جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 33
معیار شناسی اصل بودن امامت در واکاوی معیاری اصول دین
نویسنده:
امداد توران , داود شیخی زازرانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اصول دین که امروزه با پنج مولفۀ توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد شناخته می‌شود از اصطلاحاتی است که کاربردهای متفاوتی دارد و به حسب همین کاربردهای متفاوت، معیارها و جهات مختلفی نیز پیدا می‌کند. از کاربردهای اصول دین می‌توان به اصول عقاید، علم کلام، اصول اعتقادی‌ـ عملی و منابع معرفت دین اشاره کرد. مقاله حاضر سعی نموده با نشان دادن این تفاوت‌ها بیان کند که اصول دین در اندیشه شیعی با معیار فقهی و کلامی و همچنین با آثار فقهی و کلامی که معتقدات دینی دارند، معیار اصل قرار گرفتن واقع می‌شود. نمود این واکاوی در مسئله امامت جلوه می‌کند که سبب شده است امامت در اندیشه شیعی یک اصل دینی، معرفتی، اعتقادی، اسلامی، ایمانی، شیعی، عقلی، نقلی، کلامی و فقهی باشد. همچنین در این واکاوی روشن شده که تفکیک بین اصول دین و مذهب ثمره کلامی نداشته و ثمره آن فقهی است.
روایت در تفسیر تبیان
نویسنده:
حسن رهبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در رابطة با نقش روایات در تفسیر آیات جای هیچ‌گونه تردیدی نیست. جعل و دستکاری و ضعف در برخی از روایات هم از موضوعات شناخته‌ شده‌ای است که همة دانشمندان و کارشناسان علوم اسلامی بر آن اذعان دارند. علم الحدیث را بر آن پایه نهادند تا روایات و اخبار را جرح و تعدیل نموده و درست و نادرست را با آن بسنجند. فقه که با عبادات عملی و زندگی دینی مردم سر و کار داشت آن را کاربردی کرد و بخوبی هم پرورید، تا جایی که نام علم‌الحدیث به اصول فقه شهرت یافت؛ اما حوزة تفسیر که پایه‌ریزی و ساماندهی اعتقادات اسلامی را عهده‌دار بود، نگاه حاشیه‌ای بر آن افکند. تفسیر تبیان که پایه‌گذار تفسیر جامع و از امهات آن در میان شیعه است، به قلم انسانی که قلّه‌های فقاهت را درنوردیده و با سرمایه‌ای سرشار از علوم پیش‌نیاز قرآن، بر ساحت تفسیر نشسته است، تدوین و نگارش یافته است؛ از این رو از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای در بین تفاسیر شیعه برخوردار می‌باشد. بیشتر روایات تفسیری، از تفسیر تبیان به دیگر تفاسیری که پس از آن نگارش یافته‌اند، منتقل شده است. مروری بر شیوه‌های روایت‌پردازی شیخ طوسی در تفسیر تبیان، شاید سرآغازی بر پژوهش‌های عمیقی در این وادی گردیده و پالایش روایات تفسیری را تسریع نماید. این جستار حاوی چنین رویکردی است.
بررسی تحلیلی آرای امامیه و اهل سنت در قسمتی از کتاب نکاح بر اساس کتاب الخلاف شیخ طوسی
نویسنده:
محمد عطاپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این پژوهش، آرای مذاهب را در قسمتی از کتاب نکاح بر اساس کتاب الخلاف شیخ طوسی تحلیل و بررسی می‌کنیم. مسائلی که در این پژوهش مطرح می‌شوند، عبارتند از: ازدواج کردن با زنان پیامبر اکرم (ص)، حکم ازدواج کردن، حکم نگاه کردن به همسر، ولایت، وصایت و شهود در ازدواج. هدف از این پژوهش کشف منابع استفاده‌شده توسط شیخ طوسی در نقل اقوال مذاهب، بررسی دلایل مورد استناد، تحلیل اقوال و دلایل مطرح‌شده در مذاهب است. روش پژوهش ترجمه، توصیف، تحلیل، مقایسه و گاهی نقد است و گردآوری مطالب به‌صورت کتابخانه‌ای است. از تمام بحث‌های ذکرشده در این نوشتار به این نتیجه می‌رسیم که اکثر اقوال نقل‌شده توسط شیخ طوسی در منابع متقدم دارای سابقه بوده و قابل‌شناسایی هستند و ادله‌ای همچون اجماع در بیان شیخ طوسی از مفهوم اجماع اصطلاحی خارج‌شده و به‌عنوان دلیلی بر اثبات حقانیت شیعه در برابر مذاهب دیگر استفاده می‌شود و اکثر اجماعات مطرح‌شده در الخلاف، در واقع قول مشهور هستند.
رویکرد شیخ طوسی نسبت به پیشینیان در مسئلۀ؛ روایات تأویلی در حق اهل بیت
نویسنده:
شادی نفیسی,مریم ولایتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی در قرن پنجم هجری و در فضای ویژۀ آن روز بغداد تفسیری نگاشته که از هر حیث با تفاسیر شیعی پیش از خود متمایز است. یکی از ابعاد برجستۀ آن، میزان و چگونگی بهره گیری شیخ طوسی از گونۀ روایات تأویلی در حق اهل بیت است. جستار حاضر به طور مشخص در پی بررسی و پاسخ گویی به این مسئله است که دلیل تغییر رویکرد شیخ طوسی در این زمینۀ خاص نسبت به پیشینیان خود چه بوده است و به چه علت از ذکر بسیاری از روایات تأویلی که مفاهیم برخی آیات را بر اهل بیت تطبیق داده اند، اجتناب کرده و آن ها را محل توجه و نظر قرار نداده است؟ پاسخ این سؤال در گام نخست، مبانی شیخ طوسی در گزینش روایات تأویلی و در گام بعدی عامل مؤثر در تغییر این مبانی نسبت به پیشینیان را برای ما روشن خواهد ساخت.
اراده الهی از دیدگاه سه شخصیت شیعی، اشعری و معتزلی(شیخ  طوسی، فخررازی و قاضی عبدالجبار)
نویسنده:
فوزیه اسکندرزاده افشار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهبحث از اسماء و صفات حق تعالی از مباحث پردامنه است. از میان صفات حق تعالی، "اراده الهی" یکی از پرسش‏های اساسی است. این تحقیق علاوه بر بیان مطالب کلی پیرامون اراده، به بررسی معنا و ماهیت اراده الهی و مسائل پیرامون آن از دیدگاه سه متفکر شیعی، اشعری و معتزلی (شیخ طوسی، فخررازی و قاضی عبدالجبار) می‏پردازد و سپس نظرات این سه متفکر را با هم مقایسه می‏کند و وجوه تفاوت‏ها تشابهات آن‏ها را بیان می‏کند.روش تحقیق بکار گرفته شده در این پژوهش، روش کتابخانه‏ای و تحلیل محتواست. در این روش، پژوهشگر ارتباط مطالب مندرج در متن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‏دهد و نتایج زیر بدست می‏آید.اراده از نظر شیخ طوسی عبارت است از صفتی که مصحح و مجوز احداث فعل است و اراده الهی را امری حادث می‏داند و می‏گوید: اراده خدا از صفات فعل می‏باشد. از منظر او اراده صفتی مستقل و با صفات دیگر از جمله علم و قدرت مغایر است. اما فخر رازی در تعریف اراده چنین می‏گوید: اراده صفتی است که در آن اقتضای ترجیح یکی از دو طرف ممکن بر طرف دیگرش وجود داشته باشد، نه از روی اجبار و اکره بلکه از روی اختیار. او هم‏چون بقیه اشاعره اراده را امری قدیم می‏داند و از منظر او اراده الهی صفت فعل است و در رابطه اراده با سایر صفات از جمله (علم و قدرت) می‏گوید: مصادیق اراده خداوند یعنی مرادهای او همان مصادیق قدرت او یعنی مقدورات او می‏باشند و هر دوی اینها مصداق علم او نیز هستند، پس این سه صفت در مصداق تلاقی دارند.واژگان کلیدی: شیخ طوسی، فخرالدین رازی، قاضی عبدالجبار، شیعه، معتزله، اشاعره، اراده، مرید
جسم انگاری متکلمان درباره نفس (از قرن سوم تا قرن هفتم هجری)
نویسنده:
مهدی قجاوند؛ سید صدرالدین طاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوشتار حاضر به بررسی جسم ­انگاری متکلمان در باب نفس پرداخته است. عموم متکلمان به­ جز معدود اشخاصی که با رویکرد عقلی - فلسفی هماهنگ شده‌اند، نفس را جسم می‌دانند؛ این جسم­ انگاری شامل عرضیت نفس، جسم لطیف، جزء لایتجزی و هیکل محسوس می‌باشد. در ادامه بحث، لوازم هریک از این نظریات مورد تحلیل قرار گرفته و سپس به بررسی مبانی فکری ایشان در اتخاذ رویکرد جسم ­انگارانه پرداخته شده است. رویکرد ظاهرگرایانه به نصوص دینی و دغدغه اثبات توحید در اتخاذ نظریه جسم ­انگاری کلامی، نقش مبنایی دارد. از این ­رو متکلمان تجرد را در انحصار خداوند قرار داده و ماسوای خداوند را در حدوث و زوال و جسمانیت می‌نشانند. نفس نیز به­ عنوان مخلوق الله از این قاعده مستثنا نبوده و برای احتراز از هر نوع تشبیه، اخذ این دیدگاه ضروری دانسته شده است.
صفحات :
از صفحه 125 تا 146
امامت از نظر خواجه نصیرالدین طوسی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جایگاه راویان در رجال شیخ طوسی
نویسنده:
اصغر قائدان,راضیه ادهم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
الرجال شیخ طوسی که در سیزده باب تدوین و 8900 راوی را دربر می گیرد، تنها با هدف شمارش روایتگران از معصومین^ و نیز تعیین طبقات آنان تألیف شده است. در این پژوهش با بررسی و ارائه نمونه هایی، درپی طرح این مسئله هستیم که تقسیم بندی شیخ در ذکر جایگاه راویان بر چه مبانی و روشی استوار است. شیخ با اینکه کاملاً درپی بیان وثاقت، ضعف، جرح و تعدیل نبوده است، اما در مجموع روش رجالی او مبتنی بر امتناع از تضعیف ضعفا یا نهایتاً جرح خفیف است، که بیشتر از روحیات میانه رو و معتدلانه وی نشئت گرفته است و البته بی ارتباط با شرایط تاریخی عصر او، یعنی ابتدای روی کار آمدن سلجوقیان متعصب در مذهب شافعی و تشدید درگیری های بین شیعه و سنی نیست. حاصل تلاش او در این شرایط حساس، توثیق راویانی از اهل سنت و فرقه های مختلف شیعه است تا از ابعاد آسیب های این درگیری ها بکاهد. ازاین رو دایره رجالی او گستردگی زیادی یافته و نمی توان صرفاً با استناد به وجود نام کسی در این کتاب، به امامی یا حتی شیعی بودن وی اطمینان یافت.
بررسی سیر تحول غیبت پژوهی امامیه، از نوبختی تا شیخ طوسی
نویسنده:
احمدی کچایی مجید, صفری فروشانی نعمت اله
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
موضوع این نوشتار، باز خوانی «غیبیت نگاری امامیه از نوبختی تا شیخ طوسی» است؛ عصری که غیبت نگاری امامیه، دوران مقدماتی خویش را پشت سر گذراند و در زمان شیخ طوسی به بالندگی رسید و از آن جا دیدگاه امامیه در این زمینه پس از شیخ طوسی از روش ابداعی وی و پیشینیانش متاثر بوده است؛ بررسی آثار بعدی ضروری دیده نشد.در این مسیر، سعی شده است غیبت نگاری دوره مورد نظر، به دو دوره غیبت صغرا و پس از آن تقسیم شود و هر اثری در دوره زمانی خویش مورد ارزیابی قرار گیرد؛ چراکه بسیاری از این نگاشت ها از فضا و جریان های حاکم بر عصر خویش متاثر بوده است. بی شک پدیده هایی همچون نوغالیان، سازمان وکالت، حاکمیت سیاسی عباسیان، شبهات زیدیه در زمینه غیبت علیه امامیه، از جمله این جریان ها شمرده می شدند.به نظر می رسد آثار امامیه در زمینه غیبت نگاری در این دوره، سیر تکاملی داشته که این امر می توانسته معلول شرایط آن دوره باشد؛ به طوری که در ابتدا داده های نقلی، در تک نگاره های محدود شکل گرفت؛ اما بعدها و در پی شرایط جدید این آثار با حجم بیش تر و آمیخته شدن با داده های عقلی تکامل یافت.
صفحات :
از صفحه 61 تا 85
تحلیلی بسترشناسانه درباره کتاب «الغیبه» شیخ طوسی
نویسنده:
احمدی کچایی مجید
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 61 تا 81
  • تعداد رکورد ها : 33