جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در انسان شناسی ملاصدرا، انسان ها بر حسب فطرت هیولانی- ترکیب جسم از ماده و صورت- یک نوع واحدند و همه انسان ها در این مورد، مشترکند، اما همین انسان ها بر حسب ملکات و کمالات نفسانی، به انواع گوناگون شیطانی، انسانی، حیوانی و فرشته تقسیم می شوند. در کنار موجودات دیگر که دارای وجودی ثابت هستند، انسان دارای وجودی است که دائماً در حال ترقی و تحول از وجودی به وجود دیگر است و در نهایت امر، سعادتی نصیب انسان می شود که این سعادت در حد و مرتبه وجود خود این انسان و اعمالش است و فرد بسته به این که تا چه حد مراتب کمال را طی کرده باشد، چه اعمالی را انجام داده باشد و چه کمالات و فضایلی را کسب کرده باشد، در یکی از گروه های شیطانی، انسانی، حیوانی و فرشته قرار می گیرد. بر این اساس انسان شناسی ملاصدرا را در ارتباط با عام گرایی معتدل در اخلاق می دانیم. ملاصدرا را عام گرا می دانیم، زیرا وی با توجه به این که ساختار وجودی انسان ها شبیه به هم است، برای آن ها اصول و احکام اخلاقی عامی را به کار می برد. او را عام گرای معتدل می نامیم، زیرا اصول و احکام اخلاقی عامی را که وی به کار می برد، عام به معنای کلی که شامل همه انسان ها شود، نیست، بلکه عام به معنای ویژه است. یعنی این احکام نه آنقدر عام است که شامل همه انسان ها شود و همه آن ها را در یک سطح قرار دهد، و نه آنقدر خاص است که فقط شامل گروه خاصی از انسان ها شود، بلکه وی با تقسیم انسان ها به مراتب مختلف، برای هر کدام از آن ها، احکام اخلاقی مخصوص آن مرتبه و گروه را قرار داده است. پس هر انسانی با توجه با این که در کدام یک از مراتب شیطانی، انسانی، حیوانی و فرشته است، احکام اخلاقی مخصوص آن مرتبه را دارد و سعادتی در حد و مرتبه آن گروه نصیب انسان می شود و چنین تقسیمی، اعتدال و میانه رو بودن ملاصدرا را در مورد اصول و احکام اخلاقی نشان می دهد. همچنین قائل شدن به چنین تقسیمی در انسان شناسی ملاصدرا، نشان می دهد که نظام های اخلاقی متفاوتی برای هدایت اخلاقی آدمیان وجود دارد و هر کدام از انسان ها بسته به این که در کدام یک از این مراتب باشند، دارای چهار چوب اخلاقی خاص هستند.

یکی از متفکرین مسلمان که اندیشه اجتماعی او قابل توجه می‌باشد امام محمد غزالی (ه. ق 505 - 450) است . غزالی در عصری می‌زیست که دیدگاه غالب بر تفکر اندیشمندان گذشته را نوعی "فردگرائی" تشکیل میداده است . او به عنوان صوفی و زاهد در طریق تزکیه نفس و تشویق به زهد و قناعت و ذم دنیا و خوف از عاقبت گام می‌زده است . از این رو نه تنها غزالی بلکه اندیشمندان هم‌عصر وی بعد از او دنیا را مذموم می‌دانستند و برای مسائل دنیوی بطور عام و مسائل اجتماعی به طور خاص توجه و اعتباری مستقل قایل نبودند کمااینکه عده‌ای این نکته را دلیل افول علم تجربی دانسته‌اند. بنابراین نباید در اندیشه غزالی بدنبال جامعه‌شناسی غربی و در راس آن بینش "دورکیمی" بود بلکه آنچه غزالی و ابن خلدون و امثالهم بیان می‌کردند "اجتماعات " بوده نه جامعه‌شناسی به تعبیر قرن 19 و 20 . در نتیجه از این دسته دانشمندان نباید انتظار داشته باشیم که همانند دورکیم به تجزیه و تحلیل پدیده‌های اجتماعی بپردازند و بطور علمی پدیده‌های اجتماعی را از غیر آن جدا کرده و به بحث نشینند.

چکیده ندارد.

در این پژوهش، در راستای ارائه ی الگوی مطلوب مناسبات اجتماعی ، جهت پاسخگویی به سوالات 1) آموزه‌های انسان شناختی مرتبط با مناسبات اجتماعی از منظر نهج البلاغه کدام است ؟ 2) اصول تربیتی حاکم بر مناسبات اجتماعی بر مبنای آموزه های انسان شناختی چیست ؟ 3) روش‌های تربیتی در مناسبات اجتماعی بر مبنای آموزه های انسان شناختی نهج البلاغه چیست ؟ با به کارگیری روش تحقیق تحلیلی – استنباطی ،گام برداشته ایم.

بیان موضوع : از جمله متفکران بزرگ که توجه به آراء تربیتی وی در زمینه انسان شناسی جهت استفاده در آموزش باز از دور می تواند راهگشا باشد اندیشه های تربیتی مارتین هایدگر فیلسوف بزرگ آلمانی است . هایدگر به عنوان یکی از شخصیت های بزرگ و جنجالی تفکر فلسفی قرن بیستم است که علاوه بر فلسفه، بر بسیاری از حوزه های علمی نظیر الهیات، روان پزشکی ، نقد ادبی، تاریخ نگاری فلسفه علم و تحلیل جامعه علم و تکنولوژیکی اثر گذار بوده است. هایدگر اولین فیلسوفی است که در زمینه تکنولوژی نظرات خود را بیان داشته است. با توجه به نیاز به پژوهش های اساسی در زمینه انسان شناسی و استنتاج آراء تربیتی جهت کاربرد در آموزش باز از دور مسیله اصلی در این پژوهش بررسی تحلیلی دیدگاه انسان شناسی هایدگر و دلالت های تربیتی وی در آموزش باز از دور است. هدف کلی : این تحقیق سعی دارد به استخراج نظرات تربیتی هایدگر پرداخته و دیدگاه انسان شناسی وی را و چگونگی بکارگیری آراء تربیتی وی در نظام آموزش بازاز دور را مورد بررسی قرار دهد. روش تحقیق : پژوهش حاضر از نوع تحقیقات بنیادی است و روش متناسب با آن روش توصیفی – تحلیلی است. در تحقیق حاضر اکثر یافته ها و نتایج با اسناد به متون و منابع اصلی اخذ شده و سعی شده است از آراء محققانی که به موضوع رساله مرتبط هستند نیز استفاده شود در این تحقیق جهت استنتاج نتایج از روشهای تحلیل مفاهیم و متن استفاده شده است. یافته ها: غایت تفکر هایدگر "وجود" است وی از انسان تحت عنوان دازاین یاد می کند. در زمینه تربیتی هایدگر فهم و تبیین شرایط وجودی را مهم ترین هدف تعلیم و تربیت قرار می دهد و وظیفه اصلی متربی را رساندن فراگیر به فهم می داند. یادگیری را فرایندی فعال و پویا می داند بر ارتباط دو سویه بین مربی و دانش آموز تأکید دارد با توجه به اشتراکات زیادی که بین اهداف تربیتی دیدگاه هایدگر و نظام باز آموزش از راهدور وجود دارد. از نظرات تربیتی هایدگر در زمینه تکنولوژی می توان در آموزش باز از دور استفاده نمود.

در این پایان نامه سعی شده تا درباره موضوع مهم و اساسی سرشت انسان بحث و بررسی صورت گیرد و اینکه سرشت و فطرت انسان چگونه است؟ نیک یا بد؟ خیر یا شر؟؛ پیرامون این مسئله، مباحثی در شش فصل ارائه شده است که در فصل اول انسان شناسی و بیان هدف از انسان شناسی تبیین شده و اینکه ما چه تعریفی از آن داریم. در فصل دوم، نوع نگاه متفکران و مکاتب غربی نسبت به انسان بررسی شده است، که در مجموع به این نتیجه می رسیم که در مکاتب غربی نگاه واحد و منسجمی درباره انسان وجود ندارد. در فصل سوم، انسان از دیدگاه متکلمان و فلاسفه اسلامی مورد کنکاش و بحث قرار گرفته است، و دیدگاه علمای مختلف آورده شده که منظور از انسان چیست؟، در فصل چهارم، انسان از دیدگاه قرآن و بررسی آیات قرآن پیرامون انسان آورده شده، در فصل پنجمُ، ابتداء بحث طبیعت مشترک مطرح شده و اینکه تمام انسانها دارای طبیعت مشترک می باشند و بعد مسأله شر مورد بحث قرار گرفته و بلاخره در فصل ششم، بعنوان حسن ختام، اینکه هیچ کار خداوند بیهوده نیست، از جمله خلقت انسان، و بعد هدف از خلقت انسان از دیدگاه قرآن آورده شده است.

