آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

در این تحقیق اسباب نزول مجمع البیان با المیزان مقایسه شده است و مطالب آن در چهار فصل آمده است. در فصل اول کلیاتی از بحث مثل تعریف اسباب نزول و اهمیت و فواید شناخت آنها آمده است. در فصل دوم، ذیل عنوان اسباب نزول از منظر طبرسی و روش تفسیری او در مجمع البیان و نظر او درباره اسباب نزول سخن رفته است. در فصل سوم با عنوان اسباب نزول از منظر علامه طباطبایی از علامه و روش تفسیری او در المیزان و نظر او درباره اسباب نزول بحث شده است. فصل چهارم به بررسی تطبیقی مواردی از اسباب نزول در مجمع البیان و المیزان که ذیل سوره های بقره، آل عمران، نساء، مائده، انعام، اعراف، انفال، توبه، نحل، اسراء، کهف، طه، نور، احزاب، احقاف، مجادله، قلم، معارج، انسان، عبس، علق و کوثر ذکر شده، اهتمام گردیده است.

رفتار به عنوان تظاهرات قابل مشاهده روان، از دیرباز زمینه ای برای ارزیابی و تحقیق علمای علوم انسانی بوده است و اخیرا مکاتب مختلف روانشناسی نظرات متفاوتی را در رابطه با علل و انگیزه رفتار و راههای تغییر آن ابراز داشته اند. در این پژوهش رفتار از زاویه قلب مورد بررسی قرار گرفته و ارتباط آن با قلب و گرایشهای قلب ترسیم شده است، به این بیان که هر چه قلب به سلامت نزدیکتر باشد رفتار نیز به همان میزن مبتنی بر عدل و انصاف است و هر چه قلب گرایش به کدورت و تاریکی پیدا کرده باشد، رفتار نیز به ناهنجاری متمایل است و لذا برای تغییر و اصلاح رفتار لازم است به تغییر و اصلاح قلب پرداخته شود. نکات برجسته این تحقیق بررسی کارکرد قلب سالم و بیمار با استناد به آیات و روایات می باشد، تحلیل رفتار از دیدگاه روانشناختی و نقد و بررسی آنها و طرح دیدگاه الهی در مقابل نگرش های بشری از دیگر مسائل می باشد، نمونه هایی از رفتار بهنجار و نابهنجار در دو عرصه قرآن و روانشناسی و بررسی تطبیقی آن دو، از دیگر مباحث این تحقیق است. در نهایت به عنوان کاربرد عملی- تربیتی این پژوهش راهکاری جهت اصلاح جوانانه ارائه شده است. در این پژوهش ضمن احترام به دیدگاههای مختلف روان شناختی و تطبیق آنها در کنار ایات و روایات، بعضی از آنها مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

. قران کریم راستگوترین سخنان و متن اولیه و اصلی اسلام می باشد دومین متن روایات وارده می باشد که باید مورد تحقیق دقیق واقع گردند، روایات در اسلام بابی وسیع دارند و بدون بررسی نقادانه آنها نمی توان پیرامون اسلام اظهارنظر کرد. تاریخ و ادواری که رهبران اسلام در آن می زیسته اند خصوصا اوضاع سیاسی و اقتصادی و اجتماعی عصر خلفاء نیز نقش مهمی را در این زمینه ایفاء میکند. در این جزوه احادیثی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد که هدف اصلی واضع آن شکستن شخصیت والای رسول خدا (ص ) می باشد که البته تاثیری بس بزرگ در ذهن خواننده خواهد داشت که ناگهان از خود می پرسد آیا به راستی شخصیت پیامبر (ص ) این بود؟ در ضمن، این احادیث، بسیاری از کسانی را که در طول تاریخ گامی برای پیشرفت اسلام برنداشته اند در حد رسول خدا (ص )، حتی در بعضی موارد بالاتر از ایشان قرار میدهد. این روایات در کتب حدیثی اهل سنت خصوصا صحاح سته جایگاه بسیار والائی دارند و آنها را از مهمترین فضائل بلکه فضلیت منحصر به فرد خلیفه دوم میدانند از نمونه های برجسته اینها، سلسله احادیثی است که به نام "موافقات عمر" مشهور می باشند و ما سعی داریم که به نقد و بررسی این روایات با استناد به آیات قرانی و روایات و مسائل تاریخی بپردازیم البته تنها استناد به حدیث یا احادیثی صحت یک تحقیق را تضمین نمی کند بلکه بررسی و دقت کامل و نقادانه در مجموعه متون دینی لازم است که خود نیازمند یک رشته علوم مقدماتی می باشد

