جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این رساله، مبحث خوف و رجاء و اثرات تربیتی آن توضیح داده شده، و با نگاهی نو، واقعیات و شبهات موجود در جامعه مورد بررسی قرار گرفته است. آثار تربیتی مثبت و منفی انواع ترسها و امیدهای ممدوح و مذموم تبیین شده است. این پایان نامه شامل: یک بخش مقدماتی، سه فصل و یک خاتمه به شرح ذیل می باشد: بخش مقدماتی، شامل:تبیین موضوع و اهمیت بحث، مبانی بحث، پیشینه تحقیق و محدودیتهای تحقیق. فصل اول، شامل:کلید واژه ها و کلمات مترادف و مقابل آنها. فصل دوم، شامل: خوف، اقسام و آثار تربیتی مثبت و منفی مترتب بر آنها. در پایان این فصل، با طرح یک شبهه در مورد تقیه، به آن پاسخ داده شده است. فصل سوم، شامل: رجاء، اقسام و آثار تربیتی مثبت و منفی آنها. و در آخر پایان نامه، نتیجه بحثهای مطرح شده آمده است.

این تحقیق با موضوع «خوف و رجا و پیامدهای تربیتی آن در متون دینی» در سه فصل تنظیم شده است: در این پایان نامه نخست به مباحث مقدماتی دربارة کلیات تحقیق پرداخته شده است. فصل اول به مفهوم شناسی اختصاص دارد. در فصل دوم، موانع، شرایط، مراتب و جایگاه خوف و رجا در نظام تربیتی اسلام بررسی شده است. در فصل سوم، پیامدهای تربیتی خوف و رجا در دنیا و آخرت مورد بررسی قرار گرفته است؛ از جمله: آماده سازی، هدایت یابی، مغفرت و گناه زدایی، آخرت نیکو، مبارزه با دنیاگرایی، عزت مندی، جلب رضایت خداوند، اصل تقوا و اصل توکل. همچنین از پیامدهای خوف الهی (خوف از عذاب الهی در جهنم، خوف از بی بهره ماندن از نعمت های بهشتی و خوف از محروم شدن از دیدار و قرب الهی) و پیامدهای ترک رجا (ترک توبه و استغفار، فرو رفتن در گناه، کفر و تباهی آخرت) بحث شده است.

موضوع این پژوهش ( ارزش ایثار در قرآن و سنت، آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی آن) است. واژه ایثار به معنی برگزیدن، ترجیح دادن، مقدم کردن چیزی بر چیز دیگر است. ایثار به عنوان بالاترین احسان، انفاق و صدقه محسوب می شود و از آن در روایات با تعابیری مانند بهترین نیکی، خوی نیکان، برترین مراتب ایمان، نشان شیعه بودن و ... یاد شده است. گرایش به ایثار در افراد تحت تأثیر عواملی چون اعتقاد و ایمان به خدا، یاری دین الهی، محبت و ترس از خدا و برخورداری از صفاتی چون سخاوت، قناعت، توکل، ... قرار می گیرد. جلوه های ایثار شامل ایثار جان، مال، آبرو، آسایش، وقت و... می شود. تطهیر و تزکیه، آمرزش گناهان، تقرب الهی، خشنودی خدا، برکت در روزی، رفع گرفتاریهای دنیوی و اخروی، آرامش روانی، نیک نامی، رسیدن به پاداشهای الهی و رستگاری از پیامدهای فردی ایثار است همچنین فقر زدایی، حفظ و گسترش جامعه، مطیع شدن مردم، سرکوبی دشمنان، زمینه سازی تعجیل در ظهور حضرت مهدی ( علیه السلام)، احیای فریضه امر به معروف از جمله پیامدهای اجتماعی آن می باشد. آسیب هایی که برای ایثار متصور است ریا، کبر و غرور، عجب و خودپسندی، منّت و آزار رساندن، بی ثباتی و ندامت می باشد. بخل، حرص، ترس، راحت طلبی، علاقه به دنیا از عوامل باز دارنده فردی ایثار می باشند. هم چنین علاقه مندی به تجمل گرایی مسئولین حکومتی، فساد اخلاقی و رواج منکرات در جامعه از موانع باز دارنده اجتماعی آن می باشند. انتخاب چنین موضوعی به منظور احیاء و ترویج روحیه ایثارگری در جامعه می باشد. در این تحقیق تلاش کرده ایم مطالب فوق را در طی بخش هایی با عنوان: مفهوم ایثار و عوامل ایجاد آن، انواع ایثار، پیامدهای فردی و اجتماعی ایثار، آسیب ها و عوامل باز دارنده فردی و اجتماعی آن مورد توصیف و تحلیل قرار داده ایم. و در پایان پیشنهادهایی را برای ترویج ایثار ارائه داده ایم. لذا با استفاده از روش های ( کتابخانه ای، کاربردی، تحلیل، توصیفی، بنیادی) مطالب سودمندی را که غالبا در کتاب های تفاسیر ( المیزان، نمونه و...) و مجامع روایی ( اصول کافی، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمه الاطهار ( علیهم السلام) و ...) و لغت نامه ها و کتابهای اخلاقی و مقالاتی پیرامون این موضوع بود جمع آوری و تدوین نمودم.

