جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تحقیقی که در پیش رو دارید، « شکر نعمت از دیدگاه قرآن و سنت و تأثیر فردی و اجتماعی آن» می باشد. یکی از مهم ترین واجبات فراموش شده، شکر نعمت است. کمتر کسی وجود دارد که این مقوله را بر خود فرض بداند و نسبت به عدم انجامش خود را مقصر شمارد. در صورتی که یکی از راه های مهم تحصیل رضای خداوند، دارا بودن روحیه قدردانی و شکرگزاری از نعمت های الهی است. شکر فقط، گفن الحمدلله نیست، بلکه این یکی از مراحل سه گانه شکر است. شکر قلبی ( که همان توجه و شناخت منعم است) و شکر عملی ( یعنی استفاده از نعمت ها در همان مسیری که به خاطر آن آفریده شده اند.) مراحل بعدی شکر می باشند که اگر این سه مرحله با هم محقق شود ، شکر حقیقی صورت گرفته است. کسانی در زندگی موفق هستند و احساس خوشبختی می کنند که به طور قلبی، انسان های راضی و شاکر باشند و با زبان ، هم معترف به این نعمت های بی شمار الهی باشند؛ ولی کسانی که نعمت های ارزشمند خداوند را نمی بینند و یا آن را انکار می کنند؛ دچار کفران نعمت شده اند، نه تنها در زندگی موفق نیستند و احساس خوشبختی نمی کنند، بلکه پیوسته احساس کمبود و نداشتن امکانات می کنند که این، حالت بسیار آزار دهنده ای برای انسان ها است.

تعریف شکر : شکر ثناگویی در مقابل نعمت است که در مقابل آن کلمه کفر است که به معنی نیستان و پوشاندن نعمت است یعنی نوعی تعظیم و احترام بین افراد با خدای پوش یا با بندگان خدا است که هم به صورت فردی و هم اجتماعی واقع می شود. شکر دارای آثار و پیامدهای فراوانی است که در آیات و روایات و احادیثی که به ما رسیده اگر توجه کنیم می بینیم که به آن چقدر اهمیت داده اند. زنده کردن حس شکرگزاری و قدردانی در مردم در برابر نعمت های خدا تنها برای این است که طبق فرمان فطرت در برابر بخشنده نعمت، خضوع کننده او را بشناسد و فرمانش را به جان و دل پذیرند و به به این وسیله هدایت و تربیت شوند نه اینکه شکرگزاری کمترین اثری در مقام با عظمت پروردگار داشته باشد بلکه اثر آن همانند آثار همه عبادتها و فرمانهای خداوند به انسان داده که انسانها از شمارش آن عاجزند نعمت سلامتی، وطن، پدر و مادر آسمان و زمین… که ما انسانها به این چیزها دقت نکردیم و به شکر خدای تعالی نپرداخته ایم. اولین اثر شکر نعمت آن است که هر شکر باعث فزونی نعمت می شود که خداوند خود در قرآن به این مورد اشاره کرده است. اثر دیگر شکر اعتراف به خداوند است که معرفت و شناخت نسبت به خداوند در انسانها ایجاد می شود و کاملترین مرتبه شکر الحمدالله رب العالمین است. و عبرت گرفتن از گذشتگان که مرتبه شکر را در حق خدای تعالی بوجود نیاوردند.

در این پایان نامه که به شیوه واژه ای تهیه و تدوین شده است دو کلمه شکر و کفر در آیات قرآن کریم بررسی شده اند مباحث این پژوهش عبارتند از: معنای لغوی و اصطلاحی شکر و کفر، رابطه شکر با فزونی نعمت، مقام شاکرین، درجات کفر و کافر، اوصاف کافران در قرآن.

این پژوهش به «شیوه ها و ابزار تسلط شیطان بر انسان از منظر قرآن و روایات و بازشناسی و آسیب شناسی راه های نفوذ و سلطة شیطان پرداخته و در هشت فصل و یک خاتمه تنظیم شده است: در فصل اول به کلیات مطالب پرداخته شده است. فصل دوم به بررسی واژه های شیطان و ابلیس و همچنین نسل و لشکریان او پرداخته است. فصل سوم به این سؤال اختصاص دارد که آیا شیطان در عالم خلقت وجود فیزیکی دارد یا نه؟ فصل چهارم در مورد ملاقات شیطان است. در فصل پنجم، مسئله روابط میان شیطان و انسان مطرح شده است. در فصل ششم، اهداف، قدرت نمایی، دایرة فعالیت شیطان و نیز ابعاد سلطة او بر انسان ها بیان شده است. در فصل هفتم که پیکرة اصلی این پژوهش را تشکیل می دهد راه های تسلط شیطان و ابزار تسلط او بر انسان مورد بحث قرار گرفته است.

