آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

از نظر قرآن و روایات، «مصرف» اگر با واژه هایی چون پارسایی، انفاق، عمل صالح و ... همراه گردد، می تواند انسان را به تعالی برساند، اما باید توجه داشت آن چه برای «مصرف» در اختیار انسان ها قرار گرفته محـدود می باشد. بر همین اساس بهترین و اقتصادی ترین روش بهره برداری از منابع و امکانات محدود برای پاسخ گویی به نیازهای نامحدود، اهمیت و ضرورت «ارتقاء مدیریت مصرف» را دو چندان می نمایاند. مقاله حاضر به روش توصیفی ـ اسنادی پس از جستجو در منابع اسلامی و استخراج آیات و روایات مربوطه، نظر قرآن در مورد مصرف و اصول حاکم بر آن را بیان و سپس مدیریت آن را در دو حوزه خانواده و اجتماع طرح نموده، بیان می دارد که مدیریت صحیح مصرف از بُعد سلبی به معنای صرفه جویی و کاستن از مصارف غیر ضروری و از بُعد ایجابی، بهینه سازی مصرف است. مهمترین راهکارهای آن در بُعد خانواده، برنامه ریزی، نیازشناسی، رعایت اولویت ها و در بُعد اجتماعی، فرهنگ سازی، اولویت بندی، ترویج سیره پیشوایان دین و مدیریت زمان است.

عترت ـ به عنوان یکى از ثقلین ـ نقش بسزایى در توضیح و تبیین قرآن داشته است و شمار قابل توجّهى از روایات تفسیرى معصومین : به تبیین واژگان قرآن اختصاص دارد. مفسّران مشهور اهل سنّت نقل برخى از این احادیث را وجهه همّت خود قرار داده اند. با بررسى روایات اهل بیت : معلوم مى شود که توضیحات معناشناسانه واژگان قرآن توسّط آنها از یک نوع نبوده، بلکه از ویژگیها و تنوّع خاصّى برخوردار است. این مقاله به روش توصیفى ـ کتابخانه اى، با بررسى معناشناختى واژگان قرآن در روایات تفسیرى اهل سنّت، نتیجه مى گیرد که: پاره اى از توضیحات عترت از سنخ تبیین ظاهرى و دسته اى از مقوله بیان مصداقى، در مواردى بیان تأویلى، توصیفى، توضیحى و... مى باشد که مقاله حاضر در صدد شناسى برخى از آنهاست.

چکیدهفهم حدیث و درک مقصود گویندگان پاک نهاد آن ها در کناردرک و عمل به قرآن کریم ، نیاز همیشگی زندگی دینی و رهجوییبه مسیر سعادت بشر بوده زیرا مهمترین منبع برای تفسیر قرآن کریم و فقه و احکام شرعی است ، معتبرترین این احادیث را کتباربعه در بردارد.کتب اربعه شیعه ، گوهرهای گرانبهایی هستند که از ابتدای تالیف تاکنون مورد توجه علمای شیعه و اقشار مختلف قرار گرفته اندو در حقیقت بخش اعظمی از متون دینی و مکتبی تشییع در این چهار کتاب ارزشمند نهفته است . تاکنون همیشه تلاشهای علمیصورت گرفته تا روش هایی را برای فهم بهتر مقصود اصلی گوینده حدیث پایه ریزی کنند.این مبانی و شیوه های که از قواعد ادبی، اصولی و کلامی و دیگر قوانین عقلی و عقلایی استخراج شده است ما را در یافتن معنایاصلی حدیث و فهم درست و برتر مقصود آن و نیز جای دانش در یک نظام همگون یاری می رساند.یکی از مهمترین قواعد فهم حدیث ، قواعد ادبی است که شناخت فنون فصاحت و بلاغت و مفردات می باشد و هدف ما در اینپژوهش نقش این علوم در فهم احادیث و یافتن معنای باطنی کلام اهل بیت (ع) بر کتب اربعه بوده که با روشی توصیفی –تحلیلیو رویکردی روایی انجام گرفته بدین گونه که علم لغت و صرف و نحو و صورت گزینشی مباحثی از علم معانی و بیان و بدیع رابررسی کرده ایم و در هر بحث به احادیثی از کتب اربعه استشهاد شده تا اهمیت شرح و ترجمه احادیث به وسیله این علوممشخص گردد در نتیجه کسی که بدون توجه به این موضوع وارد مقوله ی شرح و ترجمه شود قطعا به مشکل برخورد خواهد کرد وشرح درستی از حدیث را ارائه نخواهد داد.

