جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
تشبیه یا تنزیه از دیدگاه امام علی (ع)
نویسنده:
صمد عبداللهی عابد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
گرایش به خدا در فطرت انسان‌ها قرار داده شده و آدمی در طول تاریخ در پی شناختن خدای خود بوده و بسا که در این مسیر مصادیق ناشایست را به عنوان خدا پرستیده است. برخی برای شناخت خدا او را به انسان یا موجودات دیگری تشبیه می‌کنند و حتی قائل به تجسم خدا می‌شوند، و برخی دیگر برای در امان ماندن از تشبیه دچار تنزیه مطلق می‌گردند و می‌گویند که ما را راهی برای شناخت خدا نیست. امام علی (ع) تشبیه را رد کرده و برای رد آن، ادله‌ای به میان آورده است. از آن جمله: همتا نداشتن خدا، این‌که شباهت مخلوقات به یکدیگر دلیل بی‌همتایی خداست، احاطه‌ناپذیری خدا و... . او برای رد تجسیم نیز، ادله و شواهدی آورده است، همچون این‌که عظمت نفوذناپذیر خدا مانع رؤیت‌اش است، و نیز تقدم زمانی خداوند، همانند نداشتن او، مکان‌مند نبودن او، خستگی‌ناپذیری و عدم عجز و عدم تحمل رنج و...؛ و در این راستا آیات موهم تجسیم را تأویل کرده است. علی(ع) تنزیه مطلق را قبول ندارد و قائل به این است که خدا را در حدی که خود خدا و پیامبران‌اش معرفی کرده‌اند و بر اساس آیات و افعال‌اش می‌توان شناخت؛ ولی برای شناخت ذات و کنه صفات‌اش راهی نیست. او برای تنزیه نیز ادله‌ای آورده است، مثل: حد نداشتن خدا، محاط نبودن خدا، و توصیف‌ناپذیری خدا.
صفحات :
از صفحه 91 تا 117
از تقلید تا تحقیق (ترسیمی قرآنی و روایی از نقشه راه دانش‌پژوهی)
نویسنده:
داود معماری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
قرآن کریم‌، روایات معصومین (ع) و حکیمان مسلمان، با طرح نقشه راهِ دانش‌پژوهی - از تقلید تا تحقیق - ، علو همت، پویایی، اشتیاق به فراگیری، پاسداشت حرمت استاد، تفقه و تدبر، زمان‌شناسی و نوگرایی، خلاقیت و ابتکار و...، را از مهم‌ترین محرک‌های رسیدن دانش‌پژوه به افتخارات علمی می‌دانند و از این طریق او را از جمود و خمودگی، دون همتی، قناعت در کسب معرفت، حیا از پرسش‌گری، هراس از اظهارنظر علمی، همیشه شاگرد و مقلد ماندن و...، باز می‌دارند. واضح است که تحقق کامل این نقشه و عبور از مرحله تقلید و رسیدن به مرحله جویای علم بودن و نشستن بر اریکه تحقیق و تولید علم کردن، علاوه بر سعی و اهتمام خود دانش‌پژوه، همت و تدبیر مشفقانه خانواده و جامعه - به ویژه استادان فرزانه و مسئولان مربوط - را نیز می‌طلبد.
صفحات :
از صفحه 83 تا 102
عقل و نقل از منظر آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
محمد علی سوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
روش‌شناسی علوم وابستگی تام دارد به نوع معرفت‌شناسی آن، زیرا معرفت‌شناسی تعیین‌‎کننده ظرفیت و صورت‌بندی نظام دانایی و حیات اجتماعی در هر تمدن و فرهنگی است‌. تحصیل معرفت نسبت به دین، وابسته به بهره‌گیریِ هم‌زمان از تمام منابع معرفتی معتبر است؛ بنابراین عقل و نقل فقط با هم‌‌دیگر می‌توانند معرف گزاره‌ها و آموزه‎های اسلام و نیز حجت شرعی دین حنیف باشند. هیچ‌یک از این دو نمی‌تواند به‌‎‌تنهایی به تمام آنچه هست و آنچه باید احاطه بیابد، زیرا معرفت دینی محصول سنجش و تعامل توأمان دانش نقلی و دانش عقلی است. اسلام، هم‌زمان، هم توانایی بهره‌گیری از قابلیت‌های بی‌پایان عقل و نقل ‌را داراست، هم قادر است مبانی جامع و خطوط کلی بسیاری از علوم را فراهم آورد. این پژوهش در پی آن است که به پرسش بنیادین زیر با روش تحلیل عقلانی و با تمرکز بر دیدگاه عالم فرزانه، حضرت آیت‎الله العظمی جوادی آملی، پاسخ گوید: در فرآیند استنباط در قلمروهای گوناگون دین اسلام، چه نسبتی بین عقل و نقل برقرار است؟ یافته‌های این پژوهش عبارت‌اند از: تعیین مراد از دین و علم؛ روش به‌کارگیری هر یک از عقل و نقل در فرآیند استنباط؛ وجود هماهنگی بین عقل و نقل؛ روش رفع ناهماهنگی‌های ظاهری بین عقل و نقل؛ در خصوص علوم انسانی، ضرورت همراهی عقل و نقل با یکدیگر در تمام فرآیند استنباط.
صفحات :
از صفحه 67 تا 93
دو تفسیر از صادر اول و اجزای آن در حدیث حدوث اسماء
نویسنده:
محمد حکاک، محمد رضا موحدی نجف آبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
حدیث اول از باب حدوث اسماء اصول کافی که به حدیث «حدوث اسماء» مشهور است، از مشکلات و متشابهات احادیث و مشتمل بر معرفت برجسته‎ای از معارف فراوان موجود در روایات اهل‎البیت (ع) است و به دلیل جذابیت محتوای آن، مورد تفسیرهای متعدد واقع ‎شده‎ است. بر اساس این حدیث که مبین ترتب و تنزل و تکثر اسماء الهی است، مخلوق اول اسمی است که چهار جزء دارد که یک جزء آن در حجاب سه جزء دیگر قرار گرفته ‎است. آن سه جزء یا سه اسم، هرکدام دارای چهار رکن‎اند و هر رکنی سی اسم در ذیل خود دارد تا در نهایت به سیصد و شصت اسم بالغ شود. در آخر حدیث، اشاره‎ای مشتمل بر تفسیر و تعلیل به آیه «قُل اُدعوا اللهَ او ادعوا الرَّحمن ایا ما تَدعوا فَلَهُ الاسماءُ الحسنی» شده ‎است. در میان تفسیرهای متعدد این حدیث، تفسیر ملاصدرا در شرح اصول کافی و تفسیر علامه طباطبایی در المیزان و رساله الاسماء به جهاتی از جمله مهم‎ترین و مؤثرترین شرح‎های موجودند. در این مقاله به بیان و مقایسه تحلیلی این دو تفسیر پرداخته‎ایم.
صفحات :
از صفحه 43 تا 57