جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
راه های معرفت
>
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
>
حس(قوه حاسه)
>
حواس ظاهر(مقابل باطن)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 32
عنوان :
کرامت از دیدگاه عرفان اسلامی و نظریه روان شناختی یونگ
نویسنده:
علی محمد پشت دار ,محمدرضا عباس پور خرمالو
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کرامت
,
مکتب روان شناختی یونگ
,
خودآگاه و ناخودآگاه
,
عرفان اسلامی
,
ضمیر ناخودآگاه جمعی و فردی
,
ابزارهای معرفت (مسائل جدید کلامی)
,
روانشناسی(مسایل جدید کلامی)
,
کرامت (عرفان)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
راه های معرفت
,
عرفان نظری
,
معرفت(ادراک جزئی)
,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
آرکی تایپ (کهن الگو) ,
خودآگاه ,
کمال پذیری ,
شفابخشی ,
آیه 85 اسراء ,
کرامت عرفا ,
آیه 54 مائده ,
مقام فناء ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
کرامت اولیاء ,
خواب و رویا در عرفان ,
چکیده :
این که آدمی نیروهای فراحسی دارد، از گذشته های دور در نزد نحله ها و ادیان گوناگون امری پذیرفته، اما راه رسیدن به این نیروها و دستیابی به آن عوالم نیز متعدد و متفرق بوده است. به طور کلی، صوفیه و به طور خاص لاهیجی، شارح گلشن راز، راهی کوتاه اما دشوار برای رسیدن به عالم فراحس پیشنهاد کرده اند که آن تصفیه باطن از غیرحق است؛ چون زمینه آماده شد، حقایق برای فرد کشف می شود. از میان متاخرین، گوستاو یونگ ـ که روان شناسی مسیحی است ـ نیز با مطالعه ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه در انسان، کوشیده با زبان خود امکان رسیدن به این عرصه را برای روح و روان آدمی تشریح کند؛ پس از آن که سالک (فرد) به این جهان رسید، در آنجا مقام می کند و در ظاهر و باطن رفتارش (ظاهری ـ معنوی) تحولاتی رخ می دهد که صوفیه از آن با عنوان «کرامت» یاد می کنند. کرامت نزد عرفا به فنای فی اله ختم می شود، به گونه ای که فرد در ظاهر و باطن خدایی می شود.موضوع این پژوهش راه رسیدن به این مرحله از نگاه عرفا و روان شناسان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 59 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظامی، شاعری صوفی مسلک
نویسنده:
یعقوب نوروزی ,حجت اله قهرمانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عشق
,
قلب
,
جهان بینی عرفانی
,
نظامی گنجوی
,
اندیشه عرفانی
,
عرفان نظامی
,
مخزن الاسرار نظامی
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه تصوف
,
تصوف زاهدانه
,
صوفیان (صوفیه)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
دل در عرفان اسلامی
,
عشق و عرفان
,
آثار نظامی گنجوی
کلیدواژههای فرعی :
سریان عشق در موجودات ,
علم نفس ,
نظام احسن ,
عزلت نشینی ,
پشمینه پوشی ,
مرگ ارادی ,
حدیقه الحقیقه ,
غایت آفرینش ,
شعر سنایی ,
تکبر (اخلاق) ,
موانع سیر و سلوک ,
عرفان عملی ,
چله نشینی ,
راه های معرفت ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
شاعران عارف ایرانی ,
چکیده :
در این مقاله به بررسی عرفان و تصوف نظامی خواهیم پرداخت. بحث آغازین این خواهد بود که آیا نظامی را می توان همچون سنایی، عطار، مولوی و دیگران، شاعری عارف نامید. سپس به این نکته می پردازیم که آیا او صوفی رسمی بوده یا تحت تاثیر گسترش این اندیشه ها در این دوره نمودی از آن در آثارش دیده می شود. سپس نظرات وی را درباره مطرح شدن این اندیشه ها در شعر خواهیم آورد و بازتاب اعتقادات عرفانی اش را در زندگی عملی و شعرش به تماشا خواهیم نشست و آداب سلوک و موانع سلوک و آنچه را مرتبط با تصوف و عرفان است و در آثارش جلوه دارد، را نیز بحث و بررسی خواهیم کرد. همچنین نظرات او را درباره صوفیه عصر خود و دیدی که نسبت به آنها داشته را مطرح می کنیم و درباره زهد و دنیاگریزی که بخش پر رنگ تصوف او را شامل می شود به تفصیل سخن خواهیم گفت و اثبات خواهیم کرد که نظامی شاعری عارف نیست و در عالم عرفان و صوفیگری، دریافت های شاعران بزرگ عارف، همچون سنایی و عطار و مولوی و دیگر شاعران عارف را از مبانی و اصول عرفانی ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 193 تا 219
