جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

آموزه فضل الهی از منظر قرآن عنوانی است جهت آشنایی ودستیابی به مفهوم فضل و باید گفت، این مطلب از مباحثی است که کمتر در کلید واژگان قرآنی مورد توجهقرار گرفته است. رساله حاضر در یک مقدّمه و پنج فصل نگارش و تنظیم شده است،در فصل اولطرح کلیتحقیق و مباحثی چون اهداف و پیشینه تحقیق وواژگان کلیدی تحقیق موردبررسی واقع می شود. فصل دوم که با عنوان« فضل الهی در قرآن » است به مباحثی چون معنای اصطلاحی فضل و «ذوالفضل از منظر قرآن» وهمچنین فرمان به درخواست فضل از خدا ، از منظر قرآن و روایات اشاره دارد. در بخش دیگری از این فصل،مشمولین فضل الهی به گروهها واشخاص تقسیم ودسته بندی شده اند که مفصل در این زمینه بحث می شود. فصل سوم این رساله به تجزیه و تحلیل مسائل مرتبط با فضل اختصاص دارد وارتباط مسائلی چون رابطه عدل وفضل ،مسأله حکمت و همچنین تفاوت‌های فردی و ارتباط هر کدام از این مباحث با فضل حق تعالی پرداخته شده است. در فصل چهارم شرایط و ضوابط بهره‌مند شدن از فضل مطرح می شود اسباب و عواملی که موجبزمینه ساز شدن فضل حق تعالی می‌شود و همچنین آفات و موانع دستیابی به فضل مطرح و این مهم مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان وظایف انساندر برابر بهره‌وری از فضل الهی بیان می شود. فصل پنجم هم به جمع بندی و نتیجه گیری کلی مباحث اختصاص دارد.

وجود رنج در زندگی امری انکار ناپذیر است. هیچ انسانی وجود بلاهای طبیعی، بیمارهای صعب العلاج، رنج پیری، رنج تنهای، ترس ازمرگ....را انکار نمی‌کند، پس رنج وجود دارد لذا به علت بار روانی که رنج به بوجود می‌آورد نه تنها خود رنج را پوچ وتنفر انگیز می‌کند بلکه سبب شده این پوچی و بی‌معنای به زندگی سرایت کند وزندگی را برای فرد بی‌معنا وبی ارزش کند، در نتیجه این بی‌معنای، ایمان انسان نیز با چالشی جدی روبه رو می‌شود.

در این پایان نامه در پرتو مطالعه روشمند قرآن، احادیث و سیر? معصومین( ع)؛ به تعریف انس با قرآن و تبیین حدود و شرایط وآداب آن پرداخته شده است.همچنین، در این پژوهش، راه کارهایی برای ایجاد و گسترش انس با قرآن کریم در میان اقشار مختلف جامعه ارائه شده است و راه کارهای مناسب برای رفع آن موانع پیشنهاد شده و در تمامی مباحث، با توجّه به دقّت نظر و جامعّیت آراء و نظرات مقام معظّم رهبری در زمین? انس با قرآن که طبعاً مستند به آموزه های قرآنی و حدیثی بوده است؛ به صورت حدّاکثری مورد استناد واستفاده قرار گرفته است.

چکیده ندارد.

