آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

صیانة القرآن من التحریف تألیف آیت الله محمد هادی معرفت است که در مورد عدم تحریف در قرآن بحث می کند. با توجه به اینکه مساله تحریف ناپذیری قرآن از طرف علماء شیعه امری مسلم و قطعی است و اکثر قریب به اتفاق علماء بر این مطلب تصریح نموده‌اند، اما از آنجا که جناب حاجی نوری در کتاب فصل الخطاب ، مساله تحریف قرآن را (از طریق اخبار ) مطرح نموده و این موضوع، مستمسک مخالفین شیعه قرار گرفته و باعث شده که قول به تحریف شدن قرآن را به علماء شیعه نسبت دهند، مؤلف محترم در این کتاب، سعی نموده اولا: با ذکر اقوال علماء شیعه و ثانیا با بررسی کتاب فصل الخطاب (اعم از مدارک کتاب ایشان و روایاتی را که به آنها استناد نموده) ساحت شیعه را از این اتهام پاک نماید شکر الله مساعیه. این کتاب شامل یک مقدمه و ده فصل می‌باشد که فهرست مطالب آن به شرح ذیل است مقدمه کتاب: که در آن علت و هدف از نوشتن کتاب، بیان شده فصل اول: تحریف در لغت و اصطلاح. فصل دوم: خلاصه دلایل بطلان شبهه تحریف فصل سوم: بیان کلام بزرگان شیعه (پیرامون عدم تحریف قرآن) فصل چهارم: گواهی بزرگان اهل سنت به پیراستگی شیعه از قول به تحریف فصل پنجم: تحریف در کتب عهدین فصل ششم: تحریف در نزد فرقه حشویه فصل هفتم: تحریف در نزد اخباریون فصل هشتم: پندارهای صاحب کتاب فصل الخطاب (حاجی نوری) فصل نهم: کتابهایی که حاجی نوری به آنها اعتماد نموده فصل دهم: روایاتی که حاجی نوری در کتاب خود ذکر نموده است. کتاب صیانة القرآن من التحریف- پیرامون رد شبهه قول به تحریف است که از طرف اهل سنت به علماء شیعه نسبت داده شده است محور اصلی در این کتاب موضوع تحریف ناپذیری قرآن است که مؤلف محترم پس از تعریف تحریف و اقسام آن به نقد و بررسی کتاب فصل الخطاب حاجی نوری می‌پردازد. برخی از ویژگی‌های کتاب به شرح ذیل است: ۱- در فصل هفتم- ابتدا پندارهای حاجی نوری صاحب کتاب فصل الخطاب در خصوص تحریف قرآن را ذکر سپس مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. ۲- در فصل هشتم- کتابهایی را که حاجی نوری به آنها استناد نموده نقد و بررسی می‌نماید ۳- در فصل دهم- تعداد روایاتی را که حاجی نوری به آنها تمسک نموده ذکر و سپس از نظر سندی مورد بررسی قرار می‌دهد ۴- در فصل سوم: حدود ۳۰ قول از اقوال علماء شیعه از گذشته تا زمان حال (از شیخ صدوق رحمة ا. . علیه تا امام خمینی (قدس سره) را ذکر می‌نمایند که مساله تحریف ناپذیری قرآن را متذکر شده‌اند.

