آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

پاره اي از عقايد ديني را که بر هر کسي واجب است فرا گرفتن آن، به صورت پرسش و پاسخ به روش مذهب شيعه و با عناوين «اگر گويند، گويم» گرد آورده است. رساله ايست در واجبات عقلي و اعتقادات شيعه. از ضياء الدين علي بن سديد الدين داود گرگاني كه بدرخواست طلاب ديني بروش پرسش و پاسخ نوشته است. نويسنده كه امامي مذهب بوده است درين رساله بصورت سؤال و جواب مسائل شيعي را مطرح ميكند و توضيح مي دهد، در مطاوي گفتار او سخن از سيد طاووس و ميرداماد و شيخ بهائي رفته است و اين نكته ميرساند كه كتاب فوق در بحبوحه شيعه گري صفويان تدوين يافته و اما خود كتاب بحث از دين اسلام و مذهب شيعه و حقانيت اين دين و مذهب و قول مخالف هاي شيعه است (عبدالله انوار) در رياض العلماء مولي عبدالله افندي نسخه 53 ب ادبيات تهران ص 460 آمده است: «المولي ضياء الدين (علي) ابن سديد ةالدين داود] الجرجاني فاضل عالم فقيه. و من مؤلفاته كتاب في احكام الطهار‌ة و الصلا‌ة و الزكاة و الخمس و الصيام و ما يتعلق بذلك (شماره دوم مجموعه كه آقاي ايرج افشار در زابل ديده است كه تاريخ 1148 دارد) بالفارسية مشتمل علي سبع و ثلثين بابا حسنة الفوائد. و لم اعلم عصره. و قد رايت هذا الكتاب ببلدة فراه و غيرها. و بالبال ان هذاالرجل مذكور في مطاوي كتابنا هذا علي نهج آخر، فلاحظ. ثم من مولفاته ايضا رسالة في الواجبات العقلية بالفارسية في اصول الدين مختصره علي طريقة السوال و الجواب و قد رايتها بكوبنان من اعمال كرمان و غيرها. و من مؤلفاته رسالة في-» (محمد تقي دانش پژوه) پاره اي از عقايد ديني را که بر هر کسي واجب است فرا گرفتن آن، به صورت پرسش و پاسخ به روش مذهب شيعه و با عناوين «اگر گويند، گويم» گرد آورده است. رساله اي است با عباراتي روان خمسه با عناوين «اگر گويند- گوييم» مؤلف آن را به درخواست گروهي از طلاب درباره عقايدي که دانستن آن بر همه واجب است به روش پرسش و پاسخ نگاشته است. آغاز كتاب: بسمله. حمدله. و الصلاة و السلام علي محمد ... اما بعد چنين گويد ... اين رساله اي است مختصر در بيان واجبات عقليه و جمع كردم آن را از جهت التماس بعضي از طالبان علوم دينيه ... . بر ترتيب سوال و جواب ... سوال اگر گويند كه چه مذهب داري جواب گوئيم كه مذهب اماميه دارم انجام كتاب: زيرا كه اينهمه امور ممكنه است و پيغمبر صادق القول به وقوع آن خبر داده است و هر امر ممكن را كه پيغمبر صادق القول بوقوع آن خبر دهد وقوع آن واجب بود پس وقوع اينهمه واجب بود [مرعشي 3/198 و 15/190و 15/356؛ نسخه هاي خطي فارسي 2/973؛ الذريعة 15/283؛ دانشگاه تهران 1/198و 11/2174 و 3/536 و 11/2147 و 11/2381 و 17/274؛ سپهسالار 3/270 و 3/164؛ كتابخانه جامع گوهرشاد 4/2132؛ آية الله فاضل خوانساري 1/252؛ فهرست آستان قدس 4/206؛ فهرست دانشگاه 3/536 ش 3 و طوس ش 8940؛ عكسي مركز احياء 2/213؛ كتابخانه مدرسه آخوند ص 1537؛ مجلس شورا 10/1947 و 28/253 و 20/323؛ دانشگاه شماره 1/3190؛ كتابخانه ملي تبريز 2/734؛ مجتهد الزمان ص 43؛ منزوي 973؛ دانشگاه 3 تا 1/3190؛ فهرست مرعشي 3/198؛ دانشگاه اصفهان 1/71؛ نشريه 11/935؛ فهرست الفبائي آستان قدس ص405؛ ملي 4/442؛ رايانه ملي ص 1958؛ ميراث شهاب س9ش/2 30؛ دانشگاه تهران 3/536 با عنوان «حقانيت شيعه» و ناشناس؛ دنا 7/529 (28 نسخه)؛ فهرستواره منزوي 9/428؛ رايانه آستان قدس]

