آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب متعلق به حوزه فلسفه و دین است و نزاع قدیمی علم و دین را مورد کاوش قرار می‌دهد استیس در این اثر می‌کوشد تا نشان دهد که علم (منطقاً) هیچ‌گونه تأثیر منفی بر دین و دیانت نداشته و تأثیرهای آن از سنخ تأثیرهای روانی است. او تضادی میان علم و دین نمی‌شناسد و بیشتر ناهنجاری‌های بشر را نتیجه اعراض از دین می‌داند این کتاب دارای سه بخش و یازده فصل است.

آیرس مرداک (1999-1919 م)، فیلسوف، رمان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس و شاعر بریتانیایی به مدت پانزده سال در دانشگاه آکسفورد به تدریس فلسفه اشتغال داشت. خصیصۀ همۀ آثار مرداک، از میان برداشتن مرز میان ادبیات و فلسفه و فراهم آوردن آمیزه‌ای از این دو برای تربیت و اخلاقی‌تر ساختن انسان است. از این رو علاقۀ اصلی او در فلسفه و ادبیات، اخلاق است. به عقیدۀ وی، در جهان هستی، خوبی، وجودی واقعی- هرچند انتزاعی- دارد؛ او این عقیده را در کتاب فلسفی ـ اخلاقی مهم‌اش، سیطرۀ خیر و مابعدالطبیعه در مقام راهنمایی اخلاقیات، شرح و بسط داده است. از این رو مرداک را می‌توان یک افلاطونی متجدد دانست. به نظر وی، وجود واقعی و عینی خوبی، یگانه راه مهم فکرت خدا در روزگار ما است. این بانوی متفکرخود را یک افلاطونی مشرب ویتگنشتاینی دانسته است. این کتاب حاوی مهم‌ترین آراء و نظرات آیریس مرداک در دو زمینۀ اخلاق دستوری (و گه گاه اخلاق تحلیلی) و روان‌شناسی اخلاقی است که در سه مقاله تنظیم شده است.

نقد و ارزیابی برخی از دیدگاه¬ها و اندیشه¬های مربوط به جایگاه حکومت و سیاست در اسلام و نقد افکار سکولاریستی است. در این نوشتار به بازخوانی برخی از روشنفکران دینی معاصر مانند مصطفی ملکیان در مورد نسبت بین دین و حکومت و نقد این افکار مبنی بر جدایی دین از سیاست است. نویسنده ابتدا به تبیین دیدگاه معرفت¬شناسی مصطفی ملکیان در مورد مفهوم دین و دینداری پرداخته و پس از آن ابعادی از فهم نادرست وی در این زمینه را بررسی نموده است. نویسنده در این زمینه به دیدگاه این روشنفکر معاصر در مورد مدرنیته و تعریف دین در فضای مدرن اشاره نموده و دیدگاه وی در مورد نسبت بین دین و مدرنیته را مورد نقادی قرار داده است. وی همچنین به نقد دیدگاه مصطفی ملکیان در مورد مفهوم دموکراسی و جایگاه آن در حکومت دینی پرداخته و شروط تحقق دموکراسی در نظام سکولار را مورد بحث و بررسی قرار داده است.

مقصود از «توهم» فعل یا حالت کسی است که به حکم انگیزشی ناآگاهانه، و برای اجتناب از رویارویی با واقعیت‌های دردانگیز، به آنچه خوش دارد واقعیت داشته باشد، واقعیت نسبت می‌دهد. مقصود از «تخیل» نیز فعل یا فرایندی است که آدمی در آن آگاهانه چیزی را تصور می‌کند که قبلا هرگز در عالم واقع، آن را کاملا ادراک و احساس نکرده بوده است. این یعنی دست زدن به فعلی یا به فرایندی که از آن به تخیل تعبیر می‌شود؛ چرا که آگاهانه چیزی را تصور کرده است که قبلا، هرگز آن را تجربه نکرده و از سر نگذرانده است. به کمک همین توضیحات اندک مرز میان توهم و تخیل تا حدی روشن می‌شود. مرز میان توهم و تخیل، در واقع، مرز میان تصدیق و تصور است. نگارنده با استناد به این توضیحات و تمایز قایل شدن بین مفاهیم تقریبا فلسفی، سعی دارد مفاهیم اجتماعی را به زبان فلسفه و به صورت ساده بیان کند. مطالب کتاب با تصویرسازی‌های مناسب همراه است تا فهم مطالب را آسان کند.کتاب مشتمل بر یک مقدمه و مباحثی تحت عنوان زندگی و مرگ، آزادی و عدم آزادی، خوشبختی و بدبختی، و خوبی و بدی است.

کتاب حاضر مجموعه‌ای از شانزده مقاله است که در سال‌های 1381 تا 1387 در کتاب‌ها، مجلات و روزنامه‌ها به چاپ رسیده‌اند و موضوع محوری آنها آرزومندی شخصیت، منش و زندگی عقلانی و معنوی است. نویسنده در بخش نخست مقالاتی با محوریت عقلانیت را در اختیار خواننده قرار داده است که برخی از عنوان‌های مقالات عبارت‌اند از: اولویت‌ فلسفه بر دموکراسی؛ فلسفه: بازنگری فهم عرفی؛ وضع نقد و پژوهش در ایران: هست‌ها و بایدها؛ گستره و مرزهای فلسفة دین؛ ملاک حقانیت هر دین؛ پیش‌فرض‌های اسلامی کردن علوم؛ آنسلم قدیس در جست‌وجوی خدا یا اثبات وجود خدا و یادداشتی بر «اعلامیة نود و پنج ماده‌ای لوتر». بخش دوم کتاب مشتمل است بر جستارهایی در معنویت که عنوان‌های مقالات بدین‌قرار است: جایگاه آیرس مرداک در اخلاق‌شناسی روزگار ما؛ تخیل آری، توهم نه؛ در باب ضرورت نقد اخلاقی؛ مسیحیت از منظر سیمون وی؛ عقلانیت، معنویت و روشنفکری؛ معنویت و آزادی؛ طرح‌واره‌ای برای بازیابی جهانگری مولانا و چراغ روشن خاموشی.

مؤلف در اين کتاب استدلال مي‌کند که اگر بر آنيم زندگي خوبي را سپري کنيم يکي از لوازم آن اين است که بدانيم چه فعاليت‌ها و تجاربي ما را به شادکامي بيشتر رهنمون مي‌سازند و چه چيزهايي مانع از آن مي‌شوند که شادکامي را فراچنگ آوريم؛ درعين‌حال بر اين نکته پاي مي‌فشرد که شادکامي تنها چيزي نيست که زندگي را خوب مي‌سازد. او، در پاسخ به اين پرسش که چه چيز يک زندگي را خوب مي‌سازد، برخلاف بسياري از فيلسوفان تأکيد مي‌کند که تنها يک خوبي در کار نيست بلکه خوبي‌هاي بيشتري وجود دارند که زندگي مي‌تواند در خود جاي دهد و از آن‌ها ارزش گيرد.