جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه که به بررسی جهاد در قرآن و حدیث اختصاص دارد در یازده فصل تنظیم شده که عناوین آنها عبارتند از: فلسفه جهاد، نیت در جهاد، اقسام جهاد،فضیلت جهاد، تشویق به جهاد، با چه کسانی بایدجنگید، ویژگیهای سپاه اسلام، ارزشهای اخلاقی درجهاد، تاکتیکهای جنگ، عوامل شکست و پیروزی درجهاد، مرگ و شهادت.

نویسنده در این پایان نامه با تحقیق در تفاسیر شیعه به بررسی موضوعات ذیل در ارتباط با حقوق زن پرداخته است؛ زن در اجتماعات بدوی، ازدواج درجوامع بدوی، زن از دیدگاه اسلام و تفاوتهای مرد و زن.

جایگاه سیاق در فهم متون و تفسیر آیات بسیار مهم است. به این سبب در تفاسیر مدون رسیده از عصر طبری تا اکنون به این موضوع توجه شده است. با وجود این، کاربرد سیاق در تفاسیر یاد شده، از نظر کمیت و کیفیت، یکسان نیست. بی تردید شناخت جامع از سیاق، ویژگی ها و ضوابط کاربرد و عرصه های تأثیر گذاری آن، گام سازنده ای در ارتقای مباحث تفسیری است. سیاق در اصطلاح، مفهومی کلی، جامع و مانع است که اجزای سخن را به سوی مفاهیم مقصود و غرض صاحب سخن پیش می برد. این مفهوم به چگونگی تکوین کلام و ظهور نصوص مربوط می گردد. زیرا سیاق در تکوین بعد معنایی کلام و ظهور بعد لفظی آن عاملی اساسی است. به همین دلیل پیوند محکمی با تفسیر و فهم متون دارد. در تفسیر نصوص، سیاق سه حوزه تأثیزگذاری و نقش آفرینی مهم دارد: الف- در استیفای معانی و کشف مفاهیم مقصود، قابلیتهای عمده دارد. ب- دایرة تأویلها درباره نصوص را محدود می کند. ج- تأویل مقصود را تأیید و تأکید می نماید. سیاق کلام بر اساس غرض و دانش صاحب سخن و شرایط شکل می گیرد و به طور اساسی در دو بخش اصلی کلام یعنی: ص تکوین بعد معنایی کلام و ص تکوین بعد لفظی سخن نقش آفرینی می کند. هدف در این پایان نامه، بررسی و تبیین ابعاد یاد شده و مباحث پیرامونی آن با استناد به کتابهای تفسیری و با بهره گیری از منابع حدیثی، فقه، لغت و ادب- اعم از شیعی و سنی- است. بنابراین پس از درج مباحث کلی در فصل اول، مانند تعاریف و سیر تحول سیاق، در بخش بعدی به چگونگی تأثیرگذاری سیاق در تکوین بعد معنایی کلام و کیفیت بهره گیری از ویژگی های ساختاری و شرایط تحقق سیاق در تفسیر آیات بحث می شود و در فصل سوم مقامها داخل و خارج از کلام به عنوان عوامل مهم در تکوین سیاق و جایگاه آنها در تفسیر آیات، بحث شده است. همچنین کیفیت رابطة سیاق با کلمات، عبارات، اعراب، رتبه و اسلوب کلام در بخش مستقلی با عنوان ص بعد لفظی سیاق مورد توجه واقع شده است. فصل پایانی به بررسی نقش سیاق در مباحث تفسیر و علوم قرآن مانند جایگاه سیاق در ارزیابی روایات و اقوال تفسیری اختصاص دارد. مباحث پایان نامه این نظریه را ارائه می کند که: تفسیر قرآن بر اساس سیاق یا به تعبیری، تفسیر سیاقی قرآنی، جامع روشها و ملاکهای تفسیری است و همة آنها را بر محوریت سیاق کلام انتظام می بخشد و به این لحاظ،روشی کارآمد در تفسیر قرآن است. در این پژوهش علاوه بر نظم بخشیدن به مباحث تفسیری مربوط به سیاق، فصل بندی، عنوانها مطالب و قواعد جدیدی برای بکارگیری در تفسیر آیات و تدریس، ارائه شده است./

پژوهش حاضر «بررسی زندگی حضرت موسی(ع) و پیامبر اکرم(ص)» در ابعاد مختلف است که در نتیجة بررسی بین زندگی این دو پیامبر اولوالعزم مقایسه ای تطبیقی صورت گرفته و این نتایج حاصل شده است که این دو پیامبر(ص) در این موارد تشابهاتی دارند، نبوت هر دو از قبل پیش بینی شده بود، هر دو قبل از نبوت مدتی را به چوپانی پرداختند، هر دو از سوی همسر مورد پشتیبانی قرار گرفتند، هر دو در جوار کوه به پیامبری رسیدند، اولین فریضه ای که به عنوان حکم الهی بر هر دو واجب شد نماز بود، هر دو مأمور بودند حاکمان عصر خود را به دین خود دعوت نمایند، به هر دو نسبت سحر و جنون دادند، هر دو ناگزیر شدند از موطن خود هجرت کنند و به هر دو کتاب آسمانی داده شد و کتاب آسمانی هر دو نیز مورد تحریف قرار گرفت، با این تفاوت که کتاب حضرت موسی(ع) به طور کامل (لفظی و معنوی) مورد تحریف واقع شد ولی قرآن طبق وعدة الهی از تحریف لفظی در امان ماند، گرچه به تحریف معنوی دچار گشت/

چکیده:امروزه ابهامات زیادی در مورد روابط بین زن و مرد وجود دارد و این موضوع یکی از مسایل مهم و قابل توجه جامعه امروزی می باشد در این پایان نامه سعی شده است آیات و روابط مرتبط با این موضوع بررسی شده و با توجه به جامعه امروزی به سوالات زیادی که در این باره وجود دارد پاسخ داده شود. از آنجا که حضور زن و مرد هر دو در جامعه امروزی بیش از هر زمان دیگر ضروری به نظر می رسد و زن و مرد ناگزیر از برقراری ارتباط می باشند محقق برآن شد شرایط ، آداب و اصول این ارتباط را با کنکاش دقیق در آیات و روایات بدست آورد. پوشش و حجاب را که پیش نیاز حضور سالم زن در جامعه می باشد مورد بررسی قرار داده و پس از بحث نسبتا مفصلی در این باره به زینت و اقسام آن که به نوعی به پوشش مربوط است پرداخته است. در بحث روابط این مهم از دو دیدگاه بررسی شده روابط بامحارم و روابط با نامحرمان و در آن به نحوه برقراری ارتباط و حد و حدود آن در هر مورد اشاره شده است. در ادامه با توجه به اینکه خانواده اولین محیطی است که فرد همه آداب اجتماعی و دینی را در آن می آموزد و پایگاهی مهم در بحث حضور زن و مرد در جامعه به شمار می رود به بحث روابط در خانواده پرداخته است. در نهایت پدیده فمینیسم مورد بررسی قرار گرفته و به این نتیجه رسیده است که در اروپا به روابط صحیح که منجر به ازوداج و تشکیل خانواده می شود. بی توجهی شده و زنان از حق مسلم شان محروم و آرامش روانی از آنها سلب شده است .

واژه حزن و مترادفات آن(اسف،اسی، بث...) در قرآن کریم و روایات در موارد بسیاری استعمال شده است. با تأملی در آن نصوص در می یابیم که اندوه در فرهنگ قرآنی و روایی دارای اقسام گوناگون وقابل جداسازی به مقوله های طبیعی و عادی، واهی و بیهوده، و والا و متعالی است، که هر کدام از دریچه دنیا و آخرت سزاوار بررسی می باشد. از طرف دیگر کتاب الهی در برخورد با انواع اندوه از شیوه های مختلفی بهره جسته و ضمن بررسی زمینه ها و علل بروز این حالت نفسانی، روش های بدیع و منحصر به فردی را برای جلوگیری از افزایش، کاهش، کنترل و یا مهار کامل آن ارائه داده است که ریشه در شناخت دقیق از ساختار وجودی انسان دارد. این پژوهش تلاشی است اندک در تحلیل و بررسی موارد فوق جهت گشودن افقی تازه از رویکرد اسلام به حزن و انده به عنوان یک واقعیت انکار ناپذیر و تبیین راهکار های اطمینان بخش در حفظ سلامت روح و رفتار انسان در عصر حاضر.

پژوهش حاضر با هدف تبیین جایگاه حقیقی همسران پیامبر(ص) در قرآن به تکیه بر دیدگاههای مفسران فریقین تدوین گردیده است. خداوند متعال در حکم صریحی همسران پیامبر را امهات المؤمنین نام نهاده است(احزاب آیه ‎6). همسران پیامبر به دلیل انتسابشان به ایشان و برخورداری از موقعیت خاص دارای تکالیف و مسئولیتهای ویژه ای علاوه بر وظایف دیگر زنان بوده اند و در خصوص مسألة مورد بحث اگر چه به عنوان ص امهات المؤمنین از آنان نام برده شده، ولی از میان احکام مادری، محرم بودن با توجه به دستوراتی که در رعایت حجاب(احزاب آیه ‎59) مقرر شده شامل آنان نمی شود. در بسیاری از مواقع قرآن موقعیت خاص و حساس آنان را از نظر کردار یادآور می شود تا جایی که هر عمل خدا پسندانه و ناپسندشان به دلیل انتسابشان به پیامبر پاداش و عقوبت دو برابر برای آنان ایجاب می کند. در بعضی موارد به جهت زیستن در کانون وحی و رسالت و الگو بودن، وظیفة آنان را در جامعة اسلامی بیان کرده است. مسلمانان نیز در قبال این بانوان موظف به رعایت احترام آنان می باشند که بدون شک این احترام اجتماعی آنان به واسطة انتسابشان به پیامبر برایشان ایجاد می شود. در بعضی از آیات نیز خطابهای تندی متوجة آنان شده است و در بعضی موارد آنان را تشویق به کسب فضیلت کرده است. در کل آیاتی که در این ارتباط است هیچگونه فضیلتی را برای این بانوان اثبات نمی کند، بلکه تحریض و تشویق به فضیلت خواهی می کند و به وظیفة یک بانوی مسلمان که می تواند همسر پیامبر(ص) بوده و این افتخار را در صورت رعایت حریم رسالت و نبوت تا قیامت داشته باشد، آشنا می نماید./

این پایان نامه در چها بخش به بررسی ایمان در آیات قرآن و روایات معصومین پرداخته است: بخش اول، تعاریف و کلیات ایمان: تعاریف لغوی و اصطلاحی کلمه ایمان، بررسی آماری ایمان و مشتقات آن در قرآن، وجوه و معانی کلمه ایمان در قرآن، موقعیت کلمه ایمان در حدیث؛ بخش دوم، حقیقت ایمان در قرآن و حدیث: بررسی رابطه ایمان و اسلام، درجات و مراتب ایمان، اوصاف و نشانه های مؤمنین، طبقات مؤمنین؛ بخش سوم، بررسی رابطه علم و ایمان: بررسی تعارض علم و دین، بررسی ارتباط علم و دین؛ بخش چهارم، آثار و نتایج ایمان مذهبی: ایمان مذهبی، آثار و نتایج ایمان مذهبی.

چکیده چگونگی ایفای نقش مرابطه در اصلاح و تربیت نفس انسان، در تحقیق حاضر بدین صورت مورد بررسی قرار گرفته که نظام تربیت نفس با توجه به مجموعه ای از عوامل که قرآن کریم در جهت تزکیه انسان بکار بسته، ترسیم شده است. مرابطه نفس یک رکن نظام و رکن دیگر آن مجاهده با نفس است. هریک از ارکان نظام دارای اجزاء(مراحلی) می باشند. مراحل مرابطه، مشارطه، مراقبه، محاسبه، معاتبه و معاقبه و مراحل مجاهده، تذکره، تجلیه، تخلیه و تحلیه می باشد، علاوه بر این با توجه به آنکه اجزاء این دو رکن دارای مراتب و درجاتی هستند، ذومراتب بودن ارکان و در نتیجه خود نظام تربیت نفس قابل نتیجه گیری است. از آنجا که مشخصه های دیگر نظام ارتباط اجزاء آن برای دستیابی به هدف واحد است، هدف اصلی نظام تربیت نفس با توجه به آیات و روایات، قرب الی الله تعریف شده و رابطه ارکان نظام بصورت رابطه تک تک اجزاء هر رکن با اجزاء رکن دیگر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نقش مرابطه در اصلاح و تربیت نفس، همچون ناظر و مراقبی است که از انحراف یا توقف نفس در مسیر تزکیه و تهذیب، جلوگیری می نماید