جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
علم(حصولی و حضوری)
>
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
>
تصدیق(مقابل تصور)
>
احکام ((کانت)، اصطلاح وابسته)
>
مقولات((کانت)، اصطلاح وابسته)
>
ضرورت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 50
عنوان :
روش شناسی توجیه و نقد در حکمت صدرایی
نویسنده:
عبدالعلی موحدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قوانین طبیعت
,
صدق (صفات الهی)
,
مسایل جدید روش شناسی
,
حکمت متعالیه
,
ضرورت
چکیده :
چکیده در این مقاله من قوانین را به صورت وصفها یا تحلیلهایی از طبایع بنیادین مطرح می کنم . قوانین به عنوان تحلیلهای طبایع بنیادین، حقایق ضروری مابعدالطبیعی اند . در بخش اول مقاله مراد خود را از این مدعا که قوانین وصف خاص ه ها هستند، شرح می دهم . در بخش دوم، امکان وجود برخی حقایق ضروری را در نظر می گیرم که بتوان به نحو پسین به آنها علم پیدا کرد و مدعای من آن است که قوانین طبیعت چنین شأن معرفتی را واجدند . در دو بخش پایانی تلاش خواهم کرد تا دیدگاه خود نسبت به قوانین طبیعت را ب ا آن دسته از دریافتهای مبتنی بر موجهات که ناظر به ضرورت فیزیکی اند و بسیاری را به ردّ قوانین ضروری مؤدی شده اند، تطبیق دهم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 73
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برهان علیت و شبهات فلسفه غرب
نویسنده:
فاطمه شاکرین، حمیدرضا شاکرین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
فلسفه غربی
,
امکان ذاتی
,
علیت
,
تسلسل
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
ضرورت
کلیدواژههای فرعی :
امکان فقری ,
ضرورت علی و معلولی ,
برهان علیت (اثبات خدا) ,
برهان علّی سینوی ,
برهان علامه طباطبائی ,
ویژگی های واجب ,
تسلسل گریزی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مقاله حاضر در پی اثبات وجود خـدا از طريـق برهـان عليـت اسـت. در نگـاه نويـسندگان قاعـده عليت، اصلی استوار و فرا اثباتی است كه در عين اثبات وجـود خـدا، بـه طـور مـستقيم، پـشتوانه و جانمايه همه براهين كيهان شناختی نيز می باشد. اين برهان در فلسفه جديد غرب مورد چالش هـای فراوانی قرار گرفته است. تئولوژی وفلسفه الهی غرب در مصاف با اين چالش ها چندان كاميـاب نبوده است؛ اما فلسفه اسلامی توان بالايی از خود نشان داده و در برابر همه اشـكالات فـراز آمـده است. از اينرو، كوشيده ايم پس از طرح برهان عليت، مهمترين اشـكالات انديـشمندان غربـی را ذكر نموده و با تكيه برمبانی فلسفه اسلامی آنها را پاسخ گوييم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
باورهای پایه و چگونگی تحصیل معرفت عینی و ضروری از دید فیلسوفان مسلمان و تحلیلی نوین و وجود شناختی از آنها
نویسنده:
مرتضی حاج حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
باور پایه
,
صدق
,
تصدیق(افعال قلوب)
,
معرفت ضروری
,
معرفت عینی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
شناخت فطری
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
معرفت شناسی باور پایه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
صدق ,
علم حصولی ,
ذهن ,
اصل علیت ,
زبان ,
بداهت و ضرورت ,
معرفت حسی ,
علم حصولی ,
اصل امتناع تناقض ,
خطاپذیری ,
امکان معرفت ,