محمدهادی معرفت از فقیهان و عالمان شیعه و محققان علوم قرآنی وى در سال 1309(ه‍ ش)در خانواده روحانى در شهر كربلا متولد شد. پدرش شيخ على از خطباى بنام كربلا در آن دوران بود.وى در سن پنج سالگى ايشان را براى سواد آموزى به مكتب فرستاد تا خواندن و نوشتن را بياموزد.پس از آن، مقدمات را نزد استاد حاج شيخ على اكبر نائينى و سپس نزد پدرش آموخت.ادبيات و منطق را نزد اساتيد به نام در آن زمان همچون سيد سعيد تنكابنى، آيت ا..سيد محمد شيرازى و شيخ محمدحسین مازندرانى فرا گرفت.دروس فقه و اصول را نزد شيخ محمد كلباسى، شيخ محمد خطيب و سيد حسن حاج آغا مير قزوينى تلمّذ نموده در اين دوره در كنار تحصيل، به تدريس و تحقيق نيز اشتغال داشته در رشته‌هاى ادبى و علمى از محضر ايشان استفاده مى‌نموده‌اند.پس از مدتى با همكارى گروهى از فضلاى حوزه همچون سيد محمد شيرازى، سيد عبدالرضا شهرستانى و شيخ محمدباقرمحمودى دست به تاسيس و نشر ماهنامه‌ايى تحت عنوان «اجوبة المسائل‌الدينية» زدند كه در آن سئوالهاى دينى مردم پاسخ داده مى‌شد. در سال 1340(ه‍-ش)پس از فوت پدرش، براى تكميل تحصيلات خود به نجف اشرف مهاجرت مى‌نمايد.هدف اصلى از اين مهاجرت شركت در جلسات درسى فرهيختگان علم و فقاهت آن دوران همچون سيد محسن حكيم، آيت ا..سيد ابوالقاسم خوئى و امام خمينى(ره) و استفاده از محضر آن بزرگوران بود.ضمن آنكه دروس فلسفه و حكمت متعاليه را نزد اساتيد معروف آن زمان فرا گرفته است.در اين هنگام بود كه انگيزه پرداختن به مسائل قرآنى در كنار فقه و اصول، ايشان را وادار نمود كه تحقيقات خود را به موضوع علوم قرآنى سوق داده، بيشتر اوقات خود را براى اين كار مصروف دارد تا بدآنجا كه پس از مدتى توانست كتاب ارزشمند التمهيد را در 6(شش) مجلد و نيز كتاب التفسير و المفسرون را در دو مجلد تألیف نمايد. در سال 1351 كه حكومت بعث عراق دستور مهاجرت ايرانيان را صادر نمود به اتفاق خانواده رهسپار ايران شد و در حوزۀ علميۀ قم به فعاليت‌هاى علمى خود همچون تدريس و تألیف ادامه داد كه محصول آن تألیف كتاب ارزشمند«صيانة القرآن من التحريف» و ترجمۀ كتاب «التفسير و المفسرون» مى‌باشد.وى هم اكنون‌ضمن تدريس در مراكز حوزوى و دانشگاهى، مشغول تألیف كتابى است به نام «التفسير الجامع الاثرى» که در آن روايات تفسيرى فريقين جمع آورى و مورد نقد و بررسى قرار گرفته و تا كنون يك جلد آن انتشار يافته است. وى در سال 1385 شمسى در شهر مقدس قم به ملكوت اعلى پيوست.

شبهات و ردود حول القرآن الكريم، تألیف آيت ا... محمدهادى معرفت، پيرامون برخى از شبهاتى كه درباره قرآن كريم از طرف برخى از افراد مطرح شده، نوشته شده است. مؤلف كتاب كه از دانشمندان معاصر در رشتۀ علوم قرآن است و در اين زمينه تأليفات فراوانى دارند، در اين كتاب شبهاتى را كه از طرف برخى دربارۀ بعضى از مسائل قرآن؛ همچون مصدر قرآن كه آيا وحيانى است، و يا قصه‌هاى موجود در قرآن و تكرار آنها و نيز برخى از نكته‌هاى ادبى قرآن، مطرح شده مورد بررسى قرار داده و پاسخ آنها را از راه‌هاى مختلف بيان مى‌نمايد. در حقيقت اين كتاب به دفاع از قرآن، در برابر اشكالاتى كه به آن وارد نموده‌اند، برخواسته، و آنها را پاسخ داده است. و با توجه به تسلط مؤلف به موضوعات علوم قرآنى و آيات مربوط به آن‌ها، در پاسخ شبهات از آيات فراوانى استفاده نموده‌اند. از طرف ديگر با بيان برخى از مطالب از تورات و انجيل، وحيانى و الهى بودن مصدر قرآن را اثبات و ارزش و اعتبار معارف قرآنى را توضيح مى‌دهند. با توجه به ويژگى‌هاى موجود در كتاب، و مباحث ارزشمند آن، اين كتاب عنوان رتبۀ اول كتاب حوزه را در سال 1382 به خود اختصاص داده است. ساختار و گزارش محتوا: كتاب داراى پنج باب است كه فهرست موضوعات آن به قرار زير است: باب اول: آيا براى قرآن مصادرى است؛ شامل: وحى تنها مصدر قرآن، شرايع ابراهيمى از اصل واحدى سرچشمه مى‌گيرند، قرآن شهادت مى‌دهد به اين كه از طرف خدا وحى