جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شیوه زیستن و نحوه‌ی تعامل با محیط اطراف، یکی از مطالب مهم مورد بحث در بین محققین می‌باشد. سبک زندگی انسان با توجه به اعتقادات و نوع نگرش او به جهان هستی، دستخوش تغییرات و تحولات فراوانی گردیده است. اساساًفایده باور به گزاره‌های دینی در زندگی انسان، یکی از مسایل اصلی است که هر فرد دینداری در پی یافتن آن است. با این وجود انسان، همواره به دنبال زندگی همراه با تعالی و پیشرفت بوده است اما چون غالباً مبانی فکری غیرصحیحی داشته، نتوانسته است به هدف خود در زندگی همراه با متعالی شدن دست یابد. ما در این تحقیق اثرات اعتقاد به توحید افعالی الهی را در روش و سبک زندگی انسان‌ها از منظر آیات الهی مورد بررسی قرار دادیم. به نظر می‌رسد بهره‌گیری از دیدگاه موحدانه در نحوه زیستن و سبک زندگی اسلامی از نظر بشر امروزی ـ حتی در بسیاری از جوامع اسلامی ـ مورد غفلت قرار گرفته است. از سوی دیگر چون خداوند متعال خالق و مالک و آگاه به زوایای وجودی مخلوقین خود است ما رابطه بین اعتقاد به توحید افعالی و سبک زندگی را از منظر قرآن کریم که کلام الهی است مورد کنکاش قرار داده‌ایم. این پژوهش که از نوع تحقیقات توصیفی و همچنین میان رشته‌ای و تطبیقی است، هدفش ایجاد معرفت دقیقی از توحید افعالی الهی همراه با عمق بخشیدن به این معرفت در وجود خود و عمل بر طبق تعالیم الهی است تا بتوان با بوجود آمدن شناخت و طرز تفکری صحیح و ایجاد افق فکری وسیع‌تر نسبت به مسائل دنیوی، جریان زندگی را در مسیر صحیحی قرار داد. نتایج این تحقیق و پیاده نمودن آن در درون خود آثار فراوانی در تعالی بخشی به شیوه‌ی زندگی انسان خواهد داشت. نتایج و یافته‌هایی مانند اینکه اعتقاد و باور به مفهوم توحید افعالی می‌تواند انسان را در ایجاد بینش صحیح از زندگی و عمق بخشیدن به آن و ایجاد مفاهیمی همچون صبر، توکل، عدم ترس از فقر و مرگ و... یاری دهد.

موضوع وجوه برتری پیامبر به‌وسیله سوره‌های مفصل برگرفته از روایاتی است که در آن پیامبراکرم قرآن کریم را به چهار بخش به نام‌های «طوال»، «مِئین»، «مثانی» و «مُفصل» تقسیم می‌کند، هر یک از این اقسام به ترتیب عوض کتب پیامبران گذشته، تورات موسی، انجیل عیسی و زبور داود به ایشان داده‌شده و سوره‌های مفصل وسیله فضیلت پیامبر نسبت به انبیاء پیشین معرفی شده است. این روایات به دلیل انتسابشان به نبی‌مکرم و یا یکی از معصومین و استناد مکرر قرآن پژوهان، محدثان و مفسران، بدون اشاره به صحت و سقم آن‌ها و به علت اطلاق دسته‌ای از سوره‌ها به نام مفصلات، وجه‌تسمیه و وجوه فضیلت پیامبر به این سوره‌ها ضرورت سنجش و ارزیابی دلالی آن‌ها را ایجاب نموده است؛ در نهایت به دلیل وجود سند صحیح در منابع شیعه و مستفیض یا متواتر بودن آن‌ها در مصادر اهل‌سنت حکم به صحت آن‌ها داده‌شده است. ازاین‌رو با استفاده از تفسیرهای غرضی و تدبری و روش تحلیل محتوا میزان هماهنگی هر قسم با کتب انبیای پیشین سنجیده شد. تعریف ومصداق‌یابی مفصلات و بررسی مضامین مشترک سوره‌های آن نشان داد که این سوره‌ها: از لحاظ ظاهری و بیانی دارای اعجاز بلاغی در سبک و اسلوب بیان و از لحاظ محتوایی، دارای توحید ذاتی، مسبحات با مضامین اصلی و مشترکی چون: تسبیح، اسماء الحسنی و رسالت و پنج اصل دین است. بیشتر سوره‌ها دارای خطاب مستقیم به پیامبر بوده و به مقامات، تأیید و حفظ ایشان اشاره دارد و در کنار آن تأویل‌هایی در باره موضوع ولایت و اهل‌بیت پیامبر وجود دارد؛ و از اصلی‌ترین موضوعات این سوره‌ها مسئله معاد، صحنه ورود به قیامت و دو دسته شدن انسان‌ها و توصیف جایگاه ایشان با عبارات کوتاه و صریح است.

عنوان رساله حاضر ماهیت و مولفه‌های حیات طیبه از منظر قرآن است. حیات طیبه از مهم‌ترین مسائل در ارتقاء روح انسانی و نیل به سعادت حقیقی است. زیستی که عاری از هرگونه دغدغه دنیوی بوده و آرام یافتن در سایه رضایت الهی والاترین نتیجه آن است. حیات طیبه احوالاتی را بر انسان مستولی می‌کند که به سبب آن در شیوه نگرش او به جهان و نیز کیفیت زندگی او دگرگونی ایجاد می‌شود. چنین انسانی با استعانت از ایمان و عمل صالح و به دلیل اتصال به منبع هستی، بدون هراس از نیستی و فنا به حیاتی جدید، حقیقی، دائمی و فراتر از حیات مادی سایر انسان‌ها، در همین دنیا دست می‌یابد. پژوهش‌های متعددی در این زمینه انجام شده است اما یا به بررسی بعدی از ابعاد حیات طیبه با رویکردی غیر پژوهشی پرداخته و یا بدون محوریت آیه 97 سوره نحل و بدون رویکرد تاریخی به تفاسیر، به صورت پراکنده آن را مورد بررسی قرار داده است. در این رساله با رویکردی مسأله محور به آیه مورد نظر توجه شده و 12 مسأله که بر مبنای این آیه قابلیت پژوهش و پاسخگویی دارد، استخراج گردیده است. علاوه بر آیه مذکور، در 68 آیه دیگر، رهاورد‌های ایمان و عمل صالح ذکر شده که به دلیل رویکرد تربیتی این رساله و نیز برای تبیین هم‌سویی این آیات با یکدیگر، در 26 قالب دسته بندی گردیده و تلقی مفسران مختلف در باب دنیوی یا اخروی بودن این آثار بیان شده است. محل و ظرف تحقق حیات طیبه، مسأله اصلی این رساله است. نظرات مفسران در این مسأله سه دیدگاه عمده است: حیات طیبه در این جهان، در قبر و در جهان آخرت. مفسران در چیستی حیات طیبه دیدگاه‌های متنوعی چون قناعت، رضا، روزی روز به روز، طاعت الهی و سعادت دارند. نظریه علامه طباطبایی در مورد حیات طیبه دارای دو رکن است: این جهانی و حقیقی بودن حیات طیبه. با استفاده از آیات همسو، آثاری حقیقی که در سایر آیات قرآن برای حیات طیبه ذکر شده، استخراج گردیده و تحقق آن در دنیای ماده بر اساس مبانی حکمت متعالیه صدرایی تبیین شده است تا بر این نکته تصریح شود که تمام نظراتی که مفسران در باب ماهیت حیات طیبه مطرح کرده‌اند به جنبه‌ای از حیات طیبه اشاره می‌نماید.

چکیده ندارد.

دین به معنای اعتقاد به آفریننده‌ای برای جهان و انسان و دستورهای عملی متناسب با این عقاید است و به معنای اطاعت و جزا هم آمده است و شریعت را به اعتبار اطاعت و فرمانبرى دین می گویند. جامعه ی دینی جامعه ای است که فرهنگ و روش رفتاری خود را براساس تعالیم وحیانی بنا نهاده باشد و بر این باور باشد که این دین است که میتواند سلامت و سعادت را تضمین کند. از جمله ویژگی‌های بنیادین در جامعه دینی: پایبندی به قوانین دینی توأم با نگرش توحید، دارا بودن روحیه خردورزی، بصیرت، دانش اندوزی، تلاش برای اقامه و تحقق عدالت در جامعه و.... می باشد.یک جامعه ی دینی در زمینه ها و شاخصه های متعددی دارای اصول و معیارهایی هست که از جمله ی این معیار ها، درزمینه های اعتقادی، اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی، و سیاسی می باشند.که می تواندر زمینه یاعتقادبه: اعتقاد و ایمان به توحید، پذیرش معاد در زندگی، اعتقاد به ولایت و رهبری پیامبران و ائمه (علیهم السلام) و دراقتصاد به: «قوام» در مصرف، سهم‌بری بر اساس میزان مشارکت در تولید، عدم وابستگی اقتصادی، رسیدن به رفاه عمومی و در زمینه اجتماع به: ترویج صلح و دوستی و مُدارا و گفتگو در جامعه، لزوم برقراری عدالت و در زمینه ی اخلاق به: اعراض از لغو و اعمال بیهوده، ایجاد اخوت و برادری و در زمیینه سیاست به: ضرورت تشکیل دولت و حکومت، آزادی از نفوذ استعمار، جلوگیری از تفرقه و....اشاره کرد.که با در نظر گرفتن این معیار ها و با بکارگیری و عمل به چنین معیار هایی می توان به تقرب الهی و سعادت ابدی دست یافت که نتیجه ی آن باعث بوجود آمدن یک جامعه ی دینی و تو حیدی خواهد بود.

چکیده ندارد.

کلمات ائمه اطهار(ع) پس از قرآن کریم، گرانقدرترین میراث دین مبین اسلام است که قابلیت آن را دارد در حوزه‌های مختلف علوم بشری مورد استفاده قرار گرفته و بعنوان مبنایی برای مطالعات بنیادین و کاربردی در نظر گرفته شود،‌ به شرط آنکه بتوان دیدگاه‌ها و مبانی نظری ائمه اطهار(ع) را از خِلال تجزیه و تحلیل گفتار ایشان و با استفاده از روش‌های علمی و دقیق بازشناسی نمود.

عنوان پایان نامه ی پیش رو «تحلیل و بررسی گفتمان های (دیالوگ) قرآنی» است که در سه فصل کلیات، بررسی شکلی و بررسی محتوایی دیالوگ های قرآن تنظیم شده است.دیالوگ از ارکان اصلی هر داستان و به معنای گفت و گو و مبادلهاحساسات و اندیشه ها میان دو یا چند نفر می باشد.اما این که دیالوگ و گفت و گو در قرآن کریم چه نقشی دارد و در چه موضوعاتی به کار رفته است،مسأله ایست که در این تحقیق با دقت در آیات مشتمل بر گفت و گو و بهره گیری از تفاسیر و کتب تخصصی قصد بررسی آن را داریم.دیالوگ ها حدود یک پنجم حجم آیات قرآن کریم را تشکیل می دهند و در موضوعاتی مانند توحید،معاد،نبوت و آموزه های اخلاقی به کار رفته اند. بیشتر دیالوگ های قرآنی مربوط به داستان های تاریخی است. بخش اندکی نیز مربوط به حوادث بعد از مرگ و قیامت است. تأثیر گذاری اسلوب گفت و گو باعث می شود مفاهیم دینی در اعماق جان مخاطبان قرآن نفود کند.هم چنین در طی گفت و گوها شخصیت ها بهتر نمایانده شوند تا به عنوان الگوهای مثبت و منفی به مخاطب معرفی شوند. بدین ترتیب دیالوگ ها نقش مهمی را در انتقال مفاهیم قرآنی بر عهده گرفته اند.

اخذ و فهم معارف قران شرایطی می طلبد که در این رساله به عنوان شرایط فهم قران از آنها یاد شده است.که برخی خارجی و برخی درونی است جدا از این شرایط اموری نیز هستند که رعایت انها در فهم بهتر ایات موثرند که از آنها به اداب تلاوت یاد میشود.این آداب نیز برخی ظاهری و برخی باطنی است.زدودن موانع فهم قران خود راهی دیگر برای رسیدن به فهم دقیق و صحیح از کلام خداوند است که در این رساله به اهم آنها اشاره شده است.

از شیوه‌های نوین مطرح در زبان‌شناسی که در آن به مطالعه علمی معنا می‌پردازند، علم معناشناسی است. در معناشناسی از طریق کشف حوزه‌ی معنایی واژگان بنا بر روابط آن‌ها در شبکه‌های معنایی معانی واژگان تبیین می‌گردد. در زمینه قرآن کریم نیز با این روش به پژوهش در مورد معانی واژگان می‌پردازند. طهارت یکی از مفاهیم مهم مطرح شده در قرآن کریم است. قرآن کریم مشتمل بر احکام و قوانینی است که روح و مفهوم طهارت همچون بند تسبیح در تمامی آن احکام و قوانین جریان دارد. در این نوشتار بر آنیم تا با مراجعه به قرآن کریم و روایات ائمه اطهار به بررسی و تبیین حوزه‌ی معنایی طهارت بپردازیم. این بررسی را در چهار فصل به پایان رساندیم که در این راستا به بررسی واژه‌ی طهارت و واژگانی که با این واژه در ترادف نسبی و یا تقابل و تضاد بودند، پرداختیم. در ادامه، مراتب طهارت ظاهری و باطنی و ارتباط آنها با یکدیگر و همچنین ارتباط این مراتب با فهم را تبیین کردیم. در آخر هم بعضی از راه‌های تحصیل طهارت را کشف و بیان نمودیم و در نهایت گستردگی حوزه‌ معنایی طهارت را استنباط کردیم. طهارت شرط اصلی برای بهره‌مندی از آموزه‌های قرآن کریم است و محدود به طهارت ظاهری نمی‌باشد، طهارت باطنی به مراتب مهم‌تر از طهارت ظاهری است. یگانه‌پرستی و دوری از شرک، عمل به شریعت و احکام اسلامی و معاد باوری از عواملی است که سبب پاکی انسان می‌گردد و حیات طیبه فردی و اجتماعی را به دنبال دارد. همچنین تعقل از مولفه‌های مهم در حوزه‌ی معنایی طهارت است و بر اساس بیان قرآن کریم عدم تعقل صحیح، آلودگی را به دنبال خواهد داشت.