آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

در طول تاریخ اجتهاد، نزاع های فراوانی در چگونگی و حد دخالت عقل در دین و کشف احکام وجود داشته است. در عصر حاضر نیز با توجه به بروز مسایل جدید و ناشناخته ای که در متون دینی به طور صریح حکمی برای انها بیان نشده است نیازهای روز افزون به استفاده از عقل و عنوان یک منبع استنباط حکم شرعی احساس می شود لذا تحقیق حاضر با عنوان بررسی جایگاه عقل عملی در اجتهاد شبعه می کوشد با مرتبه بندی احکام عقل تبیینی روشنتر و دقیق تر ازحسن و قبح عقلی وقاعده ملازمه عقلیه ارایه دهد تا به کمک اثبات آنها حجیت عقل به عنوان یک منبع مهم و ر مودر نیاز اجتهاد شیعه مورد تاید واقع شود .برای تبیین جایگاه عقل به عنوان یکی از منابع اجتهاد شیعه در فصل اول واژه های عقل و اجتهاد را تعریف نمودیم و تقسیم بندی های مختلف آنها را بیان کردیم تا تعریف روشنی از آنها در دست داشته باشیم و بدانیم منظور از عقل منبع کدامیک از تعاریف ارایه شده در علوم و کتب مختلف است. آنگاه با بررسی سیر تاریخی حجیت دلیل عقل در اجتهاد شیعه ادوار آن را بیان نمودیم.در فصل دوم با بیان مراتبط مختلف احکام عقل و تبین نظرات مختلف در هر مرتبه مشخص شد که آن مرتبه از حکم عقل مورد بحث است که در عرض کتاب و سنت قرار دارد. نه حکمی از عقل که در طول حکم کتاب و سنت است و نه آن حکم عقل مورد بحث است که در عرض کتاب و سنت قرار دارد. نه حکمی از عقل که در طول حکم کتاب و سنت است و نه آن حکم عقلی که در مبادی تصدیق به کتاب و سنت مورد استفاده قرار می گیرد و نه حکم عقلی که در فهم کتاب و سنت دخالت می کنند تا از خلط مباحث هر مرتبه در مرتبه دیگر جلوگیری شود.در فصل آخر هم برای اثبات حجیت دلیل عقل ابتدا به تیین حسن و قبح عقلی پرداخیم و سپس به تحلیل قاعده ای ملازمه اقدام نمدیمتا منظور از حکم عقل و حکم شرع و معنای عقل در قاعده ملازمه روشن شود.سپس نظر موافقان و مخالفان قاعده را بیان کردیم و به نقد آنها پرداختیم .در ادامه به برخی از آسیب های استفاده از دلیل عقل در اجتهاد اشاره نمودیم و با بیان مثال هایی از آن کوشیدیم تا نمونه های عینی استفاده نادرست و نابجا و خارج از حدود شرعی استفاده از عقل را اریه دهیم تا ناخواسته دخل آنها نشویم.از انچه گفتیم چنین برمی آید که عقل به عنوان یکی از مصادر کشف حکم مورد تایید شارع مقدس می باشد و احکام که توسط آن با رعایت شرایط و ضوابط خاص آن صادر می شود حجت می باشند و باید مورد اجرا واقع شوند.

جستار حاضر، دربارۀ یکی از مباحث تفسیری و علوم قرآنی و قرینه های درون متنی به نام «سیاق» است، پیشینۀ کاربرد سیاق در تفاسیر، به ابتدای قرن دوم (ه. ق) برمی گردد. این مقاله در پی بررسی نقش سیاق درکشف مدلول های آیات، چیستی و جایگاه آن، گونه ها، چرایی و گستره شناسی سیاق، براساس دیدگاه های علامه جوادی آملی است و نمودهایی را از کاربرد آن درتفاسیر، به ویژه تفسیر تسنیم نشان می دهد. فزونی کاربرد سیاق در تفسیر تسنیم، نشان از کوشش نویسنده آن در بهره بردن از این قاعده برای کشف مفاهیم آیات است. به نظرحضرت استاد، در تعارض سیاق با سباق، سباق مقدم، و در تعارض آن با حدیث مأثور، سیاق مقدم است.

انسان در جهان بینی توحیدی مسافری است که رهسپار لقای خداوند است و این سفر منازل و مراحلیدارد که سالکان از آن به منازل سائران یا مقامات عارفان یا مراحل سیروسلوک یاد می کنند و نیز موانعی دارد که سالکان شناسائی و مانع زدائی می کنند و پس از تخلیه، حرم دل از رذائل اخلاقی به تخلیه آن می پردازند و چون آشنائی با رذائل اخلاقی برای طبیب روح درست مانند آشنائی با سموم برای طبیب جسم لازم و سودمند است و جای این دسته از مباحث اخلاقی در قرآن در زبان اردو خالی بود بنابر این ترجمه کتاب (( مراحل اخلاق در قرآن)) را برای پایان نامه انتخاب نمودم تا اردو زبانان نیز با این بحث های اخلاقی آشنا شوند و بهره ای کامل ببرند.کتاب سه بخش دارد که بخش اول موانع نظری و عملی سیرو سلوک ذکر شده‌است. بخش دوم بر اساس ترتیب کتاب اوصاف الاشرافخواجه طوسی مراحل مانع زدائی از سیرو سلوک تشریح شده و بخشضسوم مقامات عارفان و مراحل سیر تبیین شده است که این را به مسالک گوناگونی در تبیین سفرنامه سلوکی اختصاص داده‌است.