شده، معارف مهمى كه در اسلام وجود دارد، صفات جلال در قرآن، انسان سرّ خلقت و آفرينش است، امتيازات و مشخصات انسان، قصۀ طوفان در تورات و قرآن، قصۀ گوساله و سامرى و قرآن و انجيل‌ها. باب دوم: قرآن و فرهنگ‌هاى زمان او؛ شامل: آيا قرآن از فرهنگ زمان خود متاثر شده، فرهنگ‌هاى جاهلى كه اسلام با آن مبارزه نموده، زن و كرامت آن در قرآن، جنّ در تعابير قرآن، سخنى پيرامون سحر در قرآن و آيا در قرآن تعابير بى‌معنا وجود دارد. باب سوم: آنچه كه موهم اختلاف و تناقض در قرآن است؛ شامل: سخنى پيرامون مواردى كه مؤهم اختلاف است، آيا سالم بودن از اختلاف اعجاز است، عوامل موهم اختلاف، آيا اختلاف قرائت باعث اختلاف در قرآن مى‌شود و قرآن چيزى است و قرائت‌ها چيز ديگر. باب چهارم: آيا در قرآن چيزى كه مخالف علم است وجود دارد؛ شامل: آيا در قرآن مخالف علم وجود دارد، چند مساله، خطاهاى تاريخى و در قرآن لحن و اشتباه وجود ندارد. باب پنجم: قصه‌هاى قرآنى؛ شامل: روش قصه در قرآن، اهداف قصه در قرآن، اسرار تكرار قصه‌هاى قرآنى، حديث بنى آدم، حديث طوفان و كشتى نوح، حديث عاد و ثمود و قوم هود، اصحاب كهف، حديث ذو القرنين، آيا ذو القرنين كورش هخامنشى است، ذو القرنين در روايات، كورش مردى صالح، اعلاميۀ حقوق بشر، سدّ مآرب، چه كسى سد مآرب را ساخته است، ديوار بزرگ چين، مختصرى پيرامون اسكندر مقدونى و مختصرى پيرامون حيات بنى اسرائيل در مصر. ويژگى‌ها: در باب دوم، پيرامون قرآن و فرهنگ زمانه سخن گفته و اين ديدگاه كه معتقد است، قرآن تحت تاثير فرهنگ زمانه خودش واقع شده است را بررسى و پاسخ آن را مى‌دهد. در همين باب(باب دوم) جايگاه و كرامت زن در اسلام را مورد بررسى قرار داده، اشكالاتى كه در مورد تفاوت حقوق زن و مرد؛ همچون: ديه، ارث و شهادت دادن زنان، كه از آيات قرآنى استفاده مى‌شود را، ذكر و پاسخ آنها را بيان مى‌نمايد. در باب اول، ديدگاه‌هاى تورات و انجيل دربارۀ بعضى از مسائل تاريخ انبياء؛ همچون: كشتى نوح و... را با نظر قرآن مقايسه و نتيجه مى‌گيرند كه وجود معارف حقّه در قرآن نشانۀ اين است كه اين كتاب(قرآن) مصدر و منشا الهى دارد. در باب پنجم، از قصه‌هاى قرآنى سخن گفته و اين موضوع را از زواياى مختلف مورد بررسى قرار داده؛ به طورى كه يك سوم از حجم كل كتاب را تشكيل مى‌دهد. در اين باب روش قرآن در قصه گويى، هدف آن از قصه گويى و اسرار تكرار بعضى از قصه‌هاى قرآن بيان شده است. در باب چهارم: بحث مى‌كنند كه آيا مطالب قرآن با مسائل علمى مخالفت دارد، در اين راستا آياتى را كه بعضى تصور كرده‌اند با مسائل علمى اختلاف دارد؛ همچون آيه: «و من كل شى خلقنا زوجين» كه بيان مى‌كند همه چيز داراى زوج است؛ در حالى كه بعضى از اشياء و موجودات زوج ندارند... مطرح و پاسخ آنها را بيان نموده و عدم مخالفت آيات با مسائل علمى را اثبات مى‌كند. در باب سوم: از عدم اختلاف در قرآن سخن مى‌گويد. در ابتدا كسانى را كه پيرامون اين موضوع كتاب نوشته‌اند به ترتيب تاريخ همراه با آثار آنان معرفى، آنگاه عواملى كه موهم اختلاف در قرآن است را ذكر مى‌نمايد. در باب پنجم(قصه‌هاى قرآنى)، داستان ذو القرنين را از زواياى مختلف و نيز در روايات مورد بررسى قرار مى‌دهد و قول بعضى از افراد كه مى‌گويند: ذو القرنين همان كوروش هخامنشى است ذكر و پاسخ مى‌دهند كه كوروش غير از ذو القرنين است، گر چه در بعضى از صفات نيكو همانند ذو القرنين است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی نظریه وحدت موضوعی سوره ها و پاسخگویی به شبهات مطرح شده در این رابطه فراهم آمده است و در پنج فصل تنظیم شده است. بررسی و نقد دلایل موافقان و مخالفان وحدت موضوعی سوره ها و بررسی روشهای کشف غرض اصلی هر سوره از دیگر مباحث اصلی این پژوهش است. به منظور محک زدن میزان توانایی روشهای ذکرشده به عنوان نمونه سوره الملک بررسی شده است . در انتها گزارشی از سبک های نمایش وحدت موضوعی سوره ها ارائه گشته است.