The Household of the Prophet (A) have played a significant role in explaining and interpreting the verses of Qur'an. In addition to Shia interpreters, Sunni interpreters too have benefited much from these interpretations. They mostly refer to the virtues and the high status of the Household (A) in their interpretations that show the elevated position of Ahl al-Bayt (AS) in the interpretation. They have no choice but to mention the teachings of Ahl al-Bayt (AS) and their prominence in their interpretations. Alousi is one of the greatest Sunni commentators in the thirteenth century that refers in his interpretation (Rouh Al-Maani) to the virtues of Ahl Al-Bayt (AS) and their high status. This study is going to review the Households (A)' virtues in two areas of particular virtues and shared virtues thorough investigation into Rouh Al Maani Interpretation with descriptive- analytic method. Some of those verses are: Laylatah Almbyt (II / 207), verse Sqayh Hajj (repentance / 19), verse Saleh Al-Muminin (Tahrim / 4), verse Maraja al Bahrain (Rahman / 19 to 21), verse Najwa (Mujadalah / 12 and 13), verse Sabeghun (Wagheah / 10 to 14 ), verse Izn Waeah (Haaghah / 12), verse charity (II / 274), and verse Masooloon (Saafaat / 24) However, in some cases Alusi has a doubtful view to the virtues of Ahl al-Bayt (AS)

بداء یکی از اعتقادات شیعه امامیه است که در آیات و روایات اسلامی ریشه داشته، تنها در بخشی از نظام آفرینش رخ می دهد و مصادیق عینی متعددی از قرآن و احادیث آن را تایید می کنند.مقاله حاضر بر آن است تا با روش توصیفی ـ اسنادی با شیوه بیان مصداقی، جوانب موضوع را بررسی و پس از پرداختن به معنای لغوی و اصطلاحی آن از دیدگاه فریقین، مصداق هایی از وقوع بداء در آیات و روایات را ارائه دهد؛ و سپس ضمن به تصویر کشیدن رابطه آن با علم الهی، نتیجه می گیرد که آیات و اخبار بدائی نظر شیعه را دراین باره تایید می کند.

چکیدهصراط روش و طریقی است که انسان، به سفارش و هدایت خداوند گام در این مسیر می‌نهد و اگر بهندای عقل و فطرت خود گوش فرا دهد می‌تواند از صراط دنیوی به خوبی بهرمند شود و به سلامت از صراط اخروی عبور نماید و به لقاء الله برسد. هدایت خداوند متعال به صراط، هدایت بالذات است و این هدایت تا آخرین مرحله ممکن ادامه می‌یابد و اگر کمترین امید و امکان هدایت در کسی باشد این راه همچنان باز است و نتیجه این هدایت و رحمت قرب و نزدیکی به خداوند است. و هدایت پیامبران و ائمه اطهار علیهم السلام، قرآن و دین هدایت بالفرع است. قرآن برنامه هدایتی خداوند است که از گزند هر گونه جعل و خطا مصون است،گاهی معارف اعتقادی و اخلاقی و فقهی و سیاسی را جداگانه ذکر می‌کند و گاهی آنها را کنار یکدیگر می‌آورد تا هدایتی همه جانبه نسبت به آنها داشته باشد. پیامبران و امامان نیز نمایندگانی از جانب خداوند هستند که در دو بعد علمی و عملی مردم را به صراط هدایت می‌کنند.دین اسلام خود را بر حق معرفی کرده،که مجموعه نیاز‌های انسان،و مصالح دنیوی و اخروی او را در نظر گرفته است، و از این جهت توان رهبری صلح جهانی و هدایت را دارد.از جمله هدایت یافتگان، گروه پیامبران، صدیقین و شهداء و صالحین هستند. کسانی که از هدایت بازمانده اند و عمداً به راه انحراف رفته اند، خداوند آنها را به حال خود رها کرده. این افراد چنان در گمراهی خود سر سختند،که هر چند حق برای آنان روشن شود، حاضر به پذیرش نیستند. پل صراط آینه و نمادی از ایمان و اعمال انسان در دنیا است .پیروی از هدایت الهی موجب صیانت از خوف و حزن و ضلالت و شقاوت در دنیا و آخرت است و تمرد و تکذیب و اعراض از یاد و هدایت خداوند ، معیشت ننگ و تنگ در همه نشئه ها را به همراه می آورد . کلید واژه: صراط،صراط اخروی،صراط دنیوی،قرآن،روایات،کلام.

بر اساس اصل علّیت ، هر پدیده اى ناگزیر نیاز به علّتى و موجبى دارد ، این اصل از دیرباز ذهن انسانها را به خود مشغول داشته است. بر اساس همین اصل بوده که انسانها در پى هر حادثه اى سراغ علّت آن را مى گرفتند و در صورت عدم شناخت علل آشکار و طبیعى پدیده اى ، به وجود قدرت و دستهای نامرئی همچون موجودات خیالى و الهه های مختلف اعتقاد پیدا مى کردند که در کار ایجاد و تدبیر آنها نقش دارند . اصل علیت مبین نیازِ بالضروره ی معلول به علت است و این ضرورت بر اساس استدلالهای متعددی اجتناب ناپذیر و استثنا ناپذیر است و در صورت اثبات این ادعا ، به ناچار افعال انسان تحت تاثیر این نظریه قرار میگیرد و باعث ایجاد نگرشی خاص تحتِ عنوانِ "جبر" در افعال انسان خواهد شد.ملاصدرا ضمن اعتقاد به اختیار انسان می فرماید: مختار بودن انسان به این نیست که اراده آن به اراده اش باشد بلکه تنها اگر فعل او به اراده اش باشد کفایت میکند بر اینکه ما انسان را مختار بنامیم . از طرفی ایشان تلاش نموده تا با اعتقاد به وحدت وجود ، که مورد نظر عرفا نیز هست ، منافات پیش آمده را از اساس منکر شود . بدین نحو که با برگرداندن علیت (که اساس آن کثرت است)، به تجلی(که مبتنی بر وحدت است) دیگر مغایرتی نیست تا بحث اختیار یا مجبور بودن مطرح باشد . با این رویکرد دیگر معلول دارای وجودی مستقل از علت نیست بلکه شان و تجلی آن میباشد.از طرفی آیات قران کریمو روایات مروی از معصومین(ع) مبین اصل علیت و ضرورت علی و معلولی میباشد تا جایی که به وضوح علل چهارگانه ی مورد اعتنای فلاسفه در ضمن بسیاری از آیات قران کریم و روایات آمده است . در عین حال مبحث وحدت وجودی حکمای متعالیه ، مورد موافقتِ قطعی واقعنشده است و حتی در جاهاییآنرا مردود میداند.

