آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

در این پژوهش، کوشش شده تا با بررسی ساختار و چارچوب حاکم بر «اصول الکافی»، اثرگذاری پیشینیان بر کلینی در تبویب و تدوین این کتاب، واکاوی شود. با همین هدف و با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی ساختار حاکم بر چینش روایات و نظریه «اقتباس» یا «ابتکار» کلینی در تدوین اصول کافی، پرداخته شده است. نگارنده در این پژوهش، تلاش می‌کند تا نشان دهد که روش موضوع‌محور کلینی در چینش احادیث- در مقابل کتب حدیثی مُسندی- از جنبه ساختاری- هرچند در مواردی ابداعی- بیشتر تأثیر گرفته از پیشینیان بوده است. در این مسیر، کلینی از «المحاسن» احمدبن‌خالد برقی و «بصائرالدرجات» محمدبن‌حسن صفار، بهره جسته است. همچنین برخلاف نظر برخی از مستشرقان که تدوین اصول الکافی را متأثر از جریان عقل‌گرای حوزه حدیثی بغداد می‌دانند، این پژوهش نشان می‌دهد که اصول الکافی، نمودار جریان نص‌گرای حوزه حدیثی قم بوده است.

این پژوهش از یک مقدمه و هفت فصل با این موضوعات تشکیل یافته است: فصل اول، کلیات تحقیق: بیان مسئله، اهداف، مشکلات و محدودیت ها؛ فصل دوم، بررسی لغوی مدارا: بررسی واژه ی مدارا، بررسی واژگان همسان (تسامح، تساهل، رفق، لین، رأفت)، بررسی واژگان متضاد مدارا (خشن و خشونت، قسوت، خُرق)؛ فصل سوم، مبانی مدارا: مبانی کلامی مدارا، رحمت عامه ی الهی، رحمت خاصه ی الهی، دین رحمت الهی، سهولت در تشریع؛ فصل چهارم، مدارا در سیره ی تبلیغی انبیا: تقّدسِ وسیله در تبلیغ، راه کارهای تبلیغ در قرآن، مدارا و سختی امر تبلیغ، مدارا و تبشیر و انذار، مدارا لازمه ی خیرخواهی انبیا، مدارا در سیره ی تبلیغی حضرت موسی(ع)، حضرت یوسف(ع)، حضرت ابراهیم(ع) و حضرت نوح(ع)؛ فصل پنجم، مدارا با مؤمنان؛ فصل ششم، مدارا با پیروان ادیان پیشین: وحدت ادیان، وحدت انبیا، تمجید از پیامبران پیشین، مدارا در دعوت به دین جدید، دعوت به اسلام، دعوت به مشترکات ادیان، مدارای مسلمانان با اهل کتاب؛ فصل هفتم، مدارا با کفار و منافقان: آیات مدارا با کفار و منافقان، آیات اعراض در مورد منافقان و مشرکان، ماجرای فتح مکه، عدم مدارا با کفار و منافقان، نهی از دوستی با آنان، نسخ آیات مدارا

نخستین مفسر قرآن به فرمان پروردگار، شخص پیامبر,بوده است که مشکلات و مجملات قرآن را براى اصحاب، تبیین میکرده است، پس از پیامبر,،اصحاب او مفسر قرآن بوده اند. و بعد از اصحاب، تابعین نیز همان روش را در تفسیر پیش گرفتند.عطاء بن ابی رباح شاگرد مکتب تفسیری ابن عباس، از جمله مفسرین قرن دوم هجری و از جمله تابعینی است که روایات تفسیری او مورد توجه مفسرانی همچون طبری قرار گرفته است. در این پژوهش سعی شده که ضمن توجه به منابع و روش تفسیری عطاء به جایگاه مهم او در تفسیر روایی پرداخته و از تأثیر پذیری او از روایات اهل بیت سخن به میان آید.علت کمی گفتار تفسیری عطاء، دوری وی از جریان تفسیر به رأی است. عطاء در مورد تفسیر، رویکردی روایی داشته و در زمینه فقه و احکام شرعی صاحب رأی و نظر بوده است و گاهی در زمینه آیات الاحکام نظری مستقل از استاد خویش ابراز می داشته است.می توان گفت وی بیشتر فقیه بوده تا مفسر، عطاء در تفسیر از روایات اهل بیت تأثیر پذیرفته و بعضی از روایات تفسیری خود را به نقل از اهل بیت] به خصوص امام باقر} و امام صادق} آورده است، و فرزندان وی شاگردان صادقین[گزارش شده اند.ابن عباس حلقه واسطه انتقال تفسیر از اهل بیت به شخص عطاء بوده است.با اینکه می توان گفت عطاء دوستدار اهل بیت] بوده و بعضی از روایات خود را از ایشان نقل کرده، اما روایات تفسیری او مورد توجه مفسرین شیعی قرار نگرفته است.شاید بتوان گفت علت آن این است که از عطاء روایات تفسیری کمتری به نسبت معاصرانش مانند مجاهد و سعید بن جبیر نقل شده و به همین علت روایات تفسیری عطاء در مقابل مجاهد و سایر معاصرینش رنگ باخته است. و شاید دلیل دیگرش نیز، این باشد که چون برخی منابع شیعه مانند قاموس الرجال تستری و معجم رجال حدیث خویی، او را موثق ندانستند مفسران شیعه هم رغبت چندانی به آوردن روایات تفسیری او نشان نداده اند

بخش قابل توجهی از آیات قرآن، آیاتی است که موضوعات اعتقادی و معارفی را دربرمی‌گیرد. پرداختن به این مهم در قرآن از آنجا نشئت می‌گیرد که عقیده، مبنای اخلاق و عمل آدمی است. واکاوی جلوه‌های مهم آیات قرآنیِ معطوفِ به عقید? انسانی، همواره مورد اهتمام مفسران قرآن بوده است. مجمع البیانِ فضل بن حسن طبرسی که تفسیری است جامع و اجتهادی و دارای اعتبار در میان عالمان و قرآن‌پژوهان مسلمان، از زمر? این کوشش‌ها به‌شمار می‌رود. بر این اساس می‌توان گفت: موضوعات عقاید و کلام، در سایه‌سار وحیِ الهی، جلو? مهم و برجسته‌ای در این تفسیر دارد. طبرسی در مجمع البیان به‌مثاب? مفسری جامع‌نگر مطرح است که پس از شیخ طوسی و تفسیر تبیان او، با آراء و دیدگاه‌های عالمان و مفسران متکلم مسلمان، ذیل آیات مربوط مواجه شده و فعالانه برخورد کرده است. این مواجهه گونه های متفاوت دارد. از توضیح و تبیین آن آرا گرفته تا موافقت یا تخطئ? این انگاره‌ها. از جمله دستاوردهای این پژوهش آن است که طبرسی با توجه به مبانی تفسیری خود و با عنایت به دیدگاه‌های کلامی شیعه تلاش کرده تا مبانی کلام شیعه را تحکیم بخشد. دیگر آنکه در مواجهه با قیاس مفسران برخی فرقه‌های مسلمان، دیدگاهش با دیدگاه‌های گروه‌هایی مانند معتزله، قرابت بیشتری دارد. تخطئ? تفسیر جبرگرایان و حشویه نسبت به سایر فرقه‌ها، در این تفسیر برجسته‌تر می‌نماید

هدف کلی از این تحقیق، تعریف و بررسی و تعیین حدود و میزان کارایی مدارا در سیره علمی انبیاء، بر اساس دریافت نویسنده از گزارش قرآن کریم است. بدین رو نویسنده پس از تبیین کلیات مدارا و مترادفات و متضادهای آن در قرآن به بررسی این مباحث پرداخته است. مبانی کلامی مدارا رحمت الهی مقتضی مدارا با مردمان است. بررسی میزان مطلوب و اهمیت کاربرد مدارا در تبلیغ، مدارا، مهم ترین اصل در سیره تبلیغی انبیاء بوده است؛ اهمیت مدارا در سیره علمی پیامبران الهی در برار مومنان، مدارا و تسامح پیامبران در برابر غیرمومنان است نویسنده در پایان به بررسی موارد عدم مدارا با مخالفان پیامبر پرداخته و نشان داده است که مدارا به هیچ روی به معنایی دست شستن از اصول دعوت انبیاء نیست و تنها، وسیله ای در جهت تحکیم مبانی دین خدا و ارزش های والای آن هاست.

چکیده : اسطوره ها روایاتی هستند معمولاً مقدس ، درباره ی خدایان ، موجودات فوق بشری و وقایع شگفت آوری که در زمان های آغازین با کیفیاتی متفاوت از زمان عادی ما رخ داده و به خلق جهان و اداره ی آن انجامیده است یا در دوران های دور دست آینده ، رخ خواهد داد. بدین گونه زمان آغازین و زمان پسین دو عصر اساطیر ویژه اند .اسطوره ها آیینه هایی هستند که تصاویری را از ورای هزاره ها منعکس میکنند و فرهنگ آدمیان را از دور دست ها به زمان ما میآورند و افکار بلند و منطق گسترده‌ی مردمانی ناشناخته ولی اندیشمند، را به زبان نماد در دسترس ما میگذارند. خاورمیانه خاستگاه سه دین بزرگ یهود، مسیحیت واسلام بوده است وهم ازاین رو اساطیروآیین های این منطقه بویژه اساطیر کتاب مقدس (عهد عتیق) تأثیر بی نظیریبر فرهنگ و ادیان بعد از خود داشته است ومطالعه ی آن ها اهمیت بسیاری دارد. بررسی ریشه های تاریخی کتاب مقدس بویژه عهدعتیق وارتباط آنها با اساطیر و آیین های ایران ، بین النهرین،سوریه ، کنعان ، آسیای صغیر ، مصر و به طور کلی خاورمیانه و بررسی تحلیلی وتطبیقی این اسطوره ها و تاثیرآن ها برآیین های رایج این منطقه موضوع این پایان نامه است.روش اجرای این پژوهش روش کتابخانه ی است که ازرهیافت تطبیقی، مردم شناسی و روان شناسی بهره گرفته است.این پژوهش رشد تدریجی باورهای مردم خاورمیانه را در ابعاد خداشناسی، انسان شناسی وکیهان شناسی، مسیرتکامل فکری بشر را ازاسطوره به تاریخ می نمایاند و نشان می دهد که اساطیر و آیین های موجود درکتاب مقدس برگرفته ازدیگر اسطور ه ها و آیین های منطقه ی خاورمیانه است با این تفاوت که معنای جدیدی دراینقالب ها ریخته است.

پدیده‌ی چندمعنایی(Polysemy) از پدیده‌‌‌های اجتناب ناپذیر در ترجمه بینازبانی است. رابطه هم‌نشینی در پدیده‌ی هم‌نشینی از مفاهیم کلیدی این پدیده است و این تصویر سبب گردیده است بسیاری از پژوهشگران مطالعات اسلامی آن را گونه‌ای از وجوه و نظائر در قرآن تلقی نمایند. کلمه«توفّی» در عبارت«إِنِّی مُتَوَفِّیکَ وَ رافِعُکَ إِلَیَّ» آیه 55 سوره آل عمران وجوهی از قبیل مرگ، خواب، اخذ کامل، قبض روح و... را دربرمی‌گیرد. ترجمه این فراز از آیه در ترجمه بینازبانی از زبان عربی به زبان انگلیسی باعث چالش هایی در برآورد نزدیکترین و دقیق ترین هم ارز برای آن در ترجمه های معاصر قرآن کریم شده است. در نوشتار پیش‌رو ضمن احصای ده ترجمه از ترجمه‌های معاصر انگلیسی قرآن کریم به روش توصیفی-تحلیلی و با رویکردی به آرای مفسران چنین برمی‌آید که ترجمه شاکر به نسبت دیگر ترجمه‌ها فضای روشن‌تری از آیه را انعکاس می‌دهد؛ دیگر ترجمه‌ها نظیر ایروینگ، پیکتال و سرور به ترجمه‌ای آزاد از آیه روی نموده‌اند و ترجمه‌های مترجمانی همچون صفارزاده، قرائی، مسلمانان‌مترقی و آربری تعهد خود را به الفاظ آیه حفظ نموده و ترجمه‌ای تحت‌الفظی از آیه را بازنمایی نموده‌اند. همچنین ترجمه محمد و سمیرا ضمن تصویری از مرگ حضرت عیسی(ع)، حقیقت ماجرای اعجازبرانگیز آیه را وارونه نموده‌اند.

پس از مطالعه کتب رجالی شیعه و سنی، به معضل و مشکلی در کتب رجالی شیعه برخورد می‌کنیم که آثار رجالی اهل سنت با وجود گستردگی تألیفات‌شان، از چنین مشکلی به دورمانده‌اند. این پدیده که مشتر کات نام دارد، وجود راویانی دارای اسامی مشترک را نشان می‌دهد که گاه میان ثقه و غیر ثقه مشترک هستند و این اشتراک، ضعف در اسناد حدیث و به دنبال آن طرد حدیث را در بردارد. رویارویی با این پدیده این پرسش را ایجاد می کند که چه علل و عواملی سبب مصونیت آثار رجالی پیروان مکتب خلفا از این پدیده گشته، امامکتب تشیعپس از گذشت قرن ها هم‌چنان با این پدیده دست به گریبان است و این پدیده را به مشکلی، نیازمندِ تحقیق و بررسی بسیار و حتی گاه لا ینحل، مبدل کرده است.عمده این علل و عوامل عبارتند از:1ـ سند محور بودن اهل سنت و متن محور بودن شیعه، اهتمام اهل سنت، به اسناد احادیث و بی‌توجهی شیعه به مسئله اسناد و راویان را در پی داشت.2ـ غلبه فرهنگ شفاهی و نقل سینه به سینه و در نتیجه توجه به راوی و نام او در اهل سنت و کتابت احادیث و دوری از فرهنگ شفاهی و احساس عدم نیاز به بررسی های رجالی در شیعه.3ـ فقدان پیامبر (ص) و دوری از خاندان ایشان در اهل سنت، منجر به گرایش به رجال وبررسی‌های سندی برای کسب صحت احادیث شد، در حالی که شیعه به سبب پذیرش امامت ائمه (ع) و بهره‌مندی از حضور ایشان به مدت چهار قرن، خود را از بررسی سندی بی نیاز می-دانست.4ـ هم‌سویی اهل سنت با حکومت و برخورداری از آزادی‌های سیاسی و اجتماعی و دشمنی حکومت‌های اموی و عباسی با شیعه و سلب آزادی های سیاسی و اجتماعی آنان، فضا را برای اهل سنت آماده ساخت تا به بررسی‌های رجالی بپردازند و شیعیان را مجبور ساخت که برای حفظ جان راویان خود، از عنصر تقیه استفاه کنند.5ـ توجه یک‌بار? رجالیان متأخر شیعه به اسناد احادیث و بررسی سندی برای کسب صحت احادیث، پس از قرن‌ها متن محوری.