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
با مولوی در گذار از جلوه هزار نقش آفرینش
نویسنده:
حجت اله همتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عشق
,
فیه ما فیه
,
مولانا
,
عرفان اسلامی
,
حواس
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان و شریعت
,
عالَم معنی(مقابل عالَم صُوَر)
,
عالَم صُوَر(مقابل عالَم معنی)
,
حواس باطن(مقابل ظاهر)
کلیدواژههای فرعی :
جهان بینی عرفانی ,
صورت و معنی ,
آثار مولوی ,
عرفان مولوی ,
سالک ,
حقیقت انسانی(عرفان نظری) ,
عالَم غیب(قسیم عالَم شهادت و عالم انسانی) ,
عالَم شهادت((عام)، قسیم عالم غیب و انسانی) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حس دینی ,
چکیده :
عرفان به ما می آموزد که هدف آدمی عبارت است از درک حقیقی عالم معنی. آفرینش جلوه ای است هزار رنگ و هزار نقش از نوری بی رنگ و درخشان؛ یعنی حضرت احدیت و خلقت چیزی جز رنگارنگی این بی رنگی ازلی نیست که «صور» را پدید آورده است و هرچه تفرد و تشخص، تفرقه و تعین و تمایز و تخالف وجود دارد، از همین جا است. کل پیام مولوی، با استفاده از رمزی که خود او در تمایز میان صورت و معنی بیان کرده، قابل تشریح و تفسیر است. در این جستار به تبیین مفهوم «صورت» و «معنی» در اندیشه مولوی بر پایه کتاب فیه مافیه پرداخته شده است؛ دو مفهومی که مولانا دامنه آن را در تمامی عالم هستی، ساری و جاری می داند و از این رهگذر، رفیع ترین آموزه های عرفانی و هستی شناسی خویش را تبیین می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 171 تا 185
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حس و توحید از منظر مفسران و فیلسوفان
نویسنده:
محمدتقی فعالی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت حسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
کلیدواژههای فرعی :
فطرت(کلام) ,
آیات فطرت ,
امر الهی ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
شناخت قلبی ,
شناخت عمودی ,
خطاپذیری ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه غربی ,
قرآن ,
تفسیر قرآن ,
خود سازی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
حس گرایی (مانع معرفت) ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
قول به اضافه(اصطلاح وابسته) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
خطای ادراک حسی ,
معرفت در قرآن ,
داستان ابراهیم (ع) ,
حس باطنی انسان ,
معارف فطری ,
ارزش ادراک حسی ,
نظریه عینیت ,
محدودیت حس ,
شناخت افقی ,
تصرف پذیری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ناصر مکارم شیرازی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدجواد مغنیه
شاپا (issn):
2228-7256
چکیده :
از نظر تمام مفسران و نیز فیلسوفان دستیابی به معرفت برای انسان امکان پذیر است. آدمی می تواند با توسل به روش های مختلف به معرفت دست یابد. در این میان، حس راهی برای نیل به شناخت و طریقی برای مواجهه با جهان خارج است. حس انسان را با جهان خارج آشنا کرده پرده از رازهای حسی برمی دارد. متفکران در ارتباط با اعتبار طریق حس دیدگاه های متفاوتی را مطرح کرده اند اما آموزه های قرآن و استدلال هایی که از آیات قرآن به دست می آید ما را به این سمت رهنمون می نماید که حس راهی معتبر است. قرآن با ترتیب دادن استدلال های مختلف ارزشمندی شناخت حسی را به صورت فی الجمله می پذیرد. از سوی دیگر آیات قرآن بیانگر آن است که در حس امکان خطا وجود دارد. فلاسفه در ارتباط با نسبت نفس با شناخت حسی معتقدند که نفس انسان در مرحله قبل از حس، فاقد هرگونه معرفت است، اما قرآن اظهار می دارد که نفس در آغاز، فاقد علم حصولی است و طرح مساله فطرت ما را بر آن می دارد که معتقد شویم معارف فطری و غیرحصولی در نفس، قبل از حس وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دروس شرح منظومه جلد4
