آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

حدیث الثقلین اثر قوام الدین محمد وشنوی قمی، به بررسی اسناد و طرق روایی حدیث ثقلین می پردازد که جایگاه مهمی در مناسبات تاریخی تقریب میان مذاهب اسلامی دارد.

کتاب «صلاة علی الرسول المصطفي صلي الله علیه و آله» از سری مجموعه زندگانی پیامبر اسلام (صلي الله علیه و آله) است و موضوع این کتاب درود و سلام فرستادن بر پیامبر (صلي الله علیه و آله) و خاندان ایشان در هفت فصل عنوان شده است: درود فرستادن به محمد (صلي الله علیه و آله) و خاندانش در میراث دینی مسلمانان، درود و دیدگاه حس دینی، دلایل حرام بودن درود و صلوات ناقص، روایات شیعه و اهل سنت، هویت خاندان پیامبر (صلي الله علیه و آله) از دیدگاه وحی و میراث روانی، بحث‌های لغوی و فقهی درباره‌ی "صلاه" و سرانجام، فضیلت درود و سلام فرستادن و ثواب آن.

هدف مقاله حاضر نشان دادن میزان علاقه مولانا به برخی عنصرهای مذهب تشیع است. اگر چه به رغم ادعای برخی از مسلمانان شیعی مذهب نمی توان او را شیعی دانست.نشانه هایی که از غزلیات شمس و دیگر آثار او یافته ایم، حکایت از آن دارد که این شاعر عارف به علی (ع) نه به مثابه خلیفه چهارم مسلمین؛ بلکه بسی فراتر از این به دلیل فضل و ویژگی های اخلاقی این انسان کامل، عشق می ورزد و به همین دلیل به آن چه با وی در پیوند است، گاه به صورت حقیقت و گاه به شکل نمادین اشاره می کند. از این گذشته، مولانا به امام حسین (ع) و کربلا و شهادت، هم در برخی از غزلیات خویش توجه نشان داده است.نکته دیگری که در این مقاله بدان پرداخته شده، نوع تاثیرپذیری مولانا از این مقوله های آیینی است. زیرا در بسیاری از اشارت های او می توان دریافت که او نه آگاهانه و با دریافت تاریخی، بلکه غالبا به گونه یی نا آگاهانه و بارویکردی اسطوره یی به این مسایل نگاه می کند.

کتاب حاضر در مورد ماه مبارک رمضان، ارزش و اهمیت آن، اعمال آن ، موالید و شهادت ائمه در آن و... می باشد.

کتب حاضر یک کتابی است که شامل مطالب متنوع و گوناگون درباره موضوعات اسلامی از قبیل اخلاق ، فقه ، مباحث مستحدثه و... که همه را عنوان دعوه الحق گذارده است که با این موضوعات و تبیین آنان راه در مسیر دعوت به سوی حق و حقیقت بگذارد...