موضوع تحقیق پایانی این جانب، خیر و اشاره به سه مصداق آن در قرآن می باشد. و هدف از ارائه این تحقیق، آشنا شدن با متون قرآن به خصوص در رابطه با خیر و آگاهی بر راه های رسیدن به نیکی ها و خوبی و بحث پیرامون خیر در قرآن و رسیدن به نتایج عالی است. این واژه به صورت خَیر، اَلخیر و مشتقات آن در قرآن بسیار آمده است، که به معنی نیکویی، نیکتر، بهتر و... می باشد. خیر، اقسام متعددی به اعتبارات مختلف دارد از جمله؛ خیر تکوینی که متعلق به همه موجودات می باشد. خیر و شر تشریعی که شامل طاعات و معاصی و خاص انسان است که همین انتسابش به آدمی، ملاک حسن و قبح افعال واقع شده است. خیر مصادیق بسیار زیادی را شامل می شود از جمله مصادیق صبر، صله رحم، روزه، نماز جمعه و ... که به دلیل گستردگی مطالب فقط به سه مورد صبر روزه که خیر فردی می باشند و نماز جمعه که خیر اجتماعی است در این تحقیق اشاره شده است. از جمله مصادیق خیر، صبر می باشد که به معنای شکیبایی کردن و آرامشی که موجب استحکام دین و باعث دخول در بهشت داشتن اجر بسیار و عدم عذاب قبر و ... می شد. دیگر از مصادیق خیر، نماز عبادی – سیاسی جمعه است که موجب وحدت در جامعه و آرامش روحی و جسمی و کثرت علم و آگاهی می شود. و مصداق سوم روزه است که موجب برخوردار شدن از تقوا، سلامت جسم و روح، و تقویت ایمان و صبر استقامت می شود. امید که با انجام این امور خیر دوری کردن از بدی ها و شرور به هدف نهایی که لقاءالله است، نایل شویم. در این تحقیق با رجوع به کتابخانه ها از منابع معتبر بسیاری چون کتب روایی، نهج البلاغه، اصول کافی، وسایل الشیعه و ... و کتب تفسیری مانند المیزان، مجمع البیان، تفسیر قمی و ... و همچنین کتب اخلاقی بسیاری بهره برده و استفاده نموده ام. و در آخر نتیجه گرفتم که خیر و نیکی کردن بهترین وسیله برای یک زندگی سالم و روان است و سوق پیدا کردن به سوی مصادیق خیر، رفتن به سوی بهشت و رحمت الهی می باشد.

در پژوهش حاضر داستان حضرت آدم(ع) به صورت تطبیقی در قرآن کریم و تورات بررسی شده و در پنج فصل تنظیم و نگارش شده است. فصل اوّل، کلیاتی درباره موضوع؛ فصل دوم، شناخت اجمالی تورات؛ فصل سوم، شیوه قصه پردازی قرآن؛ فصل چهارم، داستان آدم و مراحل زندگی آن حضرت؛ فصل پنجم، سرگذشت فرزندان آدم.

این پایان نامه درباره آن نوع از تفسیر قرآن است که اهل عرفان بدان پرداخته اند. مباحث آن عبارتند از:معانی تفسیر، تاریخ تفسیر و جریانهای گوناگون تفسیری و مهمترین تفاسیر هر یک، رابطه عرفان وقرآن، اصول عرفان و مبانی عرفا در تفسیر قرآن وریشه ها و زمینه های پیدایش تفاسیر عرفانی.