اهل بیت پیامبر علیهم‌السّلام از همان ابتدای بعثت، هم‌پای آن‌حضرت و مورد لطف خدا و رسول بوده‌اند. اهل‌بیت در تمام صحنه‌های سرنوشت‌ساز اسلام حضور داشته‌اند. ایشان همواره در تلاش برای اصلاح جامعه و ارشاد مردم بوده و به مناسبت‌های مختلف مردم را راهنمایی می‌کردند. بسیاری از مردم ـ با علم به فضایل ایشان ـ دوستدار و قدردان آنها بودند، اما متاسفانه بعد از چند دهه پس از وفات پیامبر (ص) وقایع جانسوزی پیش آمد که فضایل و جایگاه این خاندان نبوی مخفی وناشناخته ماند.از قرن دوم به بعد که جوامع حدیثی تدوین گشت، فضای حاکم بر جامعه اسلامی چنان نبود که محدثان و صاحبان صحاح بتوانند آزادانه از اهل بیت (ع) حدیث نقل کنند و یا حتی فضایل آنها را به‌طور کامل بیان کنند. در اواخر قرن سوم «محمد ابن‌حبّان بُستی» در سیستان دیده به جهان گشود. ابن‌حبّان سفر علمی خود را از شرق تا غرب جهان اسلام ادامه می‌دهد و از دامن بیش از دو هزار استاد خوشه‌چینی کرده و به سیستان باز می‌گردد. او با تاثیر‌پذیری از استاد بزرگ خود « ابن‌خُزیمه» کتاب صحیح را می نویسد. وی در کتاب خود به نقل حدیث از اهل‌بیت پرداخته و مناقب و فضایل ایشان را ذکر می‌کند. در این زمان نیز احساس می‌شود بسیاری از مردم با جایگاه و فضایل اهل بیت (ع) بیگانه‌اند. هدف ما در این نوشته آن است که بتوانیم با محوریت صحیح ابن‌حبّان به معرفی اهل‌بیت (ع) و بیان جایگاه آنها در این کتاب ارزشمند بپردازیم و خوانندگان را با این دانشمند سیستانی بیشتر آشنا کنیم. در این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی با رویکردی قرآنی ـ روایی ضمن بیان مناقب اهل‌بیت در صحیح ابن‌حبان در مقایسه با سایر صحاح به مصداق اهل‌بیت در آیه تطهیر بیان نموده‌ایم. و چنین درمی‌یابیم که اهل‌بیت (ع) از جایگاه ویژه و فضایل بی‌شماری در منابع حدیثی اهل‌سنّت به‌خصوص «صحیح ابن‌حبّان» برخوردارند.

...................

اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به عنوان وارثان علم پیامبر (ص)، بهترین رهنمودها را برای هدایت مردم ارائه کرده‌اند که بخشی از آنها در روایات تفسیری این بزرگواران نمود یافته است. جمع قابل توجهی از اندیشمندان اهل سنّت به نقل احادیث اهل بیت (ع)‌ به عنوان صحابه یا تابعین جلیل ­القدرـ همّت گماشته و از آنها به گونه‌های مختلف بهره برده‌اند. مقالة حاضر به روش توصیفی ـ اسنادی با رویکردی قرآنی ـ روایی، پس از مطالعة در تفاسیر روایی و غیر روایی اهل سنّت و تأمّل در سایر کتب آنها، به تحلیل و تقسیم­بندی بهره­گیری اندیشمندان اهل سنّت از روایات اهل بیت (ع) پرداخته و ضمن گونه­شناسی، اقسام آنها را در قالب موارد ذیل بیان می‌دارد: «بهره­وری ترجیحی» ‌که در آن، روایت اهل بیت (ع) بر سایر احادیث، ترجیح داده می‌شود؛ «بهره­وری تأییدی» که روایت امام توسّط روایت پیامبر (ص) یا سایرین تأیید می‌شود؛ «بهره­وری انکاری»؛ «بهره­وری تضعیفی» و «بهره­وری انتقادی» از موارد دیگری است که این نوشته به آنها می‌پردازد.