. پایان نامه حاضر با عنوان "نقد و بررسی آراء تفسیری و علوم قرآنی صاحب تفسیر نفحات الرحمان" در پنج فصل تنظیم شده است، در فصل اول به شرح حال مؤلف و معرفی تفسیر نفحات پرداخته شده، در بخش دوم منابع تفسیر در دو بخش به بحث گذارده شده، در بخش اول از هفت منبع تفسیر قرآن کریم (قرآن کریم، سنت پیامبر (ع) و روایات معصومین (ع)، منقولات صحابه و تابعین، اهل کتاب، ادبیات عرب جاهلی) یاد شده، و جایگاه این منابع در تفسیر نفحات مورد بررسی قرار گرفته است . در فصل دوم از منابع مورد مراجعه مؤلف در تدوین تفسیرش یاد شده است، در فصل سوم مقدمه تفسیر نفحات که مشتمل بر چهل مبحث علوم قرآنی است گزارش و بررسی شده و برخی مورد نقد قرار گرفته است در فصل چهارم از مبانی مؤلف در تفسیر سخن به میان آمده و به شش مبنا اشاره شده است قابل فهم بودن زبان قرآن، عدم تحریف قرآن، جمع قرآن در زمان پیامبر (ع) و به امر خداوند، واحد بودن قرائت قرآن، عالم بودن راسخان در علم به تاویل قرآن مصادیق راسخان در علم، و در فصل پنجم به بررسی شیوه تفسیری مؤلف پرداخته شده که مهمترین مباحث این فصل عبارتند از: تناسب آیات و سور، توجه به روایات، اسباب نزول، طرح بحثهای اعتقادی، اخلاقی، عملی (فقه)، جایگاه اسرائیلیات در تفسیر و... .

در این پژوهش روایاتی بررسی شده است که دلالت دارد، خداوند آیاتی از قرآن را در موافقت با دیدگاه عمر نازل کرده یا برخی از امور را موافق خواست او انجام داده است. این روایات به بیست مورد می رسد. این تحقیق مشتمل بر پنج فصل با این عنوان هاست: موافقات عمر از نگاه علمای اهل سنت؛ آیات سه گانه خمر؛ موافقات عمر از زبان خودش؛ موافقات عمر از زبان دیگر راویان؛ موافقات غیرقرآنی عمر.

در این پژوهش بخشی از کتاب بحارالانوار ترجمه و احادیث آن از نظر سند و متن نقد شده است. در این بخش این مباحث آمده است: اشتمال قرآن بر ظاهر و باطن و محکم و متشابه، اختصاص فهم کامل قرآن به ائمه معصومین(ع)، متخذ بودن سخنان ائمه از قرآن، احتوای قرآن بر تمام نیازمندیهای بشر، جریان داشتن و جاودانگی قرآن، منع تفسیر به رأی، بخشهای قرآن، جدایی ناپذیری قرآن و ائمه از یکدیگر، فضیلت تدبر در قرآن، توسل به قرآن، ناسخ و منسوخ، آیات تأویل شده به ائمه، آیات نکوهنده یهود، مخلوقیت قرآن. در این پایان نامه سه موضوع تأویل قرآن، تفسیر به رأی، و محکم و متشابه به تفصیل بررسی شده است.

دانش «وجوه و نظائر» از حوزه تفسیر لغت جدا نیست و مبنای آن دلالت های متعدد یا مشترک لفظی است. این علم از قدیمی ترین علوم اسلامی است و مفسرانی که در فهم متون، گرایش لغوی و ادبی دارند، مهارت لغوی خود را برای غنی سازی این دانش به کار برده اند. حضرت علی× می فرماید: قرآن حامل وجوه مختلف است. این رساله در دو فصل، ارتباط این علم را با جنبش لغوی در بصره و کوفه مشخص کرده است: فصل اول به مهم ترین مسائل شناختی در زمینه وجوه و نظائر اختصاص دارد. در فصل دوم، مهم ترین تألیفات مورد نقد و مقایسه قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف هر کدام ذکر شده است. این علم تأثیر مهمی در ریشه یابی اصولی و فهم دقیق تر از برخی زوایای پنهان قرآن دارد؛ مانند نقش آن در ترجمة قرآن کریم. در پایان، روشی برای بحث و مصداق یابی ارائه شده و آن واژه از قرآن که در آن ادعای معانی مختلف شده، مورد بررسی قرار گرفته است.

