جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نخستین مفسر قرآن به فرمان پروردگار، شخص پیامبر,بوده است که مشکلات و مجملات قرآن را براى اصحاب، تبیین میکرده است، پس از پیامبر,،اصحاب او مفسر قرآن بوده اند. و بعد از اصحاب، تابعین نیز همان روش را در تفسیر پیش گرفتند.عطاء بن ابی رباح شاگرد مکتب تفسیری ابن عباس، از جمله مفسرین قرن دوم هجری و از جمله تابعینی است که روایات تفسیری او مورد توجه مفسرانی همچون طبری قرار گرفته است. در این پژوهش سعی شده که ضمن توجه به منابع و روش تفسیری عطاء به جایگاه مهم او در تفسیر روایی پرداخته و از تأثیر پذیری او از روایات اهل بیت سخن به میان آید.علت کمی گفتار تفسیری عطاء، دوری وی از جریان تفسیر به رأی است. عطاء در مورد تفسیر، رویکردی روایی داشته و در زمینه فقه و احکام شرعی صاحب رأی و نظر بوده است و گاهی در زمینه آیات الاحکام نظری مستقل از استاد خویش ابراز می داشته است.می توان گفت وی بیشتر فقیه بوده تا مفسر، عطاء در تفسیر از روایات اهل بیت تأثیر پذیرفته و بعضی از روایات تفسیری خود را به نقل از اهل بیت] به خصوص امام باقر} و امام صادق} آورده است، و فرزندان وی شاگردان صادقین[گزارش شده اند.ابن عباس حلقه واسطه انتقال تفسیر از اهل بیت به شخص عطاء بوده است.با اینکه می توان گفت عطاء دوستدار اهل بیت] بوده و بعضی از روایات خود را از ایشان نقل کرده، اما روایات تفسیری او مورد توجه مفسرین شیعی قرار نگرفته است.شاید بتوان گفت علت آن این است که از عطاء روایات تفسیری کمتری به نسبت معاصرانش مانند مجاهد و سعید بن جبیر نقل شده و به همین علت روایات تفسیری عطاء در مقابل مجاهد و سایر معاصرینش رنگ باخته است. و شاید دلیل دیگرش نیز، این باشد که چون برخی منابع شیعه مانند قاموس الرجال تستری و معجم رجال حدیث خویی، او را موثق ندانستند مفسران شیعه هم رغبت چندانی به آوردن روایات تفسیری او نشان نداده اند