حديث الثقلين سنداً و دلالة نوشته اسعد حسین علی‏ شمری، کتابی است که به جهت تحلیل سندی، دلالی و مصداقی حدیث شریف ثقلین به همراه پاسخ به شبهات حول این حدیث نوشته شده است. درواقع این کتاب برگرفته از پایان‌نامه کارشناسی ارشد نویسنده با راهنمایی استاد أ.م.د مها عامر اسدی و با توجه به مبانی سید کمال حیدری است که به زبان عربی در زمان معاصر و در یک جلد منتشر شده است. ساختار کتاب دارای مقدمه مؤلف و متن در سه فصل است. فصل اول شامل چهار مبحث و فصول دوم و سوم هرکدام دارای دو مبحث است. گزارش محتوا مؤلف در مقدمه، از چگونگی انتخاب موضوع، روش نگارش و فصول کتاب سخن به میان آورده است. سپس به زندگی‌نامه آیت‌الله سید کمال حیدری اعم از اسم و نسب، مکان تولد و رشد، اساتید و آثار ایشان می‌پردازد. در ادامه به سبک نوشتاری سید کمال حیدری در آثارش و شیوه مناظرات او اشاره می‌کند. فصل اول کتاب، مجموعه مباحثی پیرامون سند حدیث ثقلین است. نویسنده برخی نقل‌ها و صیغ مختلف حدیث شریف ثقلین را مطرح می‌کند. نسائی حدیث «إِنِّي قَدْ تَرَكْتُ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ، أَحَدُهُمَا أَكْبَرُ مِنَ الآخِرِ: كِتَابَ اللهِ، وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي»، که به حدیث ثقلین مشهور است را در دو کتاب سنن کبری و خصائص امیرالمؤمنین علیه السلام نقل کرده است علاوه بر او، طحاوی در کتاب مشکل الآثار، حاکم نیشابوری در کتاب مستدرک و ابن‌کثیر دمشقی در کتاب البدایة و النهایة و تفسیر القرآن العظیم، این حدیث را ضمن حدیث غدیر در حجة‌الوداع نقل کرده‌اند. نویسنده در ادامه، حدیثی نقل می‌کند که در آن، «خلیفتین» به‌جای «ثقلین» آمده است. حدیث «إِنِّي تَرَكْتُ فِيكُمُ الْخَلِيفَتَيْنِ كَامِلَتَيْنِ: كِتَابَ اللهِ وَ عِتْرَتِي، وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَتَفَرَّقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ»، احمد بن حنبل در دو کتاب مسند و فضائل الصحابة، ابن ابی‌عاصم در کتاب السنة، طبرانی در کتاب معجم الکبیر، هیثمی در کتاب مجمع الزوائد و منبع الفوائد، حافظ سخاوی در کتاب استجلاء ارتقاء الغرف بحب اقرباء الرسول و ذوی‌الشرف، سیوطی در کتاب جامع‌الصغیر، سمهودی در کتاب جواهر العقدین، آلوسی در کتاب روح‌المعانی و... به نقل این حدیث پرداخته‌اند. این روایت به الفاظ دیگری نیز آمده است؛ طحاوی در مشکل الآثار این روایت را چنین نقل نموده است: «إِنِّي قَدْ تَرَكْتُ فِيكُمْ مَا إِنْ أَخَذْتُمْ بِهِ، لَنْ تَضِلُّوا، كِتَابَ اللهِ سَبَبُهُ بِأَيْدِيكُمْ، وَ أَهْلَ بَيْتِي». احمد بن حنبل در کتاب مسند، عبد بن حُمید در کتاب المنتخب من مسند عبد بن حمید، ترمذی در جامع الکبیر، ابن حجر عسقلانی در كتاب المطالب العالية و... این روایت را چنین نقل نموده‌اند. حدیث ثقلین در منابع شیعی نیز به‌وفور یافت می‌شود؛ کلینی در کافی و صدوق در خصال ازجمله کسانی هستند که این روایت را نقل نموده‌اند. نویسنده در ادامه مباحث بخش اول، به ذکر مواقع، مناسبات و مکان‌های متعددی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به بیان حدیث ثقلین پرداخته‌اند، اشاره دارد؛ عرفات در سال حجةالوداع، مسجد خیف، غدیر خم، مسجد نبوی و منزل حضرت از مواردی است که پیامبر به بیان این حدیث پرداخته‌اند. ایشان در ادامه، به دلایل و شواهدی مبنی بر تواتر این حدیث اشاره می‌کند. نویسنده در ادامه مباحث این فصل، در مبحث دوم می‌گوید: در برخی از منابع، متن روایت به‌گونه‌ای دیگر آمده است و الفاظ آن تغییر پیدا کرده است؛ به‌گونه‌ای که جای «کتاب‌الله و اهل‌بیتی»، «کتاب‌الله و سنتی» دیده می‌شود. کسانی چون ابن عبدالبر به نقل از [[موطأ الإمام مالك|موطأ مالک این‌چنین نقل نموده‌اند. این روایت به چهار طریق در منابع اهل سنت نقل شده است. مؤلف به بررسی سندی آن چهار طریق می‌پردازد و تمام اسناد را ضعیف یا مرسل می‌داند نویسنده در مبحث سوم این فصل، به تنقیص نظرات ابن‌تیمیه، ابن‌جوزی و بخاری درباره تضعیف سند روایتی که در آن «و عترتی» وجود دارد، می‌پردازد مبحث چهارم به بررسی سند حدیث کساء و مکان صدور آن اختصاص یافته است. فصل دوم به دلالت حدیث ثقلین طی دو مبحث اختصاص یافته است. ایشان در مبحث اول، علاوه بر مباحث لفظی اهل‌بیت، مصادیق آن را با توجه به آیات تطهیر، مودت و مباهله استخراج نموده است و می‌گوید: برای محققین بعد از جستجو در آیات مذکور، هیچ شکی باقی نمی‌ماند که مراد از اهل‌بیت علیهم السلام، کسانی جز علی علیه السلام و فاطمه سلام الله علیها و فرزندان ایشان نیستند؛ آنان که زیر عبای پیامبر گرد آمده و پیامبر برایشان خصوصیت‌های ویژه‌ای بیان فرمودند. نویسنده در مبحث دوم، به دلالت اجزاء حدیث ثقلین می‌پردازد و از اتصال این حدیث با حدیث «من كنت مولاه فهذا علي مولاه» نتیجه می‌گیرد که ولایت امیرالمؤمنین علی علیه السلام از مصادیق مهم عترت و تمسک به آن از مهم‌ترین وصایای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است. فصل سوم به طرح و رد شبهات در دو مبحث اختصاص یافته است؛ نویسنده در مبحث اول به شبهات حول آیه تطهیر پاسخ می‌دهد. ایشان در این قسمت از کتاب، شبهاتی از قبیل دخول زوجات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در مصادیق اهل‌بیت علیهم السلام، عدم برداشت عصمت از مضمون آیه و منظور از اراده در آیه شریفه اراده تشریعی است را پاسخ می‌دهد. نویسنده در مبحث دوم، به شبهه تعارض حدیث ثقلین با حدیث خلفا راشدین پاسخ می‌دهد. سپس به بررسی خلفای راشدین و مصادیق آن، «اثنی عشر» و مصادیق آن، نظرات اهل‌بیت درباره خلفای دوازده‌گانه می‌پردازد مؤلف در خاتمه کتاب، می‌گوید: بعد پشت‌ سر گذاشتن فصول کتاب، به این نتیجه می‌رسیم که حدیث ثقلین قطعاً ثابت و صحیح السند است بلکه متواتر است زیرا این حدیث را بیشتر از بیست نفر از صحابه روایت کرده‌اند. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم امت خود را بدون جانشین نگذاشته است. از دلالت این حدیث شریف حقانیت مذهب شیعه در اصول و فروع استفاده می‌شود.

