جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بدعت راهی اختراعی در دین است که شبیه روش شرعی است و شخص مبتدع آنرا به قصدزیاده روی در عبادت خدای سبحان انجام دهد. اسلام در امر بدعت بسیار سخت گرفته است، زیرا مبتدعدر مکان شارع قرار می گیرد و با این کارش گوئی به تصحیح اشتباه و خطای پروردگارش می پردازد.همچنین بدعت گذار دین را ناقص می داند و در پی تکمیل آن است. بدعتها گمراهی و مردود هستند،عاقبت آن آتش جهنم است و موجب تحریف در دین میشود. مساجد که در اسلام جایگاه ویژهای دارنداز گزند بدعتها مصون نماندهاند. در مساجد اهل سنت سنندج نیز بدعتهای فراوانی دیده میشود کهمیتوان آنها را در دستههائی تقسیم کرد. گاه بدعت مربوط به اذکار است؛ مانند: خواندن ذکر و قرآن ودعا با صدای بلند و به صورت جمعی، سماع )رقص(، طبل زدن و کف زدن در ذکر، استحضار جسم وروح اولیاء، تغییر و اضافه کردن به اذکار مأثور، تحریف اسماء الله. برخی از بدعتها در اذان روی می-دهند؛ مانند: اضافه کردن اذکار و اشعار به اذان واقامه، تغییر و اضافه کردن به دعای بعد از اذان، مسحتغنی و تمطیط در اذان. ،» أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّه « دو چشم با انگشتان شست هنگام شنیدن قولدر نماز جماعت، جمعه و عیدین نیز بدعتهای زیادی مشاهده میشود؛ مانند: ذکر قبل از جماعت)بین اذان و اقامه( به صورت جمعی و با صدای بلند، اعتقاد به سنت بودن قیام برای جماعت هنگام بیاناز امام، » اسْتَوُوا، وَلَا تَخْتَلِفُوا « در جواب گفتهی » عَلَینَا وَعَلَیکَ الرَّحمَه « قول ،» قد قامت الصلاه « قولقبل » لا اله الا الله « به صورت جمعی قبل از بیان تکبیره الاحرام، جهر به نیت، ذکر » لا اله الا الله « ذکراز رفتن به رکوع، خواندن سورهی کهف یا سوره های دیگر با صدای بلند یا از طریق بلندگو، گفتههایموذن )مترجم( قبل و حین خطبه، سه خطبهای شدن جمعه و عیدین، نماز سنت قبل و بعد از نمازعید. گاه بدعتها مربوط به مراسم برگزار شده در مساجد هستند؛ مانند: مراسم میلاد پیامبر)صَلَّى اللهُعَلَیْهِ وَسَلَّمَ(، مراسم جشن اسراء و معراج، مراسم جشن نیمهی شعبان، مراسم تعزیه در مساجد. در ماهمبارک رمضان نیز بدعتهائی مانند: التزام به اذکار معین بین رکعات تراویح، صلوات شمارشی بر پیامبر،نیت روزهی فردا به صورت جمعی و با امر امام، و تسحیر رایج هستند. بخشی از بدعتها نیز در گروهبدعتهای عمومی یا متفرقه قرار میگیرند؛ مانند: زخرفهی مساجد، قبور در مساجد، دست کشیدن وبوسه زدن بر در و دیوار مساجد، منتسب ساختن مساجد به برخی از فرق، مشخص کردن جایی ازمسجد برای خود، ترک جمعه و جماعت به دلیل بدعت یا فسق امام، تغییر کاربری یا فروش مکان وقفیمسجد، ثبت و حک نام واقف بر در و دیوار مساجد، استخاره، غیب گوئی و فال گیری با قرآن. در کلمیتوان بیان کرد که بسیاری از موارد ادعائی، مصداق معیارهای بدعت بوده و در نتیجه بدعت محسوبمیشوند، اما برخی از این موارد مانند: قنوت در نماز صبح، تبلیغ )رساندن صدای امام به مأمومین(،قَدْ قَامَتِ « : در جواب مقیم، هنگام گفتن » أَقَامَهَا اللَّهُ وَأَدَامَهَا « احیای شب عیدین، صلاه التسبیح، قولو ... هرچند در دلایل دارای ضعف هستند برداشتی خطا از بدعت هستند و نمیتوان آنها را – - » الصَّلَاهُبدعت نامید.

