جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
سیوطی, جلال الدین عبدالرحمن بن ابی بکر (متکلم، منطقى، عارف، مفسّر، ادیب، فقیه، شافعى و مصرى، عالم قرن نهم و دهم قمری عصر ممالیک مصر، از پر اثرترین نویسندگان اسلامی درحوزه حدیث، مصطلح‌الحدیث، نجوم اسلامی، تفسیر، فقه، ادبیات، قرائت، تاریخ، طب و علوم قرآنی), 849ق/1446م. قاهره، مصر 911ق/1506م. جزیره روضه، مصر
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 538
تسامح در ادله سنن، قاعده ای ناکارآمد
نویسنده:
علی اکبر کلانتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
بر اساس دیدگاه غالب در میان فقیهان و اصولیان، می توان در فتوا دادن به احکام غیر الزامی، به روایات نامعتبر از قبیل ضعیف، مرسل، منقطع و به طور کلی هرگونه دلیلی که فاقد شرایط حجیت است، استناد نمود. این رویکرد که به قاعده «تسامح در ادله سنن» معروف است، بیش از هر چیز، مبتنی بر روایاتی است که به «احادیث من بلغ» استشهار یافته. با بررسی دقیق این احادیث و درنگ بیش تر در مفاد آنها، و نیز نقد دلایل دیگر این قاعده، روشن می شود، هیچ یک از این احادیث و دلایل، بر مدعای مشهور دلالت ندارد و در نتیجه قاعده مزبور، فاقد اعتبار و کارآیی لازم است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 21
مشخصات اثر
نگاهی به کاربرد «حتی» در زبان عربی
نویسنده:
احمد پاشازانوس
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
«حتی» در زبان عربی، حرفی از حروف معانی است، و به جهت افاده معانی مختلف، تعداد زیادی از نحوی های بصره و کوفه به تبیین معانی آن پرداخته و از مشکلات و تعدد وجوه و تشعب اقوال در مورد آن شکایت کرده اند: تا جایی که در مورد «حتی»‌ گفته شده: «حتی حتحت قلوب النحویین» «حرف حتی، دل و دماغ نحوی ها را به درد آورده است» و نقل کرده اند که: «مات الفراء و فی نفسه شی من «حتی» (بایستی 448:1992) «فراء» مرد و حال آن که مجهولاتی از حتی در ذهنش بود»، این حرف دارای سه معنای حقیقی بوده و در زبان عربی - همان طور که خواهد آمد به معنای انتهای غایت، تعلیل و استثنا می آید و در این زبان وحیانی، با سه عنوان نحوی متفاوت استعمال می شود (طبق نظر نحوی های بصره): 1- حرف جر؛ 2- حرف عطف؛ 3- حرف ابتدا و نحوی های کوفه عنوان چهارمی به این تقسیم اضافه کرده اند که «حتی» حرف نصب است و به فعل مضارع نصب می دهد، و هر کدام از این عناوین دارای احکام مخصوص به خود می باشند که ذیلا به آن ها اشاره می شود.
صفحات :
از صفحه 11 تا 30
مشخصات اثر
نقد دیدگاه تفسیری فخر رازی، سیوطی، الوسی و زحیلی در تفسیر آیه تبلیغ
نویسنده:
هادی رزاقی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ناصر مکارم شیرازی
چکیده :
تفسیر و شان نزول آیه تبلیغ مورد اختلاف مفسران فریقین است. مفسران شیعه با استناد به آیات دیگر قرآن و روایات تفسیری، آیه را مرتبط با امامت امام علی (ع) در روز غدیر خم می دانند اما جمعی از مفسران اهل سنت درباره تفسیر و شان نزول آیه، دارای دیدگاه های متعددی می باشند و در این زمینه چندین شان نزول را برای آیه تبلیغ بیان کرده اند. مقاله حاضر ضمن بیان دیدگاه های تفسیری فخر رازی، سیوطی، الوسی و زحیلی، از مفسران اهل سنت، به بررسی آنها می پردازد. اقوال آنان در تفسیر آیه تبلیغ مردد میان: حراست از پیامبر اکرم (ص) توسط عباس، اظهار عیب جویی و بیان لغزش های یهود، ابلاغ مطلق اوامر الهی و جانشینی حضرت علی (ص) می باشد.
صفحات :
از صفحه 23 تا 40
مشخصات اثر
مبالغه در قرآن( بررسی بلاغی مبالغه در آیات قران کریم)
نویسنده:
عبدالله رادمرد، صالحه غضنفری مقدم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
خاستگاه کلامى در بحث اعجاز بلاغی قرآن موجب شده توجه زیادی به جنبه‌‌هاى کلامى قرآن شود و کمتر به موضوع بلاغت از منظر ادبى و بلاغى محض نگریسته شود؛ با این حال تلاشهاى بسیاری در تبیین بلاغت قرآن صورت گرفته است. در حوزۀ بلاغت قرآن پرسش اساسی این است که آیا پذیرفتن زبان مجازی واستعاری قرآن، به ساحت مقدس کلام الهی خدشه ایجاد نمی کند؟ و اگر زبان مجازی و استعاری قرآن را باور کردیم، بدون این که قداست کلام خداوند با کذب و غیر واقعیت آمیخته شود، آیا هر نوع آرایۀ ادبی را می توان درآیات جستجو کرد؟ از میان مباحث بلاغی مطرح در علم معانی و بیان و بدیع، مبحث مبالغه و به تبع آن اغراق و غلوّ، جزء پرمناقشه ترین موضوعات است و از آن جا که کمتر کسی به خود اجازه ورود به این بحث را داده است، در این پژوهش سعی می شود پس از بررسی آراء برخی علمای بلاغت در موضوع مذکور و پاسخ به پرسش های فوق، آیاتی را که موارد مبالغه و اغراق و غلوّ در آن ها وجود دارد، مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. نتیجه حاصل این که مبالغه ای که در الفاظ و تصویر های قرآن آمده، در خدمت گزاره های صادقانه قرار گرفته و بار ادبی و هنری بیشتری به کلام بخشیده است و می توان آن را در قالب هایی از جمله تقصّی، آوردن صفات پیاپی، استفاده از افعال مقاربه، حروف تشبیه و تشکیک، آوردن امر ممکن در صورت امر ممتنع، حذف جواب شرط و ... نشان داد.
صفحات :
از صفحه 57 تا 79
مشخصات اثر
بررسی بنیادی برخی از الفاظ قریب المعنی در قرآن کریم (دلالتها- کاربردها)
نویسنده:
عدنان طهماسبی,سعداله همایونی,ابوالفضل بهادری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
با تحلیل و بررسی دلالت معنایی واژگان مترادف و قریب المعنی در قرآن کریم، روشن می‌شود که میان کاربرد این واژگان و بافت معنایی آن‌ها هماهنگی و پیوند عمیقی نهفته است؛ بطوریکه در ساختار زبانی قرآن کریم، هر واژه‌ای بار معنایی خاص خود را داشته و معنا و مفهوم آن در مقایسه با سایر واژگان قریب المعنی متفاوت است، لذا با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا برای پی بردن به تفاوت‌های دلالی این الفاظ، معنای لغوی آن‌ها و نیز سیاق آیاتی که این الفاظ در آن به کار رفته‌اند، مورد بررسی قرار دهیم، سپس معنای لغوی آن‌ها را با معنای قرآنی‌ای که از این الفاظ استـنباط می‌گردد، مقایسه کنیم.
صفحات :
از صفحه 155 تا 178
مشخصات اثر
مقایسه تطبیقی آرای اعتقادی‌ عمر خیام و ابوالعلای‌ معری‌‌
نویسنده:
عزت ملاابراهیمی، تغرید زعیمیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
شاعران و نویسندگان در هر گوشه ای از جهان و در هر دورانی، پیوسته از آراء، افکار و اندیشه های یکدیگر تاثیر می پذیرند. این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی و بر پایه اصول مکتب آمریکایی تدوین شده، مقایسه ای تطبیقی میان مبانی فکری و زیرساختهای اعتقادی دو شاعر نامور ایرانی و عرب است. نگارندگان در این مقاله نخست به بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی و فکری این دو اندیشمند برجسته پرداخته اند. چه اینها در شکل گیری شخصیت فردی و ادبی آن دو نقش به سزایی داشتند. تا بدانجا که آرا و افکار دو شاعر متاثر از اوضاع و احوال زمانه شان بوده است. بی شک میان اندیشه های آن دو تشابه ای نزدیک وجود دارد، به طوری که در بیشتر موارد شبح سخنان ابوالعلاء در آرای خیام جان می گیرد. دو شاعر با وجود دیدگاه های فلسفی مشابه غالبا هم صدا، هم سخن و هم عقیده با یکدیگر بوده اند؛ البته گاهی نگرش آن دو با یکدیگر تفاوت داشته که بیان این تشابه ها و اختلافها از دستاوردهای اصلی این پژوهش است.
صفحات :
از صفحه 95 تا 112
مشخصات اثر
مصداق اهل بیت علیه السلام در آیه تطهیر با رویکرد به منابع اهل سنت
نویسنده:
غلامرضا رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
آیه تطهیر، یکی از مهم ترین و راه گشاترین آیات قرآنی است که در آن، جایگاه و منزلت ویژه اهل بیت عصمت و طهارت (ع) بیان شده است. تلاش این مقال بر آن است که با توجه به مدارک روشن اسلامی، به دور از هر گونه پیش داوری و تنها با بررسی دقیق منابع دینی، مخاطب خود را در تعیین مصداق اهل بیت در آیه شریفه تطهیر به ویژه از منظر اندیشمندان اهل سنت یاری رساند. در این راه، ابتدا به بررسی معنای لغوی اهل بیت می پردازد، آن گاه اقوال و نظریه های گوناگون را در باره اهل بیت در آیه تطهیر بر می شمارد، و سرانجام با تکیه بر قرائن موجود در آیه شریفه و نیز تعداد فراوانی از روایات وارد شده در موضوع از طریق فریقین، به این نتیجه می رسد که، آیه تطهیر تنها در حق پنج نفر: پیامبر اکرم (ص)، علی (ع)، فاطمه (ع)، حسن (ع) و حسین (ع) نازل شده است و نمی تواند همسران پیامبر (ص) را در بر گیرد، زیرا به اتفاق فریقین، همسران پیامبر (ص) مصون و معصوم از خطا و اشتباه نبودند. ضمنا روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 145
مشخصات اثر
«کتاب مقدس»، بازپژوهی فقهی - کلامی
نویسنده:
علیرضا انتظاری، حمید ستوده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
بررسی «کتاب مقدس» از موضوعات چالشی و مهمی است که امروزه، به ویژه با گسترش تبلیغات مسیحی، بسامد ابتلای بالایی یافته است و شایسته می نماید تا از منظر فقهی، بازکاوی گردد. مع الوصف، برای آنکه داوری فقهی در این مساله، قرین دقت گردد، ضروری است تا پاره ای از مباحث الهیاتی درباره کتاب مقدس نیز روشنی یابد. لذا، تبیین آیات تورات و انجیل، و نیز دیدگاه آن درباره برخی مباحث کلامی مانند «خداوند» و «پیامبران» مطمح نظر قرار گرفت و سپس، ماهیت و جایگاه «عهدین» از نگاه و داوری قرآن کریم در یک مقطع، قرین نقادی آن از منظر صاحب نظران الهیات در غرب اندیشه ها گردیده است. از دیدگاه فقهی نیز، با نقد مدعای برخی محققان مبنی بر عدم صدق کتب ضلال بر این مجموعه، به نقد استدلالی آن پرداخته می شود. بنابراین، به سبب ماهیت خاص نوشتار حاضر، روش خاصی، بر این پژوهش سایه افکنده است؛ البته، با این تفاوت که در مباحث موضوع شناسی، مباحث کلامی، نقش پایه ای و نخستین را داراست. رهاورد پژوهش آن است که با توجه به قرائن و شواهد موجود، به ویژه تناقضات درونی که مورد اعتراف دانشمندان الهیات غربی است، کتاب مقدس، فاقد عصمت لفظی، و نوشته ای برساخته و بشری است و از نظر فقهی نیز با توجه به مضامین غیر حقیقی که درباره خداوند و پیامبران در آن وجود دارد، بسان کتب ضلال محسوب شده و حرمت حفظ آن در معنای عام خود، شامل هر نوع فعالیت و برنامه ای است که در راستای ماندگاری و احیای آن تلقی گردد.
صفحات :
از صفحه 25 تا 52
مشخصات اثر
فراخوان سجده در قیامت از منظر قرآن و عرفان
نویسنده:
علی اشرف امامی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه تهران,
چکیده :
در سوره قلم، آیات 42-43، یکی از ویژگی های قیامت با تعبیر «یوم یکشف عن ساق» به تصویر کشیده شده، که کنایه از رفع حجاب عزت است و در پی آن ذلت بندگان با فرمان عمومی برای سجده به نمایش گذاشته می شود. در این جستار با بهره گیری از مبانی عرفانی و تفاسیر روایی شیعه به چهار پرسش مطرح شده درباره این فراخوان پاسخ داده شده است: عمومی بودن این فراخوان، فایده و حکمت سجده در قیامت، عدم استطاعت مشرکان، و سجده در پیشگاه چه کسی؟ نگارنده با استفاده از «حدیث تحول» - که نظریه «اله المعتقد» ابن عربی بر مبنای آن پرداخته شده است و نیز احادیثی که فریقین ذیل این آیه ذکر کرده اند - تعبیر «کشف عن ساق» را با تجلی حق در صورت انسان کامل مرتبط دانسته است. بر طبق حدیث تحول، خداوند در قیامت متناسب با صور اعتقادی تجلی می کند و در قیامت همگان حق را با صورت معهود در دنیاشان می شناسند. اما قیامت عرصه جداسازی اهل توحید از غیر است. از این رو، تجلی خاصی لازم است که با آن اهل توحید به سجده می افتند و دیگران نمی توانند. با توجه به اینکه تعبیر «ساق العرش» در روایات شیعه محل اجتماع نور توحید و نور محمدی دانسته شده و برخی روایات کشف ساق را به ولایت امامان (ع) تاویل کرده اند با این ملاک می توان تعبیر «یکشف ربنا عن ساقه» را که در حدیث صحیح بخاری آمده متشابه دانست و به ظهور ولایت کلیه تاویل کرد و در نهایت سجده در برابر این حقیقت در قیامت مشابه سجده ملائکه در برابر آدم خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
مشخصات اثر
بررسی آرای مفسران درباره آیه نسخ
نویسنده:
قاسم فائز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
تفسیر آیه نسخ , وحی , سبب نزول آیه
چکیده :
مدلول آیه 106 سوره بقره «ما ننسخ من ایه او ننسها نات بخیر منها او مثلها الم تعلم ان الله علی کل شی قدیر» که به آیه نسخ مشهور است میان مفسران محل خلاف است. سبب بروز این اختلاف و ظهور آرای گوناگون در این زمینه در واقع معانی محتملی است که برای سه تعبیر «نسخ»، «آیه» و «انساء» در آیه مورد بحث بر شمرده اند. بیشتر معانی مورد نظر مفسران به دلیل عدم توجه به سیاق آیه و هماهنگی میان بخش های مختلف آن، نادرست به نظر می رسند. شاید حمل نسخ بر ازاله و لغو اعتبار، حمل آیه بر حکم و تأویل فعل «ننس» به محو از قرآن و اذهان و قول به اعمال صنعت استخدام میان لفظ «آیه» و ضمیر آن مقرون به صحت باشد. در اینصورت معنای اجمالی آیه چنین است «هر حکمی را که لغو کنیم یا هر آیه ای را که از قرآن و اذهان محو نماییم بهتر از آن یا مانند آن را از حیث تأمین مصالح مردم می آوریم». مطالب مورد نظر، در سه بخش سبب نزول آیه، «محورهای اختلاف مفسران و نقد آرای آنان» و «جمع بندی» عرضه خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 81 تا 98
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 538