جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

همان گونه که از اسم این رساله پیدا است تاویل از دیدگاه اسماعیلیه و امامیه بررسی شده فصل اول اختصاص دارد به تعریف لغوی و اصطلاحی تاویل، فرق تاویل با تفسیر، موارد استعمال تاویل در قرآن، تعریف محکم و متشابه، آیا راسخین در علم عالم به تاویل قرآن هستند؟ پیشینه تاویل، عوامل پدید آمدن تاویل، تفسیر به رای.در فصل دوم به دیدگاه تاویلی اسماعیلیه پرداخته می شود: ابتدا به فرقه های اسماعیلیه، القاب اسماعیلیه اشاره می شود. سپس عقاید و جهان بینی اسماعیلیه بررسی می گردد و بعد به تاویلات اسماعیلیه: تاویل عددی و غیر عددی آیات و روایات پرداخته می شود و سرانجام به تاویلات اسماعیلیه در فروعات فقهی عملی مثل: وضوء، نماز، صوم، حج، زکواه اشاره می شود و در آخر به تاویل چند روایت اکتفا می شود.فصل سوم مختص به تاویلات امامیه است. که ابتدا در آن به سراغ دیدگاه امامیه رفته و به اصل موضوع یعنی تاویل می پردازد تا ثابت کند که تاویل را از اساس قبول دارند یا خیر سپس عقاید و جهان بینی امامیه را بررسی کرده است. و بعد به تاویل در آیات اشاره می کند: آیات عبادی، اخلاقی،‌ اعتقادی، تاویل آیات به پیامبر(ص) و ائمه(ع) تاویل آیات به امام و شیعیان، تاویل آیات به حضرتم مهدی (عج) و در آخر به تاویل در روایات پرداخته شده است.در فصل چهارم به تطبیق دیدگاه تاوینی اسماعیلیه و امامیه پرداخته می شود: ابتدا تاویل آیات و روایات عددی را بررسی می کنیم سپس به تاویل غیرعددی آنها اشاره می کنیم. و بعد تاویل فروعات فقهی عملی: وضوء، نماز، صوم، حج، زکواه را نقد می کرده و در آخر نقاط مشترک و افتراق هر دو دیدگاه را بیان نموده نتیجه می گیریم.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تبیین فلسفی رابطه عقل و دین از دیدگاه ابن رشد و ملاصدرا با تاکید بر تاویل

نویسنده:

الهام امامزاده

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

دین , علوم انسانی , تفسیر , hermeneutics , علم تأویل , interpretation , الهیات و معارف اسلامی , philosophy , philosophy , PHILOSOPHY , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , دین از تفکر ابن رشد , عقل و دین از دیدگاه ملاصدرا

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

چکیده ندارد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

قلمرو دین

نویسنده:

محمد قاسم الیاسی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

دین , علوم انسانی , 03. انسان شناسی Human nature , وحی , قلمرو , ادله عقلی , hermeneutics , علم تأویل , Religion , ادله نقلی , وحی , domain , domain , domain , domain , domain

چکیده :

هرمنوتیک فلسفی رویکردی است که در مقابل رویکرد مولف‌محور، با اعتقاد به شریعت صامت و تأثیر پیش‌فرض‌ها، گم‌شدن حقیقت دین را در پی دارد، زیرا رویکرد برون‌دینی با نگاهی کاسب‌کارانه، فهم متون دینی را در گرو تعیین و تحدید انتظارات بشر از دین تعریف می‌کند. اما در رویکرد درون‌دینی برخی بر این باور هستند که دین قلمرو خود را به‌صورتی روشن بیان داشته، و بعضی دیگر تبیین قلمروهای دین را نیازمند استقرا می‌دانند. همچنین عده‌ای دیگر عقیده دارند که بخشی از حیطه‌های قلمرو دین به‌وسیله متون دینی و برخی دیگر به‌وسیله عقل و تجربه قابل تبیین است. بر این اساس، همان‌گونه که توجه به منابع دینی شامل قرآن، سنت، اجماع و عقل لازم می‌باشد، عقل نیز به‌عنوان حجت باطنی و سرچشمه اصلی معرفت تلقی می-گردد. جایگاه عقل می‌تواند قبل، مقارن یا پس از نقل ‌باشد. با توجه به این‌که مسأله حسن و قبح عقلی، اصلی پذیرفته‌شده میان امامیه و معتزله است، قوانین اسلام در عین آسمانی بودن، زمینی بوده و بر اساس مصالح و مفاسد زندگی بشر طرح شده‌ است. در این میان، اگرچه تفاوت‌هایی درباره شیوه حضور عقل در منابع دینی وجود دارد، اما به‌طور کلی عقل و نقل، هیچ‌یک به‌تنهایی قادر به تأمین انتظارات بشر از دین نیستند. وظیفه وحی در قبال عقل، تأیید یا شکوفایی عقل است، پس عقل نیازمند وحی است، و پیامبران برای تکامل انسان‌ها به‌عنوان مقتضای لطف و حکمت خدا، مبعوث شده‌اند. بدین ترتیب، اهداف دین را می‌توان شامل دعوت به توحید و حیات انسانی، تعلیم و تربیت، اتمام حجت، ایجاد آزادی، مبارزه با ظلم، قضاوت بر اساس قوانین الهی و تحقق عدالت اجتماعی دانست. همچنین دین با اتکا به علم الهی، به یاری انسان شتافته و قابلیت‌ها، ضعف‌ها و توانایی‌های او را معرفی می‌کند. در عرصه علم نیز برای استخراج پاسخ‌های طبیعت‌شناسی، روان‌شناسی و سایر علوم از قرآن و سنت، باید به انتظار صحیح از دین و قلمرو آن توجه نمود.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