در پنج فصل بروش شيعي. (محمد تقي دانش پژوه) در 5 «اصل» اصول دين، با ديدي شيعي، توحيد، عدل، پيامبري، امامت، معاد. آغاز كتاب: بسمله. الحمد الله القادر المختار ... ... اما بعد بدانكه واجب است بر هر مكلف و آزاد و بنده و مرد و زن دانستن اصول خمسه كه آن توحيد و عدل و نبوت و امامت و معاد است بدليل نه بتقليد. انجام كتاب: بشرط آنكه داند كه از ضرر ايمني است. [دانشگاه تهران 17/60؛ دانشگاه تهران 11/2147؛ فهرستواره منزوي 9/92]

در پنج فصل. از او چند گفتار هست در همين باب که رساله حاضر را براي اطفال که مکتب مي خوانند نوشته. (فاضل) بروش پرسش و پاسخ. (محمد تقي دانش پژوه) آغاز كتاب: بسمله الحمدلله رب العالمين و الصلوة علي افضل المرسلين محمد و عترته الطاهرين اما بعد چنين گويد فقير جاني ضياء الدين بن سديد الجرجاني که اين رساله ايست عاميانه که همه کس آن را فهم کند خصوصاً اطفال که مکتبها مي خوانند چرا که آنچه علما نوشته اند اکثر مردم آن را بفهمند و اين رساله را عام فهم نوشته تا طفلان و عوام بفهمند ... انجام كتاب: و جاي او جهنم است و هرگز خلاصي نخواهد يافت نعوذ بالله منها. تمت. [فهرست دانشگاه تهران 3/536 ش3 و 16/600؛ طوس ش8940؛ فهرست سپهسالار 3/165؛ کتابخانه جامع گوهرشاد 3/1093؛ نشريه 11/935]

این کتاب مجموعه‌ اى است از نه رساله کلامى اثر ضیاءالدین بن سدیدالدین جرجانی. رساله‌ ها نثرى فصیح و رسا دارند و مؤلف در نگارش آنها از آیات قرآن و احادیث نبوى بسیار بهره برده است. این رساله راجع به اصول دین است. این کتاب به صورت سوال و جواب نوشته شده است. مطالب آن هم در اثبات حقانیت مذهب امامیه است. ضیاءالدین در این رساله متکلمى متبحر است و بر علم منطق تسلط دارد. در اثبات خداوند از برهان علیت مدد مى‌ طلبد. راجع به صفات خدا بحث مفصلى دارد که در ضمن آن به عقائد فرقه‌ هاى مجبره و اشاعره اشاره مى‌ کند. ضیاءالدین در این رساله ولایت ائمه را در تعقیب نبوت ذکر مى‌ کند و بسیار به احادیث نبوى اشاره دارد و حتى در بعضى از موارد به آیات قرآن استشهاد مى‌ نماید. مندرجات: 1- رساله در یاد کردن علم‌ ها از فریضه و سنت؛ 2- رساله عقائد دینیه؛ 3- رساله خزائن الایمان؛ 4- رساله اصول خمسه؛ 5- رساله اصول و فروع؛ 6- رساله عقائد مذهب شیعه؛ 7- رساله عقائد؛ 8- اصول دین (1)؛ 9- اصول دین (2).