معرفت تصوری ,
معرفت تصدیقی ,
معرفت ,
معرفت شناسی اسلامی ,
تحلیل وجودی ,
صدق ,
نظریه مواضعه ,
قضیه تحلیلی ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
علم حضوری(راه های معرفت) ,
تصدیق بدیهی(مقابل تصدیق نظری) ,
تصدیق نظری(مقابل تصدیق بدیهی) ,
قضیه ترکیبی(مقابل قضیه تحلیلی) ,
قضیه تحلیلی(مقابل قضیه ترکیبی) ,
اصل علّیت ,
اصل امتناع تناقض ,
بداهت((اولیات)، اصطلاح وابسته) ,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته) ,
ضرورت ,
موجود در عالم ,
انعکاس حقیقت ,
تجربه درون ذهنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
در فلسفه کلاسیک به مجموعه ای از قضایا که آدمی به کشف آنها همت میگمارد و صدق آنها را بر اساس معیار مطابقت توضیح میدهد معرفت اطلاق میشود و معرفتِ مطلوب معرفتی است که واجد دو وصف عینیت و ضرورت باشد. چنین معرفتی، بدون شک باید در فرایندی شکل گیرد که هم انعکاس حقایق امور را تضمین کند و هم از توان مقاومتی بالا در برابر حملات شکاکانه برخوردار باشد. در این صورت معرفت حاصل واجد کمالات مطلوب معرفت یعنی عینیت و ضرورت خواهد بود. فیلسوفان مسلمان برای دسترسی به چنین معرفتی بحث تصدیقات بدیهی و ملاک بداهت آنها را پیش کشیده و ضمن اعتقاد به عینیت و ضرورت بدیهیها، ارجاع نظریها به بدیهیها را شرط عینیت و ضرورت نظریها قلمداد کردهاند. بیان و بررسی انتقادی نظر فیلسوفان مسلمان در مورد تصدیقات بدیهی و ملاک بداهت آنها و نیز بیان و بررسی انتقادی رویکردهای مکمل در دوران معاصر و بحث در مورد میزان توفیق هر یک در تبیین چگونگی صدق تصدیقات بدیهی و تضمین معرفت عینی و ضروری، هدف اصلی این مقاله است که با پیشنهاد رویکرد وجودشناختی به عنوان رویکردی نوین که با تکیه بر مفهوم وجود و تحلیل وجود شناختی از تصدیقات پایه و اصول بدیهی اولیه به حل مسئله مبادرت میورزد خاتمه مییابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 73
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى نظریات مربوط به ضرورت تشکیل حکومت دینى بر اساس سیره پیامبر اکرم (ص)
نویسنده:
امان الله فصیحى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سیره
,
حکومت
,
پیامبر
,
ضرورت
,
سکولاریسم و دین
,
دین و سکولاریسم
چکیده :
در این مقاله به شیوه تحلیلى به بررسى نظریات مربوط به ضرورت تشکیل حکومت دینى بر اساسسیره پیامبر صلىاللهعلیهوآله مىپردازد. در ارتباط با ضرورت و یا عدم ضرورت تشکیل حکومت مبتنى بردین، دو دیدگاه سلبى و ایجابى مطرح شده است؛ دیدگاه نخست مدعى است، تشکیل حکومتدینى در دوران کنونى نه مطلوب است و نه ضرورى؛ یعنى تشکیل حکومت دینى جزو وظایفدینى ما نیست؛ زیرا بر فرض که پیامبر به تشکیل حکومت اقدام کرده باشد، این عمل از باباضطرار و خواست مردم بوده، نه رسالت الهى حضرت تا ما نیز به تشکیل حکومت دینى مأمورباشیم. نظریه دوم معتقد است حکومتى که پیامبر تشکیل داد، جزو رسالت دینى حضرت بوده ومختص دوران حیات خود ایشان نیست. بنابراین، ما نیز ملزم هستیم در تمام دورانها در صورتامکان، به انجام این مهم مانند سایر دستورات دین مبادرت نماییم. این نظریه از طریق بررسىسیره سیاسى پیامبر با روشى تفهمى به اثبات مىرسد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آیا ضرورت انجام کارها بهوسیله خداوند به معنای تعیین تکلیف برای او نیست؟!