«نزول سورة هل أتی في أهل‌بيت المصطفی(ص)»، نوشته سید علی حسینی میلانی، کتابی است به زبان عربی و با موضوع کلام شیعه. نویسنده در این اثر با استناد به روایات اهل تسنن به تفسیر آیاتی از سوره دهر (که در شأن اهل‌بیت (ع) نازل شده؛ یعنی آیات پنجم تا بیست‌ و دوم) پرداخته است. کتاب دارای سخن ناشر، مقدمه کوتاهی از مؤلف، محتوا در دو فصل و فهرست مطالب می‌ باشد. آیات مورد استناد در کتاب، آیه‌ های پنجم تا بیست‌ و دوم سوره انسان هستند که در شأن اهل‌ بیت رسول‌ الله (ص)؛ یعنی علی و فاطمه و حسن و حسین (ع) نازل شده‌ اند. نویسنده در فصل اول بیان می‌ کند که نزول سوره انسان در شأن اهل‌بیت (ع) در بسیاری از کتاب‌ های معتبر تفسیر، حدیث، مناقب، تراجم صحابه و... اهل تسنن آمده است. نویسنده در بخش دلالت حدیث به کلام علامه حلی مبنی بر دلالت شأن نزول آیه بر فضیلتی بی‌ بدیل برای امیرالمؤمنین (ع) استدلال می‌ کند و اشکال ابن تیمیه بر روایت و جعلی شمردن آن از جانب وی را ذکر کرده و به دو اشکال فوق‌ الذکر از وی پاسخ می‌ دهد. وی سپس به ترجمه راویان حدیث پرداخته و قسمت دوم اشکال ابن تیمیه مبنی بر ضعیف و مجعول بودن روایت را بدین طریق پاسخ می‌ گوید.

کتاب «سیرة المعصومین الأربعة عشر علیهم السلام المسمّى بمنتقى الدرر» نوشته محمد محمدی اشتهاردی، در چهارده فصل فراهم آمده است. هر فصل مشتمل است بر شرح زندگانی معصومین، داستان هایی از دوران کودکی و نوجوانی، معرفی خلفای هم عصر، نمونه هایی از رفتار و گفتار معصومین با مردم، و شرح مبارزات و معرفی شاگردان ائمه. کتاب با استناد به منابع مختلف به طبع رسیده است. گفتنی است این کتاب در سه جلد به زبان عربی ترجمه شده است. جلد اول این کتاب شرح زندگانی حضرت محمد (ص)، امام علی (ع)، فاطمه زهرا (س)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) می باشد.