پژوهش مذکور به این پرسش خواهد پرداخت که خلیفه واقعی بعد از پیامبر اسلام (ص) چه کسی است؟ با توجه به ترکیبات قومی، مذهبی، فرهنگی و اعتقادی در بعضی کشورهای اسلامی، جهت همبستگی بیشتر لازم است به بررسی مسأله امامت از دیدگاه اسلامی بپردازیم.

چکیده ندارد.

در این پایان نامه بحث “رجعت” مورد یک بررسی‌ اجمالی‌ قرار گرفته است. در ابتدا مفهوم کلمه “رجعت” از ماده “رجع”, در کتاب‌های لغات مورد بررسی‌ و تحقیق قرار گرفته و سپس به کلماتی‌ اشاره شده که در قرآن و روایات معصومین(ع) اصطلاحا به همین مفهوم " بازگشت به دنیا” بکار برده شده است.پس از بررسی‌ این کلمات در لغات به مفهوم اصطلاحی رجعت پرداخته شده و نظر تنی چند از علماء شیعه در این خصوص بیان شده است.در فصل دوم تاریخچه اعتقاد به رجعت، از زمان پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) و سیر تحول آن‌ در میان مسلمانان مطرح شده و در این بخش سعی شده شرایط فرهنگی‌ و سیاسی جامعه اسلامی در ادوار گذشته در رابطه با این موضوع روشن شود.پس از طرح تاریخچه‌ی موضوع مورد بحث در فصل سوم وارد بحث اصلی‌ که همان اثبات رجعت از منظر آیات قرآنی است شده‌ام.در این فصل تعداد 8 آیه از میان چندین آیه‌ای که علامه مجلسی یا شیخ حر عاملی و یا دانشمندان دیگر در باره این موضوع بیان داشته‌اند، مورد کنکاش قرار می‌دهم و در ملاحظه هر آیه‌، بررسی‌ برخی‌ از مفردات آن‌ آیه و سپس نظرات تفسیری علما شیعه و اهل سنت درباره آنها مي‌اید و بلاخره روایتی از معصومین(ع) که ذیل آیات مذکور به ما رسیده است و مفهوم و تاویل آیه را در خصوص رجعت برای ما روشن می‌سازد، بیان میگردد، همچنین نظرات مخالفین مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد.در فصل چهارم روایات رجعت از حیث اعتبار و تواتر مورد تفحص قرار گرفته و نظرات دانشمندان موافق و مخالف در این باره، با توجه به ملاک ارزیابی روایات مطرح شده است.در ادامه این فصل، اکثر روایات رجعت در یک تقسیم بندی، بر اساس موضوعات مطرح شده در آن‌ به چهار بخش تقسیم شده که ذیل هر بخش چند روایت به عنوان نمونه ذکر شده است. در فصل پنجم به مسئله وجود اجماع در “رجعت” پرداخته شده، اتفاق نظر علماء بر مسئله رجعت از دیدگاه علماء سابقین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و نشانه‌های این اجماع در اسناد و مدارک اسلامی بیان شده است. همینطور در ادامه نظرات مخالفین وجود اجماع بر رجعت از مفسران اهل سنت مورد نقد و بررسی‌ قرار گرفته است.عقل هیچ مانعی برای زنده شدن مردگان پس از مرگ تصور نمیکند و امکان آن‌ را کاملا درک می‌کند، به عبارتی هیچ منع عقلی برای زنده شدن مردگان، نه در فاعلیت فاعل و نه در قابلییت قابل متصور نمي‌باشد. اما عقل از درک ضرورت وقوع آن‌ عاجز است که با بیان مقدمات و تحلیل‌های مختصری این ضرورت هم برایش قابل درک میشود، در این فصل تلاش شده است که پاره‌ای از این مقدمات که لازمه تحقق آنها رجعت به دنیاست را بازگو نمایم.در فصل هفتم به ویژگی‌‌های رجعت پرداخته شده، ویژگی‌‌هایی‌ که در روایت به آن‌ تصریح شده است، ویژگی‌‌هایی‌ از قبیل محدوده‌ی افراد رجعت کننده، زمان رجعت، طول عمر رجعت کنندگان، اختیاری بودن یا اجباری بودن رجعت، نحوه رجعت کردن به دنیا و… رجعت یک واقعه حکیمانه و هدفمند می‌باشد که هدف آن‌ هماهنگ با عقل و ایمان و در راستای تحقق اراده پروردگار عالم و خواست موًمنان می‌باشد. در فصل هشتم این اهداف با تکیه بر آیات و روایات مورد بحث قرار گرفته است. در فصل نهم دیدگاه متکلمن معروف شیعه درباره رجعت مورد بررسی‌ قرار گرفته است. نقطه نظرات فضل بن شاذان به عنوان دانشمندی که در عصر سه امام معصوم حضور داشته و از سرچشمه معارف بهره برده است، شیخ صدوق نماینده مكتب فکری قم در عصر غیبت صغری، شیخ مفید نماینده مکتب فکری بغداد، علامه مجلسی و شیخ حر عاملی دوتن از محدثان مشهوری که برخی‌ آنها را متمایل به اخباری گری می‌دانند و علماء دیگری که هرکدام در زمان خود از چنان جایگاهی برخوردار بودند که پیشوایی شیعه را عهده‌دار بوده و دوست و دشمن حول محور سخن آنها به استناد سازی مي‌پرداختند. در فصل دهم دو ديدگاه متفاوت در باب رجعت كه با نظر مشهور در اين خصوص مغايرت‌هايي دارد شرح و تفصيل داده شده است. اين ديدگاه‌ها نيز با استناد به آيات و براساس برداشت‌هايي است كه صاحبان اين نظريه‌ها از اين آيات و روايات داشته‌اند. علت جداسازي اين دو ديدگاه از نظرات متكلمان معروف شيعه، تفاوت‌هايي است كه در اصول و مباني آنها با نظرات متكلمان وجود داشته و حتي بعضي از مباني آنها توسط اين متكلمان معروف انكار و مذمت شده است. البته بنده در اين بخش در صدد نقد اين نظرات نبوده‌ام و فقط به بيان شرح آنها پرداخته‌ام. در خاتمه نيز در يك جمع‌بندي چهار تعبير متفاوت كه با توجه به آيات و روايات و بعضاً برگرفته از نظرات علما مي‌باشد را از رجعت مطرح كرده و توضيحاتي دربارة آنها داده‌ام.