چکیده ندارد.

یکی از جهاتمتعدد قرآن که مورد توجه علماء و دانشمندان علوم قرآنی قرار گرفته جهاتاعجاز این کتابآسمانی استکه کتابهای زیادی در این زمینه نوشته شده ولی متاسفانه یکی از مهمترین جهاتاعجاز قرآن یعنی اعجاز تشریعی آن مورد بی‌مهری قرار گرفته و در بسیاری از کتبعامه ذکری از آن به میان نیامده استو آنها که توجه داشته‌اند فقط در چند سطر اشاره کرده و رد شده‌اند ولی اخیرا کتابهایی که به این جهتنیز اهمیتداده‌اند، نوشته شده استاز جمله البیان آیت‌الله خوئی و التمهید آیت‌الله معرفتو الموجزفی علوم القرآن دکتر داود عطار و التبیان دکتر صابونی و ... به عربی و درسهایی از علوم قرآن دکتر حبیب‌الله طاهری به فارسی.این نوشتار که هدفاول راجع به اعجاز و مباحثمربوطه و فصل دوم راجع به قرآن و جهاتاعجاز آن بحثمی‌نماید و در فصل سوم اعجاز تشریعی قرآن مورد بحثو بررسی قرار گرفته است .

شبهاتی که با استناد به آیات قرآن کریم، بر عصمت انبیا وارد شده است، مسأله اصلی پژوهش حاضر است که با روش کتاب‌خانه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر بر این فرضیه استوار است که تعارض آیات با عصمت انبیا تعارضی ظاهری است و در واقع، آیات قرآن سازگاری کامل با عصمت انبیا دارد. منظور از عصمت، مصونیت از هرگونه لغزش و خطا می‌باشد. جمهور اهل سنت، ارتکاب گناه قبل از نبوت را برای پیامبر ممکن می‌دانند؛ البته برخی از ایشان، بعضی از گناهان کبیره را حتی قبل از بعثت نیز ممتنع دانسته‌اند. آن‌ها همچنین بعد از نبوت نیز فقط ارتکاب کبائر را ممتنع می‌دانند، هرچند باز هم برخی از اهل سنت، ارتکاب گناه را به‌صورت مطلق برای شخص نبی، ممتنع دانسته‌اند. اما شیعیان، صدور گناه را در همه حالات و صور برای نبی ممتنع می‌دانند. از سوی دیگر، سهو و نسیان نبی هم از سوی اهل سنت ممکن تلقی می‌شود ولی شیعیان در بخش تلقی وحی، تبلیغ وحی و حفظ آن، سهو و نسیان نبی را ممتنع دانسته، و در بخش تطبیق احکام، اختلاف دارند. در خصوص پیامبر اسلام( یازده آیه از قرآن مورد توجه قرار گرفته و اصطلاحات به‌کار رفته در آن‌ها مانند ذنب، توبه، نسیان، عفو، خوف و خشیت، حرمت، القای شیطان و ضلالت، شبهه عدم عصمت پیامبر را به وجود آورده است. اما بررسی تک‌تک این آیات نشان می‌دهد که مفاهیم ظاهری این آیات، قابل تأویل بوده و سازگار با عصمت است. شبهه شرک در مورد حضرت ابراهیم(، شبهه قتل نفس درباره حضرت موسی(، شبهه عصیان حضرت آدم(، و اراده بر گناه در مورد حضرت یوسف(، از مهم‌ترین شبهاتی است که درباره سایر انبیای اولواالعزم و غیر اولواالعزم وارد شده است، اما مفسران و متکلمان اسلامی و خصوصاً شیعیان، به آن‌ها پاسخ گفته و این شبهات را مردود دانسته‌اند.