نویسنده:
يحيى انصاري شيرازی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم بوستان کتاب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
16. کلام عقلی
,
حکمت
,
حکمت نظری
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
حکمت عملی
,
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى)
,
تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر
,
توحید صدوق
,
شوارق الالهام: لاهیجی
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
شفاء: ابن سینا
,
اشارات و تنبیهات: ابن سینا
,
شرح اشارات: خواجه نصیر الدین طوسی
,
بحار الانوار: علامه مجلسی
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
وافی
,
تفسیر صافی (روایى)
,
شرح المقاصد: تفتازانی
,
شرح تجرید فاضل قوشچی
,
المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء (ملا محسن فیض)
,
شرح مواقف: شریف جرجانی
,
تفسیر عیاشی (روایی)
,
منطق قدیم
,
بدایة الحکمة: علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
تناسخ ,
ابطال تناسخ ,
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
معجزات ,
معجزات انبیا ,
صور فلکی ,
افلاک ,
افلاک کلی ,
عنصر بسیط ,
عنصر ثقیل ,
عنصر خفیف ,
عنصر مرکب ,
علم اخلاق ,
زلزله ,
کرامت (عرفان) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
چکیده :
دروس شرح منظومه که مشتمل بر دوره چهار جلدی دروس شرح منظومه، مجموعه بیانات مرحوم آیتالله انصاری شیرازی است و با تاکید و به سفارش علامه حسنزاده آملی، از روی سخنان درسی وی - که روی بیش از ۶۰۰ نوار ضبط و پس از مراحل پیادهسازی و ویرایش به تأیید وی رسید - پس از شش سال فعالیت مداوم از سوی موسسه بوستان کتاب قم منتشر شده است. قبل از اینکه این کتاب به زبان فارسی ترجمه شود، مرحوم آیتالله شیرازی بیش از چهار سال به تدریس این کتاب در حوزه علمیه اشتغال داشت. این اثر شرحی است که آیتالله حاج شیخ یحیی انصاری به سبکی شیرین و دلنشین غوامض و پیچیدگیهای «شرح منظومه ملاهادی سبزواری» را باز کرده و خواننده را با رمز و رازهای آن آشنا میکند. شرح منظومه حکیم سبزواری شامل «منطق و حکمت» است که استاد انصاری در جلد اول این مجموعه، به شرح بخش «منطق» و در سه جلد بعدی آن به شرح بخش «حکمت» میپردازد. این اثر همچنین کتاب برگزیده نخستین جشنواره «مرزبانی وحی و خرد» در سال ۱۳۸۷ شد. کتاب ملاهادی سبزواری از آثار برجسته در میراث فلسفه و حکمت اسلامی است که با چیرهدستی کامل، مباحث حکمی و فلسفی در آن تبیین شده و سالهاست که در حوزههای علمیه و رشته روانشناسی دانشگاهها تدریس میشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درسگفتار منازل السائرین - آرشیو 97-98
مدرس:
محمدحسین حشمت پور
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
صوت
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقام خشوع
,
حواس ظاهر(مقابل باطن)
,
حواس باطن(مقابل ظاهر)
,
منازل عرفا
,
انقطاع از غیر
,
منازل السائرین
,
درسگفتار / سخنرانی عرفان
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظام فاعلی،مهمترین شاخصه معاد جسمانی ملاصدرا
نویسنده:
محمد میرباقری ، قاسمعلی کوچنانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
تجرد
,
فاعلیت
,
معاد جسمانی
,
فاعلیت خداوند
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
بدن اخروی
,
فلسفه دین
,
تخیل(راه های معرفت)
کلیدواژههای فرعی :
علت فاعلی ,
عالم طبیعت ,
عالم برزخ ,
حرکت جوهری ,
قرآن مجید ,
عالَم آخرت (عرفان نظری)(مقابل عالَم دنیا) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
مبدا قریب افعال ,
