جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫مسئله اوقات و گاه شماری، بخشی مهم از زندگی مادی و معنوی هر انسانی است که باعث تنظیم اوقات زندگی و نظم دادن به امور دین و دنیای مردم می شود. گاه شماری عبارت از دانش و فن تعیین و نگه داری حساب زمان یا معرفة المواقیت است. در قرآن کریم از بسیاری از زمان ها نام برده شده است که این زمان ها به ترتیب طول مدت، شامل لحظات، زمان های خاص شبانه روز، شب، روز، هفته ، ماه، فصل، سال،قرن، هزاره و... است. خداوند در قرآن به برخی از زمان ها مانند شب وروز و...( لیل، نهار و...) قسم یاد کرده و برخی از سوره های قرآن مانند لیل، ضحی، فجر، جمعه و ... نیز به نام اوقاتی خاص نامیده شده است که نشان از عظمت و جایگاه وقت و زمان سنجی در نزد خدا دارد. به جهت اهمیت مسئله زمان سنجی و نقش آن در تنظیم زندگی انسان، بررسی موضوع مذکور از منظر قرآن به عنوان کتاب هدایت بشر، به صورت مستقل و منظم ضروری می نماید. از این رو، با بررسی واحد های زمانی موجود در قرآن معلوم شد که خود واژه زمان در قرآن ذکر نشده است؛ ولی واژه های مترادف آن مانند وقت، مدت، حین و دهر و ... به کار رفته است. همچنین کلماتی که دارای مفاهیم زمانی مانند الآن، ساعت، لمح البصر، ارتداد الطرف، فلق، فجر، صبح، بکرة، غدو، اشراق، طلوع، ضحی، ظهر، دلوک، عصر، اصیل، شفق،غروب، عشاء، سحر، لیل، نهار، یوم، جمعه، سبت، شهر، صیف، شتاء، عام، سنة، حول، حجج، قرون، الف سنة و... هستند، در قرآن ذکر شده است. از سوی دیگر، در قرآن زمان هایی مانند ساعت، حین و... به کار رفته است که محدوده معینی نداشته و نمی توان آنها را محدود به عددی معین کرد؛این به جهت آن است که هدف، محدود و معین کردن دقیق آن زمان نیست؛ بلکه هدف بیان کوتاه یا طولانی بودن، دوری یا نزدیکی آن برای هدایت و توجیه انسان است. نکته مهم اینکه مفهوم برخی از واژه ای دال بر زمان مانند ساعت در عرف و لغت، با معنای آن در قرآن متفاوت است. همچنین از برخی از زمان ها در قرآن مانند مأة عام، حولین، سبع سنین و... معنای حقیقی و مدت دقیق آنها اراده شده و برخی برای تمثیل سرعت فعل است نه بیان مدت دقیق آن؛ مانند لمح البصر. بسیاری از اوقات به کار رفته در قرآن نیز، ارتباط زیادی با احکام شرعی مانند برخی عبادات، معاملات، عده زنان، مدت رضاع و برخی احکام اجتماعی و در نتیجه ایجاد نظم در زندگی فردی و اجتماعی دارد. کلید واژه ها : زمان، زمان سنجی، وقت، گاه شماری، تقویم، تفسیر علمی، قرآن

‫خوردن و آشاميدن، که يکي از نيازهاي اساسي و اوليه بشر محسوب مي‌شود، نيازمند شناخت انواع خوراکي‌ها و خواص موجود در هر کدام از آن‌هاست. بر اين اساس، در برخي از آيات قرآن و روايات اهل بيت(، بر روي بعضي از خوراکي‌ها و خواص آن‌ها تأکيد بيشتري شده است. از مهم‌ترين اين موارد، انواع ميوه است، که تحقيق حاضر به‌منظور پي بردن به عمق تعليمات اسلامي و تطبيق آن با علوم پزشکي، و بهره‌گيري در زندگي، اسامي ميوه‌هاي مذکور در قرآن و روايات، و آثار مختلف ذکر شده براي آن‌ها را مورد بررسي قرار داده است. انار، انجير، انگور، خرما، زيتون و خيار ميوه‌هايي است که به صورت مشترک نام آن‌ها در قرآن و روايات ذکر شده است. آلو، به، ترنج (بالنگ)، خربزه، سنجد، سيب، عناب و گلابي نيز از مواردي است که تنها در روايات مورد اشاره قرار گرفته است. از حيث جسماني، ميوه‌هايي مانند به، سيب، انجير، آلو و انار، بر روي قلب و عروق اثرگذار هستند؛ مويز، به و انار نيز براي مغز و اعصاب مفيد است؛ به و خرما براي چشم و گوش و حلق و بيني، و مويز و انجير براي دهان و دندان مفيد است؛ مصرف سيب، انار، گلابي، خربزه، سنجد، خرما و انجير در بهبود عملکرد دستگاه گوارش مؤثر است؛ زيتون، خربزه، سنجد و انجير براي تقويت پوست و مو، مصرف خربزه، خرما و زيتون براي دستگاه تناسلي و قوه جنسي، و مصرف به، خرما و خربزه براي تقويت جنين و نوزاد مفيد است. و اما از حيث روحي، انگور، مويز و به براي رفع غم و اندوه توصيه شده، و مصرف خربزه و مويز براي خوش‌خلقي، مصرف سيب براي رفع جنون، و مصرف به براي از بين رفتن صفت بخل مفيد است. از لحاظ معنوي نيز خرما وسيله تقرب به خداوند، انار شيرين براي دوري از وسوسه شيطان، انار و گلابي براي نوراني شدن قلب، و مصرف خربزه باعث برکت و رحمت معرفي شده است.