امام مهدی (عج) در روایات تفسیری اهل سنت و مقایسه آن با دیدگاه شیعه

نویسنده:

شاه گل حسین سجادی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اهل بیت , فخر رازی , علوم انسانی , فقه اسلامی , تفسیر , کلام , قرآن , کتاب شناسی , قرآن , کلام , hermeneutics , محمدبن عمر , علم تأویل , Bibliography , ولایت امامت

چکیده :

مهدویّت یکی از مسائل اساسی مذهب تشیع است و مخالفان به شبهه افکنی های گسترده ای در این زمینه دست زده اند؛ بنابر این لازم است تا قدم های محکم تری در این راه برداشته شود. تلاش نگارنده بر این بوده است که رساله حاضر از جهت طرح و اسلوب و از جهت موضوع و محتوی تازگی و نوآوری داشته باشد، به عنوان مثال: بحث از دیدگاه مفسّران در مورد آیه تأویلی جدا از بحث روایی بیان شده است، هم چنین ترتیب آیات به صورت دلالت آن بر موضوع تنظیم شده است و آیات تفسیری قبل از آیات تطبیقی ذکر شده است. این پایان نامه با موضوع « امام مهدی در روایات تفسیری اهل سنّت و مقایسه آن با دیدگاه شیعه» است و از چهار فصل تشکیل شده است: فصل اول به بیان موضوع، ضرورت پژوهش، نوآوری های پژوهش، معنا، ضابطه و معیار تأویل پرداخته است. در فصل دوم به مهدی موعود# در قرآن کریم، پاسخ به شبهات ابن خلدون و پیروان او، اعتراف فریقین به تواتر صحت احادیث مهدویت، وجوب اعتقاد به ظهور مهدی موعود، نگاهی به سیمای امام مهدی نزد شیعه، نام و القاب مهدی، نام پدر و مادر آن حضرت، دوره های زندگی حضرت مهدی، نواب خاصّ و علل و اسرار غیبت پرداخته شده است. در فصل سوم، سیزده آیه از آیات قرآن کریم از دیدگاه مفسّران شیعه و سنّی مورد بررسی قرار گرفته و روایات فریقین درباره آن آیات بیان شده است. فصل چهارم به کتاب شناسی توصیفی درباره امام مهدی اختصاص یافته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی مبانی و شیوه های تفسیری ماتریدی

نویسنده:

صدیق حسین زاده

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

منجی , علوم انسانی , تفسیر , مهدویت , قرآن , گروه های مذهبی , حدیث , قرآن , hermeneutics , علم تأویل , interpretation , گروه‌های مذهبی

چکیده :

در قرن چهارم هجری و در منطقه ماوراءالنهر ابومنصور ماتریدی با انگیزه اصلاح و دوری از افراط و تفریط‌های اهل حدیث و معتزله، مکتبی را پایه‌گذاری نمود که از طریق شاگردان و آثار او، فرقه کلامی بزرگی را در اهل سنت با عنوان ماتریدیه پدید آورد. آن‌چه سبب امتیاز ماتریدی در جهان اسلام گردید، روش او در بررسی مسائل کلامی و مطالب علمی بود. او در تبیین آرای خود از عقل و نقل به‌قدر اعتدال بهره جست و از هرگونه زیاده‌روی پرهیز می‌کرد. اندیشه‌های کلامی ماتریدی در موارد متعددی با اعتقادات امامیه هماهنگی دارد که مشخصاَ می‌توان به حسن و قبح عقلی، محال بودن تکلیف به ما لایطاق، مختار بودن انسان، وجوب معرفت خدا از طریق عقل قبل از شرع، و تفسیر برخی از صفات خبری خداوند اشاره کرد. اگرچه ماتریدی با ارائه اندیشه‌های جدید از قبیل منابع معرفت، یکی از مشاهیر کلامی اهل سنت به‌شمار می‌رود ولی او آثاری در فقه، اخلاق و تفسیر نیز دارد که توجه به روش عقلی در کنار روش‌های نقلی از مهم‌ترین ویژگی‌های تفسیری اوست. مواردی مانند حجیت ظواهر قرآن، عدم تحریف قرآن، حجیت خبر واحد در آیات ‌الاحکام، جواز تفسیر و تأویل آیات، جواز تفویض در هنگام تعارض نص با عقل، و وجود مجاز، کنایه و استعاره در قرآن کریم را می‌توان از مهم‌ترین مبانی ماتریدی در تفسیر دانست. از آن‌جایی که قرآن، احادیث پیامبر(، روایاتی از اهل بیت(، اقوال صحابه و تابعین، و اقوال مفسران سابق، منابع تفسیری او را تشکیل داده‌اند، می‌توان گفت که روش‌های تفسیری او عبارت است از: تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر روایی، تفسیر عقلی و اجتهادی. با توجه به تخصص ماتریدی در علم کلام، گرایش کلامی او در تفسیر کاملاَ آشکار است. او همچنین تلاش کرده است تا نظرات فقهی مذهب خود را با استفاده از آیات قرآن، اثبات نماید.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عقل و دین از نگاه ابن رشد

نویسنده:

نادر شکراللهی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :