آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

حقیقت نوری اهل بیت (علیهم السلام) یکی از مهم ترین فضائل آنان به شمار می رود و نقشی بنیادین نسبت به سایر فضائل ائمه دارد و معرفت به ائمه (علیهم السلام) و بالتبع معرفت حقیقی حق از طریق شناخت این حقیقت حاصل می شود. این حقیقت به طور کلی شامل دو قسمت می باشد 1- «خلقت نوری اهل بیت (علیهم السلام)» 2- «مقام نورانیت اهل بیت (علیهم السلام)». نور ائمه (علیهم السلام) اولین مخلوق الهی می باشد که هستی با وجود آنان ظهور یافت و قبل از آنان مخلوق دیگری خلق نشده بود. از این خلقت اولیه باعناوینی نظیر نور، روح، عقل، قلم یاد شده است. ائمه(علیهم السلام)بعد از خلقت و پیش از خلقت سایر موجودات سالیان درازی به تسبیح وتحمید خداوند متعال مشغول بوده و بعد از آن سایر موجودات توسط نور ائمه (علیهم السلام) آفریده شدند. عالم جبروت، عالم ناسوت، عرش، کرسی، ملائکه و شیعیان خلاصه همه هستی از کانال فیض ائمه (علیهم السلام) پابه عرصه وجود گذاشته اند و واسطه فیض الهی بودن ائمه از این طریق به نحو احسن اثبات می شود، البته این وساطت فقط به مرحله آفرینش ختم نمی شود بلکه در بقاء موجودات هم فیض الهی به واسطه آنان سرازیر در عوالم خلقت می‌شود و همچنین ولایت تکوینی ائمه (علیهم السلام) و مقام خلافت الهی آنان در تمامی عوالم که از معارف اصیل دین می باشد بر اساس خلقت نوری اهل بیت (علیهم السلام) تبیین واثبات می شود. مقام نورانیت اهل بیت (علیهم السلام) هم که از خلقت نوری آنان نشأت گرفته همان ولایت مطلقه کلیه الهی است که بر این اساس احاطه حضرت حق بر تمامی مخلوقات به واسطه مقام نورانیت ائمه (علیهم السلام) می باشد همه این حقایق مفاهیمی است که از آموزه‌های روایی از زبان خود ذوات مقدس معصومین به ما رسیده است .

این رساله مشتمل بر سه فصل است. در فصل اول علاوه بر ترجمه روایات، مطالبی را که در مورد آنها به نظر می رسیده است تحت عنوان"نظر" آورده شده است . فصل دوم به بررسی مباحث مختلف پیرامون معجزه و اعجاز قرآن پرداخته شده است . فصل سوم درباره وجوه اعجاز قرآن است ./

علامه امینی (م1390ق) در جلد نخست کتاب «الغدیر فی الکتاب والسنه و الادب»، بخشی را تحت عنوان «المناشده و الاحتجاج بحدیث الغدیر الشریف» آورده که در آن به بررسی گواهی گرفتن­ها و استدلال­های افراد مختلف به حدیث غدیر، در جهت اثبات وقوع حادثه غدیر و نیز دلالت آن بر خلافت بلافصل حضرت علی7 پس از پیامبر6 پرداخته است. علامه امینی در این قسمت از کتاب به نقل از منابع اهل سنت، نُه مناشده و دوازده احتجاج و نیز حدیث رکبان را آورده که در آن سوارانی در محضر حضرت علی7، به شنیدن حدیث غدیر گواهی می­دهند. علامه امینی ضمن تأکید بر ثقه بودن راویان این احادیث نزد عامه، تواتر حدیث غدیر را نیز نتیجه­گیری کرده و در ضمن آن تحریف­هایی را که در بیان این نقل­ها صورت گرفته، آشکار ساخته است.

این پایان نامه که با عنوان صبررسی روایات تفسیری امام صادق(ع) در جزء دهم قرآن کریم جمع آوری شده، در سه فصل به شرح ذیل تنظیم گردیده است. الف) کلیات، همراه با بیان مصطلحات حدیثی دلالی و سندی (رجالی و درایی) معرفی تفاسیر روایی، روایت تفسیری و میزان حجیت آنها و فرقه های مذهبی که نامی از آنها در رساله برده شده؛ ب) نصوص روایات رسیده از امام صادق(،) در ذیل ایات که از تفاسیر مهم روایی اعم از شیعه و سنی گردآوری شده، سپس از منابع اصلی مصدریابی گردیده، همراه با بررسی سندی، دلالی و شرح آن، و جدول اعتبار احادیث در یک نگاه؛ ج) شرح حال رجال همراه با جدول صشرح حال رجال در یک نگاه و جدول صمیزان روایت و صراوی و مروی عنه روات./

این نوشتار شامل یک مقدمه و پنج فصل است. فصل اول به واژه عبرت و کاربرد آن در قرآن اختصاص یافته است و سه فصل دیگر به داستانهای پیامبران و عبرتهای آن داستانها اختصاص یافته و فصل پنجم این تحقیق داستانهای اصحاب در قرآن نام گرفته است/

چکیده:در ارتباط با قرآن کریم، دانشی به نام علوم قرآنی شکل گرفته است که برخی از قرآن‌پژوهان در کتاب‌های مستقل بدان پرداخته‌اند، از جمله سید محمدباقر صدر در کتاب «المدرسه القرآنیه»، محمدهادی معرفت در کتاب «التمهید» از این علوم بحث کرده‌اند. از دیدگاه شهید صدر، وحی ارتباطی است مرموز و پنهان از درک و احساس دیگران که بین خدا و پیامبر صورت می‌گیرد؛ و وحی قرآنی دارای نزول دفعی در ماه رمضان و نزول تدریجی در طول 23 سال بوده است؛ اما از دیدگاه آیت‌الله معرفت وحی اِعلامی سریع و پنهانی است و وی منکر نزول دفعی و تنها به نزول تدریجی معتقد است. در اسباب نزول، این دو قرآن‌پژوه بر این عقیده‌اند که شناسایی اسباب نزول تأثیر به سزایی در فهم آیات دارند؛ و در مورد آیاتی که لفظ عام و سبب نزول خاص دارند، معیار را عموم لفظ و نه خصوص سبب می‌دانند. این دو محقق با ارجح دانستن معیار زمان در تعریف مکی و مدنی، بر این باورند به مقیاس‌هایی که مفسران برای بازشناسی ویژگی‌های آیات و سور مکی و مدنی برشمرده‌اند، تنها در صورت ایجاب علم و یقین به مکی و مدنی بودن، می‌توان اعتماد کرد. راز تفاوت آیات و سور مکی با آیات و سور مدنی، در نگاه شهید صدر توجه به اوضاع و شرایط مختلف و رعایت مقتضای حال و مقام بوده است تا از این رهگذر پروسه‌ای دگرگون‌سازی و انقلاب فردی و اجتماعی به انجام رسد. در زمینه کتابت و جمع قرآن، این دو محقق معتقدند، کتابت و تنظیم آیات در سور قرآن در زمان حیات پیامبر ?و جمع و تدوین قرآن به صورت مصحف پس از رحلت پیامبر? و در زمان خلفا بوده است. از دیدگاه شهید صدر تحدّی قرآن سه دسته هستند که عبارت‌اند از: دگرگونی فرهنگ و تمدّن؛ امّی بودن شخص مبارک رسول اکرم?؛ غیب‌گویی قرآن کریم. امّا از منظر آیت‌الله معرفت، تحدّی قرآن به مخاطبان آن بستگی داشته؛ و همه وجوه اعجاز را شامل می‌شود.کلیدواژه‌ها: وحی، نزول قرآن، اسباب نزول، مکی و مدنی، جمع و تدوین قرآن، اعجاز قرآن، سید محمدباقر صدر، آیت‌الله معرفت.

این پایان نامه مشتمل بر چهار بخش است: در بخش اول تجسم اعمال در آیات بررسی و آرای مفسران فریقین در خصوص آنها ذکر شده است. در بخش دوم موضوع در روایات مورد بررسی قرار گرفته است. دربخش سوم نظر دانشمندان مختلف اعم از فلاسفه، عرفا،متکلمان و محدثان درباره تجسم اعمال نقل شده است.بخش چهارم به بررسی شبهاتی که در زمینه موضوع وجود دارد، اختصاص یافته است.

قرآنیان شیعه نام جریانی است که با تکیه‌بر وحدت امت اسلامی و شعار بازگشت به قرآن، در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری، تحت تأثیر اندیشه‌های اصلاحی سید جمال‌الدین اسدآبادی و شیخ هادی نجم‌آبادی، توسط یکی از شاگردان ایشان به نام سید اسدالله خرقانی شکل گرفت و به‌وسیله‏ی چهره‌های دیگری همچون: شریعت سنگلجی، یوسف شعار، برقعی، قلمداران و حسینی طباطبایی ادامه یافت. این گروه که قرآن را در بخش اعتقادات کافی و بی‌نیاز از سنت می‌دانند، با کم‌رنگ کردن نقش سنت، برخی از اعتقادات شیعه ازجمله: امامت، شفاعت، توسل، زیارت و ... را به‌نقد کشیده اند. در این پژوهش دیدگاه‌های قرآنی و حدیثی ایشان موردنقد و بررسی قرار گرفته است.

از آنجا که روایات تفسیری ائمه ی معصومین علیهم السلام یکی از منابع تفسیر و راه های دست یافتن به مقصود کلام خداوند متعال است، باید به آن توجه ویژه داشت؛ بخش اعظم روایات تفسیری که در حال حاضر در اختیار ما می باشد، روایات تفسیری امام صادق(ع) است. البته به خاطر وجود روایات جعلی، ما باید حتما روایات را بررسی سندی و دلالی کنیم. این رساله در راستای این هدف روایات تفسیری امام صادق(ع) را در جزء بیست و چهارم(بخشی ازسوره ی زمر، سوره ی غافر و بخش اعظم سوره ی فصلت) مورد تحقیق و بررسی قرار داده است. این پایان نامه در سه فصل تنظیم شده است. فصل اول و دوم و سوم به ترتیب ترجمه و بررسی سندی و دلالی روایات امام صادق(ع) در سوره های زمر، غافر و فصلت می باشد.از 175 آیه ی موجود در جزء 24، فقط ذیل 65 آیه ی آن از امام صادق(ع) روایت تفسیری نقل شده است. از 137 روایتی که ذیل این آیات وجود دارد، 49 حدیث دارای سند معتبر هستند؛ اما بررسی متن روایات بیانگر این موضوع بود که صرف ضعف سند نمی توان حکم به جعل روایات نمود.

در این رساله که با عنوان بررسی روایات تفسیری امام صادق علیه السلام در جزء هفتم قرآن تنظیم گردیده است، احادیث تفسیری امام صادق علیه السلام در ذیل آیات جزء هفتم قرآن مجید از تفاسیر روایی شیعه جمع آوری و از منابع اصلی مصدر یابی و استدراک شده است. تمامی احادیث نقل شده در مورد بررسی سندی و دلالی قرار گرفته و در پایان نیز شرح حال رجال در فصلی جداگانه آمده است./