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
متکلمان عدلیه (امامیه و معتزله) بر اساس دلایل و اصول خود، صدور بعضی از افعال را از خداوند واجب و ضروری میدانند. عدهای گمان بردهاند که این بیان متکلمان، مساوی با تکلیف کردن چیزی بر خدا و مجبور کردن او بر انجام یک کار است؛ بدین سبب از آوردن چنین تع
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
صفات الهی
,
افعال واجب(حکمت نظری)
,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید ذاتی
,
صفات ذاتیه ( الهی )
کلیدواژههای فرعی :
وجوب علی الله ,
احکام وجوب ,
ضرورت ,
وجوب عن الله ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مفهوم لقب و دلالت اقتضاء، تنبیه، اشاره از دیدگاه اصولیون عامه و امامیه و آثار فقهی آن
نویسنده:
محمدعلی سنگیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امامیه
,
اصول فقه
,
لقب
,
بنیادگرایی دینی
,
جمله
,
معارف اسلامی
,
مسایل جدید فقهی (مسائل جدید کلامی)
,
مفهوم
,
اشاره
,
ضرورت
,
اصولیین
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
این رساله در برگیرنده یکی ازموضوعات مطرح در مباحث الفاظ میباشد. مفهوم لقب از اقسام مفهوم مخالف و مدلول لازم کلام میباشد که این لزوم، لزوم بین به معنی اخص است. گاهی کلام علاوه بر مفهوم مخالف، دارای مدلولی است که بین به معنای اعم یا غیر بین است که در اصطلاح نه مفهوم و نه منطوق محسوب میشوند و در اصطلاح اصولیون دلالت سیاقی نامیده میشود و به سه قسم تقسیم میشود: 1- دلالت اقتضاء 2- دلالت تنبیه 3-دلالت اشاره. در این رساله بر آنیم تا هر کدام از این چهار موضوع و وجه حجیت هر کدام را با توجه به تفاصیل وارده بررسی نمائیم. با بررسی تعاریف ارائه شده از لقب و وصف مشخص میشود که اولاً معنای اصطلاحی این دو در علم اصول با معانی آنها در علم نحو متفاوت استو ثانیاً باتوجه به تعاریف اصطلاحی این دو در علم اصول و مصادیق ارائه شده از هر کدام، به نظر میرسد که از منظر مصداق این دو اصطلاح متحداند و تنها تفاوت موجود بین این دو، اعتماد و عدم اعتماد وصف بر موصوف میباشد. از طرفی برخی از اصولیون از جمله حضرت امام خمینی(ره) و آخوند خراسانی وصف معتمد بر موصوف و غیر معتمد بر موصوف (لقب) را هر دو تحت عنوان مفهوم وصف بررسی میکنند و گروهی دیگراز جمله علامه مظفرفقط وصف معتمد بر موصوف را در عنوان مفهوم وصفداخل میدانند و وصف غیر معتمد بر موصوف (لقب) را تحت عنوان مفهوم لقب بررسی مینمایندالبته از اصولیون امامیه کسی قائل به مفهوم لقب نمی باشد در میان اصولیون عامه نیز به جز دقاق و صیرفی و بعضی از اصحاب احمد حنبل کسی قائل به مفهوم لقب نیست. وجه حجیت مفاهیم مخالف از باب حجیت ظواهر میباشد.در مورد مدلولهای غیر بین به معنی اخص کلام نیز باید گفت که پس از تنقیح این سه اصطلاحاصولیون حجیت دلالت اقتضاء و تنبیه را از باب حجیت ظواهر میدانند و فقط در وجه حجیت دلالت اشاره اختلاف است که برخی از جمله محقق عراقی و علامه نائینی آن را باتوجه به اینکه قائل به عدم تابعیت دلالت بر اراده هستند، از باب حجیت ظواهر و برخی از جمله علامه مظفربا توجه به اینکه قائل به تابعیت دلالت بر اراده و عدم اراده اشارهتوسط متکلم هستند، حجیت آن را از باب ملازمات عقلی میدانند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
متافیزیک موجهات از نظر ابن سینا
نویسنده:
ملیحه احسانی نیک
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
امکان خاص
,
امکان عام
,
ضرورت
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