این پایان‌نامه در چهار بخش اصلی و یک نتیجه‌گیری، تنظیم شده است ، کلی‌ترین و اساسی‌ترین اصول درباره هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و جامعه‌شناسی در چهاربخش مورد توجه قرارگرفته است که خود در تجزیه و تحلیلهای علوم جنایی ماهوی تاثیر بسزائی دارد و آنگاه در بخش پنجم مهمترین اصول کلی در مبانی فلسفی حقوق جزا ارائه شده است . درباره ساختار این پایان‌نامه باید گفت که از آن جائی که موضوع حقوق جزا، انسان زنده است ، از این رو، برای آشنائی با مفهوم "انسان" و "زنده‌بودن" بحث از هستی‌شناسی و روان‌شناسی فلسفی لازم است . از سوی دیگر، حقوق جزا، علم و یکی از علوم اجتماعی است ، از این دید در گام نخست باید به بررسی ذهن و شناخت پرداخت و آنگاه خود علم و علم اجتماعی و نیز فلسفه را مورد توجه قرارداد و سرانجام، هم باید "انسان" را از دید انسان بودن، یعنی انسان‌شناسی و هم از دید زندگی با همنوعان خود، یعنی جامعه‌شناسی بررسی کرد. نتیجه همه این مباحث ، یک رشته اصول کلی عقلی خواهد بود که در بخش پنجم به عنوان مکتب نوین از دیدگاه اسلام در مبانی فلسفی حقوق جزا می‌توان ارائه داد.

از آنجا که هدف از تربیت تکامل تمام ابعاد وجودی انسان است این نوشتار بر آن است تا افکار استاد شهید مرتضی مطهّری پیرامون مبانی و روش‌های تربیتی را با الهام از آیات قرآن کریم و روایات بررسی کند و وسیلهای باشد برای بهرهگیری انسانهایی که سعادت ورستگاری را برگزیدهاند.این پژوهش در پنج فصل به شرح زیر نگارش یافته است، در فصل اول به کلیّات، واژهها، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به بحث تربیت پرداخته شده است. در فصل دوم شناختی از زندگی استاد مطهّری ارائه شده است تا شناخت بیشتری از ابعاد وجودی ایشان حاصل گردد و کسانی که می‌خواهند راه تربیت را پیش گیرند از نظراتشان بهتر استفاده کنند، در فصل سوم به بحث اهداف، عوامل، دوران‌های تربیتی و در فصل چهارم به مبانی‌ تربیتی و در فصل پنجم به روش-های تربیتی از دیدگاه استاد مطهّری اشاره شده است.

چکیده ندارد.

فرهنگ، روش و شیوه زندگی مرسوم و عادت شده جامعه در عرصه‌های گوناگون حیات اجتماعی است و آموزه‌های اجتماعی اسلام و خصوصاً قرآن کریم در متن آیات خود مبانی و شاخصه‌های آن را معرفی نموده است. قرآن کریم در مواجهه با انسان، جهان‌بینی قرآنی معرفی نموده است.از طرفی جامع? بشری بعد از تحمل تجربه‌های تلخ تاریخی خود، حال در عصر کنونی به چالش و بن‌بستی جدی در قبال انسان و فرهنگ برخورد نموده است. بنابراین از یک طرف،با توجه به نوپایی موضوع در میان مسلمانان و کمبود منابع در این عرصه و همچنین با توجه به این‌که اید? اسلامی آن، به گونه‌ای جامع‌نگر و تفصیلی، تاکنون تشریح و تبیین نشده، تحقیق در این موضوع و تشریح ابعاد آن، با تکیه بر آموزه‌های منبع اصیل شریعت؛ یعنی قرآن کریم، ضروری به نظر می‌رسد.