او قرار گرفته اند، اومانیستها با تأکید بر خودمختاری و خودرهبری انسان و تأکید بر توان والای خرد بشری در رفع نیازهای انسان، بر این باورند که آدمی، خود می تواند تمامی نیازها وخواسته های بشری را پاسخ گوید. و از این روی انسان با برخورداری از عقلی توانا می تواندتمامی قوانین و قراردادهای اجتماعی را بیافریند و خود، معیارهای اخلاقی را تدوین نماید، تاجائی که، اومانیستهای امروزی، الگوهای فرابشری که در بعضی دیدگاهها آنها را خدایان ملکوتی و یا خدایان فناپذیر می دانند، از حیات دنیوی خویش به کنار نهاد. و جائی برای امور اسمانی وماورای طبیعت در زندگی خویش قرار ندارد، از این روی بود که از همان آغاز، این ایده مورد نقد و بررسی اندیشمندان دینی و غیر دینی بسیاری قرار گرفت و هر یک از اندیشمندان به گونه ای به نقد آرا و مؤلفه های این بحران انسان شناسی پرداختند، که در این نوشتار با تکیه بر آرای علامه طباطبائی و شهید مطهری به رسالت نقد این بحران پرداخته می شود

این رساله نظریه ی شناخت اسپینوزا را مورد بحث قرار می دهد. در این رساله تلاش شده است نظریه ی شناخت اسپینوزا در ارتباط با موضوعات متنوعی مانند روش شناسی، تخیل، حقیقت و خطا و... با توجه به توصیفات خود اسپینوزا ارائه گردد. این موضوعات به طرز نظام مند تحلیل می شوند تا معرفت درست و دقیقی از این نظام معرفتی به دست داده شود. و نیز نظام معرفتی اسپینوزا با دیگر نظامهای معرفتی مقایسه می گردد تا تصویر دقیقتری از آن نظام عرضه شود. این رساله در چهار فصل تنظیم گردیده است. که به روش تصور و متعلق آن حقیقت و خطا و انواع شناخت بحث کرده است در این پژوهش تلاش شده است شرح کاملی از معرفت شناسی اسپینوزا ارائه شود، و موضوعات به طریقی بدیع و نظام مند تحلیل شده اند. واژگان کلیدی: جوهر، صفات، حالات، تصور، حقیقت، خطا، تخیل، عقل، و شنود.

مباحث این پایان نامه در سه بخش تنظیم و تدوین شده است: بخش اول، نظرات فلاسفه اسلامی درباره قضاو قدر. بخش دوم، آیات و روایات مربوط به قضا و قدر.بخش سوم، مقایسه نظرات فلاسفه اسلامی و بیانات ائمه معصومین (ع).

افلاطون، در فایدون می کوشد جاودانگی نفس را اثبات کند. او در این دیالوگ جمعا چهار استدلال بر جاودانگی نفس می آورد که - به استثنای استدلال مبتنی بر ادواری بودن طبیعت- جملگی مبتنی و متکی بر نظریه ی مثل هستند. پژوهش شامل موارد ذیل است: مقدمه ای بر افلاطون، تمهیداتی بر استدلالهای جاودانگی نفس، دو استدلال نخست بر جاودانگی نفس، استدلال سوم و پاسخ به ایرادات سیمیاس و کبسن.

چکیده (فارسی): نظریه کیفیات اولیه و ثانویه، مبتنی بر دوگانه انگاری عالم اس ت. برخی از خصوصیات اشیا مانند شکل، اندازه، حجم، حرکت و سکون، در عالم خارج موجود است و برخی دیگر مانند رنگ، بو، مزه و صدا وابسته به ادراک و غیر واقعی است . کیفیات اولیه، چون با جنبه پایدار اش یا ارتباط دارد، واقعی است، اما کیفیات ثانویه، به دلیل تغییرپذیری، ناپایدار و غیرواقعی است . این نظریه، هم در فلسفه باستان مطرح می شود و هم در فلسفه جدید . در عصر باستان، دموکریتوس، بر مبنای نظریه اتمی، تمایز میان کیفیات اشیا را مطرح می کند . این نظریه، که پا سخی است بر مسئله وحدت و کثرت الئاییان، مبنایی مابعدالطبیعی دارد و از داده های علمی گرفته نشده است، از این رو، در برابر مابعدالطبیعه ارسطو، نمی تواند ایستادگی کند . ارسطو، با توسل به عقل عرفی، نظریه جوهر و عرض را مطرح می کند؛ جوهر با همه اعراضش، در عالم خا رج ، وجود دارد . تصورات این اعراض، از عالم عینی برآمده و مطابق با آن است . بیش تر فیلسوفان مسلمان و مسیحی، در قرون وسطا، از این نظریه پیروی می کنند. در عصر جدید، تمایز میان کیفیات، در آراء کپلر و گالیله، دوباره مطرح می شو د. این نظریه، با مبنایی علمی، وارد ف لسفه جدید می شود و بر آراء فیلسوفانی چون دکارت، لاک، بارکلی و هیوم، تأثیراتی ژرف برجای می گذارد . با چنین مبنایی، نظریه جوهر و عرض ارسطو نفی می شود؛ عینیت عالم توجیه ناپذیر می گردد؛ و سرانجام آنچه برجای می ماند، تنها ذهن و تصوراتش است .