مبدا بعید افعال ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ملاصدرا با استناد به چند اصل مهم از جمله تجرد قوۀ خیال و نیز قدرت نفس بر ایجاد خارجیِ صُوَر خیالی، مُدعای خود مبنی بر جسمانی بودن معاد و نیز آفرینش بدن اُخروی توسط نفس را تبیین کرده است و نحوۀ تحقق و کیفیتِ این بدن اُخروی را بیان میکند. بررسی و شناخت مختصات نظام حاکم بر دنیا و آخرت، ما را به این نکته رهنمون میکند که در دنیا، علیت علاوه بر علت فاعلی، به علل قابلی و مادی نیز نیازمند است. در حالیکه در آخرت،علیت فقط متوقف است بر علت فاعلی. نفس نیز، از همین حیث، با اتکا بر نظام فاعلی حاکم بر آخرت،در آنجا دست به خلق هر آنچه اراده کند (از جمله بدن اُخروی خود) میزند. در عالم طبیعت، نفس این قدرت را دارد که با کاستن واردات بیرونی، به خلق صُور دست زند و اگر این نفس بتواند به مراحل تزکیۀ کامل برسد، میتواند همین صُور را در عالم خارج نیز ایجاد کند. همانند فعل انبیا و اولیای الهی از قبیل معجزات و کرامات. حال در آخرت، افرادی که به بهشت راه مییابند این توانایی را دارند که باتوجه به نظام فاعلیِ حاکم بر آنجا،آنچه را که پیامبران در دنیا بهعنوان معجزه انجام میدادند،آنها را در بهشت به اِذن الهی انجام دهند. همچنین نفس به این علت که مجرد است و هر مجردی نسبت به مادون علیت دارد، میتواند مراحل مادون را از نظر علّی بر عهده گیرد و به آفرینش صُوَر دست بزند. این خلق صُور در عالم آخرت،بینیاز از علل مادی و قابلی و تنها متکی بر علت فاعلی است. به همین دلیل از نظام حاکم بر آخرت، به نظام فاعلی و اراده تعبیر میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 639 تا 658
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حواس باطنى نفس؛ ماهيت، كاركرد، و جايگاه
نویسنده:
احمد سعيدی، على قنبريان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
حواس باطن(مقابل ظاهر)
کلیدواژههای فرعی :
صفات افعال اختیاری ,
ادراک تخیلی ,
علم نفس به قوای مدرکه ,
افعال نفس ,
خواص نفس حیوانی ,
خواص نفس نباتی ,
صورت حسی ,
وحدت قوای نفس ,
سعادت اخروی ,
قرآن ,
قوه متصرفه ,
تخیل(راه های معرفت) ,
معرفت حافظه ای ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
واهمه ,
حافظه ,
خیال(معرفت شناسی) ,
ادراکات جزئی ,
تعادل حواس باطنی ,
ادراکات وهمی ,
تادیب قوا با عبادت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
طبق علم النفس صدرايى، نفس انسان در عين بساطت، با قواى فراوانى وحدت يا اتحاد دارد. بر اين اساس، قواى نفس از شئون و اطوار وجودى آن هستند و از حيث كمال و نقص متفاوتند و به همين دليل، هر كدام در مرتبه اى جداگانه از نفس جاى دارند. علوم جزئى انسان به قواى ادراكى مرتبه حيوانى نفس كه برخى ظاهرى هستند و برخى باطنى، مربوط مى شوند. ادراكات جزئى و بيرونى انسان، كار ويژه حواس پنج گانه ظاهرى، و تثبيت، دگرگونى، و يادآورى همه ادراكات جزئى درونى و بيرونى انسان، كار ويژه حواس پنج گانه باطنى است. نقش مهم حواس باطنى در ادراكات و تأثير ادراكات در رفتارها و صفات اختيارى انسان، لزوم شناخت حواس باطنى و تربيت و تعديل آنها را نمايان مى كند. در واقع، بخشى از معاصى و رذايل، معلول عدم تعادل حواس باطنى هستند. بنابراين، لازم است براى رسيدن به سعادت ابدى، قواى مزبور را شناخت و از افراط و تفريط آنها جلوگيرى نمود. نوشتار حاضر تحليلى ـ توصيفى بوده و تبيين، تفسير، كاركرد و جايگاه حواس باطنى را از ديدگاه انديشمندان مسلمان بررسى كرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 13 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارزیابی رویکرد صدرایی و اشراقی به فرآیند دیدن
نویسنده:
ناصر مومنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابصار
,
ادراک((شناخت کامل)، اصطلاح وابسته)
,
حس(قوه حاسه)
,
اندیشه سهروردی
,
آراء و اندیشه های ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
سهروردی ,
ملاصدرا ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
نظریه انطباع(اصطلاح وابسته) ,
ادراک از دیدگاه ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