دیدگاههای مختلفی پیرامون رابطه منطق و فلسفه به عنوان علمی که به شناخت هستی میپردازد، شکل گرفته است که از نفی هرگونه رابطه تا اثبات وجوه هستیشناسانه منطق را شامل میشود. پرداختن به مبادی هستیشناسانه منطقِ موجهات فرع بر پذیرش رابطه اثباتی میان آندوست. پژوهش حاضر قصد دارد چنین ارتباطی را از دیدگاه ابنسینا بررسی کند و در پی آن است که بیابد ابنسینا چگونه جهات منطقی را در متافیزیک خود بنیان مینهد.ابنسینا در علمشناسی بر این باور است که همه علوم، در اصول و مبادی خود وامدار فلسفهاند. علم منطق نیز چنین است و مبادی آن در فلسفه اولی اثبات می شوند. بنابراین نمیتوان هستیشناسی و متافیزیک ابنسینا را رد کرد و از منطق او سخن گفت. به همین ترتیب مبادی منطق موجهات نیز در متافیزیک او پیریزی میشوند. ضرورت و امکان در فلسفه ابنسینا نحوههای مختلف بروز هستی را توصیف میکنند و از اینرو کاملاً در هستیشناسی او ریشه دارند. بنابراین هر جهتی که او در منطق مطرح میکند پشتوانه متافیزیکی دارد و به معنای هستیشناسانه ضرورت یا امکان ارجاع میدهد. حتی جهات زمانی نیز با توصیفات او از موجودات امکانی و زمانمند در ارتباط هستند. ابنسینا برای نشان دادن بُعد متافیزیکی جهات، تفکیک ماده از جهت را مطرح میکند و به جهت حمل و جهت شئ میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اختیار و ضرورت از دیدگاه حکمت متعالیه، مکتب نائینی و محمدتقی جعفری
نویسنده:
عبدالله نصری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سنخیت
,
اختیار
,
اراده
,
شوق
,
علیت
,
ترجیح بلا مرجح
,
احکام وجوب
,
طلب
,
نظارت من
کلیدواژههای فرعی :
معلول (درمقابل علت) ,
فعل اختیاری ,
علت تامه ,
اجزاء علت تامه ,
ضرورت ,
مکتب نائینی ,
افعال نفسانی ,
جهان درون ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
یکی از مسائل مهم در بحث جبر و اختیار رابطۀ اختیار با ضرورت است، چرا که طبق قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد، هیچ پدیده ای تا به سر حد ضرورت نرسد تحقق پیدا نخواهد کرد. این که این قاعده در مورد همۀ پدیده ها صادق است یا این که فقط بر امور غیراختیاری حاکم است از دیرباز مورد بحث متکلمان و فلاسفه و اصولیون بوده است. حکیمان صدرایی این قاعده را بر افعال اختیاری انسان نیز حاکم می دانند، اما طرفداران نائینی به مخالفت با آن برخاسته و آن را در تنافی با پذیرش اختیار انسان می دانند. در این مقاله، در ابتدا به دیدگاه حکما و اصولیون در باب مراحل فعل اختیاری پرداخته می شود و سپس این مسئله مطرح خواهد شد که آیا با جبری تلقی کردن مراحل فعل اختیاری می توان اختیار انسان را پذیرفت، یا نه؟ و آیا نقدهای مکتب نائینی بر فلاسفه وارد است، یا نه؟ در ادامۀ بحث، به نوآوری های علامه جعفری، هم در مورد مراحل فعل اختیاری و هم در مورد نحوۀ حاکمیت قانون علیت بر افعال اختیاری انسان، خواهیم پرداخت. آرای وی، بر خلاف آنچه تصور می شود، هماهنگ با نائینی نیست و در عین حال خلأهای فلاسفه را نیز برطرف می سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 159 تا 184
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جبر و اختیار از دیدگاه وحید بهبهانی
نویسنده:
رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر و اختیار(کلام)
کلیدواژههای فرعی :
فعل اختیاری ,
قدرت فاعل مختار ,
اختیار انسان ,
اراده فاعل مختار ,
قدرت انسان ,
اراده انسان ,
ترک فعل ,
حسن و قبح ذاتی ,
صدور فعل ,
فعل اضطراری ,
حکم عقلی ,
علیت ,
