جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در کتاب حاضر معاد از ديدگاه فيلسوفان و متکلمان اسلامي مورد بحث قرار مي‌گيرد. مؤلف با اشاره به آراي «افلاطون» و «ارسطو»، درباره معاد و حيات پس از مرگ به‌اختصار به بيان آراي بزرگان فلاسفه اسلامي مانند «فارابي» و «ابن‌سينا» و «شيخ اشراق» و «ملاصدرا» مي‌پردازد. آراي «ملاصدرا» با تفصيل بيشتري مورد بحث قرار مي‌گيرد زيرا «ملاصدرا» در بين فلاسفه اسلامي بيش از هر فيلسوف ديگري به بحث معاد بخصوص معاد جسماني پرداخته است.

این کتاب در 5 بخش تدوین یافته است. بخش اول به تعاریف و معانی معاد اختصاص دارد. در بخش‏های بعدی با استناد به آیات و روایات و متون دیگر ادیان و با ارائه ادله عقلی امکان معاد و کیفیت آن را تشریح می‏کند و به شبهات پاسخ می‏دهد. بخش پنجم تماماً به حالات انسان‏ها از هنگام مرگ تا صحنه قیامت اختصاص یافته و در آن احوال عالم آخرت، اوصاف برزخ، دوزخ، بهشت و عذاب‏ها و پاداش‏ها توصیف شده است.

بخش اول کتاب شامل کلیاتی است درباره معاد، هدف دار بودن عالم، تهذیب و خودسازی، صبر و بردباری، اتفاق، اقوام گذشته و معاد، اسامی معاد، انبیا و دعوت به معاد که پس از آن، این مطالب به بحث گذاشته شده است: "اثبات معاد"، "آغاز سیر انسان"، "عالم برزخ" و "مواقف قیامت".

پژوهشی قرآنی و روایی در مورد ماهیت مرگ و حیات بعد از آن است. در این تحقیق نخست تعریفی از مرگ و معاد و تعابیر مربوط به آن در قرآن و احادیث ارایه شده و پس از آن ادله عقلی و نقلی اثبات وجود معاد و براهین مختلف مربوط به آن، بیان شده است. آنگاه به تبیین آثار فردی و اجتماعی باور به معاد در زندگی انسان اشاره شده و علل ترس از مرگ در بیشتر افراد، بیان شده است. نویسنده در ادامه به توصیف احتضار و سکرات مرگ پرداخته و ماهیت عالم قبر و عالم برزخ را با رویکردی روایی و قرآنی بررسی نموده است. وی سپس به مسأله قیامت، کیفیت نفخ صور، برانگیخته شدن انسان‌‌ها، کیفیت حساب و کتاب اعمال آنان، اقامه شهود در روز قیامت، مسأله شفاعت و ماهیت پل صراط اشاره کرده و توصیفی اجمالی از نعمت‌های بهشتی و عذاب‌های جهنمی با رویکردی قرآنی و روایی ارایه نموده است. نویسنده در همین زمینه به عوامل ورود به بهشت و داخل شدن در جهنم اشاره نموده و ویژگی افراد بهشتی و جهنمی را به صورت کلی بیان نموده است.