آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

نوشتار حاضر با عنوان « اخلاق در نهج البلاغه» در جست و جوی بیان ارزش و اهمیت اخلاق در زندگی بشری می باشد. از آن جا که هزاره ی سوم میلادی عصر بحران معنویت و بی داد انحطاط های اخلاقی، عصری که دین ورزی و پژوهش در مقوله های دینی از سوی شیفتگان دنیای مدرن و ظواهر خوش آب و رنگ آن، مورد تشکیک و انکار قرار گرفته است، بر آن شدیم تا ارزش و اهمیت اخلاق را در مکتب اسلام که کامل ترین مکتب تربیتی، است که دستورات و قواعد و روش های تربیتی آن از چشمه سار همیشه جاری وحی الهی الهام گرفته و با رهنمودهای مداوم امامان معصوم ( علیه السلام) در تئوری و عمل لباس حقیقت پوشیده است، مورد بحث و بررسی قرار دهیم. از آن جا که نهج البلاغه بهترین و گویاترین زبان قرآن و تبیین کننده مباحث تربیتی اسلامی است و از آن مهمتر این که امام علی ( علیه السلام) خود تجسم اخلاق دینی است تصمیم گرفتیم که ارزش و اهمیت اخلاق را در میان گفتار ایشان مورد جست و جو و تحقیق کنیم. این مقاله بیان می کند که اخلاق حالت و ملکه ای است که باعث صدور افعال از انسان می شود و این ملکه با اثری که در صدور افعال دارد می تواند انسان را به کمال رسانده یا او را غرق در لذات پست حیوانی نماید. این نوشته بر سر آن است که نویسنده و هر خواننده ای را به انجام اعمال صالحانه دعوت کند و تذکری باشد تا این که خواننده ی محترم باطن متهذّب و باصفای خود را همچنان پاک نگه داشته، و منزلت والایی را که خداوند برای انسان ها مقرر فرموده است بنابراین کامیابی و سعادت ابدی انسان در گرو شناخت صحیح اخلاق و تشخیص فضایل از رذایل آن است و همچنین بیان می کند که از دیدگاه امام علی ( علیه السلام) فضایل اخلاقی به انسان نیرو و قدرتی معنوی می دهد که می تواند با استفاده از آن ها بر خویشتن مسلط و مالک خوی خویش شده، یک نوع مصونیت اخلاقی بدست آورد و به آن کمال و سعادتی که لایق و جایگاه خلیفه الله است برسد و در خاتمه به پیامدها و آثار راذیل اخلاقی از دیدگاه امام علی ( علیه السلام) پرداخته شده که چگونه انسان را از اوج کمال و سعادت به مرحله ی پست حیوانی کشانده و بیان می کند که ریشه و آثار آن ها در زندگی چیست و چگونه باید آن ها را درمان کرد. البته شایان ذکر است، مطالب ارائه شده در متن تحقیق همگی مستند بر آیات و روایات معصومین ( علیه السلام) می باشد و از کتب معتبر حدیثی، از جمله الکافی، بحارالانوار، مستدرک الوسایل، وسایل الشیعه، و کتاب های متنوع دیگر در زمینه ی اخلاق مانند، دانشنامه امام علی ( علیه السلام)، فروغ حکمت در نهج البلاغه، 110 سرمشق از گفتار امام علی(علیه السلام)، شرح بر صد کلمه امیرالمومنین علی(علیه السلام) و ... استفاده شده است. واژگان کلیدی : فضایل اخلاقی، رذایل اخلاقی، تقوا، زهد، صبر، صدق، حسد، غیبت، عجب و کفر.

موضوع این تحقیق « سیره تربیتی اخلاقی حضرت زهرا ( سلام الله علیها) می باشد که هدف از آن شناخت یک الگوی کامل و اسوه حسنه است مخصوصاً برای زندگی امروزی که ارزشها در معرض شک و تردیدند. علاوه بر اهمیت معرفی الگو، استحکام و بقای خانواده نیز در گرو معرفی الگوی تربیتی است. بنابراین ارائه ویژگیها و شرایط الگو در قالب زندگی حضرت زهرا ( سلام الله علیها) و نمایاندن گوشه هایی از زندگانی و اخلاق این بانو، برای انتقال به فضای زندگی امروزی، ضروری به نظر می رسد. موضوع این تحقیق از نوع پژوهش های دینی است و از روش تحلیلی و توصیفی برای کشف قواعد و شیوه های تربیتی در سیره حضرت زهرا ( سلام الله علیها) استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانه ای است. این پژوهش در قالب سه بخش به بررسی شخصیت حضرت زهرا ( سلام الله علیها) و لزوم الگوگیری از ایشان و سیره تربیتی آن حضرت در خانواده و اجتماع می پردازد. فاطمه ( سلام الله علیها) در بیستم جمادی الثانی سال پنجم بعثت دیده به جهان گشود. ایشان دختر رسول الله، همسر علی ( علیه السلام) و مادر ائمه ( علیهم السلام) هستند و از طرفی کانون ارزشهای متعالی و دارای مقام عصمت اند. در رابطه با تربیت فاطمه ( سلام الله علیها) باید گفت هرگونه برنامه ای که راجع به تربیت و سازندگی ضروری بوده، توسط پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم) در مورد ایشان پیاده شده است بنابراین فاطمه ( سلام الله علیها) تربیت یافته ای اسوه و الگو برای دنیای اسلام است. الگو و اسوه، واژه هایی هستند که خصلتهای ممتاز فکری، اخلاقی و فرهنگی را در خود جای داده، و از سوی دیگر رفتارهای متکامل انسانی را ارائه می دهند و اقتدا و پیروی را برای افراد جامعه لازم می شمارند. برخی از عوامل تأثیرگذار بر شخصیت الگوها عبارتنداز: وراثت، محیط درونی و خارجی، فطریات، عوامل غیبی و اختیار و.... آدمی هرگاه در حقانیّت راه و روش خویش شک و تردید داشته باشد به دنبال عینی کردن واقعیتها بر می آید. در زندگی امروزی که 1400 سال با زندگی فاطمه ( سلام الله علیها) فاصله دارد « اسوه پذیری غیر مستقیم» از آن حضرت به عنوان بهترین روش مورد استفاده قرار می گیرد. بدین معنا که حقیقت گفتار و رفتار ایشان را درک نماییم و با استفاده از سیره عملی و علمی آن حضرت وظیفه خود را در عرصه های فردی و اجتماعی و سیاسی و... دریابیم. در رابطه با سیره تربیتی حضرت در خانواده باید گفت: با توجه به اینکه ایشان در خانه پدری گرفتار مشکلاتی از قبیل سختیهای شعب ابی طالب، وجود زنان متعدد پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم) که به موقعیت فاطمه ( سلام الله علیها) حسادت می ورزیدند و موارد دیگر بودند با این حال در تمام مراحل همسنگر پدر بودنده و محبت خاصی نسبت به ایشان داشتند به طوری که فراتر از حد رابطه پدر و دختری بود و حتی لقب مادرِ پدر به ایشان داده شد. فاطمه ( سلام الله علیها) زندگی مشترک خود را در کمال سادگی و صمیمیت در اطاقی گلین که سقف آن از چوب خرما پوشانده شده و از صفایش نور خدا جلوه گر بود آغاز کرد و نسبت به همسر خود با وفا، رازدار و سازگار و همراه بود. فاطمه ( سلام الله علیها) نسبت به همه جهات تربیت فرزند نهایت دقت را داشتند و ارج نهادن به شخصیت کودک، توجه به نیازهای وی، پرورش حس خداپرستی، بازی و تحرک با فرزندان، رعایت عدالت در مورد فرزندان و... از جمله مسؤولیتهای حضرت فاطمه ( سلام الله علیها) نسبت به فرزندانش بود. فاطمه ( سلام الله علیها) با رعایت موازین شرعی در صحنه اجتماع و سیاست حضور داشتند. پوشیدگی نمود بارز فرهنگ فاطمی است، در برخورد با نامحرم نهایت دقت را داشتند. در مورد حقوق همسایگان بسیار توجه و تأکید می کردند. نقش فاطمه ( سلام الله علیها) در تبیین دین اسلام بسیار مهم و چشم گیر است. در این تحقیق بیشتر از کتابهای تاریخی مثل سیره الزهرا اثر محمد رضا عباس الدباغ، ناسخ التواریخ اثر محمد تقی سپهر، مناقب آل ابی ابیطالب اثر محمد بن علی بن شهرآشوب و... و همچنین کتابهای حدیثی مثل اهل بیت در قرآن و حدیث اثر محمدی ری شهری، نهج الحیاه اثر محمد دشتی و... استفاده شده است. کلیدواژه ها نیز عبارتنداز: سیره، تربیت، اخلاق، اسوه ، فاطمه زهرا ( سلام الله علیها).

موضوع این تحقیق تغذیه در اسلام می باشد. تغذیه در لغت به معنای تقویت کردن و نیرومند ساختن موجودات آلی به وسیله مواد لازم، خوراک دادن، غذا دادن می باشد. و در اصطلاح به معنی خوردن موادی که به نمو جسم کمک می کند و انرژی لازم را برای بدن به وجود می آورد. از اهداف این تحقیق، آگاهی دادن به مخاطبان جهت شناختن مواد غذایی مفید و مغذی از دیدگاه اسلام و علوم پزشکی. و استفاده صحیح از منابع غذایی مختلف می باشد تا بتوان به کمک ان از بسیاری از بیماری های جسمی و به دنبال آن بیماریهای روانی جلوگیری نموده چرا که دقت در نحوه تغذیه و انتخاب نوع آن بهتر و بسی آسانتر از درمان بیماری می باشد. علاوه بر این، تحقیق حاضر نگاهی کلی به موضوع از دیدگاه قرآن و روایات دارد در این تحقیق سعی شده که مطالب به صورت منسجم در اختیار خوانندگان قرار گیرد و روش تحقیق : کتابخانه ای است. و از طریق بررسی اطلاعات ثبت شده قبلی و با استفاده از متون موجود در کتابخانه و بخش پژوهش مدرسه علمیه نرجس(س) ، دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی، آستان قدس، بخش نمایه مطبوعات بنیاد پژوهش های اسلامی و رجوع به تالار محققان آستان قدس جمع آوری شده است و در ضمن از نرم افزار رایانه ای نیز استفاده شده است. منابع تحقیق ، قرآن ، تفاسیر قرآن ، کتب روایی، کتابهای پیرامون تغذیه، نرم افزار ، تله تکس ، روزنامه ها و مجلات می باشد که جهت بدست آوردن اطلاعات به روز پیرامون موضوع بوده است. واژگان کلیدی این تحقیق عبارتند از : تغذیه ، اکل ، شرب ، رزق ، طعام.

موضوع این رساله ، وظایف فرزند در قبال والدین در دوران حیات و پس از آن می باشد. و هدف کلی از این رساله ، تبیین ویژگی های فرزند صالح از منظر آیات و روایات می باشد . این رساله مشتمل بر پنج فصل می باشد که در ذیل ، مطالب این فصول به صورت کلی اشاره می شود : فصل اول در مورد احسان و نیکی به والدین و آثار آن می باشد ؛ که قرآن کریم در آیات متعددی بعد از دعوت به توحید ، دستور احسان به والدین را داده است . فصل دوم در مورد احترام و تواضع در برابر والدین است ؛ با توجه به آیات قرآن انسان باید در معاشرت و گفتگو با پدر و مادر طوری با ایشان روبروشود که تواضع و خضوع او را احساس کنند و قبل از آن که نیازشان را بیان کنند ، آن را به نحو نیکو برطرف کند . فصل سوم در مورد حق اطاعت است ؛ از آنجا که حق پدر و مادر قسمتی از حق الله محسوب می شود ، لذا اطاعت از والدین باید در طول اطاعت از خداوند قرار گیرد ؛ و این امر منافاتی با فرامین الهی نداشته باشد . فصل چهارم با عنوان بخشش و استغفار نسبت به والدین مربوط به حقوق والدین بعد از حیات می باشد ، به این منظور که همه فرزندان تا حد توانشان برای والدین خود طلب مغفرت کنند و برای آنان خیرات بفرستند . فصل پنجم در مورد عاق والدین و آثار آن می باشد ؛ که در آیات و روایات بسیار مذمّت شده است . سعی شده است این رساله در عین اختصار از جامعیّت خاصی برخوردار باشد ؛ و از سوی دیگر با استفاده از ادبیات ساده و روان و بهره گیری از آیات و روایات ، تلاش شده تا مسیر بسیار ساده و راحتی را برای رسیدن عموم مخاطبین به هدف یاد شده ، آن هم در کم ترین زمان ممکن ، فراهم نماید .

یکی از موضوعات بسیار مهمی که از زمان های بسیار دور تاکنون در جامعه اسلامی مورد بحث و گفتگو بوده است، مسئله صبر است که از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در نزد ائمه علیهم السلام نیز این موضوع همیشه مورد تأکید واقع شده است که داشتن صبر، آثار و نتایج خوب دنیوی و اخروی را به دنبال دارد. امروزه این موضوع به فراموشی می رود و کمتر دیده می شود که افراد در کارها صبر داشته باشند. روشی که من در انجام این کار و طرح این تحقیق دنبال کردم روشی است که برای هر کسی مقدور می باشد.البته در ابعاد متفاوت، همان روش کتابخانه ای است. منابع مختلفی را در نوشتن این پایان نامه مورد استفاده قرار گرفت منابع مختلفی روایی، تفسیری، اخلاقی،... در این پژوهش مورد استفاده قرار داده شده از جمله«تفسیر نمونه» در جلدهای مختلف می باشد که جناب ناصر مکارم شیرازی آن را در اختیار ما قرار داده و نمونه دیگر « تفسیر المیزان» از جناب سید محمد حسین طباطبایی به ما عرضه شده است. و منابع روایی « اصول کافی» نوشته محمد بن یعقوب کلینی همچنین « بحارالانوار» از علامه محمدباقر مجلسی و « میزان الحکمه» نوشته محمد محمدی ری شهری می باشد. از منابع اخلاقی که من از آن استفاده نموده ام « اخلاق در نگاه علامه» نوشته علی اصغر عزیزی تهرانی « مبانی اخلاق» نوشته محمدرحیم نوری و تعدادی کتب دیگر بوده است. و از فرهنگ لغاتی مثل « فرهنگ فارسی معین» نوشته محمد معین و « فرهنگ فشرده سخن» مولف حسن انوری استفاده شده است. نتایج بدست آمده از این تحقیق به شرح ذیل می باشد: 1 صبر خواهش های نفسانی را از انسان دور می کند. 2 زیباترین ارزش های اخلاقی است. 3 صبر نفس را از بی تابی در هنگام گرفتاری و مشکلات نگه می دارد و انسان صبور در برابر مشکلات سختی ها و ناملایمات بردبار است. 4 صبر عامل حفظ دین و نگاهبان انسان از بی میل شدن به حق و حقیقت و عامل تقویت روح و روان و حافظ انسان از افتادن در دام شیطان است.

این رساله با عنوان تکبر در قرآن و سنت با هدف تبیین کبر گردآوری شده است و کبر حالت نفسانی است، که در انسان از خودبینی پدید می آید که خود را بالاتر و بزرگتر از دیگری ( یا دیگران) می داند. و هنگامی که این حالت نفسانی را در رفتار و کردارش ظاهر کند، آن را تکبر می نامند. و غرور آن است که انسان وقتی امتیازی هر چند کوچک و موفقیتی هر چند ناچیز به دست می آورد دستخوش غرور و نخوت شده، خویشتن را برتر از دیگران می پندارد. و فرق تکبر با عجب در این است که در حالت عجب آدمی خود را شخص ممتازی دانسته و خودپسند است اگر چه پای کسی در میان نباشد ولی در حالت کبر پای غیر در میان است و خود را از او برتر و بالاتر می بیند و ضد صفت تکبر، تواضع و فروتنی است که از اخلاق و صفات نیکوست. از آنجا که در آیات و روایات مورد نکوهش واقع شده است از گناهان کبیره محسوب می شود و باید مؤمنین از آن دوری کنند. و همچنین این پژوهش به بیان اقسام تکبر که شامل: تکبر در برابر خدا، پیامبران و امامان، مردم است و نیز به بیان عوامل تکبر که شامل: تکبر به علم، عبادت، اصل و نسب، جمال، قدرت و ثروت و یاران می پردازد. و آثار و پیامدهای دنیوی که باعث اختلال در توانایی فهم و درک انسان ، مقاومت در برابر دعوت پیامبران، تیره شدن عقل و آثار اخروی آن که شخص متکبر در قیامت به شکل مورچه محشور می شود و جایگاه او در جهنم می باشد. و به درمان آن به دو صورت علمی و عملی می پردازد. تحقیق بنیادی است و روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و مطالعه ی کتاب ها و منابع مختلف بوده و به اعتبار موضوع جزء موضوعات دینی می باشد. در این رساله از منابع روایی مانند: بحارالانوار، محمد باقر مجلسی، میزان الحکمه محمد محمدی ری شهری، اصول کافی، ابی جعفر محمد، کلینی رازی استفاده شده است و از کتابهای مختلفی مانند: تفسیر نمونه، ناصر، مکارم شیرازی و تفسیر المیزان، سید محمد حسین، طباطبائی و چهل حدیث روح الله، خمینی، گناهان کبیره، سید عبدالحسین دستغیب شیرازی و ... استفاده شده است. کلید واژه: کبر، تکبر، استکبار، غرور ?

مطالب این پژوهش ذیل عنوان صله رحم باتأکید برآسیب شناسی آن درجامعه جمع آوری شده است که باتوجه به تأکیداسلام و رهبران دینی به انجام صله رحم و دوری ازقطع رحم ونیزکمرنگ شدن این فریضه ی الهی دربین مردم شناخت و آسیب شناسی آن ضروری به نظرمی رسد تا با آشنایی وهوشیاری بیشتربتوانیم مانع قطع رحم شویم . صله رحم حکمی است واجب که حتی دوری مسیر و قطع رابطه کردن دیگری و... نمی تواند این وجوب را از بین ببرد. اسلام آنچنان به صله رحم اهمیّت داده که با وضع برخی احکام شرعی افراد را موظف به انجام صله رحم می نماید. ارحامی که صله آنها واجب است عبارتند از: اقوام نسبی وسببی، پیامبر وائمه(علیهم السلام) وسادات که همگی رحم معنوی افراد هستند؛ و دردرجه ی بعد علماء ربانی، دانشمندان، مؤمنان، دوست وهمنشین که این افراد چه زنده وچه مرده صله آنها واجب است. بطورکلی صله رحم با روش های گوناگون صورت می گیرد مانند:کمک مالی، جانی، آبرویی و رابطه عاطفی در بین مردم رایج هستند.امروزه ابزارهای جدید برای صله رحم ایجاد شده است مانند: تلفن، پیامک، وبلاگ و... که برخی از اینها هنوز فرصت نیاز دارد تا در بین مردم به عنوان وسیله ای برای صله رحم شناخته شود. لازم به ذکر است این ابزار های جدید دارای مشکلات و آسیب هایی از قبیل: دور شدن افراد از یکدیگر، کمرنگ شدن ارتباطات و عدم تأمین نیاز های فردی اشخاص است. زیرا اگر صله رحم مختص به این ابزارها شود دیگر جمع خانوادگی تشکیل نمی شود که افراد بتوانند احساسات خود را ابراز کنند و تخلیه ی روانی شوند. صله رحم با توجه به آیات و روایات دارای آثار دنیوی مانند: افزایش مال و ثروت، حفظ از پیش آمدهای بد، تأخیر مرگ و... و آثار اخروی مانند: ورود به بهشت، پاک شدن اعمال، حساب رسی آسان و... است. .و همین طور بر قطع رحم نیز آثاری مانند جلب گرفتاری ها، تعجیل در مرگ، مستوجب لعن خدا بودن و... مترتب می شود. عملکرد نادرست بعضی افراد در انجام صله رحم آفاتی بر این فریضه ی الهی وارد می کند؛ از جمله تکلف، تفاخر و مباهات، بخل و تجملگرایی که باعث می شود فردی که دچار این ویژگی هاست خود را جدای از دیگران بداند و با آنها قطع رابطه کند و همچنین آفاتی مانند غیبت از سایرین، عدم رعایت مساوات در بین مهمانان، منت گذاشتن و حفظ نکردن حریم مجالس باعث می شود که اطرافیان از شخصی که دارای این ویژگی هاست دوری گزینند و میل به معاشرت با او نداشته باشند و قطع رحم صورت می گیرد. مطالب فوق در قالب سه بخش با عناوین شناخت صله رحم، شیوه ها و آثار صله رحم و آسیب شناسی ارتباطات خویشاوندی تنظیم شده است. این تحقیق ازنوع پژوهش های دینی است که به روش توصیفی وتا حدودی تحلیلی انجام گرفته است. شیوه ی جمع آوری اطلاعات،کتابخانه ای است وعمده منابع مورد استفاده ی آن کتب تفسیری،جوامع حدیثی وبرخی آثاری که به طورخاص دراین موضوع تدوین شده اند، می باشد. واژگان کلیدی این تحقیق عبارتند از: شیوه های صله رحم، آفات صله رحم، روابط خویشاوندی، قطع رحم، خویشاوندی نسبی و خویشاوندی سببی.

تحقیق حاضر در باب اعتقادات، شاخه امامت و ولایت و عنوان مودت فی القربی نوشته شده است. و در مقام پاسخ به یکی از اساسی ترین مسائل پیرامون امامت از آغاز رسالت پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) تا زمان غیبت امام مهدی ( عجل الله تعالی فرجه الشریف) یعنی مودت فی القربی می باشد مودت فی القربی به معنای محبت ودوستی نسبت به نزدیکان و خویشان پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله وسلم) که عبارتند از حضرت علی ( ع) و حضرت فاطمه ( سلام الله علیها) و امام حسن و امام حسین و سایر ائمه اطهار ( علیهم السلام) از نسل امام حسین ( ع) می باشد. اهداف این تحقیق پایانی عبارتند از: 1- تبیین جایگاه حقیقی مودت فی القربی و شرایط و مراتب آن 2- پاسخگویی به شبهات پیرامون مودت فی القربی 3- ایجاد انگیزه برای کسب مودت و محبت اهل بیت ( علیهم السلام) 4- قرار گرفتن در زمره محبان واقعی اهل بیت ( علیهم السلام). در این پژوهش در بیان مودت و دوستی اهل بیت ( علیهم السلام) از متون و نصوص دینی قرآن کریم و روایات ائمه اطهار ( علیهم السلام) استفاده شده است. گفتنی است مودت فی القربی اجر رسالت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله وسلم) قرار گرفته است و بر اساس روایات معتبر به نقل از اندیشمندان شیعه و اهل سنت مودت و محبت اهل بیت ( علیهم السلام) امری واجب شمرده شده که ثمرات آن عائد خود انسان ها می شود، زیرا آثار و فوائد آن حیات معنوی، اخروی و دنیوی انسان ها را تأمین کرده و راه سعادت و تکامل انسان ها را نشان داده و به سوی آن رهنمون می سازد محبت و مودت اهل بیت ( علیهم السلام) آن قدر با ارزش و مهم است که پیامبر اسلام حضرت محمد ( صلی الله علیه وآله وسلم) بر خلاف سایر انبیاء به استناد آیات قرآن اجر و مزد خود را محبت و دوستی نسبت به خاندان خویش معرفی می کند. در حالی که سایر انبیاء در مقابل رسالت خویش اجر و مزدی مطالبه نکرده و آن را به عهده پروردگار خویش واگذار می کنند. با این اوصاف مودت فی القربی با قبول ولایت و امامت ائمه ( علیهم السلام) و اطاعت و تبعیت از سیره و روش آن بزرگواران معنا پیدا می کند. در این تحقیق منابعی که مورد بررسی واقع شده در مباحث تفسیری و روایی، از منابع مشترک میان شیعه و اهل سنت می باشد؛ بویژه که مسئله مودت فی القربی مورد اختلاف شیعه و سنی است اکثر منابع از منابع دست اول و معتبر اهل سنت است. نتایج حاصل از این تحقیق: 1- شناخت و معرفت نسبت به چگونگی مودت و دوستی نسبت به ایشان. 2- بیان راه های کسب محبت اهل بیت ( علیهم السلام) و ایجاد آن در جوانان و نوجوانان 3- شفاف سازی محبت اهل بین(علیهم السلام) با پاسخ به شبهات آن ها 4- بیان آثار محبت اهل بیت ( علیهم السلام) و تفکیک آن به آثار اخروی و دنیوی.

پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) می فرمایند: «إنّما بُعِثْتُ لأتَمِّمَ مَکارمَ الاخلاق» ؛ همانا من برای اتمام مکارم اخلاق مبعوث شدم. یکی از این مکارم مهم اخلاقی حیا می باشد. «حیا از منظر آیات و روایات، آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی آن» محور و موضوع بحث این رساله است. خداوند متعادل آدمی را در مسیر کمال به حال خود رها نکرده است؛ چرا که علاوه بر هدایت بیرونی، درون انسان را به نیروهایی مجهز نموده که او را در راه سعادت راهنمایی می نماید. یکی از این سرمایه ها و ارزش های انسانی که دین جهت مهار خویشتن معرفی می کند « حیا و شرم» است. حیا ناشی از فطرت انسان و نشانه ی رشد اوست. پس انسان می تواند با حفظ و تقویت گوهرهای ارزشمند درونی و فطری خود را از رذایل و آلودگی ها حفظ و به فضایل عالیه اخلاقی مزّین نماید. قابل ذکر است این خصیصه الهی با تمام کاربردی که در زندگی فردی و اجتماعی دارد، متاسفانه مورد غفلت واقع شده است. برخلاف تصوّر غلط بعضی از مردم که حیا و شرم را در حجاب، وقار، نجابت و خجالت ( حیای منفی) خلاصه می کنند، حیا ابعاد مختلف زندگی انسان را پوشش می دهد. از این رو نگارنده با هدف تحصیل شناخت بیشتر از حیا و کسب این فضیلت اخلاقی و بهره مند شدن از آثار مثبت مترّتب بر آن و برداشتن گامی هر چند کوچک در احیای فرهنگ حیا سعی نموده، این موضوع را مورد بررسی قرار دهد. علاوه بر این با استفاده از آیات و روایات می توان به ویژگی های متعدد حیا پی برد که به برخی از این ویژگی ها در این تحقیق اشاره شده است. وراثت، تربیت، تعقّل، مواظبت، ایمان، انتخاب همنشین مناسب و ... از عوامل موثر در تقویت حیاست و ضعف شخصیت، نطفه ناپاک، دیدن صحنه های خلاف حیا و ... از عوامل موثر بر تضعیف آن می باشد. از سوی دیگر ایجاد محبت الهی، پرهیز از ارتکاب معاصی، بردباری، عیب پوشی، تعدیل غریزه جنسی، آرامش روانی، حفظ حجاب و حریم زن و مرد، رعایت حقوق اجتماعی، مدیریت صحیح حکومت و امنیت اجتماعی نمونه ای از آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی حیا محسوب می شود. این نوشتار در چهار فصل تنظیم شده است: فصل اول: تعریف حیا از منظر لغت شناسان و علمای اخلاق، ارتباط حیا با صفات دیگر، اقسام، مراتب و منشأ آن را مورد بحث قرار می دهد. فصل دوم: به کنکاش حیا در فرهنگ دینی می پردازد. فصل سوم: عوامل مؤثر بر تقویت و تضعیف حیا را بیان می کند. فصل چهارم: به بررسی آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی حیا در زندگی انسان می پردازد. این موضوع از جنبه های مختلف لغوی، اخلاقی، روان شناسی و هم چنین از منظر آیات و روایات مورد بحث قرار گرفته است و منابع مورد استفاده آن کتابهای گوناگون لغوی، اخلاقی، روایی، تفسیری، مقاله، مجله و هم چنین نرم افزارهای جامع الاحادیث و جامع التفاسیر بوده و تحقیق به روش کتابخانه ای انجام شده است. به دست آوردن مفهومی صحیح و روشن از حیا، بیان تفاوت بین آن و خجالت، درک جایگاه و ارزش آن در رشد و تعالی انسان، با استفاده از آیات و روایات هم چنین نقش سازنده این فضیلت انسانی در اصلاح ساختار روانی و اخلاقی انسان و جامعه ی کنونی از نتایج این تحقیق می باشد.

موضوع این پژوهش حیات طیبه در قرآن است. فهم دقیق تر معارف کلام الهی و گشودن درهایی از اسرار قرآن برای خود و دیگران، شناخت نحوه حیات طیبه در قرآن کریم، تبیین آثار و نتایج زندگی پاکیزه، روشن نمودن عوامل و ارکان ایجاد حیات پاکیزه، از اهداف این نوشتار است. در این راستا، نگارنده در بخش اول ابتدا واژه حیات را از نظر لغوی و اصطلاحی تعریف و سپس حیات معنوی ( طیبه)در آیات قرآن و شاخصه های حیات طیبه بررسی شده است . در بخش دیگری از این پژوهش عوامل ایجادحیات طیبه یعنی عمل صالح و ایمان تبیین شده و به ابعاد عملی حیات طیبه در این عالم و جهان دیگر پرداخته شده است . در بخش سوم آثار حیات طیبه با نام آثار فردی اجتماعی و روانی در سه فصل بررسی و در فصل چهارم حکومت حضرت مهدی عج ،حقیقت حیات طیبه به عنوان نتیجه حیات طیبه بررسی می شود . در انجام این تحقیق به کتبی از قبیل قرآن، کتب تفسیر و روایی و کتابهایی در این موضوع رجوع شده است