رساله حاضر که به ترجمه و تحقیق بخشهایی از کتاب مذاهب التفسیر الاسلامی گلدزیهر با ترجمه دکتر عبدالحلیم النجار پرداخته است، مشتمل بر سه بخش است:بخش اول و دوم به ترجمه التفسیر بالماثور (ص 120 -‎73) و التفسیر فی ضو الفرق الدینیه (ص 313 - ‎286) اختصاص یافته که مجموعا دارای ده فصل است و مباحث آنها به ترتیب عبارتند از: بخش اول: با عنوان تفسیر به ماثور که دارای سه فصل می باشد؛ فصل اول: تفسیرد در صدر اسلام و مباحی که در آن مطرح می شود عبارتند از: نهی از تفسیر قرآن، اسراییلیات در تفسیر قرآن، اسراییلیات در تفاسیر مقاتل، تفسیر به رای، جایگاه روایت در علم و بررسی آن و تفسیر به ماثور.فصل دوم: ابن عباس و تفسیر او که مباحث منزلت ابن عباس، اسراییلیات و شعر در تفسیر او، جایگاه علمی ابن عباس، راویان احادیث او، تالیفاتش، موثق ترین راوی احادیث او، نقل روایات متضاد از او و ذو وجوه بودن قرآن، در این فصل گنجانیده شده است. فصل سوم: طبری که: الف: به آثار و دیدگاههای تفسیری طبری تحت عنوان قرا ات، شیوه تفسیری او، اسراییلیات، اجتناب از بحث درباره موضوعات کم فایده و استعمال لغت عربی در تفسیر او، ب: دیدگاههای کلامی طبری و تحت عنوان جبر و اختیار، علم و رویت خدا و صفات خدا، پرداخته شده است. بخش دوم: با عنوان تفسیر در پرتو فرق دینی که دارای هفت فصل می باشد:فصل چهارم: قرآن و اشاره آن به حوادث آینده که مباحث مبانی فکری مذهبی شیعه، اشاره قرآن به تحقق حوادث آینده، جایگاه امویان از دیدگاه مسلمین، تفسیر شجره ملعونه، در این فصل آمده است. فصل پنجم: منزلت (علی) ع در نزد اهل سنت که مباحث منزل علی ع در نزد اهل سنت، احتجاج به حقوق سیاسی علویان با توجه به آیه ذی القربی، اعتقاد شیعه در مورد علی ع، در آن آمده است. فصل ششم: شیعه و قرآن عثمانی که در مورد تردید شیعه در مورد نص قرآن عثمانی، محذوفات قرآن عثمانی در اعتقاد شیعه، احتراق قرآن شیعه در بغداد، می باشد. فصل هفتم: سرگذشت دیگر مصاحف که در مورد جمع و ترتیب قرآن توسط حضرت علی ع، ترتیب مصحف، عقبه بن عامر، سرنوشت مصاحف عثمانی و علی ع، دیدگاه عموم شیعیان در مورد مصحف عثمانی کاملترین مصحف در نزد شیعه و... می باشد. فصل هشتم: مصادر و منابع تفسیری شیعه که در مورد مصادر و منابع روایی شیعه و معتبرترین سلسله روات از دیدگاه شیعه می باشد. فصل نهم: قرات و تحریف قرآن که در مورد مباحث شیعه آیاتی را مخالف رسم الخط موجود در قرآن قرائت می کند و تغییرات شیعه در قرآن برای تایید مذهب خود، در آن آمده است. فصل دهم: دیدگاههای شیعه در مورد ترمیم و تفسیر قرآن که مطالب مورد نظر شیعه در مورد گسیختگی متن قرآن عثمانی، انطباق صفات مذمومه برخلفای غاصب و... در آن مطرح میگردد. بخش سوم: به نقد و بررسی نظرات گلدزیهر اختصاص یافته است که شامل نه فصل بدین عناوین می باشد: تفسیر به رای، اسراییلیات، ابن عباس، هدایت، تحریف قرآن، ترتیب سور و آیات، مصاحف، قرات، تاویل و تطبیق؛ که در ابتدای هر فصل، مباحثی با توجه به عناوین هر فصل گنجانیده شده و در پایان به طرح شبهات و پاسخ به آنها، پرداخته شده است. بعد از بخش سوم، مطلبی تحت عنوان پاسخ یک سوال، عرضه شده است که در آنجا به سوالی که در بخش اهداف تحقیق - در مقدمه - مطرح شده، پاسخ داده شده است؛ در پایان به ترتیب شرح اعلام، فهرست آیات، روایات، اعلام و کتابنامه آمده است./

قرائت‌های شاذ و غیرمشهور، به‌عنوان یکی از انواع قرائت‌های قرآن کریم، کمتر مورد توجه و بازخوانی واقع شده است. قرائت شاذ، قرائتی است که سند آن صحیح، ولی به طریق تواتر و یا استفاضه که میان مردم مقبولیت دارد، نقل نشده باشد. تعمّق و بازپژوهی در این قرائت‌ها، می‌تواند کارکردهای قابل ملاحظه‌ای در تفسیر فریقین از آیات قرآن داشته باشد. ازاین‌رو، نمی‌توان قرائت‌های شاذ را به طور کامل مردود و نادیده انگاشت. تبیین قرائت‌های شاذ و کارکردهای آنها در تفسیر فریقین در مقایسه با قرائت‌های مشهور، مسئله پیش‌رو است. بدین‌منظور، در این نوشتار ابتدا مهم‌ترین مؤلفه‌ها و مباحث مربوط به قرائت‌های شاذ مورد تبیین و بررسی قرار گرفته است. سپس، با ارائه شواهدی از این قرائت‌های آثار و کارکردهای مختلف آن در تفسیر فریقین از قرآن کریم نشان داده شده است. تبیین و توسعه معنایی آیات از مهم‌ترین کارکردهای قرائت‌های شاذ در تفسیر قرآن کریم است. از این رهگذر، با پردازش و تحلیل نمونه آیاتی از قرائت‌های شاذ در کنار قرائت‌های مشهور، می‌توان به نوعی بر خوانش‌های تفسیری آیات افزود و کارکرد آنها را نمایان ساخت