هدف پژوهشگر معرفی اجمالی جوامع حدیثی متاخر اهل سنت، بیان ارزشی و اعتبار این جوامع و ارائه فهرستی نسبتا جامع از آنها است. روش نمونه گیری : شرح حال مختصر مولف و معرفی مهمترین آثار او و معرفی جوامع مورد نظر از جهت : تعریف اولیه کتاب، انگیزه مولف در تالیف کتاب، بخشها و تعداد روایات، شیوه مولفف در تدوین احادث کتاب و قضاوت دانشمندان در تعریف یا مذمت کتاب می باشد. روش پژوهش : روش کتابخانه ای و مطالعه و فیش برداری از منابع موجود و بررسی هر یک از جوامع با رجوع به کتابخانه های برخی حوزه های علمیه اهل سنت در ترکمن صحرا، کتابخانه دانشکده علوم حدیث، کتابخانه بنیاد دائرالمعارف و کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی واقع در مجتمع ولی عصر. طرح پژوهش : تبیین و توضیح ویژگیهای جوامع حدیثی متاخر اهل سنت شیوه مولفان در تدوین احادیث این جوامع. نتیجه کلی : آشکار شدن ارزش و اعتبار هر یک از جوامع حدیثی متاخر اهل سنت و شیوه مولفان در تدوین آنها و آشنایی با خدمات مولفان این جوامع نسبت به علم حدیث می باشد.

. نوشتار حاضر "شناخت خدا و صفاتش " را در آثار غزالی جستجو می کند و عهده دار بررسی اندیشه های این اندیشه ور بزرگ در زمینه خداشناسی است . این جستار کوتاه پس از گذر از مقدمات لازم، براهین اثبات وجود خدا و دلایل و راههای اثبات یگانگی حضرت حق را مورد بررسی قرار داده و به تحلیل اندیشه های غزالی در این باب پرداخته است . همچنین در این مقاله نوع نگرش غزالی به صفات حق تعالی و مشرب او در اثبات این صفات مورد تحلیل قرار گرفته و حتی المقدور اختلافهای موجود در مباحث فوق ریشه یابی شده است . نظر به اینکه غزالی از شاخص ترین چهره های کلام اشعری است و نیز با توجه به اینکه مهمترین نزاع های علمی با فلاسفه و معتزله بوسیله او انجام گرفته است، بررسی نظراتش علاوه بر شناساندن آراء شخصی او آراء متکلمین را در برابر فلاسفه و افکار اشاعره را در مقابل معتزله می شناساند و بدین وسیله عملا مبانی نظرات علمی و یا تعصب های مذهبی و فرقه ای را نیز در لابلای بحثها تبیین می کند. گرایشهای عرفانی این متکلم برجسته و رویکرد عمیق او به خداشناسی قلبی در کنار سنگین ترین مباحث نظری، این رساله را وادار کرده تا در ضمن بررسی مبانی نظری و استدلالهای عقلی او، از توجه به خداشناسی عملی و "راه دل" نیز غفلت ورزد و لذا می توان گفت آشنایی اجمالی با شیوه خداشناسی و عرفا نیز عملا جزء دستاوردهای این گزارش قرار گرفته است . گرچه رسالت این رساله "نقد" آراء ابوحامد را در بر نمی گیرد ولی حالت ستیهندگی افکار و نظرات او خود به خود گزارشگر را گاهی از مقام گردآوری به صحنه داوری کشانیده است ./