ترجیح بلا مرجح ,
گناه ,
ضرورت ,
شاپا (issn):
2345-3788
چکیده :
نوشتار حاضر، ديدگاه آيت الله وحيد بهبهانی درباره جبر و اختيار را به شيوه توصيفی - تحليلی و بر اساس تنها رساله او در اين باره، بررسی می كند. وحيد بهبهانی در رساله " جبر و اختیار "، در صدد اثبات و تحليل اختيار و رد جبر است. او مهمترين مانع در راه اثبات اختيار را ضرورت عليت می داند. وی ضرورت به معنای حكم ضروری بر صدور فعل بر اساس قرائن را می پذيرد و با اختيار قابل جمع می داند، اما ضرورت صدور فعل به معنای محال بودن عدم صدور آن را نمی پذيرد. به اعتقاد او هرچند برای صدور فعل، مرجح لازم است، اما اين مرجح، قدرت انسان بر ترك را از بين نمی برد. او فعل را هم محتاج فاعل می داند و هم مرجح، و مرجح، فاعل را مجبور به فعل نمی كند. وحيد بهبهانی به تفصيل به اشكالات نظريه خود پرداخته و به آن ها پاسخ می دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علیت
نویسنده:
ریچارد تیلور
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قوانین طبیعت
,
علت
,
معلول (درمقابل علت)
,
علل چهارگانه ارسطو
,
علیت
,
استقرا
,
علت
,
ضرورت
کلیدواژههای فرعی :
علت فاعلی ,
تقدم علت بر معلول ,
توالی زمانی ,
شمول ,
مشابهت ,
الهیات مسیحی ,
نظریه همسانی ,
علیت و تغییر ,
تصور نیرو ,
تصور اتصال ضروری ,
علل به منزله شرط لازم ,
علل به منزله شرط کافی ,
تعدد علل ,
تمایز علت و معلول ,
علل به منزله اهرم ,
علیت و زمان ,
علت و معلول همزمان ,
چکیده :
این مقاله ترجمه مدخل علیت از دائره المعارف پل ادواردز است که در آن ابتدا به تعریف علیت و تفاوت تولید با حرکت کیفی از نظر ارسطو اشاره می شود و سپس علل چهارگانه ارسطو یعنی علل فاعلی، غایی، صوری و مادی بررسی می شود و تصریح می گردد که امروزه در علوم مختلف و حتی انسانی، فقط از علل فاعلی صحبتی به میان می آید.در ادامه، مقاله به دو بخش اصلی تقسیم می شود: مسایل قدیمی و مسایل جدید مربوط به علیت فاعلی.موضوعات مطرح شده به عنوان مسایل قدیمی مربوط به علیت فاعلی عبارت اند از: سودمندی مفهوم علت، علیت و تغییر، شمول، همسانی، تصور نیرو، تصور اتصال ضروری، تقدم علل بر معلول های خود، جهت و سمت ضرورت. موضوعات مطرح شده در مقاله به عنوان مسایل اصلی مربوط به علیت در دوران معاصر عبارت اند از: ضرورت در مقابل توالی تغییرناپذیر، مساله مشابهت، مشابهت های مربوط، قوانین طبیعت و مفهوم علیت، قوانین به منزله ضرورت ها، قوانین به منزله همسانی ها، بازنگری اتصال ضروری، علل به منزله شرایط لازم، علل به منزله شرایط کافی، تعدد علل، علیت و استقرا، تمایز میان علت و معلول، علل به منزله «اهرم ها»، علیت و زمان، علت ها و معلول های همزمان.نکته مهم در مقاله، روح تجربه گرایانه و پوزیتیویستی حاکم بر مباحث است که از جمله مصادیق آن اشاره و پرداخت تفصیلی به آرا و اندیشه های فیلسوفان تجربه گراست. تلاش این فیلسوفان انکار ابعاد متافیزیکی بحث علیت، مانند ضرورت و وجوب صدور معلول از علت است. مقاله علی رغم گزارش نظریات این فیلسوفان، و علی رغم اشاره به ناتوانی این نظریات در تحلیل پدیده علیت، از نقد صریح تجربه گرایی امتناع می ورزد. آخرین جمله مقاله این است: «در اینجا (بحث علیت) مانند بیشتر موضوعات فلسفه، پیشرفت ما نسبت به گذشتگانمان غیر واقعی تر از آنچه در واقعیت هست، به نظر میرسد».
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 165 تا 201
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 50
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید