جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 556
حسن و قبح ذاتی و عقلی در آینه نقد و اثبات کلامی
نویسنده:
هادی وحدانی فر، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
از گذشته تاکنون حسن و قبح ذاتی و عقلی به عنوان موضوع و قاعده ای مهم و بنیادین در کلام اسلامی مطرح بوده است. جریان و تاثیر این قاعده در حوزه های عقیدتی، اخلاقی، فقهی و سیاسی موجب شده تا متفکران اسلامی در قالب دو گروه عدلیه و اشاعره، در صدد اثبات و نقد آن برآیند. عدلیه بر«ذاتی» و «عقلی» بودن حسن و قبح برخی افعال و اشاعره بر «الهی» و «شرعی» بودن آنها استدلال نموده اند، عدلیه با تمسک به دلائلی از جمله: بداهت و ذاتی بودن حسن و قبح، اقرار منکرین شرایع آسمانی در مقابل اشاعره مبنی بر تغیر حسن و قبح، محدودیت و تکلیف خداوند و غیره به نقد یکدیگر پرداخته اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی دو دیدگاه را به صورت نقد و اثبات بیان نموده و نظریه «حسن و قبح ذاتی و عقلی» را اثبات می نماید و عمده انحراف اشاعره را ضعف در خداشناسی، تحلیل غلط آیات قرآن، خلط بین مسائل و تعارضات، کنار نهادن عقل سلیم و مسائل سیاسی دانسته است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 174
تکامل انسان در نگرش تاریخی اسماعیلیه (در دعوت قدیم)
نویسنده:
حسین مفتخری , زهره باقریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
در طی تاریخ پر فراز و نشیب اسماعیلیه، اندیشمندان و متفکرانی ظهور کردند که مسائل فکری، کلامی و فلسفی این جریان سیاسی- مذهبی را تدوین و تبیین نمودند. یکی از مباحث مهم در نگرش تاریخی اسماعیلیان، دیدگاه ایشان راجع به تکامل انسان بود. در نگرش اسماعیلیان، تاریخ مسیری تکاملی دارد و همواره از یک دوره به سوی دوره نوین گذر می کند. در این سیر تکاملی، انسان نیز به صورت تدریجی رو به سوی کمال دارد. هدف مقاله حاضر بررسی نگرش تاریخی اسماعیلیه (دعوت قدیم) به خلقت انسان و رسیدن او به سعادت است و در پی پاسخگویی به این سوال است که در فلسفه تاریخ اسماعیلیان، ابعاد وجودی انسان و نهایت کمال او چیست و آیا با این ابعاد وجودی به تکامل خواهد رسید؟ نتیجه حاصل از پژوهش این است که در نگرش ایشان،‌انسان واجد وجوه متفاوتی است. نخست، او حیوانی است که در زندگی مادی و نفسانی خود غرق است و دورترین مخلوقات به خداست که بر اثر هدایت انبیا و اوصیا می تواند به نهایت تکامل دینی خویش در روی زمین نایل شود؛ لیکن تکامل معنوی انسان رسیدن به نهایت عقل و عرفان، یا به عبارتی، رسیدن به عقل کل است که عملا دست نیافتنی است.
صفحات :
از صفحه 105 تا 118
جبر و اختیار از دیدگاه وحید بهبهانی (ره)
نویسنده:
رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نوشتار حاضر، دیدگاه آیه الله وحید بهبهانی درباره جبر و اختیار را به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و بر اساس تنها رساله او در این باره، بررسی میکند. وحید بهبهانی در رساله «جبر و اختیار» در صدد اثبات و تحلیل اختیار و رد جبر است. او مهمترین مانع در راه اثبات اختیار را ضرورت علیت میداند. وی ضرورت به معنای حکم ضروری بر صدور فعل بر اساس قرائن را میپذیرد و با اختیار قابل جمع میداند، اما ضرورت صدور فعل به معنای محال بودنِ عدم صدور آن را نمیپذیرد. به اعتقاد او هرچند برای صدور فعل، مرجح لازم است، اما این مرجح، قدرت انسان بر ترک را از بین نمیبرد. او فعل را هم محتاج فاعل میداند و هم مرجح، و مرجح، فاعل را مجبور به فعل نمیکند. وحید بهبهانی به تفصیل به اشکالات نظریه خود پرداخته و به آنها پاسخ میدهد.
 اراده انسان از دیدگاه غزالى و نقد آن با تکیه بر آثار صدرالمتألهین
نویسنده:
مرضیه محمدعلیزاده، رضا اکبریان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نگارنده، در این پژوهش بر آن است که نظریات غزالى و نقد آن را بر اساس آراى صدرالمتألهین بررسى و تبیین کند. در این پژوهش، این مطالب بیان شده است: غزالى تبیین درستى از اراده انسان نداشته و فقط به ظواهر مستندات روایى و قرآنى تمسّک جسته است؛ وى اراده انسان را منافى توحید خداوند و علم و قدرت الهى مى داند و فقط درصدد اثبات اراده الهى است؛ از این حیث حتى اگر براى انسان سهمى از اراده قائل شود از توحید در خالقیت سؤال مى شود؛ به همین سبب مسئله جبر مطرح مى شود. صدرالمتألهین، اراده انسان را یک عامل انسانى و یکى از شئون نفس مى داند؛ همچنین او انسان را درباره افعال درونى خود فاعل بالتجلّى مى داند و اثبات مى کند که اراده انسان هیچ گونه منافاتى با علم پیشین الهى و توحید افعالى ندارد. در فلسفه صدرالمتألهین ضرورت علّى و معلولى هرگز منافى اراده انسان نیست. او فاعلیت و مرید بودن انسان را مى پذیرد؛ در عین حال خداوند را فاعل قریب افعال او معرفى مى کند.
صفحات :
از صفحه 15 تا 26
نقش و جایگاه تفکر جبریه و قدریه در مسائل سیاسی قرن اوّل هجری چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
گفتمان و تفكّر حاكم بر جامعه، تأثير مستقيمي در مسايل سياسي و اجتماعي دارد. به ويژه اگر آن فكر و انديشه همدم و دمساز با جريان سياسي غالب در جامعه باشد، و به نحوي مؤيّد و توجيه كنندة رفتار هاي سياسي حاكميّت باشد. حكومت، تفكر و انديشه اي را كه با مباني بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
خداوند متعال در قرآن می فرماید: خداوند سرنوشت کسی را تغییر نمی دهد مگر اینکه خودش بخواهد اما در جایی دیگری آمده است: خداوند نمی خواهد آنها هدایت شوند رابطه این دو چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
آيه اي که مورد استناد اين پرسش بود چنين است «انّ الله لا يُغيِّرُ ما بقوم حتّي يغيّرو ما بانفسهم»[1] خداوند سرنوشت هيچ قومي و «ملّتي» را تغيير نمي دهد مگر آنكه آنها خود تغيير دهند، كه در دو مورد از قرآن با تفاوت مختصري آمده است[2]، يك قانون كلي و عم بیشتر ...
بین علم الهی نسبت به اعمال و پیشامدهایی که در آینده برای انسان روی می‌دهد و اختیار انسان را چگونه باید جمع کرد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
ابتدا براي اينكه شبهه را خوب تقرير كنيم، مي‌توانيم اينگونه آن را مطرح كنيم كه يكي از انگيزه‌هايي كه اشاعره را به عقيدة جبر سوق داده است مسئله علم گسترده و پيشين خداست كه بر تمامي موجودات جهان و از آن جمله افعال و رفتار آدمي احاطه دارد. چنين علمي از ن بیشتر ...
در رابطه با معنای جبر و اختیار ؛ قضا وقدر توضیح دهید؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
كلمة اختيار در عرف و نيز در مباحث نظري به چند صورت بكار مي‎رود: 1. اختيار در مقابل اكراه: اين معنا كه در امور حقوقي مصطلح است، به اين معنا است كه مثلاًَ انسان در معامله‎اي كه مي‎خواهد انجام بدهد و چيزي را بفروشد با رضايت خودش باشد نه با تهديد و اجبار بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
آیا فطرت الهی در انسان جبر ایجاد نمی‌کند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
نخست لازم است واژة فطرت تعريف شود تا افق مناسب براي بحث ايجاد گردد. «فطرت» از مادة «فطر» به معناي شكافتن چيزي از طرف طول است، سپس به هرگونه شكافتن اطلاق شده است و از آن جا كه آفرينش و خلقت به منزلة شكافتن پردة تاريك عدم است، يكي از معاني مهم اين واژه بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
خداوند با اینکه می‎دانست افرادی مثل شمر به جهنم می‎روند پس چرا آنها را آفرید و آیا لطف خدا اقتضا نمی‎کرد برای اینکه شمر به جهنم نرود او را نیافریند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
همانطور كه مي‎دانيم شمر يك انسان است و اگر گنه­كار شده است از اين رو است كه مثل ساير انسانها داراي اختيار بوده است و به جاي قدم نهادن در راه بندگي، راه عصيان را پيش گرفته است. پس سؤال را اين طور مي‎توان مطرح كرد كه چرا خداوند انسان مختار را آفريد با بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
  • تعداد رکورد ها : 556