دربارهٴ چگونگی ادراك بصری از دیرباز نظرهای مختلفی وجود داشته است. سهروردی نظریهٴ علم اشراقی و حضوری به واقعیت های بیرونی را مطرح كرده است. اما، ملاصدرا به دلایلی آن را نادرست می داند. مهم ترین دلیل او می تواند این باشد كه جسم و جسمانی مانع ادراكند. چرا كه ماده، مبهم و جسم آمیخته به عدم است. هر جزء مفروض آن از اجزای دیگر و دیگر اشیا غایب است و بنابراین، در جسم كه حقیقتی افتراقی و قوهٴ عدم و زوال آن در وجودش نهفته است و وجود هر فردی از آن عین عدم فرد دیگر است، حضور معنی ندارد؛ در حالی كه علم عبارت از حضور و شهود است. اما، با توجه به مبانی فكری و دیگر اقوال او مانند اینكه هر وجودی و ازجمله جسم، به اندازهٴ بهرهٴ خود از هستی، از شهود و حضور برخوردار است؛ این نگرش صدرایی را با چالش مواجه می كند. هم چنین، اگر موجودات جسمانی را به دلیل نقصان ها، آمیختگی به عدم و پراكندگی، شایستهٴ معلوم واقع شدن ندانیم، پس نفس با قدرت خلاقیت خود چه چیزی را درك می كند و صورت ذهنی ساخته و پرداختهٴ آن چه واقعیتی را می نمایاند؟ در این مقاله كوشش بر این بوده است تا رویكرد ملاصدرا به نظریهٴ سهروردی نقد و بررسی شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 83
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مراقبه در چشمانداز ملاصدرا و اِولین آندرهیل
نویسنده:
هنگامه بیادار، مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی عرفانی
,
عرفان اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
عرفان عملی
,
عرفان تطبیقی
,
عرفان نظری
,
حضرت مراقبه
,
مقام مراقبت
,
عرفان غربی
کلیدواژههای فرعی :
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
اتحاد با عقل فعال ,
ساحات وجود آدمی ,
رؤیت خدا ,
علم نفس ,
اتحاد ,
کمال نفس ,
سعه وجودی الهی ,
لقاء الله ,
آگاهی عرفانی ,
شهودات عرفانی ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
تهذیب ,
ریاضت ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
مقام ریاضت ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
امر متعالی ,
مراتب زندگی ,
زندگی عرفانی ,
حرکت استکمالی نفس ,
مراحل آگاهی ,
نگریستن در ابدیت ,
تجمیع قوای نفس ,
ساحت گرایش طبیعی ,
شروط مراقبه ,
زندگی فعال ,
زندگی بر اساس تاملات خوب ,
مصائب مسیح (ع) ,
غایت مراقبه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
یکی از مسائل مشترکی که در حوزهی عرفان غربی و اسلامی وجود دارد، سلوک عرفانی عارف، مراقبه، شرایط و لوازم آن است که متأله و عرفانپژوه انگلیسیتبار، خانم اولین آندر هیل نیز بهطور تخصصی به تبیین و بررسی آن پرداخته است. ملاصدرای شیرازی نیز از این مهم غفلت نورزیده است. آثار وی مشحون است از مواردی که بهطور خاص به مسألهی مراقبه پرداخته است؛ چنانچه میتوان گفت ویژگی خاص عرفان صدرایی مبتنی بر مراقبه است. آندرهیل و ملاصدرا هر دو به شیوهی خاص خودشان به این مهم پرداختهاند. هر دو با رویکرد مشترک به سهساحتی بودن نفس انسان، به تقدم و تفوق یکی بر دیگری توجه داشتهاند. آندر هیل با مقدم دانستن احساس بر عقل و اراده، مراقبه را مبتنی بر پرورش حس عمیقی میداند که عارف را دمبهدم به مراحل عمیقتر آگاهی سوق داده تا به مرحلهی نهایی آن که «نگریستن در ابدیت» و «اتحاد با حقیقت متعالی» است، نایل شود. ملاصدرا نیز با مقدمداشتن معرفت و بینش بر دو ساحت دیگر، به ذومرتبهبودن و تدریجی بودن مراقبه تأکید داشته و غایت مراقبه را تجمیع قوای نفس برای اتحاد با عقل فعال میپندارد. وجه شباهتهایی میان این دو متفکر وجود دارد؛ ازجمله اهمیت به کشف مخلوقات در طبیعت، تمرکز نفس، تدریجیبودن مراقبه، ذکر در مراقبه. همچنین اختلاف دو رأی، در ساحات نفس، توجه به جایگاه عقل نظری نزد ملاصدرا و بیاعتباردانستن آن نزد آندر هیل و نحوهی ورود به مراقبه را نیز جزء وجه اختلافها میتوان عنوان کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 32
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید