جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1265
میدان شطحیات عرفانی
نویسنده:
محمد فرهمند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
«شطح» به عنوان یکی از گزاره های اساسی در درک مفاهیم بلند عرفانی است که در گذر زمان در بستر فرهنگ عرفانی، محل بحث بوده است. درک این گزاره در گرو شناخت فضایی است که عارف در آن فضای معرفتی بر اساس چرخش های خود، حرکاتی را به جای می گذارد و هندسه زبانی و بیانی وی، به فراخور آن مقام عرفانی، شکل و ساختاری خاص به خود می گیرد. به عبارتی دیگر «شطح» حرکت و چرخشی خاص در فضایی خاص می باشد. بی گمان شناختن این فضای معرفتی، بسیاری از گره هایی را که در طول تاریخ حیات عرفانی بر مباحث معرفتی سایه انداخته است، باز خواهد کرد. بنیاد این گزاره عرفانی، بر حرکت های عارف در فضای ربوبیت پروردگار متعال استوار است. عارف در اندام برهان ربوبیت خداوند، در سایه تربیت ربوبی خداوند و استعداد و ظرفیت روحی خود، تحت تاثیر حرکات چرخشی آن فضای معرفتی، گفتاری نه چندان خوشایند طبع افراد ظاهربین بر زبان جاری می کند که در آموزه های عرفانی از آن با عنوان «شطحیات عرفانی» یاد کرده اند. مقاله حاضر، به تبیین ماهیت شطح و نیز بستر و فضایی که شطح در آن معنا پیدا می کند می پردازد.
صفحات :
از صفحه 43 تا 63
نگاهی انتقادی به اندیشه های عرفانی خواجه عبداله انصاری
نویسنده:
علی اکبر افراسیاب پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامd واحد زنجان ,
چکیده :
خواجه عبداالله انصاری (396-481ق) عارفی حنبلی است كه در انديشه های خود به تلفيقی از آراء اهل ظاهر و باطن رسيده، شريعت را با طريقت همراه نموده و طريقت صحو را با سكر آشتی داده است. ابتكاری نوين در عرفان عملی و تبيين علمـی مراتـب سـير و سـلوك دارد و عرفان و تصوف را با اخلاق تلفيق نموده و چه در تفسير قرآن و چـه در بيـان مراتـب سـير و سلوك همواره با آيات قرآنی و احاديث آغاز نموده و قرآن و سنّت را مبنای اصلی انديشه های خود قرار داده و اگر چه در مذهب حنبلی متعصب بوده و به متكلمين، فلاسفه و ديگر مذاهب اسلامی تاخته، اما در سلوك عرفانی و لطافت روحی و نثر مسجع با آثار متعدد خود كـه امـلاء نموده راهی نو در ادبيات عرفانی فارسی گشوده اسـت بـرای علـم تقسـيم بنـديهـايی دارد و طرحی جديد برای تعليم و تربيت ارائه می دهد.
صفحات :
از صفحه 13 تا 31
رویکرد شاعران عصر مشروطه به دین و عرفان
نویسنده:
حسن عیوض زاده , تورج عقدایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
مقاله حاضر كه گوشه يی از يك تحقيق اجتماعی معاصـر اسـت، منحصـراً بـه رويكردهـای شاعران عصر مشروطيت به مساله دين می پردازد و نشان می دهد كه برخی از شاعران اين عصر آن چنان درگير مسايل سياسی می گردند كه مجالی برای پرداختن به مذهب نمی يابنـد و حتـی گاه با مظاهر آن مخالفت می كننـد. امـا گروهـی ديگـر، حـذف آن را از زنـدگی اجتمـاعی روا نمی دانند و در تمامی رويدادهای اجتماعی از عنصرهای مذهبی به مثابه معيار استفاده می كنند. عمده ترين مسأله يی كه در اين مقاله بر آن تكيه شده اين است كه به دليل رواج جريانهای روشنفكري و نفوذ بيگانگان و تهاجم فرهنگ دين ستيز غرب، حضـور مـذهب در جامعـه كـم رنگ می شود. اگر چه مشاهده می شود كه مراسم آيينی دست كم در زندگی فـردی مـردم، هـم چنان نقش ايفا می كند. به هر روی مسايل دينی بسياری در شعر اين دوران ثبت و بعضاً تحليل شده است. اما بـدان دليل كه پرداختن به تمامی آنها اين نوشته را از صورت مقاله بيرون می برد، به بيان چند مسأله و از جمله بی توجهی به دين، تفرقه، قرآن، مسجد، قانون خدا و... بسنده كرده ايم.
صفحات :
از صفحه 161 تا 196
تطابق عرفان و سایبرنتی در وحدت وجود
نویسنده:
حوریه ادهم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
عرفان، يكی از بهترين راه های شناخت حقيقت، در تمام اديان است. از طرفی علم سايبرنتيك نيز راه و روشی است كه می توان از طريق آن به حقيقت عالم كائنات دست يافت. اگر چه قدمت عرفان به ظاهر از علم سايبرنتيك بيشتر است؛ اما عرفا نيز بصورت فردی و درونی از اين علم در جهت كنترل ذهن و فكر بهره جسته اند. بدون آنكه به عنوان علمی از آن واقف باشند و يا نامی از آن ببرند. با شناخت عناصر مشتركی كه بين اين دو روش وجود دارد، بشر قادر خواهد بود با عشق و خلاقيت، زندگی خويش را چنان تغيير دهد كه با امواج سمفونی عالم هستی، همخوانی داشته و او را به درجه عالی انسانيت ارتقا دهد. عناصری مشتركی همچون، وحدت وجود، معرفت، خودشناسی، سيروسلوك، شهود باطنی كه در هر دو روش، اساس و پايه تزكيه و تهذيب نفس بوده و انسان را از بودن در خودپرستی و خود بينی پاك می نمايد، آن چنان كه از جهان و جهانيان فقط يكی را ببيند و با او و برای او باشد. برای رسيدن به تطبيق درست عرفان با علم سايبرنتيك لازم است كه اصول اساسی، در دو روش مورد بررسی قرار گيرد. مهمترين اين اصول و موضوع كانونی در عرفان تمام اديان، وحدت وجود است. اين موضوع در علم سايبرنتيك نيز جايگاه محوری دارد زيرا در فيزيك كوانتوم، كه زيربنای اين علم است، اساس بر وحدت وجود در عالم می باشد.
صفحات :
از صفحه 61 تا 82
نیم نگاهی به عرفان حافظ از منظر بینا متنیت (جستاری پساساختارگرایانه)
نویسنده:
مهری تلخابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامd واحد زنجان ,
چکیده :
هدف مقاله حاضر آن است كه نشان دهد، چگونه می توان با استفاده از بينامتنيت به خلق دلالتهای عرفانی در شعر حافظ پرداخت و آوای عرفانی عادت ستيز غزل حافظ را در افق مشخصی درك كرد. در اين مقاله به مناسبات خاص ديوان حافظ با تفكر عرفانی پرداخته می شود تا رابطه خاص هم حضوری عرفان ودنيای غزل حافظ كاويده وگزارده شود. در پايان نشان داده می شود كه بعد عرفانی ديوان حافظ نيز يك بينا متن است ومتنهای عرفانی يا به شكل ترادف يا به شكل تقابل در عمق غزليات حافظ حضور دارند. بنابراين پيشنهاد می كند كه برای كشف و گشودن هر يك از نداهای متكثر ديوان حافظ بايد ارجاعات وپژواك های آن را كاويد و از آن رهگذر به خلق نظام های معنايی پرداخت.
صفحات :
از صفحه 143 تا 159
رمزپردازی غار در فرهنگ ملل و یار غار در غزل های مولوی
نویسنده:
مریم حسینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
مطالعه روان شناسانه غزل های مولانا نشان می دهد که بیشتر غزل هایی که حاصل شور و جذبه و هیجان عاطفی است، حاوی نوعی خودشناسی و درک و بیان درست و عمیق از خودآگاه و ناخودآگاه شخصی و جمعی مولاناست. تجربه دیدار با فرامن که مولوی بنا بر عقاید عرفانی خود، او را با جبرییل، حق، انسان کامل و معشوق یکی می گیرد، در وجود شمس تبریز ظهور می یابد و شمس، یار غارِ مولانا در دیوان کبیر است که تجسمی از ضمیر ناخودآگاه و فرامن شخصی وی است.روش مطالعه در مقاله حاضر نقد روان شناختی است. نگارنده می کوشد تا با طرح مساله «فرامن (Superego) «که یکی از کهن الگوهای روان شناسی یونگ است، به بررسی یکی از کهن الگوهای گسترده در دیوان بپردازد. در این مسیر رمز «غار» در ادب فارسی و فرهنگ جهانی نیز بررسی شده است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 53
دیوانه نمایی و دیوانه نماها در مثنوی معنوی
نویسنده:
هاتف سیاه کوهیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
عقلای مجانین یا فرزانگان دیوانه نما که گاه بهالیل نیز خوانده می شوند، جایگاه ویژه ای در ادبیات عرفانی دارند. در برخی از حکایات مثنوی، اقوال و احوال حکیمانه و در عین حال رازآلود این شوریدگان با ظرافت خاصی در قالب حکایات عامیانه بیان شده است. مولانا با آوردن تمثیل های پرمعنا، در پی نشان دادن حکمت و معرفت عمیق این دسته از اولیای الهی، خلاف ظاهر غیرعادی و دیوانه وار آنان و تبیین لایه های عمیق شخصیت آنهاست. وی شناخت این نوع دیوانگان از دیوانگان معمولی را مستلزم نوعی بصیرت باطنی و فراست معنوی می داند. حال و مقام این شوریدگان و اطوار جنون معنوی آنها، به ویژه در دفتر دوم مثنوی معنوی، بیان شده است. مولوی جنون مافوق عقل این دیوانگان را نمادی از اماته نفس و إحیای قلب عارفان و نشانه ای از حریت و آزادگی آنان می داند. وی در حکایت «آن بزرگی که خود را دیوانه ساخته بود»، ضمن توصیف دقیق خصوصیات و مراتب معنوی این عارفان دیوانه نما، آنها را دارای مقام ولایت دانسته و جنون یا جنون نمایی ظاهری آنان را گاه بهانه ستر حال آنان برای وارد نشدن در نظام قدرت و نیز وسیله ای برای اعتراض در برابر ارباب قدرت از طریق نفی عظمت جباران عصر می داند.
صفحات :
از صفحه 123 تا 156
بازتاب مبانی سیر و سلوک و عرفان در شعر شهریار
نویسنده:
حسین آریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
امروزه ديگر آن عرفان و سير و سلوكی كه از صدر اسلام به بعد سراغ داشتيم كمتـر نمـود ظاهری دارد اما به عنوان حركتی درونی از بنده به خالق، كه در واقع نفس همان سير و سـلوك و تصوف است، در انديشه های برخی از معاصرين نيز به روشنی می توان يافت. استاد شهريار نيز با توجه به رشـد و پـرورش در خـانوادهای باورمنـد و ديـنمـدار، دارای پايه های اعتقادی محكمی بودند كه بعدها در پي تحولات شديد روحی، كه بخشـی از آن پـس از شكست عاطفی ايشان روی داد، آگاهانه تر و ژرفتر به گرايش هـای عرفـانی روی آوردنـد. اين گرايش آشكار و انديشمندانه را در لابلای اشعار استاد شهريار می توان به روشنی دريافـت؛ حتی شهريار معتقد است شعر برای اينكه به كمال برسد ابتدا بايد به عرفان برسـد تـا جاودانـه شود.
صفحات :
از صفحه 197 تا 222
سرای سکوت (بحثی درباره سکوت و تولد دوباره مولوی در دیدار با شمس تبریزی)
نویسنده:
ابراهیم استاجی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
«سکوت» یکی از مفاهیم بنیادین عرفان، به ویژه عرفان اسلامی، است. یکی از کسانی که به این سکوت عرفانی نائل می شود و تولد دوباره می یابد، مولوی است. مطالعه در آثار او و رابطه اش با شمس تبریزی نشان می دهد که شمس، خاموشی و سکوت را به مولوی آموخت تا از درون مولوی متشرع، مولوی عارف و عاشق زاده شود. این طبیب حاذق روان دریافته بود که انباشتگی اطلاعات در مولوی مهم ترین مانع است و به همین دلیل به او آموخت «که تعلم نیز حجاب بزرگ است». شمس با دقت مراقب احوال مولوی بود و مولوی هم شیفته شمس، اما تا تهی شدن از خود راه درازی در پیش بود. به همین دلیل، شمس به دفعات آموزه های خود را تکرار می نمود. حتی به نظر می رسد مسافرت های گاه و بی گاه شمس با هدف خاصی صورت می گرفته است تا مولوی سرانجام نه شمس تبریزی، بلکه شمس درونی خود را بیابد. آموزه های شمس بی نتیجه نماند. چنان که تغییر حال مولوی و آثار او زاده دیدار او با شمس، تاثیر آموزش های او و فراگیری سکوت عرفانی بود. شاید به همین دلیل مولوی تخلص «خاموش» را برای خود برگزید. سرانجام مولوی با تسلیم کامل خود به شمس، خاموشی را تجربه کرد تا با نشستن در مرکز این توفان، آتشفشان دلش سر باز نماید و سرانجام با فراگرفتن سکوت عرفانی، تولد دوباره بیابد و به مولوی عاشق و عارف جاودانه ای بدل گردد.
صفحات :
از صفحه 9 تا 27
فابل های عرفانی عطار
نویسنده:
شهریار حسن زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
قرن هاست كه تمثيل در ادبيات فارسی از جايگاه ويژه ای برخوردار اسـت و ارزش خـود را حفظ كرده است و در سده های اخير نيز كماكان در مباحث سبك شناسی، انواع ادبی و داسـتان سرايی بر قدر و قيمت آن افزوده است. می تـوان گفـت تمثيـل از جهـات مختلـف بخشـی از زندگی اجتماعی انسان در صحنه های تاريخی، فولكلور اجتماعی و نگرش های اصـلاحی بـوده و می باشد. بدون شك عطّار نيشابوری از پيشگامان ادبيات تمثيلی در شعر و حكايات مبتنی بـر فابل های عرفانی است كه در سير و سلوك عرفانی با اين داستان ها بر مخاطب اجازه مـی دهـد تا بتواند در خلال داستان از آن نتيجه منطقی و درست بگيرد. هنرنمـايی شـاعر و بيـان زيبـا و نتايج پر مغز، اوج و فرود حكايت و انتخاب نمادهای ملموس افق هايی است كه با آمـوزه هـای عرفانی و اخلاقی راه مبارزه با بديها و دوری از نابكاری را گشـوده اسـت و بـه عنـوان يـك انديشه پيشتاز در قرن ششم سير تفكرات ناب و هدايتگر ايرانی را در اين فابلهـا بـه منصـه ظهور رسانده است.
صفحات :
از صفحه 203 تا 223
  • تعداد رکورد ها : 1265