چکیده ندارد.

آنچه پیش رو دارید بررسی عمده ترین فضائل امام علی ع در منابع اهل سنت است که طی چهار فصل بیان گردیده است. در فصل اول اولین مسلمان بودن حضرت مورد بررسی قرار گرفته است که از زبان پیامبر اکرم و شخص امام علی و اصحاب به کنکاش گرفته شده است. فصل دوم را علم امام به خود اختصاص داده است که در این راستا رابطه علم و هدایت گری علم بی کران امام آگاهی از شأن نزول آیات امام باب علوم ملکوتی پیامبر اکرم و مرجعیت علمی حضرت و مراجعات خلفا به حضرتش از عمده ترین مطالب مورد بحث این فصل است. در سومین فصل شجاعت و فداکاری امام براساس روایات اهل سنت مورد بحث واقع شده است که جریان خوابیدن امام در بستر پیامبر و فاتح میادین نبرد بودن حضرت و پرچمدار بودن امام در میادین حساس جنگ روس مطالب این فصل را تشکیل می دهد. آخرین فصل تحقیق جامعیت و جاودانگی امیرالمومنین است که براساس یک دسته بندی از مجموعه اصحاب شخصیت حضرت با همکان مورد مقایسه قرار گرفته است و سرانجام شخصیت منحصر به فرد و ممتاز حضرتش براساس روایات موجود در منابع اهل سنت از زبان پیامبر اکرم و اصحاب به اثبات رسیده است. جمع بندی و نتیجه گیری مطالب همراه با اظهار نظر محقق آخرین نکته است که در این نوشتار بدان پرداخته شده است.