چکیدهسیر تکوینی معرفت آدمی، همواره همبسته‌ی همزاد دیگری به نام خرافه بوده است. اندیشه‌های انحرافی و خرافی علاوه بر پی‌جویی اهداف غیر مقدس، تهدیدی اساسی برای ساحت امور دینی‌اند؛ چراکه برخورداری از ویژگی‌های مشترک صوری بین امر دینی و امر خرافی، بسیاری از مردم را در شناخت درست آن دو به گمراهی کشانده و گاه آندورا به‌جای هم پذیرفته‌اند. این یکسان انگاری بزرگ‌ترین آفتی است که حوزه‌ی امر دینی را تهدید می‌کند. خرافه پژوهی در برپایی حیات عقلانی و زندگی فضیلت مندانه نقش مهم و اساسی دارد. در این تحقیق با بهره گرفتن از قرآن کریم، روایات و مراجعه به منابع لغوی، تفاسیر و کتاب‌های صاحب‌نظران علوم دینی با روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره گرفتن از شیوه تفسیر اجتهادی، با معناشناسی و دقت در تعریف دانشمندان تعریفی جامع و نو از خرافه (خرافه؛ باور، رفتار یا گفتاری است که مطابق حقیقت نبوده و مورد تائید دین، علم و عقل نیست و ماهیتی فرا مادی و مرموز داشته و راستی آزمایی در آن بسیار مشکل است و مهم‌ترین علت ایجاد و نشر آن جهل بشری است.) و بر مبنای آن، خرافه دینی ارائه گردید.(خرافه با نام آموزه‌های دینی) وبا مبنا قرار دادن این تعریف، ماهیت و چیستی خرافه مورد تحلیل و تبیین قرار گرفت و مرز مشترک و افتراق خرافه و آموزه‌های دینی مشخص شد. در بحث گونه‌شناسی، تقسیم خرافه بر مبنای ماهیت به دو نوع دینی و غیردینی تقسیم شد با مطالعه در تاریخ خرافه دینی قدمت خرافه و گستره همه‌جانبه آن ثابت شد و شدت خرافه در زمان جاهلیت و ادامه آن در جوامع اسلامی به دلایل مختلف که مهم‌ترین آن مربوط به اسراییلیات هست بیان گردید. در ادامه با مبنای دانش تجربی، عقل، آیات و روایات جنبه‌های خرافی پیشگویی، نحوست اعداد و ایام، جادو و....ثابت شد. مهمترین آثار و پیامدهای خرافه دینی مثل دین زدایی، تحجر، اباحی گری، انحرافات اخلاقی و.... تبیین شد و روش قرآن کریم در مبارزه با خرافه به دو بخش آگاهی بخشی و مبارزه عملی به صورت سلبی وایجابی با توضیحات لازم تشریح گردید. در ادامه دو موضوع مهم پیشگیری از خرافه گرایی بحث و بررسی شد و ریشه بسیاری از خرافات، دین‌داری عامیانه معرفی شد که در بحث خاستگاه خرافه به تفصیل به آن پرداختیم. در راستای پیشگیری، جهل زدایی و خردورزی و دینداری عالمانه و نهادینه کردن آن در جامعه با اقداماتی مثل: 1. جدی گرفتن دروس معارف دینی در مدارس و دانشگاه‌ها 2. اهمیت تدریس تخصصی اصول اعتقادی و باورهای جنبی دین در حوزه‌های علمیه؛ 3. محور قرار دادن قرآن کریم در مطالعات دینی و خروج آن از محجوریت و.... پیشنهاد شد و در آخر روش‌های نوین و رویکرد عقلانی و منطقی رویارویی با خرافه همچون: 1. هره‌گیری از علوم تجربی روز 2. بهره‌گیری از دستاوردهای انسان‌شناختی 3. ساخت فیلم به‌صورت مستند و علمی در قالب داستان در راستای خرافه زدایی 4. ایجاد کرسی و واحدهای درسی خرافه شناسی در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها 5 ـ بهره‌گیری از فضای مجازی و... بیان شد.

گسترۀ موضوع پژوهش حاضر در مرزها و شاخصه‌های زیر تعیین شده است: تحلیل قلمروهای معنایی یکتایی ذات خداوند در قرآن و تحلیل نقادی‌های قرآن از پنداره‌ها و نگره‌های مغایر با آن. بررسی تعابیر مختلف توحیدی قرآن، حکایت از این دارد که اهمّ قلمروهای معنایی توحید ذاتی در قرآن عبارتند از: 1) انحصار الوهیّت (خدایی) به الله؛ بر اساس دلالت انطباقی یا التزامی کلمۀ «لا اله الا الله» و تعابیر هم‌ارز با آن. 2) الله، یگانه ذات مستجمع جمیع کمالات؛ با این توضیح که اسمای حسنای الهی از جهت سعه و شمول با یکدیگر تفاوت دارند و بر این اساس، بازگشت صفات فعل به صفات ذات و بازگشت تمام اسماء و صفات به اسم جلالۀ الله است و الله اسمی است مستجمع جمیع صفات کمالی. 3) الله، یگانه ذات سرمدی (هو الاوّل و الآخر)؛ 4) الله، یگانه ذات ترکیب‌ناپذیر؛ اتّصاف خداوند به احدیّت حاکی از تنزیه مطلق ذات الله تعالی از لوث تمام انواع ترکیبات خارجی، عقلی و وهمی است. 5) الله، یگانه ذات تعدّد‌ناپذیر؛ اتّصاف خداوند به الواحد القهّار، نافی وحدت عددی، نوعی و تمام انواع وحدت‌هایی است که در عالم مخلوقات یافت می‌شود (به دلیل بساطت و محدودیّت‌ناپذیری ذات). 6) الله، یگانه ذات تشبیه‌ناپذیر؛ بر پایه این معنا از توحید، هیچ مشابهتی میان خالق و مخلوق وجود ندارد و حقیقت نفی تشبیه، عبارتست از: اعتقاد به مباینت کامل میان خالق و مخلوق. مهمترین شاخصه‌های تشبیه‌ناپذیری، عبارتند از: بی-همتایی خداوند در تعقل‌ناپذیری، تصورناپذیری، قیاس‌ناپذیری، اکتناه‌ناپذیری، کیفیت‌ناپذیری و توصیف‌ناپذیری. نفی تشبیه، اساس دیانت و اساس توحید است و همۀ مباحث بنیادین توحید از همین معنای اصیل و فراگیر تفریع شده‌اند. 7) الله، یگانه ذات تعطیل‌ناپذیرِ تشبیه‌ناپذیر؛ یعنی: ایمان و اقرار به وجود خداوند و انحصار صفات کمالی در او بدون گرفتار آمدن در دام تشبیه. « إِثْبَاتٌ بِلَا تَشْبِیهٍ» (یا نفی توامان تعطیل و تشبیه) در بردارنده تمام دیگر معانی توحید و مهیمن و معنابخش به تمام مباحث خداشناسی است. از میان دیدگاههای مغایر با توحید ذاتی، قرآن، پنداره‌هایی همچون اسناد ولد به خداوند و اعتقاد به هرگونه رابطۀ نسبی یا سببی با خداوند (آن چنان که مشرکان عرب، یهودیان و مسیحیان به داشتن نوعی رابطۀ خویشی میان خدا و برخی مخلوقات مانند ملائکه، جنّ، عزیر و عیسی معتقد بودند)؛ اعتقاد به انسانْ‌خدایی (مانند اعتقاد به عیسیْ-خدایی و مریمْ‌خدایی) و نگرۀ تثلیث را به شدّت رد کرده، به وجوه متنوّعی بر استحالۀ آنها استدلال و احتجاج می‌کند، از جمله: موهوم و بی‌دلیل بودن؛ تقلید از گذشتگان؛ اولی بودن آدم به ابن اللهی از عیسی؛ اولی بودن موسی به ابن اللهی از عزیر؛ اعتقادی برخلاف منطق و رویّۀ خود مشرکان؛ نشانۀ نقص و نیازمندی خداوند؛ مغایرت با ارادۀ خلاّق و مالکیّت خداوند؛ تنافی با فناپذیری و مقهور ارادۀ الهی بودن عیسی و مریم؛ مغایرت با سیرۀ عبودیّتی و طبیعت کاملاً بشری عیسی؛ مستلزم ترکیب‌پذیری، تشبیه‌پذیری و تجسیم ذات الهی و ...

عنوان رساله حاضر ماهیت و مولفه‌های حیات طیبه از منظر قرآن است. حیات طیبه از مهم‌ترین مسائل در ارتقاء روح انسانی و نیل به سعادت حقیقی است. زیستی که عاری از هرگونه دغدغه دنیوی بوده و آرام یافتن در سایه رضایت الهی والاترین نتیجه آن است. حیات طیبه احوالاتی را بر انسان مستولی می‌کند که به سبب آن در شیوه نگرش او به جهان و نیز کیفیت زندگی او دگرگونی ایجاد می‌شود. چنین انسانی با استعانت از ایمان و عمل صالح و به دلیل اتصال به منبع هستی، بدون هراس از نیستی و فنا به حیاتی جدید، حقیقی، دائمی و فراتر از حیات مادی سایر انسان‌ها، در همین دنیا دست می‌یابد. پژوهش‌های متعددی در این زمینه انجام شده است اما یا به بررسی بعدی از ابعاد حیات طیبه با رویکردی غیر پژوهشی پرداخته و یا بدون محوریت آیه 97 سوره نحل و بدون رویکرد تاریخی به تفاسیر، به صورت پراکنده آن را مورد بررسی قرار داده است. در این رساله با رویکردی مسأله محور به آیه مورد نظر توجه شده و 12 مسأله که بر مبنای این آیه قابلیت پژوهش و پاسخگویی دارد، استخراج گردیده است. علاوه بر آیه مذکور، در 68 آیه دیگر، رهاورد‌های ایمان و عمل صالح ذکر شده که به دلیل رویکرد تربیتی این رساله و نیز برای تبیین هم‌سویی این آیات با یکدیگر، در 26 قالب دسته بندی گردیده و تلقی مفسران مختلف در باب دنیوی یا اخروی بودن این آثار بیان شده است. محل و ظرف تحقق حیات طیبه، مسأله اصلی این رساله است. نظرات مفسران در این مسأله سه دیدگاه عمده است: حیات طیبه در این جهان، در قبر و در جهان آخرت. مفسران در چیستی حیات طیبه دیدگاه‌های متنوعی چون قناعت، رضا، روزی روز به روز، طاعت الهی و سعادت دارند. نظریه علامه طباطبایی در مورد حیات طیبه دارای دو رکن است: این جهانی و حقیقی بودن حیات طیبه. با استفاده از آیات همسو، آثاری حقیقی که در سایر آیات قرآن برای حیات طیبه ذکر شده، استخراج گردیده و تحقق آن در دنیای ماده بر اساس مبانی حکمت متعالیه صدرایی تبیین شده است تا بر این نکته تصریح شود که تمام نظراتی که مفسران در باب ماهیت حیات طیبه مطرح کرده‌اند به جنبه‌ای از حیات طیبه اشاره می‌نماید.

ا???ی?ت ای? تغ ی?? ثڈآ? ر?ت ا تً ?ڈ ا?ی ڈِ ی ا? بٌ? ث?? اکتجب? ثب ?عی ??ی تچا? ?یب? ??یبیی ?ڈ ?لی? ثڈ چًی آ?لتا تً ? ??یبیی ?ڈ ?ک ثلاثل آ?لت ?لاک ?اک? ت ??ی? ?? ? کا? ?زبت ام ?ا? ??چ?ی? کا ث ?ِب ً ? ا? کا ثڈآثب? بًمی لًای ??ی ?ِی، ?ک ??بک آثب??ل?? لًای ?چ?ّت ?ا?اک?. لام? ? ل??ک ا تً ?ڈ ا? بٌ? ?ج? آیبت?لآ? ? ?ً?ب? ? 4 چ??ب? 3?ی?پ ا? لٌا? ? ?لا? ا?یل?ا??ب? 3?یڈ ا? لٌا? اکم ? ا 3تجبک ربی?ب? ?چ? کاث ?ِب ً تب ثتچا? ثب ?ُب?ت ? ا?تیبک ?چ? کا?ی کا ?ڈ ثلای آ? آ ?لی? ُ? ا تً ثپی?بی.?لآ? ? ثڈ تج 2ِ آ? ??ذ ا?جلا 7ڈ اکم ? ا 3تجبکِ ??یب کا، ثڈ 3?چا? 3ب??ی ?ڈ ا? بٌ? کا اعب?ڈ ?ل?? ا

اصل مهم اعتقادی معاد منوط به اثبات حقیقتی غیر مادی در وجود انسان است. پژوهش حاضر در نظر دارد با استناد به دلایل تجربی وجود این بعد غیر مادی را مورد بررسی قرار دهد. به این منظور وجود این بعد را از نظر دین و علم مورد کنکاش قرار داده ایم. بدین ترتیب که ابتدا دلایل تجربی وجود روح را درقرآن و سپس مطالعات فرا روان شناسی مورد بررسی قرار داده ایم. با مراجعه به آیات قرآن ، دلایل تجربی را در قصه های قرآنی مشاهده خواهیم کرد و از طرف دیگر در مطالعات فرا روان شناسی به تجارب نزدیک به مرگ برخواهیم خورد. در پایان به این نتیجه می‌رسیم که بر خلاف قرآن علم برای اثبات امور غیر مادی مانند روح راه طولانی را در پیش دارد.

يکی از مسائلی که همواره فکر و رفتار همگان را به خود مشغول کرده است مسأله ی موفقيت و شکست بشر در عرصه ی زندگی فردی و اجتماعی در دنيا است . به موفقيت و عوامل آن در جوامع بشری از زوايای گوناگون پرداخته شده است و انسان امروزی با تعريفی که از اين مقوله در ذهن خود دارد به دنبال عوامل کسب موفقيت در زندگی است . اما موفقيت از منظر دينی ، مقوله ای است که علی رغم اهميت بالای آن در مباحث تربيتی – اجتماعی ، از جهاتی مغفول مانده است . برای پرداختن به اين موضوع و کشف عوامل موفقيت فردی و اجتماعی از منظر دينی ، بايد ابتدا به منابع اصلی دين اسلام يعنی قرآن کريم و روايات معصومين عليهم السلام رجوع کنيم و بنگريم که شارع مقدس ، در اصلی ترين منبع اسلام يعنی قرآن کريم ، چه عواملی را به منزله ی مقدمات و شرايط لازم جهت موفقيت انسان در زندگی دنيا ذکر کرده است تا انسان طالب موفقيت با فراهم آوردن آن مقدمات ، به موفقيت برسد. عواملی همچون تقوا، ذکر، شکر، ايمان، هجرت، جهاد و ... از نظر قرآن کريم و روايات برای موفقيت انسان در زندگی فردی و اجتماعی نقش کليدی دارند