پنج تن آل عبا | کتابخانه مجازی الفبا

پنج تن ال عبا چه كساني هستند؟ درباره تعدادشان و در کجا بوده و کیفیت جریان آن توضیح دهید.

اين مطلب با توجه به روايات فراوان از واضحات است كه پيامبراكرم (ص) امام علي، حضرت زهرا و امام حسن و امام حسين (سلام الله عليهم) را در زير عبايي جمع كرد، و فرمود خدايا اينان اهل بيت من هستند. چون پيامبر(ص) اينان را زير عبا و كساي يمني جمع كرد و به عنوان اهل بيت خود معرفي كرد و اجازه ورود به ديگران نداد، از اين رو به آل عبا يا اصحاب كساء معروف شده اند.
رواياتي كه به وفور و از طرف شيعه و سني نقل شده اند حكايت دارد اين اتفاق بارها و در جاهاي مختلف از جمله در خانه عايشه، در خانه ام سلمه، در خانه فاطمه زهراء(س) و ... صورت گرفته و هميشه هم بعضي افراد از جمله عايشه، ام سلمه و ... سعي داشته اند در زير عبا وارد شوند و پيامبر(ص) اجازه نداده است.
اما بودن حضرت جبرئيل با اين جمع به معناي اضافه شدن نيست. زيرا اين جمع انسان بوده اند و جبرئيل ملكي است كه از جانب خدا وظيفه تاييد مؤمنان بخصوص پيامبر و اهل بيتش را داشته است.
اين جريان هم در مدينه اتفاق افتاده وحضرت خديجه در مكه از دنيا رفته است از اين رو در هيچ روايتي از اين جريان سخني از حضرت خديجه نيست.
چون پيامبر اكرم(ص) نسبت به معرفي اين افراد وظيفه داشته، بارها و در جاهاي مختلف آنها را زير عبا جمع كرده و به عنوان اهل بيت خود معرفي كرده و مانع حضور ديگران در جمع آنها شده تا انحصار اهل بيت در آن زمان در موجودين را نشان دهد و اين طبيعي است و عيبي ندارد و حكايت از تعارض روايات نيست.
به بعضي روايات توجه كنيد:
ام‏سلمه گويد: رسول خدا(ص) به خانه من آمد و فرمود: به هيچ كس اجازه داخل شدن مده. پس از كمي فاطمه(س) آمد و من به خود اجازه ندادم او را از ديدار پدرش مانع شوم. پس از ايشان، حسن و حسين(عليهماالسلام) آمدند و راضي نشدم مانع ورود آنها بر جد و مادرشان شوم. پس از آنان علي(ع) آمد و باز هم نتوانستم و راضي نشدم مانع ايشان گردم. پس آنان نزد پيامبر(ص) بر روي زيراندازي كه آنجا بود، نشستند و پيامبر آنان را با رواندازي كه نزدش بود.
پوشاند و فرمود:
"هؤلاءِ اَهْلُ بَيْتي فَاَذْهِبْ عَنْهُمُ الرِّجسَ وَ طَهِّرْهُمْ تَطْهيرا"
(خدايا) اينان اهل‏بيت من هستند، پس رجس و پليدي را از آنان دور كن و آنان را پاكيزه گردان.
آن گاه اين آيه نازل شد.(1)
ام سلمه گويد: به رسول خدا عرض كردم:«اَنَا يا رَسوُلَ اللّه‏ِ اَلَسْتُ مِنْ اَهْلِ الْبَيْتِ؟ قالَ: اِنَّكِ اِلي خَيْرٍ اَنْتِ مِنْ اَزْواجِ النَّبِيِّ».(2)
اي رسول خدا، آيا من از اهل‏بيت نيستم؟ حضرت فرمود: [نه ]تو از همسران پيامبر و بر خير هستي.
عايشه گويد: پيامبر علي، فاطمه، حسن و حسين را با عبا پوشاند و فرمود: خدايا اينان اهل بيت من هستند ...
من رفتم كه سرم را زير عبا ببرم، ولي رسول خدا مانع شد. من گفتم: اي رسول خدا! مگر من از اهل شما نيستم؟ فرمود: (عَلي خَيْرٍ) بر خيري.(3)
زينب دختر جحش، همسر رسول خدا گويد: پس از آنكه رسول خدا علي، فاطمه و حسنين را زير عبا قرار داد، برايشان دعا كرد و فرمود:«اَللّهُمَّ اِنَّ لِكُلِّ نَبِيٍّ اَهْلاً وَ هؤُلاءِ اَهْلُ بَيْتي.»
خدايا هر پيامبري اهلي دارد و اينان اهل بيت من هستند.
پس آيه تطهير نازل شد و من عرض كردم:
اَلا اَدْخُلُ مَعَكُمْ» آيا در جمع شما داخل نشوم؟
رسول خدا فرمود:«مَكانَكِ، فَاِنَّكِ اِلي خَيْرٍ اِنْ‏شاءَاللّه‏ُ تَعالي»
بر جاي خود باش، تو اگر خدا بخواهد بر خير هستي.(4)
پس همه روايات در تعداد و اشخاص اين موضوع و در منحصر بودن افراد در اين تعداد و اشخاص دلالت صريح و يكسان دارند.
براي اطلاعات بيشتر مي توانيد به كتاب«ادب فِناي مقربان» جلد 5، تاليف علامه جوادي آملي كه 300صفحه راجع به آيه تطهير بحث كرده اند مراجعه كنيد. كتابهاي ايشان در سايت «اسراء» موجود است.

مرکزملی پاسخگویی به سوالات دینی