موضوع این پژوهش، درآمدی بر تمثیلات قرآنی است، بررسی مثل آوری ها و مثال هایی که خداوند در قرآن، به منظور تسریع در فهم و آسان سازی مطالب و تنزّل مفاهیم عمیق معنوی برای بشر آورده، از اهداف این نوشتار است. در این راستا، نگارنده پس از ریشه شناسی و تبیین معنای لغوی و اصطلاحی تمثیل، به تفاوت تمثیلات قرآن و تمثیلات غیرقرآنی پرداخته و هدف خداوند را از آوردن مثل در قرآن، بیان داشته است و مخاطبان را به اهمیت پیام مثل های قرآن و میزان تأثیرگذاری آن، واقف گردانیده است. همچنین پیرامون اقسام امثال قران، آراء برخی از صاحب نظران را ارائه داده و از میان اقسام امثال قرآنی، محدوده تمثیلات قرآنی را مشخص ساخته و دایره بحث را روشن نموده است. سپس از وجوه افتراقی تمثیل و تشبیه، استعاره و کنایه سخن به میان آورده، پس از آن به اهمیت و فایده تمثیل پرداخته و بر این نکته تأکید داشته که تمثیل، شیوه ای از شیوه های پیام رسانی قرآن است که به منظور عینیّت بخشیدن و تجسم دادن به مفاهیم عقلی و معنوی صورت گرفته تا هر کس به فراخور درکش از آن بهره بگیرد. سپس به شرح و بررسی آیاتی که دربردارنده تمثیل اند پرداخته و آنها را آیات تمثیلیّه نامیده است و بدین ترتیب کاربرد تمثیل در قرآن را شناسانده است. تمثیل انفاق به بذر هفتصد دانه، تمثیل حیات دنیوی به نباتی ناپایدار، تمثیل اعمال خیر کافران به سرابی در کویر، تمثیل تکذیب کنندگان آیات الهی به سگی هار و تشنه، تمثیل تکیه بر غیر خدا به خانه ای سست و بی استحکام، تمثیل مؤمن به زمینی حاصل خیز و تمثیل کافر به زمینی شوره زار و بی حاصل از جمله تمثیلاتی هستند که به آن پرداخته شده است. در این زمینه، روش جمع آوری اطلاعات، نرم افزارهای رایانه ای، کتاب های تفسیری، نشریات و متون موجود در کتابخانه ها بوده است.

پژوهش حاضر تحت عنوان« در آمدی بر حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف در آیات و روایات» به بحثی تفسیری و روایی پیرامون این مساله می پردازد. بسیاری از مشکلات جهان امروز در نتیجه عدم آگاهی از منابع غنی مدیریت الهی است برای آمادگی جهان به پذیرش این حکومت الهی که وعده ای دست یافتنی است، نیازمند آگاهی از ویژگیهای دولت جهانی مهدوی می باشد. از آنجا که اقشار مختلف جامعه، بخصوص نسل جوان با مطالعه مباحث مربوط به حکومت الهی و جهانی حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف تشنه وضعیت مطلوب آینده شوند، این پژوهش به رشته تحریر درآمده است. و امید به اینکه با مطالعه این پژوهش، گامی در زمینه سازی ظهور حضرتش برداشته شود. در این پژوهش سعی شده است که اکثر مباحث پیرامون حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف در یک جا گرد هم آید، و همچنین سعی شده با استفاده از منابع معتبر و فهرست بندی منطقی، آیات و روایات بطور کامل و با ترجمه برای دسترسی آسانتر خوانندگان آورده شود. در ابتدا به ضرورت و سپس بشارت حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف در آیات و روایات و ادیان مسیح و یهود پرداخته شده و در ادامه مباحث پایتخت حکومت و مدت آن و هدف از تشکیل حکومت روشهای حکومت جهانی ذکر شده است و با بیان اتفاقات از ابتدای ظهور و چگونگی برخورد حضرت با اقشار مختلف جامعه جهانی اعم از مسلمان و غیر مسلمان پرداخته شده است که در این هنگام با یاری حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف و عده ای از مومنان محض حضرت در طی شورشها به فتوحاتی در جهان دست می یابند. و سپس به ویژگیهای حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف از قبیل ویژگیهای اعتقادی اخلاقی، علمی، اقتصادی، قضائی پرداخته شده است و در پایان بطور مختصر رجعت امامان و انبیاء و حکومت برخی از آنان و بحث شهادت یا رحلت حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف بیان شده است.