احادیثی با موضوع ارتداد صحابه در صحیحین آمده است. نظر به حساسیت مفهوم ارتداد فقهی و همچنین کاربرد این مفهوم درباره صحابه بررسی دلالی روایات با نظر به آراء شارحان اهل سنت امری ضروری به نظر می رسد. همچنین تعارض این روایات با ادله عدالت صحابه اهمیت آن را دوچندان می نماید.در پژوهش حاضر ضمن بررسی مفهوم ارتداد و صحابه این نتیجه حاصل شد که ارتداد دارای دو معنی اصطلاحی و لغوی است که در زبان عرب، آیات و روایات هر دو معنی به کار رفته است. کاربرد معنی لغوی در بحث جاری می تواند مفهوم فسق و نه کفر را برای اصحاب اثبات نماید. صحابی نیز به معنی فردی است که با پیامبر به مقداری معاشرت نماید که از دید عرف به او معاشر بگویند. نیز در بررسی آراء اهل سنت توجیه های آن ها در دو زمینه خلاصه گشت. زمینه اول که شامل دوازده نظر است، وجوه معنایی کفر و زمینه دوم که شامل نه نظر است مصداق اصحاب در روایات ارتداد است. همچنین در بررسی معیارهای تعیین قلمرو مرتدان فزونی حجم مرتدان و شمول این روایات بر برخی از بزرگان مهاجر و انصار دانسته شد.سپس به بررسی پیش فرض های شارحان اهل سنت پرداخته شد که دو موضوع ارتداد در معنی لغوی و اصطلاحی و عدالت صحابه مورد بررسی قرار گرفت که در نتیجه امکان معنی لغوی ارتداد به معنی فسق مورد تایید و عدالت صحابه مورد نقد قرار گرفت. نهایتا با بررسی توجیه های اهل سنت مشخص گشت که کفر در روایات ارتداد مرادف با ضلالت است. هم چنین درباره مصداق اصحاب در روایات ارتداد می توان این روایات را شامل کسانی دانست که به نوعی دارای انحراف گشته اند. این دسته می توانند از اصحاب معروف و برجسته نیز باشند که مبتلا به ارتداد، انجام کبیره، نفاق یا بدعت گشته اند.

موضوع و هدف پایان‌نامه ‌پیش‌رو، تحقیق ‌گسترده ‌و همه ‌جانبه ‌پیرامون ‌مفهوم وعده در قرآن کریم‌ می‌باشد. تحقیقات قرآنی ‌نشان ‌می‌دهد قرآن‌ مستقیم‌ وغیرمستقیم‌ به این‌ موضوع ‌پرداخته‌است. ناگفته‌ پیداست‌ هر امری‌ که ‌ازجانب خداوند حکیم صادر می گردد، بر اساس مصلحت بشروحکمت بالغه الهی است و اساسا صدور امور بیهوده و بی‌هدف از سوی باریتعالی محال علی الاطلاق بوده و منتفی است. بایستی توجه نمود که سرشت آدمی اینگونه است که ‌تا میل به انجام کاری نداشته باشد آن را انجام نمی‌دهد، خداوند لذت های پیش روی بشر را بدین منظور وعده می دهد که انگیزه ای برای انسان ایجاد کند. درختان انبوه که رودها از زیر آن جاری است و خوراکی های لذیذ را برای عده ای وعده ‌می‌دهد، زیرا درک درجات بالای انسانی در آغاز راه برای انسان سخت است، برای ایجاد انگیزه و حرکت دادن انسان همین وعده های ملموس کفایت می کند. درسطح بالاتری هم‌، خشنودى پروردگار بعنوان وعده عالی تلقی می گردد بدین معنا که وعده های قرآن بر اساس مخاطب‌ متغیراست، کما اینکه قرآن اشاره به این مطلب دارد که: (کسانی که انفاق می کنند و کارهای خیر انجام می دهند تنها خشنودی و رضایت پروردگار‌ر‌امی‌خواهند). خدا بیش ازآنچه که‌وعده داده است خواهد ‌بخشید ولی انسان قادر به درک آن نعمت ها نیست. از زاویه ای دیگربرخی از وعده ها در دوره حیات با سعادت نبی گرامی اسلام( ص) رخ داده است و بخشی‌دیگر از وعده ها اختصاص به جهان دیگر دارد که دسته ای از وعده ها خطاب به سائر انبیاء عظام الهی است و دسته ای از آنها مخصوص به‌ پیامبر اعظم ‌و مسلمانان می‌باشد که البته هر بار حامل پیامی نو و امید بخش و نوید دهنده برگ زرینی از تاریخ نورانی اسلام را برای مسلمانان رقم بوده است. درخصوص وعد گفته شده ‌وعده به معنی عهداست، و در اصطلاح تعهد نمودن به انجام کاری است، خواه خیر باشد یا شر. علما و مفسران تفاوتهایی بین وعده و وعید و وعده با عهد قایل شده اند. وعده در قرآن بصورت مکرر آمده‌ و این مسئله در سراسر کتاب نورانی الهی به شکل اعطاءنعمت، شفاعت، نصرت و غلبه بر دشمنان و نظایر آن به چشم می خورد و آیات دال بر حق و حتمی بودن وعده های خدا نسبت به نبی گرامی اسلام (ص) و جمیع مسلمانان، جزء مفاهیم پرشمار قرآن به حساب می آید.

خلاصه فصلها از این قرار است: فصل اول تعریف و کاربرد واژه تقیه: در این فصل ابتدا مفهوم تقیه با توجه به کتاب، سنت و لغت مشخص شده است و سپس به بررسی بعضی کلماتی می پردازیم که در مورد مختلف به جای این کلمه به کار رفته و بعضی آنها را لغت مترادف با تقیه دانسته اند، سپس در صدد بیان تعریف "تقیه در حکم" بر می آییم. فصل دوم تاریخچه تقیه: در این فصل تاریخچه تقیه و نیز تقیه در حکم در فقه شیعه با استفاده از آیات و روایات از پیش از اسلام تا پایان غیبت کبرا، بررسی می شود. فصل سوم: ادله مشروعیت تقیه و شبهات وارد بر آن: در این فصل ضمن بررسی تاریخچه شبهه اندازی پیرامون تقیه به ذکر شبهات و به خصوص شبهات وارد بر تقیه در حکم خواهیم پرداخت و با تجزیه و تحلیل آنها در صورت امکان در صدد ارائه جواب مناسب خواهیم بود. فصل چهارم تقسیمات تقیه: در این فصل بررسی علل مختلف تقیه در سنت ائمه معصومین علیهم السلام همانند حفظ جان امام، حفظ جان اصحاب، جلوگیری از طعن مخالفان بر شیعه، همراهی و مدارات با اهل سنت پرداخته می شود. اقسام تقیه به خصوص تقیه مداراتی نیز در این فصل بررسی خواهد شد.

چکیدهبخش وسیعی از گزاره های موجود در تفاسیر، مرتبط با حوزه تاریخ است. اما ناظر به اینکه مفسران قرآن، خود را مورخ نمی پندارند، معمولاً در نقل وقایع تاریخی سبکی واحد را اتخاذ می کنند. این سبک که از سنت علمی تفسیر نگاری پیشینیان الگوگیری شده است، موجب گشته که نمود مسائل تاریخی در تفاسیر حتی در دوران حاضر به شکل تکرار پیوسته و یکنواخت روایات تاریخی باشد. زمانی که این نگرش سنتی به تاریخ با رویکردهای امروزین علم تاریخ مقایسه می گردد به سادگی عقب ماندن تفسیر در این حوزه خاص که توأم با برخی از آسیب هاست نتیجه گرفته می شود. در این مقاله با نگاهی انتقادی به نگرش تاریخی مفسران، به دنبال بیان آسیب های موجود در این نگاه و همچنین ایجاد حس نیاز به شکل گیری تحولاتی اساسی در نحوه به کارگیری تاریخ در تفاسیر قرآن هستیم.