در این پایان نامه شیوه های مواجهه قرآن با مخالفان بررسی شده و مطالب آن در دو بخش آمده است. در بخش اول با عنوان کلیات از معنای هدایت و اقسام و مراحل و قلمرو آن و نیز اجباری نبودن پذیرش دین، عناصر و ارکان هدایت، و کتاب هدایت بودن قرآن سخن رفته است. در بخش دوم تحت عنوان شیوه های هدایت مخالفان در قرآن از شیوه های گفتاری مثل نرمی در کلام، استدلال منطقی، موعظه و مجادله و شیوه های عملی مانند معرفی الگو، درس آموزی از تاریخ، مثال های حکیمانه و جز آنها بحث شده است.

سرفصل های مهم این پایان نامه عبارت اند از: مشخصات فردی و جایگاه اجتماعی پیامبر اسلام(ص) قبل از بعثت، بعد مادی و معنوی شخصیت پیامبر، ویژگی های اخلاقی و نقش اجتماعی پیامبر، بعثت پیامبر و اهداف آن، دشمنان پیامبر، وظایف متقابل پیامبر و پیروان.

مباحث این پایان نامه عبارتند از: تعریف لغوی واصطلاحی نسخ، فلسفه نسخ، فرق میان نسخ وتخصیص، شرایط نسخ، شبهات منکران نسخ و پاسخ آنها، اقسام نسخ، بررسی نوزده مورد نسخ آیات قرآن ازدیدگاه مفسران فریقین، بداء و نزاع میان شیعه واهل سنت در این زمینه.

مطالب اصلی این تحقیق در دو بخش آمده است: بخش اول، به بررسی ویژگی زندگی دنیا از نگاه قرآن کریم اختصاص دارد و در آن حقیقت دنیا از دیدگاه قرآن کریم و موارد مدح دنیا در قرآن و علل آنها بررسی شده و راه درست زندگی و بهره گیری از حیات دنیا برای رسیدن به کمال واقعی عرضه شده است؛ در بخش دوم، از واژه های نکوهش زندگی دنیا در قرآن بحث شده است و علل آنها به تفکیک بیان شده است و در پایان چنین نتیجه گرفته شده است که دنیا وسیله رسیدن انسان به سعادت و کمال است؛ ولی هدف قرار دادن آن سبب شقاوت انسان است.

در این تحقیق قرآن در آیات و روایات بررسی شده و مطالب آن در سه فصل با این عناوین آمده است: فصل اول، شناخت قرآن به واسطه قرآن: اسامی و اوصاف قرآن، تعلیم و تکریم قرآن، دلایل وحیانی بودن قرآن، حقانیت قرآن، مصونیت قرآن از تحریف؛ فصل دوم، قرآن شناسی در آیینه نهج البلاغه: اوصاف و ویژگی های قرآن در نهج البلاغه، کلام علی(ع) در باب قرآن؛ فصل سوم، شناخت قرآن در پرتو کلام ائمه معصومین(ع): ضرورت فهم و شناخت قرآن، کلام ائمه در باب عرضه سنت بر کتاب، احادیث وارده در باب قرآن (فضیلت، ثواب قرائت،..).

این رساله با موضوع «شهادت از دیدگاه قرآن و حدیث» در یک مقدمه و شش فصل تنظیم شده است: در فصل اول، بیان مسئله، ضرورت و پیشینه پژوهش، هدف، سؤال ها، روش و اهمیت موضوع بیان شده است. فصل دوم به معنا و مفهوم شهادت از نظر لغوی و اصطلاحی فقها و کاربرد واژه شهید در قرآن کریم، احادیث و روایات پرداخته است. فصل سوم به فضیلت جهاد و شهادت اختصاص دارد. فصل چهارم با بیان دو دیدگاه درباره شهید، جاودانگی خواست طبیعی بشر، تعریف حیات و انواع ‎آن را مورد بررسی قرار داده است. فصل پنجم به موضوعاتی از قبیل: مقام شفاعت، برخوردار شدن از نعمت جاودانه بهشت، شهیدان امنای خداوند و بی نیازی از غسل و کفن پرداخته است. در فصل ششم به مسائلی نظیر: شهادت و القای نفس در تهلکه، شهادت طلبی و خشونت، شهادت و ترور و شهادت طلبی و افسردگی روانی پرداخته شده است.