خدای را سپاس که توانستم تحقیقاتی پیرامون خشوع در نماز انجام دهم و آنچه اینک پیش روی خواننده گرامی قرار دادر، پایان نامه ای است مشتمل بر چکیده، مقدمه، پیشگفتار و چهار فصل پیرامون موضوع مذکور که در پایان آن به نتیجه گیری مطالب پرداخته شده است. خلاصه آنچه در فصل ها تشریح شده است بدین قرار است: در فصل اول سعی شده به کلیات در مورد مفهوم خشوع و صلاة از نظر لغوی و اصطلاحی و همچنین مفهوم حضور قلب پرداخته شود تا خواننده بهتر بتواند با مفاهیم یادشده آشنایی پیدا کند و در بکارگیری نهاد نماز خویش اهتمام ورزد. همچنین در این فصل این مضمون بیان شده است که نماز مهمترین و مؤکدترین واجبات است که اگر با خشوع و حضور قلب همراه شود عنوان قبولی بر آن مترتب می شود. حضرت علی ( علیه السلام) می فرماید: نماز کاخ اسلامیت را ستونی است محکم و فردای قیامت اگر آن قبول افتد، اعمال دیگر قبول و اگر آن رد شد اعمال دیگر مردود است. در فصل دوم که با عنوان حقیقت نماز مطرح گردید ه است در یک نگاه به معانی باطنی نماز اشاره شده است و در نگاه دوم به بررسی انها به طور جداگانه پرداخته شده است که در مجموعه به این مطالب می پردازد که نماز همین بر زبان راندن کلمات و گزاردن حرکات معین نیست. آن همه فیض و برکت بر پدید آوردن امواج صوتی و اعمال بدنی بدون انکه روح ذکر و توجه در سراسر این کالبد دمیده باشد مترتب نمی گردد. اگرچه حداقل تکلیف با آن ساقط می گردد بلکه باید در نماز معانی حقیق ان توجه نمود و خاضعانه و خاشعانه در برابر حضرت دوست به عبادت پرداخت. فصل سوم با عنوان ضرورت خشوع در فریضه نماز از دیدگاه قران بیان شده است که خواننده در این فصل پی به اهمیت خشوع در نماز برده، به حالت واقعی خشوع آشنا می کشود و متوجه یان مطلب نیز می گردد که خشوع دارای مراتبی است و سعی می کند مرتبه خود از خشوع را پیدا نوده، به مراتب بالاتری دست یابد، در این راستا باید راههای کسب خشوع را بداند. و خواننده گرامی با خواندن این فصل راههای تحصیل خشوع و موانع دستیابی به آن رامی شناسد وسعی در برطرف نمودن موانع می نماید تا نماز خو را مزین به خشوع، خضوع، خلوص، حضور قلب نموده و نماز خود را پیراسته از هر مانع داخلی و خارجی بنماید. در این رساله پس از تبیین مفاهیم کلیات و بیان حقیقت نماز وروشن شدن اهمیت خشوع در نماز، به آثار خشوع در نماز می پردازد و بیان می دارد که خشوع در نماز اثرات ارزنده فراوانی دارد که بر روح و روان وجسم و جان افراد باقی می گذارد و تنها اثرات فردی آن نیست که متوجه افراد می شود بلکه جامعه و اجتماع را نیز متأثر و مستفیض می گرداند. مردم با حضور در نمازهای جماعت که بهترین شیوه نمازگزاردن است، آثار تربیتی اجتماعی مهمی را به یادگار می گذارد. نماز به گونه های مختلف از جمله فرادی و جماعت که همراه با تواضع و خشوع و حضور قلب باشد، بازدارنده از فحشاء و منکر، معراج مؤمن، تقرب دهنده پرهیزکار به ذات اقدس حق و پرورش دهنده روح و فرد و اجتماع به سوی کمال حقیقی است.